Krótka historia UPA dla Polaków Czy historycy nas pogodzą?

Wojna wchodzi przez oczy. To spostrzeżenie Goi znalazło wyraz w jego słynnych Okropnościach wojny. Dziś możemy dopowiedzieć: obrazy niosą cierpienie, ale też na to cierpienie znieczulają. Od 24 lutego 2022 roku, gdy rozpoczęła się inwazja Rosji na Ukrainę, zostaliśmy zalani niespotykanym do tej pory ogromem obrazów przedstawiających widoki cudzego cierpienia. Co jednak w rzeczywistości widzimy? Co nam umyka? Czy nasze patrzenie ocala, czy jest raczej formą pornografii – perwersyjnego zaglądania w miejsce, w które nie powinniśmy spoglądać? Kim jesteśmy: świadkami zbrodni? Widzami medialnego spektaklu? Przypadkowymi gapiami? Być gościem w katastrofie to antropologiczny esej o patrzeniu na obrazy wojny w Ukrainie. To próba opowiedzenia o tej wojnie poprzez jej wizualność, poprzez sztukę. Co to bowiem znaczy dziś: patrzeć, zaczynać, uchodzić, cierpieć, przeżywać, nienawidzić, dokumentować, przekraczać, dekolonizować, pisać? To również opowieść o charkowskim Domu „Słowo”, w której – niczym w soczewce – odbijają się losy ukraińskiej kultury ostatnich stu lat. I na sam koniec: to książka o próbie odnalezienia się w tej wojennej historii, o mediowaniu między obiektywnym, badawczym dystansem a afektywnym zaangażowaniem. „Tomasz Szerszeń napisał książkę rewelacyjną, dał zarys nowej antropologii wojny, a może lepiej powiedzieć – wynalazł nowy język, w którym wybrzmiewają, odsłaniane właśnie, dyskursy poszerzające horyzont tego, co było polem „niemożliwości”. ” prof. Roch Sulima

Rosja kończyła wojny na frontach wewnętrznych, zwalniając w ten sposób swe siły do walki z Polską. Nader słaby z początkiem 1920 roku front przeciw polski (cztery do pięciu dywizji) był zasilany stale w miarę stopniowej likwidacji innych nieprzyjaciół. Już w połowie marca liczył on szesnaście dywizji piechoty i dwie dywizje jazdy w sile około 89000 bagnetów i szabel. Jednocześnie wprowadzono w początkach marca nowy podział organizacyjny frontu. Front na północ od Polesia (do rejonu Szaciłek) podlegał, jak dotychczas, „dowódcy frontu zachodniego”. Natomiast na południe od Prypeci stojącą XII armię i XIV armię, która główną siłą stała wzdłuż granicy rumuńskiej, podporządkowano „dowódcy frontu południowo-zachodniego”, któremu również podlegała, dalej na południu, nacierająca na Krym XIII armia sowiecka (...)
Gdy po naszym uderzeniu, w pierwszych dniach marca na Mozyrz
i Kolenkowicze, rozpoczęło się przeciwdziałanie sowieckie, główny nacisk ofensywny wojsk czerwonych objął oprócz Polesia również i część frontu na południe od Prypeci. W połowie marca dowództwo sowieckie nakazało tam ofensywę na większą skalę XII armii na Równe; armia XIV miała przeprowadzić natarcie dalej na południe.
Natarcie to, dzięki temu, że wcześnie dowiedziano się o planach sowieckich, zostało z łatwością odparte i stłumione w zarodku. Okazało się jednak, że Rosjanie sprowadzili tam nowe siły oraz że po nieudaniu się marcowej ofensywy trwa na froncie ukraińskim dalszy dopływ świeżych sił. Wszelkie dane, zebrane o nieprzyjacielu z początkiem kwietnia, świadczyły o tym, że większość sił swoich, ściąganych z innych frontów, skupia on na Ukrainie. Na tej podstawie zdecydował Naczelny Wódz przeprowadzić naszą ofensywę na Ukrainie...


O autorze:
Julian Stachiewicz, ps. „Wicz” (1890–1934) – polski historyk wojskowości, generał brygady Wojska Polskiego. Był członkiem Związku Walki Czynnej. Służył w Legionach Polskich. Później został m.in. szefem Sztabu Komendy Głównej POW, szefem Sztabu Dowództwa Głównego Wojsk Wielkopolskich, szefem Sztabu Kwatery Głównej Naczelnego Wodza, szefem Sztabu Frontu Środkowego i szefem Sztabu 6. Armii w trakcie wojny polsko-bolszewickiej. Kierował Wojskowym Biurem Historycznym. Powołał do życia Przegląd Historyczno-Wojskowy.

Autor wyjaśnia geopolityczne przyczyny rozwoju obecnej sytuacji na świecie i opisuje rywalizację o miejsce w światowej geopolityce. Przedstawia tę rywalizację na wielu płaszczyznach, w tym jako walkę o dostęp do nowych zasobów surowcowych, ekonomiczno-finansowych, w kontrolowanie szlaków transportowych oraz o przewagę w wyścigu zbrojeń. Zmagania o dominację we współczesnym świecie odbywają się z wykorzystaniem nowych, niekonwencjonalnych metod walki. Toczone są niewidoczne gołym okiem wojny ekonomiczno-finansowe, informacyjne i dyplomatyczne, a także wojny hybrydowe, będące ich połączeniem, wzbogaconym elementami walki zbrojnej. Znaczącą rolę w tych zmaganiach odgrywają służby specjalne, a przede wszystkim wywiady głównych graczy na globalnej scenie. Na tle trwających rozgrywek geopolitycznych autor ukazał ostatnie wydarzenia na Ukrainie, podejmując próbę wyjaśnienia motywów działania głównych światowych graczy wobec tego kraju oraz dając rekomendacje dla Polski, które wynikają z analizy geopolitycznej.

W książce przedstawionych zostało wiele pojęć opartych na materiałach źródłowych, a także liczne przykłady działań geopolitycznych, co sprawia, że może ona stanowić znakomitą literaturę uzupełniającą dla osób studiujących zagadnienia bezpieczeństwa narodowego. Może ona posłużyć również wykładowcom jako swego rodzaju podstawa informacyjna. Poza tym książka ta skierowana jest do tych wszystkich, którzy zainteresowani są wyjaśnieniem zagadek politycznych współczesnego świata.

Część druga Listów bez odpowiedzi.

Dawniej było tak,że najpierw postępowały wojska,złożone ze zbrojnych mężczyzn-ta uwaga ma znaczenie-które dokonywały podboju jakiegoś terytorium.Zależnie od sytuacji miejscowa ludność poddawana była rzezi większej,mniejszej lub nawet wcale. (fragment wprowadzenia)

Bycie Ukraińcem z Polski to ciągłe odnajdywanie nici i splotów łączących mnie z historią, kulturą i tradycją mojej małej ojczyzny. To też przyjmowanie aktywnej postawy w poszukiwaniu tych splotów, poznawanie i zachowywanie kultury i języka ukraińskiego, poznawanie przeszłości terenów, z których wywodzili się moi przodkowie. Jest to proces, który musi trwać nieustannie w każdym pokoleniu, byśmy my – Ukraińcy z Polski – nie stali się tylko kategorią z przeszłości.
Bycie Ukraińcem z Polski oznacza stałą walkę – o tożsamość, o język. Ale również – bycie obywatelem Rzeczpospolitej z wszystkimi prawami i obowiązkami.