Na Drodze Życia

Jaki jest Miron, każdy widzi. Przywykliśmy do Białoszewskiego awangardzisty, rozsadzającego skamieniałe dykcje w polszczyźnie i odnawiającego formy poetyckie ku ich zupełnemu zatarciu, do Białoszewskiego realisty, notującego najdrobniejsze, na pozór całkiem nieważne, zdarzenia i podsłuchane rozmowy, Białoszewskiego reisty z taksonomicznym zacięciem sporządzającego rejestry sprzętów, numerów i słów, w końcu Białoszewskiego prześmiewcy, ale z tych dobrotliwych, który ma za nic społeczne powinności poety i woli zarządzać raczej Kabaretem Kici Koci aniżeli duchem patriotyzmu.
Niezależnie od tego, co o tym myślimy i jak Białoszewskiego sytuujemy w konstelacji polskiej poezji współczesnej, jego ranga jest niepodważalna. Proponowałbym jednak odejść od prostych omówień i wziąć się za prace lekturowe. Tak jak zrobili autorzy szkiców pomieszczonych w niniejszej książce, wybitni literaturoznawcy, krytycy i pisarze, którzy wydobyli prawdziwie osobnego twórcę: zmagającego się z przemijaniem i chorobą, lecz wyczulonego na każdy drobiazg autentyzmu, zgryźliwego komentatora tego, co tu i teraz, który snuje metafizyczne rozważania, materialistę o postsekularnym zapleczu, strukturalistę układającego teksty z zawziętością arcymistrza puzzli, co po godzinach oddaje się entropii, wreszcie zaprzysięgłego mieszczucha szukającego olśnień w Beskidzie Niskim. Tytułowy „zaskok na uwięzi” dobrze oddaje ten paradoksalny status aktu twórczego rozpiętego między działaniem wyobraźni a konceptualną strukturą.
Jakub Kornhauser

Co wiedzą poeci? Adam Zagajewski udziela na to pytanie sprzecznych odpowiedzi. „Nic nie wiedzą, ale zapisują pojedyncze metafory” – mówi w jednym z wierszy, gdy w innym sugeruje: „A może tylko udawaliśmy, że nic nie wiemy…”

Poezja, podobnie jak śpiew, rodzi się „tam gdzie oddech”, ale to, co najważniejsze ukryte jest w milczeniu, „śpiewa to, co milczy”. W jej odbiorze ważne są więc osobiste, pozbawione uprzedzeń wrażenia. Zapytałam o nie krytyków i naukowców, profesora muzykologii, eseistkę, która ukończyła historię sztuki, tłumacza, który jest równocześnie poetą, i poetę, będącego zarazem badaczem literatury. Niepodobne do siebie wypowiedzi trafiły do tej książki. Swego rodzaju zawieszenie sądów proponuję również czytelnikowi wyboru wierszy. Zresztą sam wybór właśnie temu służy – stanowi próbę spojrzenia w nowy sposób na dawne i najnowsze teksty poetyckie Adama Zagajewskiego.

Anna Czabanowska-Wróbel

„...A IMIĘ JEJ POLSKA” to tomik poetycki wydany z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, poświęcony ojczyźnie i jej bohaterom, często bezimiennym. Cześć ich pamięci!

Marek Krzystanek (1972 r.) kontynuuje wątki z Krwawych Zim (2007 r.), Białych Wilków (2011 r.) i Zimnego Słońca (2012 r.). Podmiot liryczny po powrocie z Doliny Wież próbuje żyć jak normalny człowiek, jednak bestie coraz częściej wdzierają się do jego świata. Żeby się ratować trzeba zniszczyć bestie i wszystkie połączenia z Zimą.

Marek Krzystanek wnikliwie obserwując nieustannie zmieniające się dekoracje powszechnie obowiązującej rzeczywistości zauważa, że wszystko co nas otacza jest równie prawdziwe jak naszyjnik z pereł leżący na chodniku. Im więcej dowiaduje się o intencjach, myślach innych ludzi / bestii tym bardziej oczywiste staje się, że świat, który w sobie nosi tylko potęguje wyobcowanie. Co jest prawdziwe? Czy „ja” z wewnętrznego świata może być realizowane poprzez ten świat? Bestionizm jest poetyką odpowiedzią na to pytanie – Rafał Trzcionka, Polyester Cage.

Nowy tom wierszy Karola Samsela, kolejny po świetnie przyjętych tomach brawurowego cyklu poematowego "Autodafe". Poeta pisze wiersze niezwykle śmiałe, wynalazcze językowo, oddając głos wielu podmiotom lirycznym, tworzy polifoniczny chór. W swoich wierszach pokazuje doświadczanie istnienia przez wyjątkowo wrażliwą, twórczą jednostkę opętaną przez demony literatury, biologii, metafizyki i teologii. Karol Samsel to nie tylko polski poeta, i redaktor działu szkiców kwartalnika literacko-kulturalnego „elewator”, ale także literaturoznawca, filozof, doktor habilitowany nauk humanistycznych, wybitny znawca Norwida. Autor jest zdobywcą wielu nagród poetyckich.

Wiersze w nowym tomie Piotra Matywieckiego ułożone są w cykle, które składają się na niezwykle przemyślaną kompozycję: Wzrok, Czasownik, Heraklit, Pamięć, Niepamięć, Rajskie drzewa. "Cykle" to głęboki, filozoficzny traktat, osobisty obraz świata Piotra Matywieckiego. Mocną stroną jego poezji jest myśl filozoficzna zamknięta w kropli poezji.