Łacina późnośredniowiecznych ksiąg ławniczych Starej Warszawy

Najistotniejsze zagadnienia z gramatyki łacińskiej przedstawione w atrakcyjnej formie ułatwiającej efektywną naukę, wytłumaczone w prosty, zrozumiały sposób. Z książki korzystać mogą zarówno osoby początkujące, jak i bardziej zaawansowane, traktując ją jako repetytorium gramatyczne. Jest ona cenną pomocą dla studentów uczęszczających na lektorat języka łacińskiego, maturzystów i samouków.

"Język łaciński dla prawników" jest podręcznikiem uniwersyteckim, używanym i sprawdzonym na wydziałach prawa już od dawna. Równomierne rozłożenie materiału oraz oszczędne, ale jasne i wyczerpujące objaśnienia powodują, że może on być użyty też w nauce samodzielnej. Ustępy łacińskie części pierwszej, zawierającej omówienie podstaw gramatyki łacińskiej, układają się w opowieść źródłową o życiu i dokonaniach Serwiusza Sulpicjusza Rufusa, prawnika rzymskiego współczesnego Cyceronowi. Uzupełniają ten wątek rzymskie paremie prawnicze. Część druga jest antologią rzymskich tekstów prawniczych opatrzonych uwagami i objaśnienieami. Otwiera ją fragment poematu Owidiusza, a zamyka pochwała prawa cywilnego w wypowiedzi Cycerona. Podręcznik był recenzowany pozytywnie w Polsce, Niemczech i we Włoszech.

Książka dr. Janusza Ryby stanowi ważny wkład w badania w wielu dziedzinach – od filologii klasycznej przez historię polskiej edukacji po studia nad przemianami ustrojowymi. Miejsce i rola języka łacińskiego w szkole średniej – główny przedmiot dociekań Autora – jest też bowiem swoistym markerem transformacji polskiego społeczeństwa. […] Nauczanie łaciny to zagadnienie kluczowe dla zachowania idei kształcenia w duchu wolności umysłu i szacunku dla kodu kulturowego, który od niemal trzech tysięcy lat łączy ludzi na całym świecie, zapewniając zarówno „długie trwanie”, jak i rozwój dzięki przyjmowaniu do tego kodu elementów z innych kultur. Książka dr. Ryby jest w tym kontekście istotna, ponieważ daje czytelnikom możliwość wejrzenia w historię „walki o łacinę” w polskiej edukacji od czasów po II wojnie światowej do roku 2004, kiedy to wprowadzono zniesione niedawno gimnazjum. Z recenzji prof. dr hab. Katarzyny Marciniak, UW Janusz Ryba – filolog klasyczny, doktor językoznawstwa. Wykładowca w Instytucie Filologii Klasycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz nauczyciel języków klasycznych w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Jest współautorem podręczników do nauczania języka łacińskiego Homo Romanus i Cognoscite, autorem programów nauczania, współpracownikiem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, a także przewodniczącym Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Filologicznego. Zajmuje się przede wszystkim zagadnieniami związanymi z metodyką nauczania języków klasycznych oraz historią kształcenia klasycznego w polskiej oświacie.

Jest to podręcznik do nauki języka łacińskiego dla studentów wydziałów lekarskich uczelni medycznych. Zawiera podstawy gramatyki łacińskiej.
Uwzględniono w nim słownictwo z zakresu anatomii. histologii, chemii, diagnostyki lekarskiej i receptury. Zaletą jego jest dobór tekstów związanych treściowo z różnymi dyscyplinami medycznymi.

Książka zawiera zbiór sentencji, zwrotów i pojęć łacińskich z zakresu prawa cywilnego, prawa karnego, teorii i filozofii prawa, logiki, retoryki oraz erystyki. Spośród szerokiej gamy łacińskich haseł Autorzy wybrali te, które mają obecnie zastosowanie w obrocie prawnym. Zbiór pojęć i zwrotów łacińskich nie ogranicza się wyłącznie do języka prawnego i prawniczego, lecz zawiera takie hasła, które powinien znać każdy wykształcony humanista. Każda pozycja została przetłumaczona na język polski oraz opatrzona komentarzem i odwołaniami do aktualnie obowiązujących aktów prawnych. Dodatkowym atutem publikacji jest umieszczony na końcu opracowania zarys gramatyki języka łacińskiego, który może okazać się pomocny w stosowaniu zamieszczonych treści w praktyce.
Publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla studentów prawa. Może stanowić także cenną pomoc w bieżącej pracy doświadczonych prawników praktyków.

Niezbędnik humanisty powstał z myślą o studentach różnych kierunków uniwersyteckich. Oprócz treści typowo humanistycznych: z dziedziny filozofii, historii, mitologii, filologii i religioznawstwa, znajdziesz tu teksty o roślinach, zwierzętach, o psychologii i fizjologii człowieka, o medycynie konwencjonalnej i nazywanej dziś naturalną, o farmacji – w myśl zasady, że prawdziwy humanista powinien kochać (nawet jeśli jeszcze sobie tej miłości nie uświadomił), znać przyrodę i być jej „czułym” opiekunem (jest przecież jej integralną częścią). Celem autorek jest nie tylko nauczanie łaciny, ale także zaspokojenie pragnień młodego człowieka, który chce być otwartym, tolerancyjnym obywatelem świata, świadomym dziedzictwa, które zawdzięcza swojej ojczyźnie i jej przynależności kulturowej.

(ze wstępu)


Książka, którą otrzymałem do recenzji jest połączeniem podręcznika do języka
łacińskiego z wielowątkową opowieścią o obecności tego języka i kultury antycznej w kulturze wysokiej i popularnej, języku nauki i języku potocznym. Takiej pozycji dotychczas na rynku nie było i, co można powiedzieć dopiero teraz po lekturze, z pewnością brakowało. Z całą pewnością chciałbym z tego podręcznika uczyć, czy osoby uczące się w szkołach czy studiujące na uczelniach.

prof. UMK dr hab. Rafał Toczko