Miraż Sierpnia

CENIONA REPORTERSKA PARA O PRZEŁOMOWYM ROKU ’68 W POLSCE I NA ŚWIECIE
Wielka reporterska opowieść o kluczowych wydarzeniach 1968 roku pary czołowych polskich reporterów, Ewy Winnickiej i Cezarego Łazarewicza. Dziesięć reporterskich historii opowiedzianych z perspektywy ludzi, na których życiu odcisnęły piętno wydarzenia ’68. Niekonwencjonalna opowieść idąca pod prąd stereotypowych narracji ukazana poprzez filtr oryginalnych ludzkich historii i zdarzeń z Polski i świata.
Będzie między innymi o początkach ruchu hippisowkiego w Polsce (Desant z Ameryki. Para nastolatków przyjeżdża z okolic San Francisco do Gliwic. Gliwicki dziadek chce, żeby rodzeństwo ucywilizowało się z dala od demoralizującego ruchu hippisowskiego. Niestety, mieszkanie dziadka staje się centrum wolnościowej rewolty obserwowanej z przerażeniem przez milicję.), historii morderstwo w Jicinie podczas operacji Dunaj, dziennikarzach i reżimie (jak Gomułka podzielił środowisko dziennikarzy. Jak powstawały teksty na zamówienie. Kto się oparł kłamstwu, kto uwierzył, o operze „Cisi i gęgacze”, która zmieniła Polskę i wielu innych tematów mistrzowsko potraktowanych przez pierwszoligowych reporterów. Reportażom będą towarzyszyły dokumenty epoki, materiały prasowe, raporty, oficjalne wypowiedzi polityków i ważnych postaci tamtego czasu

Książka przedstawia polsko-marokańskie relacje artystyczne w obszarze różnych dziedzin sztuki: w malarstwie, grafice, filmie i praktykach konceptualnych. Omawia przyjazd Farida Belkahii do Warszawy, „warszawską” twórczość Ahmeda Cherkaouiego i innych marokańskich studentów na polskich uczelniach artystycznych, a także działania polskich twórców w Maroku. W chronologicznym ujęciu, na tle ówczesnych przemian artystycznych, ukazuje znaczenie transkontynentalnych i transnarodowych związków na globalnej mapie sztuki czasu zimnej wojny.„[…] krytyczna geografia, jaka legła u podstaw niniejszej książki stanowi część szerzej zakrojonych badań młodego pokolenia historyków sztuki, którzy rozpracowują sieci kontaktów z Afryką, Ameryką Południową i Azją, zgodnie z logiką wpływów ZSRR i tzw. demokracji ludowych. […] Autor wskazuje na relacje polsko-marokańskie jako ważne połączenia w globalnym networku, przypisuje analizowanym dziełom transkulturowe genealogie i proponuje transregionalną historię sztuki”.z recenzji naukowej prof. dr. hab. Anny MarkowskiejPrzemysław Strożek — adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, pracownik naukowy w Archiv der Avantgarden w Dreźnie, kurator wystaw, autor książek naukowych z zakresu historii sztuki. Stypendysta Fulbrighta i Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. W obszarze jego zainteresowań znajdują się m.in. studia nad awangardą i globalnym modernizmem.

Uratowana z warszawskiego getta – najmłodsze dziecko ocalone dzięki Irenie Sendlerowej. Córka dwóch matek, żydowskiej i polskiej. Z wykształcenia – pedagog, z wyboru – dusza rogata. Żona poety, Jerzego Ficowskiego. Działaczka antykomunistycznej opozycji. W wolnej Polsce doradczyni i rzeczniczka prasowa ministra Jacka Kuronia.

Oto niepokorna Elżbieta Ficowska (ur. 1942), sportretowana w książce Cezarego Harasimowicza, który ze swoją bohaterką odbył wiele pasjonujących rozmów. „Bieta” nie jest jednak biografią. „Bieta” jest powieścią. Powieścią czułą, choć nieckliwą; dramatyczną, ale i dowcipną. Powieścią o kobiecie, w której losie lub przeznaczeniu, jak zwał tak zwał, odciska się historia narodów na wieki ze sobą związanych, żydowskiego i polskiego.

„To miłość ocaliła żydowską dziewczynkę z mroku zagłady. Doznała jej w obfitości i dzieli się nią przez całe życie. Także w tej książce, którą się czyta ze łzami w oczach, ale i z uśmiechem. Brawo czuły autor! Brawo bohaterka z piekła rodem! ”
Agata Tuszyńska

Prezentowana książka jest piątą z serii „Łódź w PRL. PRL w Łodzi”. Autorzy serii w poszczególnych tomach podejmują wysiłek ukazania kolejnych etapów funkcjonowania miasta nad Łódką w latach 1945–1989, by w sposób jak najbardziej przystępny popularyzować wiedzę o Łodzi w kontekście PRL-owskiej rzeczywistości.

W serii ukazały się:
Przemysław Waingertner, Czwarta stolica. Kiedy Łódź rządziła Polską (1945–1949)
Grzegorz Mnich, Stalinowska codzienność. Łódź w latach 1949–1956
Krzysztof Lesiakowski, Gomułkowska rzeczywistość. Łódź w latach 1956–1970
Witold Jarno, Gierkowska „prosperita”. Łódź w latach 1971–1980

W książce przedstawiono wybrane aspekty życia społeczno-politycznego i kulturalnego w Łodzi w latach osiemdziesiątych XX wieku. Scharakteryzowano „rewolucję Solidarności” oraz dynamikę rozwoju tego ruchu społecznego. Opisano trudny okres stanu wojennego i jego konsekwencje dla życia codziennego łodzian. Podkreślono rolę, jaką odegrał Kościół katolicki w „dekadzie Solidarności”. Czytelnik ma również możliwość zapoznania się z życiem kulturalnym Łodzi – jego nurtem oficjalnym i niezależnym.
Prezentowana publikacja może być ciekawa nie tylko dla osób, które pamiętają lata osiemdziesiąte, lecz także dla zainteresowanych historią PRL, a zwłaszcza jej okresem schyłkowym.

Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające ze specyfiki kształtowania się pamięci w fazie przejścia od pamięci komunikacyjnej do kulturowej nakładają się zmiany w pamięci wywołane nową sytuacją polityczną oraz nowymi prądami kulturowymi.

Pytanie o zmiany obrazu wojny w polskiej i niemieckiej kulturze postawiono w odniesieniu do trzech nośników pamięci, które autorom poszczególnych esejów wydają się szczególnie ważne: literatura, film i muzea.

Tom zbiorowy „Druga wojna światowa w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. 70 lat później (1945-2015)” jest owocem badań przeprowadzonych w ramach projektu pod tym samym tytułem.

Projekt wydawniczy poznańskich naukowców to interesująca i pożyteczna próba przeglądu aktualnej i ważnej problematyki wizerunku II wojny światowej w pamięci zbiorowej kształtowanej przez teksty kultury w Polsce i w Niemczech. W realizacji projektu uczestniczyli także niemieccy badacze pamięci kulturowej, co umożliwiło zaprezentowanie punktów widzenia dwóch zaangażowanych w wydarzenia społeczeństw.

Zamieszczone w tomie artykuły odwołują się do starannie dobranych, bogatych źródeł. Oczywiście, nie mogą bazować na wszystkich dostępnych materiałach, jest ich bowiem zbyt wiele, lecz trafnie dobrane przykładowe dzieła literackie i filmowe oraz ekspozycje muzealne pozwalają na wnikliwą analizę kształtujących się od 25 lat postaw wobec przeszłości, kreślenie ich typologii i przemian.
dr hab. Stefan Bednarek

Książka lokuje się w nurcie badań eksplorujących w perspektywie porównawczej zjawiska występujące we współczesnej kulturze polskiej i niemieckiej. Autorzy podjęli ważny temat wzbogacając tym samym refleksję nad polsko – niemieckimi relacjami w zakresie pamięci zbiorowej, napisali tom zwarty i syntetyczny, niosący wiele szczegółowych informacji, ale też mający ambicję syntezy wybranych aspektów polskiej i niemieckiej pamięci kulturowej ostatnich dekad. Jest to praca pożyteczna i stymulująca – skłania do dyskusji, stanowi źródło inspiracji i nowych pytań badawczych.
dr hab. Piotr Tadeusz Kwiatkowski

Na podstawie kilku wybranych problemów pokazuję, że polityka w czasie dekady Gierka, wbrew pozorom, nie trzymała się ani ducha, ani litery marksizmu. Była to polityka czysto pragmatyczna, która odniosła jednak wielkie sukcesy. Polska rozwijała się wówczas w tempie niespotykanym we wcześniejszej historii. Ekipa Gierka zaciągnęła wielkie kredyty, jak na ówczesne czasy i sposoby rozliczania długów, ale wiele za nie wybudowała. Obecnie dług publiczny jest kilkanaście razy większy, a efekty inwestycyjne mniej niż skromne.
[…] W wielu publikacjach Gierek powraca jak pewien towar marketingowy. Do kin trafił nawet pełnometrażowy film fabularny „Gierek”, w którym próbuje się spojrzeć na niego niejako przez dziurkę od klucza. Ale jak to dziurka – kluczem do Gierka nie jest.
[…] Wbrew tytułowi modnej książki Janusza Rolickiego Przerwana dekada uważam, że dekada Gierka była „skończona”, i to zbyt późno… To, do czego doprowadziła polityka ekipy Gierka, należy odróżnić od stanu gospodarki za czasów ekipy Kani i Jaruzelskiego. Trzeba też widzieć i to, że podobne sprzeczności wewnętrzne zadecydowały o klęsce systemu „socjalistycznego” 10 lat później.
Ze wstępu