Metafizyka

Liutprand z Cremony (ok. 920, Pawia - ok. 970, Konstantynopol), dyplomata i historyk. Przebywał na dworze Hugona z Prowansji, a jego następca Berengar II wysłał go jako ambasadora do Konstantynopola. Liutprand popadł jednak w konflikt z Berengarem i musiał szukać schronienia na dworze Ottona I. Przez Ottona został mianowany biskupem Cremony i uzyskał znaczący wpływ na politykę Niemiec względem Italii i Państwa Kościelnego. W roku 968 został wysłany ponownie do Konstantynopola, tym razem z misją przygotowania małżeństwa syna Ottona z córką cesarza bizantyjskiego Romana II. Napisał również historię Europy obejmującą okres od 888 do 962. Ponadto w Relatio de legatione Constantinopolitana zawarł swoje wspomnienia z misji na dworze bizantyjskim z roku 958.

Wydanie z opracowaniem, cytaty, które warto znać, streszczenie, notatki na marginesie.

Świat czasów mitycznych - człowiek pozostaje zabawką w rękach greckich bogów, a przede wszystkim przeznaczenia. Dla mieszkańców Olimpu ziemianie to ciągle „ślepe, jednodniowe plemię”, którego życie to „cień cienia”. W Tebach panuje zaraza, król Edyp stara się odnaleźć sprawcę straszliwych zbrodni, ale ku jego przerażeniu okazuje się nim być on sam. Do domu po trudach wojny trojańskiej powraca Agamemnon, by tu zginąć zamordowany przez wiarołomną żonę, Klitajmestrę, i jej kochanka. Królewna Antygona bohatersko przeciwstawia się tyranowi - Kreonowi.

Platońska Obrona Sokratesa (w klasycznym przekładzie wraz z posłowiem, objaśnieniami i ilustracjami Władysława Witwickiego) należy do dialogów wczesnych, a jest to - w odróżnieniu od pozostałych - w zasadzie monolog Sokratesa przedstawiający treść jego trzech mów wygłoszonych w trakcie procesu. Wniesiony przez 3 osoby akt oskarżenia zarzucał, iż Zbrodnię popełnia Sokrates, bogów, których państwo uznaje, nie uznając, inne zaś nowe duchy wprowadzając; zbrodnię też popełnia, psując młodzież. Sokrates całkowicie odrzuca te zarzuty, tłumacząc najpierw przyczyny dla których spotyka się z niechęcią współobywateli ateńskich, następnie zarzuty o deprawację młodzieży i oskarżenia o bezbożność. Twierdzi, że nawet gdyby sąd go uwolnił pod warunkiem zaprzestania dalszego filozofowania, nie zrezygnuje ze swojej działalności. Mówi: Ja was obywatele, kocham całym sercem, ale posłucham boga raczej, aniżeli was i póki mi tchu starczy, póki sił, nie przestanę filozofować i was pobudzać i pokazywać drogę każdemu, kogo tylko spotkam. (...) Tak rozkazuje bóg, dobrze sobie to pamiętacie, a mnie się zdaje, że wy w ogóle nie macie w państwie nic cenniejszego, niż ta moja służba boża. Bo przecież ja nic innego nie robię, tylko chodzę i namawiam młodych spośród was i starych, żeby się o ciało, ani o pieniądze nie troszczył jeden z drugim przede wszystkim, ani tak bardzo, jak o duszę, aby była jak najlepsza; i mówię im, że nie z pieniędzy dzielność rośnie, ale z dzielności pieniądze i wszelkie inne dobra ludzkie i prywatne, i publiczne. W Obronie Sokratesa nie rozstrzyga Platon (427 p.n.e.-347 p.n.e.) - uczeń Sokratesa, którego śmierć uważał za niewyobrażalną zbrodnię ateńskiej republiki - żadnych fundamentalnych spraw z dziedziny ontologii czy epistemologii, pozostaje jednak ona jednym z najważniejszych jego dialogów, dialogiem stricte etycznym. Sokrates zostaje skazany na śmierć, nie kaja się jednak, nie zmienia swojego zachowania/poglądów, choć dzięki temu mógłby uniknąć śmierci. Ważniejsza bowiem pozostaje prawda i sprawiedliwość oraz konieczność zachowania godności w każdej sytuacji. Poprzedzający Obronę Eutyfron i następujący po niej dialog Kriton nie tylko dopełniają „sprawę Sokratesa”, obrazują pseudo-moralność, ukazują pseudo-pobożność Ateńczyków, oskarżają system prawny, ale zwłaszcza w Kritonie pokazują Sokratesa jako człowieka z krwi i kości.

Starożytny grecki filozof Platon (ok. 427 – ok. 347 p.n.e.) był domniemanym autorem kilkudziesięciu dialogów, a rzeczywistym (według stanu obecnej wiedzy) dwudziestu pięciu. Faidros należy do dialogów najbardziej znanych i od strony tematyki pokrewnych bodaj najsłynniejszemu: Uczcie. Oba pochodzą prawdopodobnie z okresu średniego twórczości Platona, a więc z lat 70. IV w. p.n.e. Fabuła jest kameralna, w cieniu platanu nad rzeczką za murami Aten Sokrates dyskutuje z młodym Faidrosem i wygłasza mowy o miłości. To jedyny dialog Platona, który ukazuje mentora za miastem, wśród przyrody. Sokratesowi bowiem „drzewa nic nie mówią”, mówią mu coś tylko ludzie. Faidros jest postacią fikcyjną, choć istniał rzeczywisty Faidros, uczestnik dysput z Sokratesem, młodszy od niego o pokolenie (Platon był młodszy od mistrza o dwa pokolenia, około 40 lat). Również w "Uczcie" Faidros pojawia się w związku z Erosem: przemawia pierwszy, zachwalając miłość jako źródło cnót (choć rzeczywisty Faidros nie był zbyt cnotliwy: ścigany za bluźnierstwo, stracił cały majątek). Faidros (ten z dialogu) wydaje się zwolennikiem retoryki i sofistów, dlatego dysputa skupia się też na kwestiach mowy, argumentacji i pisma, do którego Sokrates ma sceptyczny stosunek. Cały utwór wszakże, jak pisze tłumacz Leopold Regner w przedmowie, jest tylko oprawą brylantu, jaki stanowi w dialogu druga mowa Sokratesa o miłości.

Hector bidding farewell to his wife and baby son, Odysseus bound to the mast listening to the Sirens, Penelope at the loom, Achilles dragging Hector's body round the walls of Troy - scenes from Homer have been reportrayed in every generation. The questions about mortality and identity that Homer's heroes ask, the bonds of love, respect and fellowship that motivate them, have gripped audiences for three millennia.

Chapman's Iliad and Odyssey are great English epic poems, but they are also two of the liveliest and readable translations of Homer. Chapman's freshness makes the everyday world of nature and the craftsman as vivid as the battlefield and Mount Olympus. His poetry is driven by the excitement of the Renaissance discovery of classical civilisation as at once vital and distant, and is enriched by the perspectives of humanist thought.

Najstarszy epos heroiczny, który opisuje ostatnie dni wojny trojańskiej i przenosi czytelnika do świata dawnych Greków i Trojan. Bohaterowie przedstawieni są jak ideały waleczności i poświęcenia dla walki o ojczyznę. Utwór pobudza do refleksji nad istotą wojny zarówno w tak odległych czasach, jak i obecnie. Pierwsza polska wersja "Iliady" powstała w 1791 roku. Stała się inspiracją do powstania wielu dzieł literatury polskiej i światowej.