Nocna strona natury albo duchy, widma i zjawy

Pełen niesamowitości, pięknie zilustrowany zbiór baśni i podań wschodniosłowiańskich

Baśnie od zawsze były dla ludzi źródłem mądrości. Przekazywały wiedzę o tym, jak otaczający świat widzieli nasi przodkowie, jak wyglądał ich dzień powszedni, jakie tradycje i rytuały rządziły ich życiem, a także w co wierzyli i jak swoją wiarę wyrażali.

Niniejszy zbiór zawiera kilkadziesiąt baśni i bajek z kultury Słowian Wschodnich. Napotkacie w nich Babę Jagę – jedną z najważniejszych postaci słowiańskiego folkloru, Kościeja Nieśmiertelnego – czarny charakter ze starosłowiańskich podań ludowych, a także wiele innych niesamowitych postaci, jak choćby żmija, błotniaka, upiora czy rusałkę.

Ale „Baśnie wschodniosłowiańskie” to nie tylko fascynujące stworzenia z mitologii słowiańskiej. To też absolutnie piękne stroje, niezwykłe zwyczaje ludowe i specyficzny, nierzadko czarny humor. To również zaproszenie w leśne ostępy, dawne wsie, zaklęte miasta, gdzie można poznać magiczną moc żywej wody i usłyszeć dźwięki zaczarowanej sopiłki.

Książka jest antologią tekstów krytycznych Andrzeja Kijowskiego dotyczących literatury polskiej pierwszych dwóch dekad po II wojnie światowej oraz wybranych najznakomitszych zjawisk literatury wcześniejszej – zarówno polskiej, jak i światowej.

Wśród omawianych w porządku chronologicznym pisarzy są między innymi Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Borowski, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek, Zbigniew Herbert, Kazimierz Brandys, ale także Stefan Żeromski, Stanisław Wyspiański, Henryk Sienkiewicz czy Charles Baudelaire.

Dzieje literatury pozbawionej sankcji to głównie historia polskiego pisarstwa pierwszego powojennego dwudziestolecia (lat 1945–1965), jednak z antecedencjami sięgającymi korzeni polskiego piśmiennictwa.
Zakreślona periodyzacja historycznoliteracka lat 1918–1968 to, naznaczone po II wojnie światowej piętnem okupacji, pół wieku przede wszystkim beletrystycznej twórczości, która powstawała od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918, aż po rok 1968: czas polskich Wydarzeń Marcowych, Praskiej Wiosny, ale i majowej rewolty paryskich studentów.

Antologia dramatów Mariusa von Mayenburga w tłumaczeniu Karoliny Bikont.

Teksty w antologii zostały dobrane tak, by pokazać bogactwo i pomysłowość gatunku – greckiego opowiadania kryminalnego. Dwa pierwsze, z początku lat 60. XX wieku, są już klasyczne, pozostałe jedenaście powstało najwyżej dwie dekady temu. Większość pisarzy jest wciąż aktywna, znaczna część nieznana polskiemu czytelnikowi. Aby zapewnić różnorodność stylu, właściwie każdy tekst został przełożony przez inną tłumaczkę bądź innego tłumacza.

"Zwraca uwagę fakt, że zdecydowana większość spośród prezentowanych w tomie zbrodni odbywa się w kontekście rodziny. Nie rodu czy całej sieci krewnych, które zgodnie z ustaleniami antropologów kultury tradycyjnie wyznaczają tak prywatną, jak i publiczną sferę życia Greków, ale rodziny nuklearnej, postrzeganej często w kategoriach freudowskiego trójkąta ról: rodziców i dziecka. W antologii wyróżniają się zwłaszcza rodzinne zbrodnie międzypokoleniowe: matka zabija syna, który publicznie ją upokorzył, inna córkę, gdy ta – w jej mniemaniu – splamiła honor rodziny."
(z posłowia Ewy Róży Janion)

Wstęp / 7

Rozdział 1
Zarys historii prasy toruńskiej przed 1920 r. / 15

Rozdział 2
Warunki rozwoju i system organizacji prasy w międzywojennym Toruniu / 25
Determinanty wydawania i rozpowszechniania prasy / 25
System ograniczeń wolności prasy / 42

Rozdział 3
Czasopisma ogólnoinformacyjne i ugrupowań politycznych / 53

Rozdział 4
Czasopisma społeczno-kulturalne i literackie / 93

Rozdział 5
Czasopisma gospodarcze / 145

Rozdział 6
Czasopisma fachowe i o charakterze poradnikowym / 187

Rozdział 7
Czasopisma urzędowe / 263

Rozdział 8
Czasopisma naukowe i popularnonaukowe / 279

Rozdział 9
Czasopisma sportowe / 317

Rozdział 10
Czasopisma ogłoszeniowe / 351

Rozdział 11
Czasopisma wyznaniowe / 361

Zakończenie / 381
Bibliografia / 387
Źródła / 387
Archiwalia / 391
Słowniki, encyklopedie, źródła drukowane / 391
Opracowania / 392
Źródła elektroniczne / 397
Indeks osobowy / 403
Indeks tytułów prasowych / 409
Summary / 417

"Kiedy ojczulek Tang opuszczał mieszkanie, jego żona karmiła akurat kury na podwórzu. Wyszedłszy przed bramę, natknął się na Ahu – sąsiada z pierwszego piętra, który jak zwykle majstrował coś przy swojej furgonetce. […] Na widok Tanga uśmiechnął się od ucha do ucha i zawołał: Drugi wujaszku! Choć właśnie tak nakazywały reguły starszeństwa, choć w przeszłości Ahu zwracał się już do niego w ten sposób, Tang wyraźnie przestraszył się tego okrzyku. […] Z początku sądził, że to zakłopotanie było powodem nietypowej dla Ahu grzeczności, […] ale kiedy w parę godzin później wrócił do mieszkania, zrozumiał jak bardzo się mylił. Któż by pomyślał, że pod jego nieobecność w domu zdarzy się taka tragedia?"

Siedmiopiętrowa pagoda – fragment opowiadania


Samotna, stara pagoda – jedyna pozostałość po dawnych czasach, wypełniająca nieznośną ciszę melodyjnym dźwiękiem dzwonków – do czasu… Tajemnicze zgony gołębi w zasnutym smogiem Pekinie. Niezwykła przyjaźń starej śpiewaczki operowej i ubogiego chłopca, doniosła rola zupy z kiszonki na zachodniochińskiej wsi, codzienne bolączki nocnej zmiany komisariatu policji oraz rozwiązanie zagadki, jak też można zasłużyć sobie na przydomek „Zdechł Ptak”. Te i inne, niezwykle różnorodne wątki znajdziemy w niniejszym tomiku, zawierającym perełki spośród współczesnych opowiadań chińskich, stworzone przez czołowych pisarzy Kraju Środka. To niezwykła podróż przez różne zakątki Chin – nowoczesnych, a jednak wciąż tak tradycyjnych.