Niech żyje śmierć!

To opracowanie jest tylko podpowiedzią skierowaną do tych, których dotknęło cierpienie rozstania z kimś bliskim. Jest jedynie „podpowiedzią”, bo nie ma uniwersalnych przepisów na przeżywanie cierpienia, śmierci i żałoby. Odchodzenie bliskich jest dla każdego człowieka doświadczeniem bardzo osobistym i indywidualnym – nie można go zamknąć w jakichś określonych ramach. Mamy jednak nadzieję, że treści zawarte w tej książce, choćby w niewielkim stopniu, złagodzą boleść serca i pomogą w świetle wiary odzyskać wewnętrzny pokój.

Umarło mi dziecko. Oksymoron, żadne ze słów w tym zdaniu do siebie nie pasuje. Śmierć zrobiła swoje i poszła po inne dzieci. A ja musiałam samą siebie na nowo oswoić. Jak? Nie ma w dzisiejszych czasach niemal żadnych rytuałów żałobnych, musiałam znaleźć własny.
Tydzień po nagłej śmierci mojego Tadka zaczęłam pisać dziennik. Kompulsywnie i intuicyjnie notowałam emocje, lęki, niechciane myśli i koszmarne sny. Zapisywałam błahe wydarzenia, analizowałam relacje z mężem, córką, rodziną i przyjaciółmi, przypadkowe rozmowy i spotkania. Rejestrowałam postępy w terapii stresu pourazowego, pisałam o kontaktach z psychiatrą i innymi rodzicami w żałobie.
Opowiadanie pozwoliło mi przebrnąć przez rzekę rozpaczy i beznadziei.
Chciałam pokazać wyczerpujący obraz. Że ostatecznie nie trzeba się bać, że nie trzeba cierpieć dłużej, niż to konieczne, choć krócej też się nie da – w tej rozgrywce przyspieszanie cofa pionek o kilka pól. Że to cholernie ciężka praca – nauka żonglowania żyletkami, połykania ognia i kroczenia nad przepaścią, a tym samotnym treningiem nie pochwalisz się w żadnym cyrku świata, co najwyżej sama możesz sobie bić brawo.
To jest moje życie. Straciłam dziecko i trafiłam do strefy zero, ale okazało się, że świat dookoła nadal istnieje, a ja go doświadczam. Nie jestem trędowata, nie jestem naznaczona. Mogę się moim doświadczeniem podzielić. W taki sposób postanowiłam o tym opowiedzieć.

Agnieszka Kaczmarek - antropolog i kulturoznawca, prof. UAM dr hab., wykładowca w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Opublikowała książki "Nowoczesna autentyczność. Charles Taylor wobec dylematów współczesności" (2010), "Od milczenia do opowieści. Kulturowe dyskursy o umieraniu i śmierci " (2016), współredaktorka m.in. tomów: "Imperium Rolanda Barthes'a" (2016), "Kurs na Ferdinanda de Saussure'a" (2017), "Claude Levi-Strauss: struktura i nieoswojone" (2019), "Semiotyczne wymiary codzienności" (2018). Zainteresowania naukowe Agnieszki Kaczmarek dotykają egzystencjalnych zagadnień granicznych oraz styku języka, doświadczenia i niewypowiadalnego.

Trudno wyobrazić sobie lepsze miejsce dla książki Agnieszki Kaczmarek niż seria Tempus fugit. Publikowane w jej ramach teksty często dotykają zjawiska doświadczeń granicznych. Gdyby nie brzmiało to ryzykownie, powiedzieć można by, że autorka Opuszczonych i odnalezionych jest specjalistką od śmierci. Już wcześniej poświęciła jej poważną rozprawę Od milczenia do opowieści. Kulturowe dyskursy o umieraniu i śmierci. W swojej ostatniej książce mierzy się z tym fenomenem w nowy sposób. Z jednej strony, śmierć dalej pozostaje w kręgu dyscypliny naukowej (kulturoznawstwo), którą reprezentuje Kaczmarek, z drugiej zaś, wyraźnie przekracza ograniczenia właściwe językowi teoretycznemu. Autorka z powodzeniem wykorzystuje tu „czułe” możliwości humanistyki: prawdę osobistego (co nie znaczy sprywatyzowanego) doświadczenia oraz głęboką wrażliwość. Nie mnoży słów bez potrzeby, pokazuje nowe odsłony zjawiska, które tak mocno opiera się wszelkim dyskursom.
Magdalena Barbaruk

„Choć to książka o śmierci, zabieram w niej czytelników w podróż przez życie…”

Richard Shepherd – wybitny brytyjski patolog – całe życie spędził blisko zmarłych.

Każda przeprowadzona przez niego autopsja to unikalne śledztwo, które nie tylko pozwala odkryć tajemnicę śmierci badanej osoby, ale również poznać, z czym się zmagała i czego doświadczała na różnych etapach życia.

Ofiary morderstw i nieszczęśliwych wypadków, zmarli w wyniku choroby – każde z ciał, czy to starca, czy nastolatka, ma coś do przekazania: o rozwoju człowieka, o zagrożeniach, na jakie narażeni jesteśmy od niemowlęctwa po starość, o naszych nawykach, niechęciach i upodobaniach.

Przedstawiając dwadzieścia cztery najbardziej intrygujące, pouczające i nigdy wcześniej nieopowiedziane przypadki, które obejmują siedem wieków ludzkiej egzystencji, doktor Shepherd dzieli się autopsjami, które nauczyły go tyle samo o nieuchronności śmierci, co o cudzie życia.

Nowa książka autora bestsellerowych Niewyjaśnionych okoliczności to przepiękna, poruszająca, a przede wszystkim kojąca opowieść o życiu i śmierci.

Cała prawda o polskiej branży funeralnej. Odpowiedzi na pytania, które boimy się zadać.
Jak to jest na co dzień mieć kontakt ze śmiercią? Jakie są fakty i mity o branży pogrzebowej? I kiedy bywa naprawdę ciężko?
Choć w Polsce umiera rocznie około 400 tysięcy osób, o branży pogrzebowej wiemy niewiele, a to, co usłyszymy od osób, które mają za sobą organizację pogrzebu, bywa kontrowersyjne i budzi w nas lęk. Prawie każdy zna mrożące krew w żyłach opowieści o łamaniu zmarłym kości, pijanych grabarzach czy niebotycznych cenach za pochówek. Jak naprawdę funkcjonuje branża pogrzebowa? Z czym na co dzień spotykają się jej pracownicy?
Małgorzata Węglarz w rozmowach m.in. z przedsiębiorcami pogrzebowymi, balsamistami, tanatokosmetologami, mówcami pogrzebowymi i pracownikami hospicjów rozprawia się ze stereotypami i daje odpowiedzi na wiele ważnych pytań.
Jak to jest mieć bezustanny kontakt ze śmiercią? Co po śmierci dzieje się z ciałem? Dlaczego Polacy obawiają się kremacji? Jak wygląda pogrzeb XXI wieku?
Wszystko, co powinieneś wiedzieć, zanim umrzesz to wyprawa do świata umarłych, której przewodzą całkiem żywi, pełni pasji ludzie.

"W jaki sposób istnieją nasi zmarli? Belgijska filozofka i antropolożka próbuje odpowiedzieć na to pytanie, odrzucając zarówno chrześcijańską, jak i laicką perspektywę. Jej zdaniem pięcioetapowy proces żałoby, nakazujący ostatecznie zerwanie więzów ze zmarłym, nie tylko dla wielu jest trudny do przyjęcia, ale często po prostu nie działa. Ci, którzy stracili bliskich, znajdują inne sposoby radzenia sobie ze śmiercią. Wykorzystując warsztat antropologii nauki, Despret przygląda się temu, jak ludzie pozostają w relacji ze swoimi zmarłymi, ale też sposobom, w jaki zmarli są obecni – lub pojawiają się – w ich życiu. Sny, przywidzenia, zbiegi okoliczności, przeczucia, znaki – wszystko to, co długo ograniczano do subiektywności i lekceważono – stanowi dla Despret materiał badawczy. W trakcie pisania sama poddaje się pewnemu eksperymentowi – wyznając, nad czym pracuje, przez rok stosuje się do zaleceń osób dotkniętych stratą, i bada, jak te „instrukcje” na nią wpływają, do jakich prowadzą wniosków. Sama swoją pracę umieszcza w obszarze ekologii – bo przecież bada środowisko, w jakim istnieją nasi zmarli, i relacje, jakie z nimi tworzymy. Absolutnie niezwykła książka, która burzy mnóstwo stereotypów i pokazuje, jak inaczej można patrzeć na to, co wydawało się oczywiste.
Vinciane Despret jest autorką kilkunastu książek poświęconych antropologii nauki, m.in. Que diraient les animaux si… on leur posait les bonnes questions?, Le Chez-soi des animaux, Habiter en oiseau."