Kornel Morawiecki Autobiografia

Książka Bez wyboru to literatura faktu.
Wszystkie opisane wydarzenia miały miejsce w przeszłości w latach 1973-1986. Autorka pragnie przekazać prawdę o dramatycznych przeżyciach kobiet, które zaszły w niechcianą ciążę. Powieść jest brutalnie prawdziwa, zawiera szokujące, przerażające fragmenty.
Lena Nowicz opisuje warunki, w których, w tamtych czasach odbywały się aborcje zarówno w szpitalach, jak i w luksusowych, prywatnych gabinetach. Przedstawia skomplikowaną sytyuację młodej kobiety, jej przeżycia wewnętrzne, wątpliwości i wahania, często rozpacz i żal.

Czym była Polska Rzeczpospolita Ludowa i co nam po niej pozostało w III Rzeczpospolitej?
Jaki był rzeczywisty klimat społeczny panujący w kraju w okresie stalinowskim?
Kim byli, gdzie pracowali, w jakich warunkach mieszkali, co jedli i jak się ubierali mieszkańcy Warszawy w okresie odbudowy ze zniszczeń wojennych?
Które peerelowskie mity i stereotypy przetrwały zmiany ustrojowe w Polsce?
Czy homo sovieticus jest w każdym z nas?
Książka opowiada zarówno o życiu codziennym Polaków w okresie PRL, jak i o ówczesnych wydarzeniach politycznych, kulturalnych, obyczajowych, a także o fenomenach społecznych. Autor nie stroni od refleksji wokół różnic i podobieństw tamtego czterdziestopięciolecia i III Rzeczpospolitej – głównie w sferze mentalności, polskich kompleksów, lęków i fobii. Do dziedzictwa minionego okresu zalicza między innymi roszczeniową postawę wobec państwa, silny syndrom autorytarny, niezachwianą wiarę w moc nakazów i zakazów, niezrozumienie procedur i zasad typowych dla państwa demokratycznego. Jako inne elementy odziedziczonego bagażu wskazuje zjawisko nadmiernej ostrożności w mówieniu o niektórych sprawach, strach przed braniem odpowiedzialności za podejmowane decyzje czy wreszcie brak szacunku dla prawdy jako wartości w życiu publicznym. Refleksje te prowadzą autora do zadania sobie pytania: „Dziedzictwo mentalne PRL jest tak wielkie, że podjąłem kiedyś nawet rozważania na temat tego, czy w ciągu tych czterdziestu pięciu lat powstał lub przynajmniej zaczął powstawać naród peerelowski?”.
W początku lat dziewięćdziesiątych Zbigniew Brzeziński stwierdził, że wychodzenie Polski z systemu komunistycznego potrwa mniej więcej tak długo, jak długo system ten istniał, to znaczy około czterdziestu pięciu lat. Wyznać muszę, że pomyślałem wtedy, iż autor tych słów nie bardzo wie, co mówi, a my na pewno z peerelowskim dziedzictwem poradzimy sobie w ciągu 10, no, najwyżej 15 lat.
Z dzisiejszej perspektywy nie ulega już najmniejszej wątpliwości, że prof. Brzeziński miał rację. On okazał się być chłodnym realistą, a ja – w najlepszym razie – naiwnym idealistą. Nie można bowiem w tak krótkim czasie zerwać z dziedzictwem komunizmu, który miał ambicję być jednocześnie
i światopoglądem, i ideologią, i doktryną polityczną, i prądem filozoficznym, i systemem ekonomicznym, i Bóg raczy wiedzieć czym jeszcze. Nie powinno to zresztą nikogo dziwić, skoro nawet Mojżesz przez czterdzieści lat prowadził Żydów przez pustynię nim dotarli do Ziemi Obiecanej. Okres PRL to nie była wprawdzie egipska niewola, ale jednak doświadczenie Polaków na tyle dotkliwe, że nie sposób przejść nad nim do porządku i bez problemów zerwać z jego dziedzictwem.

Czas debat jest pierwszą antologią zbierającą teksty polskiej krytyki artystycznej z okresu od końca wojny do zmierzchu socrealizmu. Artykuły zawarte w książce budują złożony i nieoczywisty obraz pola sztuki z lat 1945-1954, naświetlając z różnych stron kluczowe dla tej epoki dyskusje dotyczące m.in. mecenatu państwowego, czy też społecznej roli sztuki nowoczesnej. Książka zawiera przedruki 139 tekstów, które sproblematyzowane zostały w redaktorskich notach oraz rozbudowaną bibliografię. t.1. Upowszechnianie kultury i mecenat państwowy Ta część antologii porusza problem miejsca sztuk plastycznych w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, a tym samym w nowo utworzonym polu instytucjonalnym. Kluczowe zagadnienia w prezentowanych dyskusjach stanowią: mecenat państwowy oraz upowszechnienie kultury. Problemy te rozpatrywane są zarówno poprzez pryzmat powojennej sytuacji artystów, ich postulatów, jak i tworzonych w tym czasie instytucji, m.in. Ministerstwa Kultury i Sztuki, czy Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. T.2. Realizm i formalizm Artykuły zebrane w drugim tomie poświęcone są kwestii rozstrzygnięć wewnątrzartystycznych związanych z pytaniem o „dobry obraz”. Przedrukowane teksty na różny sposób tłumaczą i definiują istotne dla tego czasu pojęcia realizmu i formalizmu oraz stawiają pytania o adekwatności języka artystycznego w świetle zmienionej sytuacji powojennej. Wydobywają również złożoność postaw artystycznych związanych z projektami sztuki nowoczesnej, ale również socrealizmu. T.3. Wektory geografii artystycznej, reinterpretacje tradycji, sylwetki Teksty składające się na trzeci tom odsłaniają inne wymiary przywoływanych uprzednio debat i problemów. Przedrukowane artykuły obrazują jak polscy krytycy, artyści i literaci postrzegali rozwój sztuk wizualnych po obu stronach żelaznej kurtyny, konstruując tym samym globalną geografię artystyczną. Ukazują również w jaki sposób, poprzez pryzmat bieżących dyskusji artystycznych, reinterpretowano tradycję sztuki polski. Przywołują również pojedynczych twórców, postaci najczęściej omawiane i najważniejsze z perspektywy ówczesnej krytyki artystycznej, które często wykraczają poza znany nam kanon. Prof. Marta Leśniakowska (IS PAN) w recenzji książki napisała: Lektura tych tekstów (...) jest więc równie pouczająca jak pasjonująca, gdyż za ich sprawą odsłania się dramaturgia mało lub zupełnie nieznanych faktów, wydarzeń i okoliczności towarzyszących sztuce. Agata Pietrasik (ur. 1985). Historyczka sztuki, absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania badawcze dotyczą sztuki wczesnego powojnia oraz wzajemnych relacji pomiędzy estetyka, etyka i polityka. Stypendystka Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej DAAD, autorka artykułów naukowych poświęconych sztuce lat czterdziestych. Piotr Słodkowski (ur. 1985). Historyk sztuki, absolwent Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Artes Liberales. Asystent w Katedrze Historii Sztuki Polskiej Najnowszej na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Współtwórca projektu i redaktor książki Przestrzeń społeczna. Historie mówione Złotego Grona i Biennale Sztuki Nowej (2014). Zajmuje się polską sztuką nowoczesną, szczególnie malarstwem po 1945 roku.

Autor odpowiada Wojciechowi Gąsowskiemu: "gdzie się podziały tamte wspomnienia naszych szalonych wspaniałych lat", poczynając opowieść od opisu okupacyjnej Warszawy, widzianej oczyma malca i dalej życie i zabawy na warszawskich rumowiskach. W intrygujący sposób przedstawia swą szkołę, dla dzieci "partyjnych bonzów" przy ulicy parkowej, słynne TPD V. Polski Październik i i rozgromienie przez Gomółkę tygodnika "Po Prostu". Ale te prawdziwie najwspanialsze lata to dopiero okres studiów lekarskich, działalność w Radzie Uczelnianej ZSP, zawsze krnąbrnej wobec Partii, szaleństwa w Stodole, Hybrydach, Medyku czy u Plastyków, brydż, jazz w wykonaniu Dudusia Matuszkiewicza, taki do ostatniego tchu, oczywiście w towarzystwie najpiękniejszych warszawskich dziewcząt, bez których jakże mogły by się obejść nasze prywatki.

"Książka jest świadectwem czasu, wstępnym, niezobowiązującym i subiektywnym podsumowaniem trzydziestolecia w badaniu najnowszych dziejów politycznych Polski. To zapis relacji między doświadczonymi i czynnymi naukowo historykami, który mówi o ich wzajemnym oddziaływaniu na siebie, przenikaniu poglądów, wpływie różnych szkół metodologicznych i o znaczeniu autorytetów.
Prezentowaną dyskusję znamionuje rys indywidualno-osobisty. Refleksja i ocena historiografii najnowszej historii politycznej Polski (1939–1989) została poprzedzona prezentacjami osobistych wzorców zawodowych (nauczycieli, mistrzów), omówieniem indywidualnych doświadczeń badawczych, warsztatowych, pisarskich, dydaktycznych.
Lektura skłania do namysłu nad praktycznym warsztatem naukowca, nad tym, w jaki sposób historycy zawodowi pracują na co dzień, czy ich praktyka badawcza jest odmienna od teorii nauczanej na studiach. Czytelnik może przyjrzeć się, jak różnice międzypokoleniowe wpływają na technikę pracy.
Publikacja dostarcza materiału do przemyśleń na temat znaczenia historii najnowszej w kulturze i humanistyce, roli historyka i ewentualnych obowiązków, które na nim ciążą (bądź nie). Jest skierowana do miłośników Klio, ale przede wszystkim do badaczy najnowszej historii politycznej Polski, kadry akademickiej, a także studentów historii XX w.
"

Józef Korycki przez całe dorosłe życie walczył z komunizmem. Nazwany przez Podlasian Janosikiem Podlaskim, rabował sołtysów i innych przedstawicieli peerelowskiej władzy, a pieniądze rozdawał biednym chłopom. Dla peerelowskiego aparatu propagandowego pozostawał zwykłym bandytą. Urodzony w 1934 roku Józef Korycki przez całe dorosłe życie walczył z komunizmem. Nazwany przez Podlasian Janosikiem Podlaskim, rabował sołtysów i innych przedstawicieli peerelowskiej władzy, a pieniądze rozdawał biednym chłopom. W stanie wojennym władza ochrzciła go „wrogiem publicznym numer 1”. Po kilku nieudanych obławach został wreszcie osaczony w lesie przez armię milicji i wojska 14 maja 1982 roku. Nie widząc szansy na ucieczkę, krzyknął „Niech żyje Polska!” i strzelił sobie w głowę z sowieckiego pistoletu nagant. Po kilku dniach obudził się w szpitalu, częściowo sparaliżowany. Następne cztery lata, walcząc z paraliżem, spędził w więzieniu na Rakowieckiej, szykanowany przez administrację. Nigdy się nie poddał.