Nadzór bankowy w Polsce

„Bankier ubogich. Historia mikrokredytu” to autobiografia twórcy największej instytucji mikrokredytowej na świecie i historia rozwoju niezwykłego banku. Grameen Bank był pionierem w udzielaniu kredytów osobom ubogim, nie posiadającym majątku i często niepiśmiennym. Finansowanie zmieniło życie milionów rodzin, które nie miały szans na kredyt w bankach komercyjnych, a potrzebowały niedużych kwot do podjęcia działalności gospodarczej. A wszystko to dzięki determinacji ekonomisty, który rozpoczął karierę bankiera w 1976 roku pożyczką kwoty zaledwie 27 dolarów dla 42 kobiet ze wsi …. Model działania Grameen Bank jest z powodzeniem stosowany w innych krajach. Model działania Grameen Bank jest z powodzeniem stosowany w innych krajach. Zgodnie z danymi organizacji Microcredit Summit Campaign, do końca 2010 r. z mikrofinansowania skorzystało na świecie ponad 205 milionów klientów, co przekłada się na korzyści osiągnięte przez około 687 milionów członków ich rodzin. Oznacza to, że ponad połowa najuboższej ludności świata osiągnęła korzyści dzięki kredytom na rozwój działalności gospodarczej. Korzystają z nich głównie kobiety. Polskie wydanie jest poprzedzone słowem wstępnym pani Janiny Ochojskiej-Okońskiej oraz dłuższą wypowiedzią profesora Leszka Balcerowicza. W wydaniu tym uwzględniono aktualne dane dot. działalności Grameen Bank i innych organizacji opisanych w książce.

W ostatnich latach gospodarka światowa pozostaje pod wpływem globalnego kryzysu finansowego, który zapoczątkowany został nieprawidłowościami w działalności banków. Wywołał on konieczność uporządkowania wielu aspektów działalności bankowej, co wpłynęło na powstanie nowych regulacji i rozwiązań instytucjonalnych w zakresie nadzorowania banków.
W czterech częściach omówiono kolejno:
• System bankowy, jego relacje z otoczeniem, elementy warunkujące funkcjonowanie banków, w tym polityka pieniężna banku centralnego i sieć bezpieczeństwa finansowego.
• Operacje finansujące działalność banków, operacje finansujące i prefinansujące klientów oraz pozostałe operacje świadczone przez banki.
• Zarządzanie bankiem – cele, strategie, polityka, kapitały własne, analiza i ocena kondycji banku, marketing bankowy.
• Zarządzanie ryzykiem (płynności, kredytowym, kraju, stopy procentowej, walutowym i operacyjnym) - metody jego pomiaru i ograniczania oraz transakcje instrumentami pochodnymi
W tym nowym wydaniu od lat powszechnie wykorzystywanego podręcznika wprowadzono aktualne tematy, a pozostałe ujęto w sposób odpowiadający dzisiejszym realiom. Uwzględniono zjawiska i tendencje występujące w skali europejskiej i światowej, omówiono nowoczesne technologie i procedury zastępujące tradycyjne operacje bankowe, wskazano nowe rodzaje transakcji bankowych i nowe rodzaje ryzyka, które pojawiły się w działalności banków w ostatnich latach.
Podręcznik jest zgodny z programami wykładu bankowości na studiach licencjackich. Szeroki przegląd problematyki związanej z bankowością jako nauką o przedsiębiorstwie bankowym i jego otoczeniu sprawia, że będzie przydatny także dla studentów na poziomie magisterskim oraz praktyków bankowych.

Banki stanowią specyficzną grupę podmiotów gospodarczych. Często zwraca się uwagę, że są one jednocześnie przedsiębiorstwami i instytucjami zaufania publicznego. Rodzi to większe oczekiwania - od banków oczekuje się wyższego poziomu społecznej odpowiedzialności niż wobec „zwykłych" przedsiębiorstw. Pojawia się zatem pytanie, czy podmioty sektora bankowego są skłonne brać na siebie taką odpowiedzialność.

Czytelnik z książki dowie się:
• czym jest społeczna odpowiedzialność biznesu,
• jaki poziom społecznej odpowiedzialności reprezentują działające w Polsce banki komercyjne,
• jakie są najlepsze praktyki banków w zakresie społecznej odpowiedzialności,
• czy banki udzielające walutowych kredytów hipotecznych postępowały w sposób społecznie odpowiedzialny?

Świat bankowości w ostatnim czasie ulega rewolucyjnym zmianom m.in. z uwagi na rozwój technologii oraz daleko idące modyfikacje w otoczeniu instytucjonalnym. Kilka lat temu zagadnienia związane z technologią blockchain były dyskutowane tylko w bardzo wąskim gronie specjalistów, a dzisiaj zaczynają dominować w dyskusjach o przyszłości rynków finansowych. Zmienność prawa i niespotykane dotychczas skomplikowanie bankowych regulacji prawnych też wpływają na uwarunkowania działalności bankowej, a ponadto nie ułatwiają zaprezentowania świata bankowości w sposób przystępny i rzetelny zarazem.

Współautorzy książki obserwują i analizują współczesny świat bankowości nie tylko przez pryzmat swojej pracy naukowej i dydaktycznej w Instytucie Bankowości SGH, ale także przez pryzmat swoich doświadczeń wyniesionych z pracy w radach nadzorczych, zarządach oraz na stanowiskach kierowniczych i doradczych w różnych instytucjach sieci bezpieczeństwa oraz w innych podmiotach rynku finansowego. Doświadczenia zdobyte m.in. w Narodowym Banku Polskim, Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego, Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz w poszczególnych bankach działających na polskim rynku pozwoliły współautorom wzbogacić teoretyczne rozważania o aspekty praktyczne.

Książka zawiera zbiór zadań i testów kontrolnych jedno- i wielokrotnego wyboru (do samodzielnego rozwiązania). Takie podejście do prezentowania treści świata bankowości jest nowatorskie na polskim rynku wydawniczym.

Książka poświęcona wybranym zagadnieniom z obszaru technologii finansowych (FinTech) oraz oddziaływania tych technologii na funkcjonowanie banku komercyjnego. Autorzy starali się pokazać trzy aspekty: wpływ technologii finansowych na poszczególne części modelu operacyjnego banku; mechanizmy przekształcania banków z podmiotów tradycyjnych w podmioty cyfrowe; społeczne aspekty związane z procesami digitalizacji usług bankowych (np. finansowanie społecznościowe, inkluzja finansowa). Zamierzeniem scalającym poszczególne rozdziały była chęć refleksji nad procesem możliwej utraty tożsamości tradycyjnych banków, będącej skutkiem daleko posuniętego zaangażowania technologii finansowych w działalność tych instytucji. „Monografia dotyka ważnej problematyki w ramach nauk finansowych, jaką są technologie finansowe (FinTech) w kontekście ich wpływu na sektor bankowy w różnych obszarach. Poprzez wykonanie dogłębnych studiów literatury przedmiotu autorzy rozpoznali stan wiedzy zastanej w obszarze zainteresowań i stawiają krok naprzód, formułując własne opinie, sądy i spostrzeżenia. Książka jest wartościowym, treściwym i opartym na solidnych podstawach teoretycznych opracowaniem, które spotka się z zainteresowaniem studentów, naukowców, przedstawicieli praktyki zawodowej w FinTech oraz klientów tych instytucji. Może być jednocześnie punktem wyjścia do dalszych badań obszarowych lub holistycznych studiów nad relacją między tradycyjnymi bankami a podmiotami sektora FinTech”. Z recenzji prof. UEP dr. hab. Krzysztofa Waliszewskiego

„Zarządzanie ryzykiem w małym banku" to kontynuacja wcześniejszej książki „Zarządzanie ryzykiem bankowym w praktyce". Pokazuje genezę nowoczesnych regulacji nadzorczych od Bazylei I do Bazylei III i CRD IV, od próby poprawiania bezpieczeństwa biznesu bankowego do szoku regulacyjnego. Wychodząc od definicji ryzyka, niepewności i prawdopodobieństwa zdarzeń odnosi się do metod i technik zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. Autor w przystępny sposób omawia: • rolę kapitału w funkcjonowaniu banku, • ryzyko kredytowe w jego podstawowej funkcji, • metody ograniczania ryzyka kredytowego, • aspekty ryzyka rynkowego, • realne uwarunkowania ryzyka stopy procentowej, • obszary ryzyka operacyjnego, • ryzyko płynności i finansowania aktywów, • sens przeprowadzania testów warunków skrajnych, • podporządkowanie organizacji banku regulacjom ładu korporacyjnego, • zasadę proporcjonalności, która powinna być uwzględniona w regulacjach nadzorczych. Żadne regulacje nie działają samoistnie, a poza zdefiniowanymi rodzajami ryzyka występuje jeszcze ryzyko zwykłej głupoty ludzkiej, które trudno zmierzyć, a jeszcze trudniej nim zarządzać.