Mongolia and the Mongols Past and Present

Celem monografii jest przedstawienie poglądów Antoniego Małeckiego na wybrane zagadnienia językowe, jakie autor ten zawarł w pierwszym (i najprawdopodobniej najlepszym) ze swoich podręczników – Gramatyce języka polskiego większej (Lwów, 1863). Zadaniem pracy, w szerszej perspektywie, jest pogłębienie, choćby w niewielkim stopniu, wiedzy na temat dziewiętnastowiecznych gramatyk i obecnych w nich koncepcji opisu języka. […] Poglądy Małeckiego na poszczególne problemy teoretyczno językowe […] starano się skonfrontować z opiniami wybranych gramatyków XIX wieku. Miało to na celu określenie miejsca Gramatyki w intensywnie rozwijającej się w owym czasie myśli językoznawczej. W znacznej mierze odwoływało się przy tym do […] opracowań omawiających ewolucję poglądów teoretyków języka na wybrane zagadnienia.
Ze Wstępu

W publikacji zgromadzono teksty, w których przyjrzano się twórczości różnych osób nagrodzonych lub nominowanych do Nagrody Literackiej „Nike”. Dla autorów interesujące były między innymi problemy stylizacji w wielowymiarowej i polifonicznej prozie Jacka Dehnela (Magdalena Hawrysz), a także wkład twórczości Olgi Tokarczuk do wyraźnie współcześnie się rozwijającego i ważkiego społecznie dyskursu posthumanizmu (Artur Rejter). Autorka Biegunów zainspirowała również Joannę Przyklenk i Katarzynę Sujkowską-Sobisz, które podjęły się analizy odbioru monumentalnej powieści Księgi Jakubowe przez internetowych forumowiczów. Przez pryzmat problematyki genderowej i queerowej na prozę Michała Witkowskiego spojrzała Małgorzata Kita. Ważny dla Traktatu o łuskaniu fasoli Wiesława Myśliwskiego świat muzyki oraz instrumentów muzycznych próbowała uchwycić w swym studium Ewa Biłas-Pleszak. Interesujący okazał się także aspekt intertekstualny oraz intersemiotyczny w Sońce Ignacego Karpowicza (Alicja Bronder). W artykule Beaty Kiszki został zaś poruszony problem motywów animimalistycznych w wybranych powieściach Krzysztofa Vargi. Sięgnięto także do tekstów reportażowych i reportażowi bliskich. Nad pograniczną stylowo i gatunkowo prozą Andrzeja Stasiuka pochyliła się w swym studium Ewa Sławkowa. Swoistej generycznej „migotliwości” i gatunkowym przemianom reportażu, odzwierciedlającym często kształt współczesnego świata, poświęciła uwagę Joanna Przyklenk, natomiast Wioletta Wilczek opisała osobliwy obraz Białegostoku zawarty w reportażu Marcina Kąckiego.

Zarówno wybrana – zróżnicowana pod względem estetycznym, gatunkowym i dyskursywnym – twórczość, jak i metody zastosowane w zgromadzonych tekstach, poświadczają tezę o znaczącej dla badaczy wadze inspiracji autorów i dzieł wyróżnionych Nagrodą Literacką „Nike” lub do niej nominowanych. Jak widać, literatura wciąż stara się reagować na świat nas otaczający, komentować go, a nade wszystko stwarzać jego indywidualny i niepowtarzalny obraz. (fragmenty Wprowadzenia). Publikacja z pewnością zainteresuje studentów kierunków humanistycznych i badaczy literaturoznawców, językoznawców, kulturoznawców, a także wszystkich miłośników polskiej literatury najnowszej.

Punktem wyjścia do szczegółowych rozważań Autora o treściach komparatystycznych, dotyczących wzajemnych wpływów europejskiej dawnej i najnowszej kultury literackiej, jest przekonanie, że w znakomitej większości arcydzieł polskich i światowych rozmaite wątki dają się identyfikować – mniej lub bardziej precyzyjnie – z tradycją rzymską jako jej kolebką. Autora zachwyca nieprzemijający urok pierwszych zdań arcydzieł (choć nie zawsze to, co utrwaliło się w pamięci pokoleń w istocie jest pierwszym zdaniem dzieła), niepokoi tendencja do okrawania rozległych wcześniejszych myśli pisarzy do wyrwanych z kontekstu coraz krótszych kilkuwyrazowych frazesów. W tonacji eseistyczne, zatem przystępnej dla Czytelnika, Autor pisze także o arcydziełach kultury polskiej i światowej, o Rękopisie znalezionym w Saragossie Jana Potockiego i Dżumie Alberta Camusa, o inwokacji Pana Tadeusza Adama Mickiewicza i Zemście Fredry, o Mistrzu i Małgorzacie Michaiła Bułhakowa i Wojnie żydowskiej Liona Feuchtwangera, o pewnym motywie wziętym z Homera w noweli filmowej, scenariuszu i filmie Góry o zmierzchu Krzysztofa Zanussiego oraz o zapomnianym Bogactwie Wandy Miłaszewskiej, o tęsknocie za trzynastozgłoskowcem Wisławy Szymborskiej i romantycznym źródle frazy tytułowej Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego, pisze z przekonanie, że „Sonet nie umiera nigdy” i ukazuje na tle tradycji wśród współczesnych odnowicieli gatunku Stanisława Barańczaka i Tadeusza Kijonkę. Książka powinna zainteresować nie tylko studentów kierunków humanistycznych, ale wszystkich miłośników dobrej literatury, szukających w arcydziełach wiedzy o świecie i sobie, przeżyć innych niż te, których dostarczają Muzy nienastawione na pismo.

Niniejszy tom stanowi stanowi księgę pamiątkową poświęconą Profesorowi Ryszardowi Tokarskiemu. Jest On zaliczany do grona najwybitniejszych współczesnych polskich lingwistów. Od początku swej naukowej drogi związany jest z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W jej trakcie przeszedł wszystkie szczeble kariery akademickiej: od tytułu zawodowego magistra i stanowiska asystenta stażysty po ukończeniu studiów w 1972 roku, poprzez doktorat w 1979 roku i habilitację w 1988, do tytułu profesora w 1996 roku i stanowiska profesora zwyczajnego w 2001. Jest uczonym wysoko cenionym i docenianym zarówno w środowisku lubelskim, jak i poza nim.

Jan Januszowski znany jest przede wszystkim jako wydawca Jana Kochanowskiego, najznakomitszy drukarz polskiego Odrodzenia. Był on prawdziwym człowiekiem Renesansu, l'uomo universale, który odebrał wykształcenie prawnicze, ale zajmował sie historiografią i filologią, teologią i nauka o gwiazdach, pisał i tłumaczył.

Oddawana do rąk Czytelników książka jest pierwszą monografią twórczości pisarskiej Jana Januszowskiego. Autorka zajęła się zidentyfikowaniem, zebraniem i omówieniem różnorodnych prac właściciela Oficyny Łazarzowej, których był autorem lub tłumaczem, oraz tych, o których wiadomo, że pełnił w stosunku do nich rolę twórczego i zaangażowanego w proces powstawania książki redaktora. Pozwoliło to ukazać rozległość zainteresowań Januszowskiego, rozpoznać jego intelektualne upodobania oraz stosunek, zwykle bardzo osobisty, do rozmaitych kwestii kształtujących życie społeczne i kulturalne końca XVI i początku XVII wieku.

Czcionką i piórem kreśli intelektualną sylwetkę architypografa i opowiada życiowe przypadki sekretarza królewskiego, padewczyka rozległej wiedzy i horyzontów, wybitnego wydawcy, pisarza, a wreszcie księdza, z oddaniem służącego sprawie katolickiej reformy.

Opracowana jako wyraz uznania dla profesora Józefa Kwaterko z okazji 70-tych urodzin i 50-tej rocznicy działalności zawodowej, książka ta jest zbiorem artykułów wybitnych specjalistów literatury frankofońskiej obu Ameryk: od Quebecu, a szerzej, od Kanady po Karaiby. Teksty w niej zebrane składają się na panoramę problematyk, estetyk i zagadnień społeczno-kulturowych charakterystycznych dla frankofonii amerykańskiej. Lektura tychże artykułów pozwoli czytelnikowi podjąć próbę "rozszyfrowania Ameryki", a tym samym pójść w ślady profesora Józefa Kwaterko, który od lat niestrudzenie bada i odkrywa coraz to nowe znaczenia francuskojęzycznej literatury obu Ameryk.
Kilka bardziej osobistych świadectw, które uzupełniają książkę, pozwala lepiej zrozumieć osobowość i drogę Profesora, eksperta w swoje dziedzinie, ale także kolegi i przyjaciela, wrażliwego na zróżnicowanie kulturowe oraz różnorodność doświadczeń bliskich mu osób.

Hommage au Professeur Józef Kwaterko a l’occasion de son soixante-dixieme anniversaire et du cinquantenaire de son activité professionnelle, le présent ouvrage recueille les articles d’éminents spécialistes en littérature francophone des Amériques. Du Québec et, plus largement, du Canada jusqu’aux Caraibes, tout un panorama de problématiques, d’esthétiques et d’enjeux socioculturels propres a la francophonie américaine s’offre ici au lecteur qui pourra ainsi tenter de « déchiffrer l’Amérique » a l’instar du Professeur Józef Kwaterko qui, depuis des années, n’a de cesse dans son travail de recherche et de découverte passionnée de la littérature francophone des Amériques.
Quelques témoignages plus personnels qui completent l’ouvrage permettent de mieux comprendre la personnalité et le parcours du Professeur, expert dans son domaine de prédilection, mais aussi collegue et ami a l’écoute de la diversité des sensibilités culturelles et de la pluralité des expériences des personnes qui l’entourent.

Developed in recognition of Professor Józef Kwaterko on the occasion of his seventieth birthday and fiftieth anniversary of his professional career, the book is a collection of articles by outstanding specialists in Francophone literature of the Americas. From Quebec, and more broadly, from Canada to the Caribbean, the texts collected in this book provide a panorama of issues, aesthetics and socio-cultural themes characteristic of American francophony. Reading these articles will allow the reader to attempt to "decipher America" and thus follow in the footsteps of Professor Józef Kwaterko, who for years has been tirelessly researching and discovering new meanings of French-speaking literature of the Americas.
A handful of more personal testimonies, which complement the book, help to better understand the personality and path of the Professor, an expert in his field, but also a colleague and a friend, sensitive to cultural diversity and the variety of experiences of those close to him.