Kronika piłkarskich Mistrzostw Świata 1930-2018. Od Urugwaju do Rosji

Grzegorza Latę zna każdy polski kibic. Napisano już o nim wiele, ale tym razem on sam zabiera głos, by opowiedzieć najbarwniejsze historie ze swojego życia. Król strzelców mundialu w 1974 roku zdradza kulisy piłkarskiej kariery i reprezentacyjnej szatni. Wspomina selekcjonerów, rywali i kolegów z boiska, ale też wyjaśnia głośne kwestie z czasów, gdy stał na czele polskiej piłki: aferę biletową czy wojnę o Orzełka.

Dlaczego Lato mógł wylecieć z kadry Jacka Gmocha? Po co piłkarze Stali Mielec wzięli ze sobą do Szwecji 200 butelek wódki? Jak bardzo w wybory w PZPN w 2008 roku chciał się wmieszać Hryhorij Surkis? I co tak naprawdę było przyczyną wyrzucenia Roberta Gadochy z drużyny Orłów Górskiego?

To nie jest klasyczna biografia. To zbiór barwnych historii o ludziach i zdarzeniach, przyjaźniach i kłótniach, triumfach i towarzyszących im skandalach. Lato opowiada o znikającym sprzęcie, kłótniach o pieniądze, pazernych działaczach i nie zawsze lojalnych kolegach. A wszystko to podlewa gęstym sosem absurdów „amatorskiej” piłki nożnej w PRL. I robi to w charakterystycznym dla siebie stylu: prosto z mostu i dosadnie.

Poznaj opowieść pełną barwnych anegdot i nieopowiedzianych wcześniej historii. Przekonaj się jak wyglądały największe sukcesy polskiego futbolu od wewnątrz. Bez upiększeń i uników. Bez owijania w bawełnę.

Ta książka opowiada o mojej podróży w służbie piłki nożnej. Pokazuję, że nie ma rzeczy niemożliwych, jeśli się nie poddajesz. Wygrałem mnóstwo meczów i sięgnąłem po wiele tytułów, ale piłce nożnej zawdzięczam też styl życia i bezpieczeństwo, o jakich wcześniej nie mógłbym nawet marzyć. Pielęgnuj swój talent, wykorzystuj go i ciężko pracuj. Zastosuj się do tej rady, a będziesz mógł osiągnąć dosłownie wszystko.

Mecze reprezentacji Polski zawsze wyzwalają ogromne emocje. Niektóre spotkania mają wyjątkowe znaczenie i są wspominane latami. Także przez tych, którzy odegrali w nich główne role.
Z okazji 100-lecia Polskiego Związku Piłki Nożnej stu piłkarzy, którzy występowali w drużynie narodowej, odsłania kulisy najważniejszych meczów w ich życiu. To wyjątkowa podróż do wnętrza piłkarskiej szatni.
Jak wyglądały mistrzostwa świata w 1974 roku z perspektywy Orłów Górskiego? Który mecz w kadrze najlepiej wspomina Zbigniew Boniek? Dlaczego Wojciech Kowalczyk dostał przed igrzyskami olimpijskimi w Barcelonie bramkarską koszulkę? Jakie pomysły na świętowanie awansu na mundial mieli piłkarze Jerzego Engela?
Bohaterowie największych widowisk w historii polskiego futbolu zabierają kibiców w podróż przez piękne, chwalebne, ale czasami także bolesne chwile. Drzwi do szatni i tunele prowadzące na murawę wreszcie się otwierają, a najwybitniejsi reprezentanci kraju mówią: zapraszamy. Czy ktoś jest w stanie odmówić?
Lista piłkarzy, których mecze znalazły się w książce:
1. Zygmunt Anczok 2. Jarosław Bako 3. Jan Banaś 4. Marcin Baszczyński 5. Jacek Bąk 6. Zbigniew Boniek 7. Bartosz Bosacki 8. Jerzy Brzęczek 9. Krzysztof Bukalski 10. Mirosław Bulzacki 11.Andrzej Buncol 12. Piotr Czachowski 13. Sylwester Czereszewski 14. Lesław Ćmikiewicz 15. Jan Domarski 16. Jerzy Dudek 17. Dariusz Dudka 18. Dariusz Dziekanowski 19. Marek Dziuba 20. Tomasz Frankowski 21. Jan Furtok 22. Dariusz Gęsior 23. Jacek Gmoch 24. Paweł Golański 25. Jerzy Gorgoń 26. Roger Guerreiro 27. Tomasz Hajto 28. Andrzej Iwan 29. Tomasz Iwan 30. Paweł Janas 31. Mariusz Jop 32. Andrzej Juskowiak 33. Zbigniew Kaczmarek 34. Radosław Kałużny 35. Henryk Kasperczak 36. Jacek Kazimierski 37. Tomasz Kłos 38. Kazimierz Kmiecik 39. Roman Kosecki 40. Kamil Kosowski 41. Hubert Kostka 42. Wojciech Kowalczyk 43. Wojciech Kowalewski 44. Marek Koźmiński 45. Jerzy Kraska 46. Paweł Kryszałowicz 47. Jacek Krzynówek 48. Janusz Kupcewicz 49. Marek Kusto 50. Grzegorz Lato 51. Mariusz Lewandowski 52. Leszek Lipka 53. Włodzimierz Lubański 54. Sławomir Majak 55. Radosław Majdan 56. Stefan Majewski 57. Joachim Marx 58. Radosław Matusiak 59. Adam Matysek 60. Waldemar Matysik 61. Krzysztof Mączyński 62. Radosław Michalski 63. Sebastian Mila 64. Józef Młynarczyk 65. Piotr Mowlik 66. Adam Nawałka 67. Andrzej Niedzielan 68. Emmanuel Olisadebe 69. Stanisław Oślizło 70. Krzysztof Pawlak 71. Michał Pazdan 72. Sławomir Peszko 73. Waldemar Prusik 74. Arkadiusz Radomski 75. Grzegorz Rasiak 76. Tomasz Rząsa 77. Marek Saganowski 78. Piotr Skrobowski 79. Euzebiusz Smolarek 80. Roman Szewczyk 81. Zygfryd Szołtysik 82. Antoni Szymanowski 83. Mirosław Szymkowiak 84. Piotr Świerczewski 85. Ryszard Tarasiewicz 86. Jan Tomaszewski 87. Jan Urban 88. Tomasz Wałdoch 89. Józef Wandzik 90. Robert Warzycha 91. Henryk Wawrowski 92. Jakub Wawrzyniak 93. Henryk Wieczorek 94. Roman Wójcicki 95. Jacek Zieliński 96. Marcin Żewłakow 97. Michał Żewłakow 98. Janusz Żmijewski 99. Władysław Żmuda 100. Maciej Żurawski
Biogram: Jacek Janczewski
(ur. 1992 r. w Sejnach) – od 2014 roku pracownik Departamentu Komunikacji i Mediów PZPN oraz dziennikarz portalu Łączy Nas Piłka.
Emil Kopański
(ur. 1991 w Kozienicach) – zaczynał w lokalnym tygodniku „OKO”, a następnie pracował dla serwisu Legia.Net i tygodnika „Piłka Nożna”. Od 2016 roku pracownik Departamentu Komunikacji i Mediów PZPN oraz dziennikarz portalu Łączy Nas Piłka.
Autorzy składają serdeczne podziękowania za pomoc w realizacji projektu Januszowi Basałajowi, Pawłowi Drażbie, Maciejowi Sawickiemu, Michałowi Zachodnemu oraz wszystkim, którzy w mniejszym lub większym stopniu dołożyli swoją cegiełkę do powstania tego wydawnictwa.

- Dlaczego kluby nie mogły płacić piłkarzom?
- Ile kosztowało „ustawienie” meczu w II RP?
- Jak wyglądał trening przedwojennej drużyny?
- Dlaczego rabin przerwał mecz?

„Na stadionie sportowym 20 000 ludzi wrzeszczy, denerwuje się, rzuca czapkami, demonstruje… Ze wszystkich stron Polski nerwowe telefony: wygrali czy skapitulowali?”

Książka przybliża barwny świat przedwojennego futbolu. Świat pełen sprzeczności, w którym po boiskach biegali robotnicy i inteligenci, a choć żaden z nich nie mógł na piłce zarabiać, na boku dorabiało na niej wielu. To wtedy działacze świecili przykładem a po cichu część z nich snuła misterne intrygi; gwiazdy rozbudzały wyobraźnię tłumów, by po chwili okładać się pięściami po głowach, a eleganccy dżentelmeni w kapeluszach rozprawiali na trybunach o sztuce i… lżyli do utraty tchu sędziego-kalosza. To w końcu świat idealistów, romantyków i niepokornych pionierów. Pełen pasji, humoru. Dziwny i intrygujący.

Autor opowiada nam historię o tym, co jedli przedwojenni piłkarze, jak podróżowali, co im spędzało sen z powiek. Wspomina o największych skandalach, zajadłych polemikach, klubowych animozjach, osobliwych przesądach, piłkarskich zwyczajach, nadziejach, radościach i rozczarowaniach. Odkrywa słodko-gorzkie realia tego, czym był futbol w II RP, a czym niekiedy bywał i czy nadal coś nas z nim łączy.

Kiedy tworzyły się reguły futbolu, Brazylia była jeszcze feudalnym krajem, w którym legalne było niewolnictwo. Ale kiedy w 1958 roku sięgała po swoje pierwsze mistrzostwo świata, zdecydowanie wyprzedzała europejskich rywali, jeśli chodzi o metody treningowe, sztab szkoleniowy, przygotowanie motoryczne czy mentalne. Legenda o wspaniałych brazylijskich piłkarzach, zabieranych przez najmocniejsze kluby „prosto z plaży”, jest wciąż żywa. Tymczasem ci artyści futbolu najczęściej poświęcali piłce nożnej całe życie i gdyby nie tytaniczna praca na treningach, nie mogliby nawet marzyć o karierach.
Co zmieniło się od tamtych czasów? Jaką skalę w brazylijskim futbolu osiąg­nęła korupcja? Dlaczego zawodnicy uciekają z ligi brazylijskiej? Na te pytania odpowiada Bartłomiej Rabij w książce opisującej przy okazji piłkarską historię Brazylii i rozprawiającej się z mitami na jej temat. Jeden z największych polskich znawców południowoamerykańskiej piłki pisze, czym tak naprawdę jest joga bonita z 1982 roku i dlaczego reprezentacja Canarinhos nie jest już taką potęgą, jak jeszcze kilkanaście lat temu.
A wszystko po to, by znaleźć odpowiedź na pytanie, czy wkrótce będziemy świadkami „upadku kanarka”.
Nie znam większego pasjonata brazylijskiego futbolu niż Bartek. Nie dość, że ma w tym temacie największą wiedzę, to potrafi się nią z nami dzielić jak nikt inny.
Michał Pol, „Przegląd Sportowy”
Od 2007 roku Brazylia nie wygrała żadnego turnieju. Rabij zaś wie o brazylijskiej piłce chyba więcej niż sami Brazylijczycy. Autor, który wielokrotnie odwiedził Brazylię, uważa, że „podcięte skrzydła kanarka” to wynik korupcji, sprzedajności działaczy i kryzysu ligi. Pokazuje, że w szóstym najludniejszym kraju świata piłka nożna to rodzaj sztuki i że futbol wiąże się tam z tożsamością społeczną. Brazylijczycy to „naród przyszłości”, ale jaką przyszłość ma ich futbol?
Leszek Jarosz, TVP Sport

Być może ktoś z Was zakochał się w dryblingu Roberto Baggio podczas włoskiego mundialu w 1990 roku. Może pamiętacie wielkie granie Boskiego Robertino w 1993 roku i jego bezapelacyjny prymat, który został ostatecznie zwieńczony zdobyciem Złotej Piłki. A może Wasze piłkarskie serce zaczęło bić dla tego eleganckiego geniusza futbolu w czasie amerykańskiego mundialu w 1994 roku. Część z Was zapewne usłyszała o nim dopiero, gdy zakładał koszulki Milanu, Bolonii, Interu czy Brescii. Ale to nie ma żadnego znaczenia – wszyscy bowiem byliście „świadkami” boskiej gry „Il Divin Codino”.

Książka Roberto Baggio. Włoski bóg futbolu to nie jest kolejna biografia piłkarza, jaką zapewne czytaliście już nieraz. To OPOWIEŚĆ oparta na faktach. Nie ma w niej ani grama fikcji – Boski Kucyk zostaje Wam podany jak na tacy, odarty z wszelkich tajemnic. Widzimy więc chłopaka z Caldogno, wschodzącą gwiazdę Fiorentiny i Squadra Azzurra, by za chwilę zobaczyć wielkiego gracza Juventusu, który zawiódł oczekiwania całej Italii. Odbywamy wraz z Robym niesamowitą emocjonalną podróż!

Roberto Baggio w zgodnej opinii Włochów, jak kraj długi i szeroki, uznawany jest za najlepszego piłkarza w historii ich futbolu. I nie ma w tym żadnej przesady, bo tylko Codino potrafił tak asystować przy golach, że to on był bardziej nagradzany brawami niż strzelec. Gdy sam zdobywał bramki, robił to z niebywałą gracją. I właśnie o tym wszystkim jest ta książka!