Nowoczesny audyt wewnętrzny

Przez kilkanaście lat funkcjonowania audytu wewnętrznego w sektorze finansów publicznych zaszło szereg zmian dotyczących za-równo jego pojęcia, jak i zakresu działania. Zmieniło się rozumienie funkcji, jakie spełnia audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych. Nastąpiło odejście od koncentrowania działań audytu głównie na gospodarce finansowej i kontroli finansowej funkcjonującej w jednostce, na rzecz oceny systemu kontroli zarządczej, w tym w szczególności procesu zarządzania ryzykiem i procesów ładu organizacyjnego. Wzrasta również znaczenie usług doradczych świadczonych przez audytorów wewnętrznych. Zagadnienia zawarte w książce dotyczą współczesnych problemów, z jakimi zmierzyć muszą się audytorzy wewnętrzni. Przedstawiono w niej praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, takie jak: • znaczenie komunikacji w pracy audytora, • rolę audytu wewnętrznego w sytuacjach kryzysowych organizacji, • audyt w obszarze zamówień publicznych, • metodykę audytu w zakresie występowania pomocy publicznej, • wykorzystanie narzędzi informatycznych w pracy audytora. Publikacja adresowana jest przede wszystkim do audytorów wewnętrznych oraz osób zainteresowanych problematyką audytu we-wnętrznego. Treści w niej zawarte zainteresują również osoby odpowiedzialne za kontrolę zarządczą i pracowników działów finanso-wo-księgowych. Książka to także nieocenione wparcie dla studentów kierunków ekonomicznych oraz słuchaczy studiów podyplo-mowych.

W Polsce audyt wewnętrzny został wprowadzony do sektora finansów publicznych 1 stycznia 2002 roku. Od tego czasu trwa proces przekształcania i wzmacniania funkcji audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych. Zadania stawiane przed audytem wewnętrznym wymagają ciągłego poszerzania wiedzy na jego temat.

Treści zawarte w książce zostały dobrane w ten sposób, aby z jednej strony - dokonać podsumowania dotychczasowej działalności audytu wewnętrznego w Polsce i ugruntować wiedzę z tego zakresu, z drugiej - zwrócić uwagę na aktualne problemy, z którymi audytorzy wewnętrzni spotykają się podczas wykonywania swoich obowiązków. Autorzy omówili między innymi: rys historyczny audytu wewnętrznego w Polsce, istotę kontroli zarządczej i rolę audytu wewnętrznego w jej ocenie, rolę komitetu audytu. W książce przedstawiono również praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, wśród których wymienić należy: podstawy audytu dochodzeniowego, audyt rentowności usług medycznych, wybrane aspekty audytu przekształcenia zakładu budżetowego w spółkę prawa handlowego oraz audyt wynagradzania pracowników samorządowych.

Zawartość publikacji sprawia, że może po nią sięgnąć szerokie grono osób zainteresowanych tematyką audytu wewnętrznego. Książka adresowana jest w głównej mierze do audytorów wewnętrznych, pracowników działów finansowo-księgowych oraz innych osób zainteresowanych problematyką audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej. Jest ona również przeznaczona dla studentów kierunków ekonomicznych oraz słuchaczy studiów podyplomowych i doktoranckich.

Monografia podejmuje ważne i aktualne zagadnienia dotyczące pomiaru oraz oceny stopnia realizacji nadrzędnych celów działalności przedsiębiorstwa funkcjonującego w gospodarce rynkowej. Przybliża istotę i znaczenie kluczowych mierników działalności przedsiębiorstwa, jakimi są: rentowność, płynność finansowa oraz wypłacalność. Pokazuje wzajemne powiązania i zależności między nimi, a także omawia metodykę ich badania. W opracowaniu w szczególności przedstawiono:
• teoretyczne aspekty oceny działalności przedsiębiorstw;
• sprawozdanie finansowe jako źródło informacyjne analizy rentowności, płynności finansowej oraz wypłacalności;
• analizę finansową jako narzędzie badania sytuacji finansowej i dokonań finansowych przedsiębiorstw;
• metodykę badania rentowności, płynności finansowej oraz wypłacalności przedsiębiorstw;
• modele wypłacalności przedsiębiorstw bazujące na analizie dyskryminacyjnej oraz analizie logitowej.
Wydana książka może stać się lekturą nie tylko dla środowisk naukowych, akademickich, ale także dla praktyków: analityków finansowych, menedżerów, właścicieli przedsiębiorstw oraz potencjalnych inwestorów.

W świecie pełnym zmienności i nieprzewidywalności audyty stają się kluczem do kształtowania przyszłości każdej organizacji. Ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, co naprawdę kryje się pod tym terminem? Czy audyt to tylko sucha ocena zgodności? Czy może jest czymś więcej?

To, co trzymasz w ręku, to nie tylko książka. To przewodnik, który pomoże Ci zrozumieć prawdziwą wartość i cel audytu w dzisiejszym świecie biznesu.

Opierając się na swoim wieloletnim doświadczeniu i pasji, dzielę się z Tobą wiedzą, jak audyty mogą stać się mostem łączącym tradycyjne podejście z nowoczesnymi wyzwaniami. Książka porusza tematy technologicznych innowacji, zmieniających się oczekiwań interesariuszy, etyki i odpowiedzialności w biznesie.

Ale to nie wszystko! Książka jest wypełniona anegdotami i humorem, które dodają lekkości tak poważnemu tematowi. Dzięki temu czytanie staje się prawdziwą przyjemnością.

Jeśli chcesz zrozumieć, jak audyt może pomóc Twojej organizacji osiągnąć wyższy poziom jakości i skuteczności, to ta książka jest dla Ciebie. Jeśli jesteś ciekaw, jakie błędy popełniają audytorzy i jakie korzyści można osiągnąć, stosując prawidłowe podejście do audytów, nie możesz jej przegapić.

Grzegorz Hajduk - absolwent Politechniki Wrocławskiej, właściciel firmy, konsultant PROQUAL Management Institute, ekspert z ponad 15-letnim doświadczeniem. Specjalizuje się głównie w systemach zarządzania i w audytowaniu. Wspiera organizacje w doskonaleniu jakości. Akredytowany audytor wiodący jednostek certyfikacyjnych. Autor poradników dla audytorów i wielu artykułów o tematyce audytów, systemów zarządzania oraz narzędzi jakościowych. Prywatnie gra na perkusji, jest miłośnikiem fizyki relatywistycznej i mechaniki kwantowej, produkuje wino. Szczęśliwy mąż i ojciec, czerpiący inspiracje z chwil spędzonych z rodziną.

Podstawowym źródłem informacji o funkcjonowaniu podmiotów gospodarczych jest system rachunkowości. Sprawozdania finansowe, stanowiące finalny produkt rachunkowości, odzwierciedlają nieustanne przeobrażenia gospodarcze. Dynamiczne zmiany otoczenia prawno-gospodarczego jednostek stawiają coraz to nowsze wyzwania przed rewizją finansową, dążącą do zapewnienia odpowiedniego poziomu wiarygodności dostarczanych informacji sprawozdawczych.
W monografii zawarto rozważania teoretyczne i przykłady badań empirycznych dotyczących najważniejszych aktualnych wyzwań współczesnej sprawozdawczości i rewizji finansowej.

Poruszane zagadnienia zostały zebrane w następujące bloki tematyczne:
Sprawozdawczość i rewizja finansowa z zastosowaniem nowoczesnych technologii informatycznych. Sprawozdawczość i rewizja finansowa w czasie pandemii.
Wyzwania rewizji finansowej i audytu wewnętrznego.
Wyzwania sprawozdawczości finansowej według standardów międzynarodowych.
Wyzwania związane z wyceną szacunkową i ujawnianiem informacji w sprawozdaniu finansowym. Sprawozdawczość jednostek w szczególnych sytuacjach.
Rola sprawozdań finansowych w ocenie sytuacji finansowej firmy.
Rachunkowość kreatywna i oszustwa księgowe. Wyzwania sprawozdawczości niefinansowej.

Książka jest rezultatem projektu „Współczesne wyzwania sprawozdawczości i rewizji finansowej” zrealizowanego we współpracy ze studentami polskich uczelni wyższych – Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Szczecińskiego i Uniwersytetu Warszawskiego.

Przestępczość gospodarcza stanowi istotny problem zarówno dla gospodarki polskiej, jak i światowej. W 2018 roku straty dla budżetu i sektora prywatnego w Polsce związane z tego rodzaju przestępstwami wyniosły ok. 5 miliardów złotych. Dlatego bardzo ważne jest stworzenie metody, która – na podstawie sprawozdania finansowego – pozwoli ustalić, czy przedsiębiorstwo może być zagrożone oszustwem finansowym.

Monografia stanowi próbę wyjścia naprzeciw tym oczekiwaniom. Jej celem jest przedstawienie algorytmów uczenia maszynowego i sztucznej inteligencji stosowanych do identyfikacji zmanipulowanych sprawozdań finansowych, a także stworzenie modelu ostrzegającego przed takimi działaniami. W części opisowej omówiono największe skandale finansowe minionego stulecia oraz wyniki wcześniejszych badań, czyli istniejące modele wykrywania oszustw oraz machinacji w wyniku finansowym. W części empirycznej autorka przedstawiła wyniki badań własnych oraz modele przygotowane dla rynku amerykańskiego i polskiego, które można zastosować do wykrywania takiego zagrożenia. Zwraca także uwagę na to, jakie elementy sprawozdania finansowego wskazują na potencjalne manipulacje finansowe, dzięki czemu mogą być potraktowane jako wyraźne sygnały ostrzegawcze.

Opisane w monografii narzędzia będą pomocne w praktyce gospodarczej do identyfikowania podmiotów popełniających różnego rodzaju oszustwa. Modele wykrywania oszustw stanowią istotne uzupełnienie analizy finansowej, podobnie jak modele prognozowania upadłości są użytecznym narzędziem ostrzegawczym dla przedsiębiorców, inwestorów, księgowych, biegłych rewidentów oraz organów nadzoru finansowego.