Media w smart city: Berlin i Warszawa

Witajcie w technoświecie. W świecie, w którym przez 24 godziny na dobę nieświadomie pracujemy dla wielkich firm technologicznych, przekazując im bezcenne dane. W którym sztuczna inteligencja zastępuje ludzką pracę, infosfera zatruta jest masą kłamstw i bzdur, a technologie, które powinny nam służyć, wymykają się nam spod kontroli, zaczynają nami rządzić.
Stop. A może nie jest tak źle? Ubóstwo na świecie maleje, poszerzają się obszary demokracji, firmy technologiczne oferują nam masę wspaniałych narzędzi, których potrzebujemy do rozwiązywania codziennych problemów…
Ta rozmowa to starcie technosceptyka, profesora Andrzeja Zybertowicza, socjologa, nauczyciela akademickiego, doradcy społecznego prezydentów Lecha Kaczyńskiego i Andrzeja Dudy – z (umiarkowanym) technoentuzjastą, socjologiem Jaremą Piekutowskim.
Jak zatruta infosfera szkodzi państwu (polskiemu i nie tylko)? Jak Putin prowadzi przeciwko Zachodowi walkę informacyjną? Jak wyzwolić się z panowania technologii i cybernetycznych władców? Czy potrzebne jest nam Wielkie Spowolnienie? O tym wszystkim opowiada profesor Zybertowicz w wywiadzie-rzece.
***
„Od polityki po duchowość, w wielkim biznesie i wychowaniu dzieci – nasze życie »cyfryzuje się« na każdym froncie. W tym, co najbardziej intymne, i tam, gdzie to najbardziej powszechne. Nie ma dziś ważniejszego, bardziej wszechobejmującego tematu. Dlatego tak ważne jest, żeby myśleć i mówić o nim tak, jak to zrobili profesor Andrzej Zybertowicz z Jaremą Piekutowskim. Z szerokiej perspektywy, ze świadomością przełomowości czasu, w jakim żyjemy. Wskazując zagrożenia, ale nie rozrywając szat. A nawet pozostawiając czytelnika z nadzieją, że człowieczeństwu, jakie znamy, uda się wyjść z tego wszystkiego cało”– Jan Maciejewski, publicysta („Plus Minus”, „Kontra”, „Teologia Polityczna”).
***
„Czytam Zybertowicza od lat. Uważam, że absolutna ekstraklasa europejskich intelektualistów naszych czasów. Cyber kontra real tylko mnie w tym przekonaniu utwierdza. Zresztą przekonajcie się sami” – Rafał Woś, dziennikarz, felietonista, publicysta ekonomiczny autor książek i scenariuszy filmowych.
***
„Cyberprzestrzeń jest współczesnym polem walki, na którym zaciera się pojęcie czasu pokoju, kryzysu i wojny, co pokazuje w szczególności obecny konflikt w Ukrainie. Czy jesteśmy gotowi na rewolucję technologiczną, jaką niesie? Czy nie jest jednak odwrotnie, że to potoczne cyber nas kontroluje, uzależnia? Czy współczesny człowiek – użytkownik globalnej sieci Internet – jest w stanie rozróżnić prawdę od fałszu w tym całym infozgiełku? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi udzieli prof. Andrzej Zybertowicz w publikacji »Cyber kontra real«” – Gen. bryg. Karol Molenda.

To najlepsza książka biznesowa roku 2021 według Financial Times & McKinsey. To thriller i zarazem przewodnik po zakamarkach cyberprzestrzeni. Prezentuje bogatą galerię szpiegów, hakerów, handlarzy bronią, naukowców, polityków i ludzi biznesu. Pokazuje kulisy działania NSA, GRU czy Mosadu. Wiele miejsca zajmuje w książce cyberbezpieczeństwo w odniesieniu do biznesu i ogromnych strat ponoszonych przez firmy, zwłaszcza banki, na skutek cyberataków.

Zagrożenia, które jeszcze dziesięć lat temu wydawały się jedynie hipotetyczne, teraz stały się jak najbardziej realne. Obecnie terrorysta z łatwością może zakłócić działanie oprogramowania wykorzystywanego w Boeingach. To o wiele prostsze niż porwanie samolotu i zderzenie go z drapaczem chmur. Rosja udowodniła, że jest w stanie wyłączyć prąd w środku zimy. Przekonaliśmy się, że Korea Północna potrafi na odległość siać chaos w amerykańskich szpitalach. Cyberprzestępcy wykorzystali fakt, że pandemia zatrzymała miliony ludzi w domu przy komputerach, by włamać się do niezliczonej liczby amerykańskich firm z listy Fortune 500. Ataki wydają się nie mieć końca.

Reporterka „New York Timesa”, Nicole Perlroth, opierając się na wieloletnich relacjach i setkach wywiadów, pozwala zajrzeć przez dziurkę od klucza do tajemnego, wręcz niewidzialnego świata przemysłu cyberbroni, dzięki czemu każdy z nas, żyjący w centrum cyfrowego tsunami, będzie miał szanse zabrać głos, zanim będzie za późno. Jej książka jest owocem siedmiu lat dziennikarskiego śledztwa i stanowi poważny sygnał ostrzegawczy, że nasze być albo nie być może zależeć od zbudowania potężnych mechanizmów obronnych w cyberprzestrzeni. A teraz, kiedy pandemia przeniosła nasze życie jeszcze głębiej w świat internetu, staliśmy się jeszcze bardziej narażeni na ataki. Wystarczy, że zostanie przeciw nam wymierzone jedno z najbardziej pożądanych narzędzi w arsenale każdego szpiega – błąd w oprogramowaniu – zero-day. Może on po cichu szpiegować naszego iPhone’a, zakłócić pracę systemu kontroli bezpieczeństwa w zakładzie chemicznym, zmienić wyniki wyborów czy sparaliżować system energetyczny. Bo bez względu na to, jak mocny jest sejf, zawsze znajdzie się ktoś, kto potrafi się do niego włamać.

Książka to zaproszenie do rozmowy o przyszłości. Autorzy nikogo nie pouczają–szkicują portret naszego ćwierćwiecza, od „klęski Solidarności” do klęski wyborczej III RP, i rzucają wyzwanie pokoleniu,

„Galicyjskie żywoty” to zbiór esejów historycznych, literackich i podróżniczych. Wszystkie one dotyczą twórczości, ale również miejsc bliskich takim ludziom, jak Paul Celan (Czerniowce), Joseph Roth (Brody), Joseph Conrad (Berdyczów), Jerzy Stempowski (Szebutyńce). W książce autor opisuje nie tylko ich losy, ale również wieloetniczną i skomplikowaną historię obszarów, na których się urodzili, jak również dzisiejszy charakter tych ukraińskich miast i miasteczek.

Eseje składają się na jedną opowieść wpisaną w historię, przestrzenie i różne ludzkie losy. Dawid Szkoła opisuje zatem miejsca, które już nie istnieją, życie pisarzy, a czasem też bohaterów ich książek, postaci historycznych, ale również dzisiejszą rzeczywistość Ukrainy. Skupia się także na zwykłych ludziach, tych bezimiennych bohaterach historii, na którą nie mieli wpływu, a jej skutki dotykały ich najbardziej. Dużą uwagę zwraca również na los wschodnioeuropejskich Żydów, jak również całą wieloetniczną historię galicyjskich oraz podolskich miast i miasteczek.

Autor świetnie przyjętego Gniewu, podejmuję próbę zdefiniowania, czym jest współczesna lewica, gdzie sięgają jej korzenie i jakie stoją przed nią wyzwania.

Socjalizm, komunizm, drugi PRL, rozdawnictwo, inżynieria społeczna… Nie ma chyba poglądów, które bardziej rozsierdzałyby opinię publiczną, niż te lewicowe. Markiewka w charakterystycznym dla siebie, klarownym stylu wyjaśnia, skąd wyrastają współczesne ruchy lewicowe i jaki wpływ wywarły na dotychczasową historię świata. Rozprawia się przy okazji z paroma dobrze już zadomowionymi mitami na temat osławionego „lewactwa” i wyjaśnia, jakie w rzeczywistości stoją za nim ideały. W rozdziałach poświęconych teraźniejszości stara się zdefiniować tematy nurtujące współczesną lewice, a tych dotyczących przyszłości, szkicuje wizję świata, w którym do głosu doszłyby lewicowe idee.

"Królem go uczyniła przyroda, a on bogów na podobieństwo swoje uczynił. Pomnik stworzenia zrobiła z niego przyroda, a on dla stworzenia stał się grobem: pochłonął je i w ciągu długich pokoleń swego rodu jest jakby cmentarzem istot, których śmiercią się zapłodnił. Do ziemi lgnie on mniej niż inne istoty, w ciągłych wędrówkach coraz nową znajduje sobie siedzibę, z lądu na ląd się przenosząc. Za to ku niebu dumne i piękne swe czoło wznosi, ażeby stopą mógł snadniej deptać swych współmieszkańców" – już te pierwsze zdania książki Adolfa Dygasińskiego sprawiają wrażenie osobliwego manifestu ekokrytyki, może nawet nietuzinkowej krytyki antropocenu. Powstały jednak na długo przed ukuciem obu wspomnianych pojęć. Zbiór "Nędzarze życia" (pierwotnego, bardzo wymownego tytułu książki, "W niewoli u człowieka", nie dopuściła carska cenzura) ukazał się po raz pierwszy – i jedyny jak dotąd – w roku 1898, trudno się więc dziwić, że sporo w nim jeszcze welfarystycznej nieadekwatności, górnolotności, rażących niekonsekwencji (niejednoznaczny stosunek do jedzenia zwierząt, bezwarunkowa aprobata wiwisekcji), nierzadko też w końcu bierze w nim górę typowo dziewiętnastowieczny antropocentryzm. Opisane w książce przemocowe zachowania człowieka wobec psów, koni, świń czy krów, odmalowane w niej realia szlachtuzów i ogrodów zoologicznych i dziś jednak mogą się wydać wstrząsające. Na pewno pozostają na długo w pamięci. Prowadzą zresztą do konkluzji nad wyraz ponurej: "Natura znika nam sprzed oczu, nie umiemy jej czuć, a za nieprzyjaciela uważamy każdego, kto mówi prawdę, malując realne stosunki życia; bo wiemy, że jest źle, a mimo to wierzymy, żeśmy dobrzy".