Naturalizm prawniczy. Stanowiska

Dwunasty tom „Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego” otwiera omówienie nowej chińskiej ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym (artykuł opublikowany w języku angielskim). Poza tym w zbiorze znalazły się także opracowania dotyczące międzynarodowej sprzedaży towarów (zagadnienie potrącenia oraz istotnego naruszenia umowy sprzedaży) oraz sądownictwa polubownego (jurysdykcji trybunałów arbitrażowych w sporach inwestycyjnych w kontekście rozszerzenia zgody na arbitraż państwa przyjmującego w wyniku zastosowania klauzuli największego uprzywilejowania). W niniejszym tomie czytelnik znajdzie również przekrojowe omówienie zagadnienia europeizacji prawa prywatnego międzynarodowego. W zbiorze tym zamieszczono też: odpowiedź na ankietę skierowaną do państw członkowskich Unii Europejskiej, dotyczącą stosowania Rozporządzenia nr 864/2007 o prawie właściwym dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II), sprawozdanie z Konferencji naukowej nt. Współczesne wyzwania prawa prywatnego międzynarodowego, zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 19-20 kwietnia 2012 r. w Warszawie, oraz rezolucję w sprawie podniesienia rangi prawa prywatnego międzynarodowego w programach studiów na wydziałach prawa oraz aplikacji prawniczych, przyjętą przez uczestników tejże konferencji. Publikowane materiały stanowią cenną pomoc zarówno dla praktyków – sędziów, adwokatów i radców prawnych, jak i teoretyków prawa; mogą być także wykorzystywane przez studentów i aplikantów.

Drugi już tom serii „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” zawiera zarówno studia, jak i glosy. Autorzy omawiają następujące zagadnienia: M. Pazdan – W oczekiwaniu na wejście w życie w Polsce konwencji rzymskiej z 1980 r.; M.A. Zachariasiewicz – Konwencja wiedeńska o międzynarodowej sprzedaży towarów i inne akty ujednoliconego prawa umów ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności kontraktowej dłużnika; A. Torbus – „Element wspólnotowy” jako przesłanka stosowania art. 23 ust. 1 Rozporządzenia Rady nr 44/2001; J. Górecki – Autonomia woli a forma czynności prawnej w prawie prywatnym międzynarodowym; K. Sznajder – Znaczenie zarzutu nadużycia prawa w stosowaniu przepisów o umowie prorogacyjnej na tle Rozporządzenia Rady nr 44/2001; M. Zachariasiewicz – Sposoby poszukiwania prawa właściwego dla umów zawieranych przez Wspólnotę Europejską z podmiotami prywatnymi; A. Okońska – Europejski tytuł egzekucyjny – Polska jako państwo wykonania; J. Górecki – Prawo właściwe dla formy. Glosa do postanowienia SN z dn. 8.01.2004 r., ICK 39/03; M. Kropka – Prawo właściwe dla umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków. Glosa do wyroku SN z dn. 3.02.2006 r., II PK 152/05.

Piąty tom „Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego” poświęcony został kolizyjnej problematyce zobowiązań umownych (artykuły dotyczące rozporządzenia Rzym I, wygaśnięcia zobowiązania, umowy ubezpieczenia i faktoringu) oraz zobowiązań pozaumownych (artykuł poświęcony odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny w świetle rozporządzenia Rzym II). Zbiór wzbogacony został o publikacje z zakresu prawa autorskiego i spadkowego w ujęciu kolizyjnoprawnym. Godne polecenia jest również opracowanie dotyczące węgierskiej drogi ku instytucjonalizacji związków partnerskich.

Niniejsze czasopismo zawiera artykuły z dziedziny prawa.

Od Autora



Wybór przedstawionych tu esejów powstał dość przypadkowo, stąd też i jego tytuł. Na przestrzeni lat 2005-2013 otrzymałem zaproszenia do wygłoszenia kilkunastu referatów na różnych konferencjach tudzież zaszczyt uczestnictwa w kilkunastu księgach dedykowanych moim Przyjaciołom i Kolegom. W sumie powstało w ten sposób kilkadziesiąt różnych tematycznie publikacji. Od pewnego momentu starałem się jednak wybierać tematy, które byłyby przynajmniej w jakimś stopniu bliskie sobie, choć zarazem różne; właśnie one złożyły się na przedstawiony tu wybór, z pewnością nie do końca jednolity i konsekwentny.
Sądzę, że każdy autor, chociażby na swój własny użytek, pielęgnuje jakąś wizję swojej dyscypliny naukowej, w ramach której powracają pewne wątki myślowe i skojarzenia znajdujące odbicie w jego publikacjach. W przypadku historii doktryn politycznych i prawnych z racji samej materii jest to łatwo dostrzegalne. Sam też nie jestem od tego wolny, a potrzeba ta narodziła się dość dawno temu, gdy w roku 1985 opublikowałem Szkice o historii doktryn politycznych i prawnych. Wybór niniejszy stanowi więc jakąś inną, mocno zresztą zmienioną, kontynuację owych zainteresowań. Być może w wielu sprawach mylę się lub buduję obraz daleki od realiów przedmiotu wykładu akademickiego, jest to jednak cechą każdej indywidualnej pamięci; tej, o której tak ładnie i trafnie napisał L. Buňuel: "Życie bez pamięci nie byłoby życiem, podobnie jak inteligencja bez możności wysławiania się nie byłaby inteligencją. Nasza pamięć jest naszą spójnią, naszym rozumem, naszym działaniem, naszym uczuciem. Bez niej jesteśmy niczym... Składam się ze swoich błędów i ze swoich wątpliwości w równym stopniu, co ze swoich pewników" (przeł. M. Braustein).
Czasem łatwiej napisać nie to, czym ów wybór jest, lecz właśnie czym nie jest. Pierwsze siedem esejów nie stanowi z pewnością ani zwartej teorii historii doktryn, ani równie spójnej refleksji metodologicznej. Jest to po prostu zbiór swobodnych uwag i pytań nasuwających się czasem w trakcie słuchania i czytania referatów czy prac moich Koleżanek i Kolegów po profesji i piórze. Historia doktryn, będąc dyscypliną relatywnie młodą wśród nauk historyczno-prawnych, nie dorobiła się w Polsce szczególnej obfitości opracowań o wymiarze teoretyczno-metodologicznym. Potrzeba ich zaistnienia w przyszłości wydaje się i konieczna, i pożyteczna. Stąd też może płonna moja nadzieja, że materia tychże esejów choćby w nikłym stopniu może być przydatna dla innych.
Pozostałe sześć esejów to już ludzie, ich dzieła i skutki. Tu wybór mój był całkowicie subiektywny i dowolny, podobnie jak ferowane sądy i wyciągane wnioski. Co najmniej dwa z tych esejów, a mianowicie o Kiplingu i Jüngerze, z pewnością nie są poświęcone materii historyczno-doktrynalnej. Pierwszy owszem dotyczy przykładu, jak można ewentualnie operować tworzywem literackim w zakresie jego oddziaływania na życie polityczne, lecz w gruncie rzeczy powstał on z własnego zamiłowania do dobrej literatury sensacyjno-szpiegowskiej tudzież może niezdrowego zainteresowania dwoistością natury człowieka. Esej ten, jako jedyny, nie był nigdy publikowany, bowiem nie ma on charakteru stricte naukowego. Esej poświęcony Jüngerowi też powstał z podziwu dla jego prozy, choć z pewnością nie dla jego postawy politycznej czy próby analizy jego udziału w "konserwatywnej rewolucji". Sądzę jednak, że warto czasem popatrzeć nań z innej perspektywy niż moja dyscyplina i dostrzec w nim nie ideologa, lecz dziwnego okupanta miasta, które na swój sposób kochał. Zresztą w tym wypadku moja własna i wieloletnia fascynacja Paryżem ułatwiała mi zrozumienie wielu kwestii.
Świadomie starałem się zachować w miarę pierwotną formę wypowiedzi, nie ujednolicając tekstu, aparatu przypisów lub wręcz ich braku, nie starając się specjalnie modyfikować tekstu ani uzupełniać go w sposób zmieniający wcześniejszą treść wypowiedzi. Stąd czytelnik dostrzec może pewne powtórzenia, powracające przykłady, odwołania do wypowiedzi wcześniejszych lub późniejszych czy powracające ulubione przeze mnie wątki, a nawet cytaty. Mam nadzieję, że zostanie mi to wybaczone, a co do reszty zdaję się na osąd czytelnika; bo - jak napisał ceniony przeze mnie za dystans do rzeczywistości J. Głowacki w swych felietonach "historycznych" publikowanych niegdyś w "Kulturze" (Warszawskiej): "Człowiek odpowiada za to, co powiedział, i za to, czego nie powiedział. Za to, co zrobił i czego nie zrobił. Człowiek w ogólności odpowiada. W szczególności odpowiadać nie lubi. Więc trzeba mu stworzyć warunki, żeby zaczął odpowiadać. Bo jak już zacznie, to nie może skończyć. Od tego momentu człowiek syntetyzuje się w człowieka odpowiedzialnego, wyzwalając w sobie człowieka niewyalienowanego, czyli prościej, człowieka w człowieku".

ADMINISTRATOR to miesięcznik adresowany do zarządców nieruchomości budynkowych: m.in. spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz firm zarządzających nieruchomościami.

W numerze m.in.:

● Walka o praworządność – rozmowa z Ewą Łętowską,

● Jak przeciwdziałać nieuczciwości w budowlance,

● Preproporcja we wspólnotach mieszkaniowych w 2016.