LEXICUS Słownik prawniczy i ekonomiczny polsko-angielski

Niniejszy tom jest już szóstym z serii „Z dziejów prawa”. Młodzi badacze tym razem skupiają się na dziedzinie obecnej w życiu każdego człowieka i ingerującej w niemal każdy aspekt ludzkiego bytu. Prawo publiczne, czy ściślej – administracyjne i ustrojowe, jest nierozerwalnie związane z istnieniem i funkcjonowaniem organizmów państwowych. Trudno się nie zgodzić z tezą, że im bardziej państwo ingeruje w przestrzeń relacji międzyludzkich, tym więcej powstaje odnoszących się do nich regulacji. Oddając w ręce Czytelników niniejszą książkę, chcemy pokazać, że prawo publiczne było obecne w życiu człowieka od czasów najdawniejszych, a wraz z rozwojem cywilizacyjnym dotykało coraz to nowych sfer. Różnorodność tematów prac zamieszczonych w publikacji, pozornie z sobą niezwiązanych, paradoksalnie udowadnia, że ich wspólnym mianownikiem staje się obecność państwa w życiu człowieka i społeczności.
Ze Wstępu

W światowym prawoznawstwie i teorii prawniczej obserwujemy dziś renesans zainteresowania myślą Gustava Radbrucha, wybitnego filozofa prawa, prawnika - specjalisty prawa karnego, polityka, a także humanisty odznaczającego się niebywałym wyczuciem sprawiedliwości. Nadal toczy się debata nad praktycznym zastosowaniem w orzecznictwie sądowym tzw. formuły Radbrucha, która uzasadnia karalność aktów łamania praw człowieka w reżimach autorytarnych.

Filozofia prawa to lektura obowiązkowa dla adeptów prawa, ekonomii, politologii, teologii, filozofii i socjologii. Wytycza „trzecią drogę” w sporze między pozytywizmem prawniczym a ujęciem prawno-naturalnym. Nie jest to kompromisowe stanowisko „pośrodku”, lecz odrębna, oryginalna i aktualna koncepcja, która odsłania pozorny w zasadzie charakter sporu między tamtymi historycznymi doktrynami.

Prawo oparte na triadzie wartości - sprawiedliwości, celowości i praworządności - to centralny punkt systemu filozofii prawa stworzonego przez Radbrucha. W jego przekonaniu teoria prawa pozbawiona filozoficznego ugruntowania byłaby ułomna: wysoki poziom teoretyczno-filozoficzny zapewnia jej aktualność mimo upływu czasu.

Prezentowany tom zawiera komentarz do art. 218 Konstytucji RP, zgodnie z którym ustawa określa organizację Skarbu Państwa oraz sposób zarządzania jego majątkiem. Określenie „Skarb Państwa” występuje ponadto w czterech innych przepisach ustawy zasadniczej (w kontekście majątkowym w art. 61 ust. 1, art. 107 ust. 1 i art. 216 ust. 1 w art. 146 ust. 4 pkt 4, wymieniającym wśród zadań Rady Ministrów ochronę interesów Skarbu Państwa). Pozwala to na twierdzenie o konstytucjonalizacji Skarbu Państwa, aczkolwiek Skarb Państwa już wcześniej wystąpił w niektórych konstytucjach. Ustrojodawca nie jest konsekwentny co do rozumienia Skarbu Państwa i rozumienia jego majątku. Ramowy przepis art. 218 ustawy zasadniczej jest refleksem podejmowanych od 1989 r. prób ustawowego unormowania problematyki gospodarczego mienia Skarbu Państwa w jednej ustawie o Skarbie Państwa. Jeżeli art. 218 Konstytucji RP, który powstał na gruncie ówczesnego poszukiwania treści takiej ustawy, będzie odczytywany literalnie, wypełnienie jego dyspozycji poprzez wydanie ustawy o organizacji Skarbu Państwa oraz o sposobie zarządzania jego majątkiem okaże się praktycznie niemożliwe dowodzą tego próby wypracowania takiej ustawy, podjęte w Sejmie RP III kadencji.

Publikacja omawia role, jakie pełnią kryteria pozaprawne, związane głównie z wartościami oraz normami moralnymi, politycznymi i ekonomicznymi, w procesie sądowej wykładni prawa w ramach polskiego porządku prawnego. Zaprezentowane wnioski są wynikiem wieloletnich badań orzecznictwa sądów polskich – działających zarówno w warunkach systemu autokratycznego, jak i demokratyczno-rynkowego – oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

„Książka to oryginalne podejście oparte na gruntownej analizie orzecznictwa sądowego oraz osobistych doświadczeń Autora jako sędziego. Trudno przecenić takie opisowe, empiryczne podejście do tak ważnej problematyki. Z pewnością dla wielu czytelników lektura książki będzie odkrywaniem nieznanych dotąd obszarów dyskursu interpretacyjnego”.
Z recenzji prof. dr. hab. Z. Tobora

STAN PRAWNY 4 stycznia 2022r.

„Przepisy 2022” Prawo cywilne – zawiera jednolite teksty ustaw:
– ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny,
– ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy
– ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego
– ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe
– ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
– ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów
– ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece
– ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali
– ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego
– ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
– ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów
– ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
– ustawy z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym
– ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Poprzez system przypisów publikacja umożliwia studentom i praktykom łatwe śledzenie zmian prawnych. Zaletą książki jest jej praktyczny, duży format, przejrzysty układ graficzny i niska cena. Łatwą orientację w materiale umożliwia obszerny skorowidz zbiorczy umieszczony na ko0ńcu książki. Stan prawny: 2 stycznia 2020r. Przepisy wchodzące w życie później niż podany stan prawny aktu prawnego ale już ogłoszone w Dzienniku Ustaw podajemy w ramkach z zachowaniem przepisu w dotychczas obowiązującym brzmieniu.

Publikacja wskaże Ci m.in.:

– podstawowe informacje i instytucje prawa cywilnego takie jak: osoby fizyczne i prawne, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych, miejsce zamieszkania, uznanie za zmarłego, przedsiębiorcy i ich oznaczenia, mienie, czynności prawne, zawarcie umowy, forma czynności prawnych, wady oświadczenia woli, warunek, pełnomocnictwo, prokura, termin, przedawnienie roszczeń

– informacje dotyczące własności i innych praw rzeczowych m.in.: treść i wykonywanie własności, nabycie i utrata własności, przeniesienie własności, zasiedzenie, współwłasność, ochrona własności, użytkowanie wieczyste, służebności, zastaw, posiadanie

– informacje dotyczące zobowiązań m.in.: bezpodstawne wzbogacenie, czyny niedozwolone, wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania, zmiana wierzyciela lub dłużnika, sprzedaż, rękojmia, prawo odkupu, prawo pierwokupu, zamiana, dostawa, kontraktacja, umowa o dzieło, umowa o roboty budowlane, najem i dzierżawa, umowa leasingu, użyczenie, pożyczka, umowa rachunku bankowego, zlecenie, umowa agencyjna, umowa komisu, umowa przewozu, umowa ubezpieczenia, umowa składu, spółka, poręczenie, darowizna, renta i dożywocie

– informacje dotyczące spadków m.in.: dziedziczenie ustawowe, testament, powołanie spadkobiercy, zapis i polecenie, wykonawca testamentu, zachowek, przyjęcie i odrzucenie spadku, stwierdzenie nabycia spadku lub przedmiotu zapisu windykacyjnego, poświadczenie dziedziczenia i ochrona spadkobiercy, odpowiedzialność za długi spadkowe, wspólność majątku spadkowego i dział spadku, umowy dotyczące spadku

– prawa i obowiązki małżonków
– małżeńskie ustroje majątkowe
– ustanie małżeństwa, separację
– przepisy dotyczące pokrewieństwa i powinowactwa, w tym m.in. władza rodzicielska, przysposobienie, obowiązek alimentacyjny, piecza zastępcza
– przepisy dotyczące opieki i kurateli
– właściwość sądu, skład sądu, strony postępowania
– koszty procesu
– środki odwoławcze
– postępowania odrębne
– postępowanie nieprocesowe
– postępowanie zabezpieczające
– postępowanie egzekucyjne
– przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego

Opracowanie składa się z trzech części: testów, odpowiedzi do testów oraz kazusów.

Przygotowanie do aplikacji prawniczych. Testy i kazusy. Tom I obejmuje tematykę:
prawa konstytucyjnego (wraz z ustawami regulującymi ustrój samorządów prawniczych),
prawa międzynarodowego publicznego,
prawa UE,
prawa karnego (materialnego, procesowego, wykonawczego).

Testy opierają się na brzmieniu przepisów. Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa spośród trzech wariantów odpowiedzi. Pytania często nie odpowiadają dosłownemu brzmieniu przepisu, ale stanowią ich modyfikację, np. zadane od końca, dotyczące tylko części wielozdaniowego przepisu.

Autorzy, w ślad za zmianami zasad naboru na aplikację sędziowską oraz aplikację prokuratorską, zdecydowali się na przygotowanie trzech wariantów. Ujednolicenie możliwych do wyboru odpowiedzi pozwala przygotowywać się do egzaminów wstępnych na wszystkie aplikacje prawnicze.

Zaraz za pytaniami testowymi zamieszczono odpowiedzi do nich. Odpowiedzi skonstruowane są na zasadzie: numer pytania, odpowiedź, podstawa prawna.

Kazusy znajdują swoje źródło w orzecznictwie. Niejednokrotnie należy skorzystać z kilku orzeczeń celem określenia linii orzeczniczej służącej rozwiązaniu problemu. W każdym z kazusów pierwsze pytanie jest teoretyczne – ma służyć wprowadzeniu w problematykę doktrynalną. Kolejne pytania zmierzają do udzielenia odpowiedzi na problem sformułowany w kazusie. Ostatnie z poleceń nakazuje przygotowanie projektu pisma procesowego, orzeczenia lub opinii prawnej celem przygotowania studentów i innych osób rozwiązujących kazusy do stosowania prawa.

Przy kazusach nie są formułowane odpowiedzi. Wskazuje się jednak na niezbędne dla rozwiązania kazusu – orzeczenia sądów i organów administracji, opracowania monograficzne lub artykułu w naukowych czasopismach prawniczych. Lektura wskazanych pozycji pozwala uzyskać odpowiedź na pytanie sformułowane w kazusie. Dla celów przygotowania pism procesowych wskazuje się na przepisy prawa znajdujące zastosowanie w danym przypadku, np. dla przypomnienia i utrwalenia elementów decyzji administracyjnych czy wymogów pisma procesowego w postępowaniu cywilnym.