O dwóch takich...Teraz Andy

W publikacji zostały omówione takie zagadnienia, jak:

działalność akredytacyjna i funkcjonowanie laboratoriów po nowelizacji wymagań norm ISO/IEC 17025 i ISO/IEC 17011,

doskonalenie w odniesieniu do wymagań trzeciego wydania normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02, na przykładzie działalności Laboratorium Badania Ścieków Wodociągów Białostockich,

podejście procesowe, które wprowadza nowelizacja normy ISO/IEC 17025,

prawidłowo przeprowadzony przegląd zarządzania i jego wpływ na funkcjonowanie laboratoriów,

odpowiednie wdrożenie nowych pracowników i korzyści z niego wynikające,

kwestie związane z bezpieczeństwem podczas wykonywania prac laboratoryjnych, doborem zasad ochrony oraz biernych i czynnych zabezpieczeń.

Autorzy uwzględnili współczesny stan wiedzy, aktualne wymagania programowe, a także zastosowali nowe naukowe mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne, zgodne z Nomina Anatomica Veterinaria, Nomina Histologica oraz Nomina Embryologica Veterinaria. Tom 1 to nauka o kościach, osteologia; połączeniach kości,arthrologia imięśniach, myologia.

Na szczególną uwagę zasługują czytelne, dobrze dobrane i odpowiednio opisane ryciny oraz skorowidze nazw polskich i łacińskich, zamieszczone na końcu książki.

Praca jest dwujęzyczną monografią naukową z zakresu fitosocjologii. Zostało w niej kompleksowo przedstawione zagadnienie zróżnicowania roślinności leśnej Pogórza Śląskiego – jednego z najbardziej interesujących botanicznie regionów Polski. Roślinność obszaru była obiektem dużej liczby prac naukowych, jednakże mających charakter wybiórczy lub dawno nieaktualnych. Wieloletnie badania, których wyniki przedstawiono w monografii, pozwoliły na usystematyzowanie wiedzy z zakresu zróżnicowania roślinności leśnej Pogórza Śląskiego w kontekście wielu, często sprzecznych ze sobą, prac archiwalnych. Stanowi w ten sposób materiał wyjściowy dla badań z zakresu takich dziedzin jak: geobotanika, ekologia, leśnictwo, chorologia, zoologia, etnobiologia czy klimatologia. Dokładne rozpoznanie fitocenotyczne lasów obszaru jest także podstawą działań praktycznych na potrzeby ochrony przyrody, leśnictwa, gospodarki przestrzennej oraz turystyki.

Upłynęła dekada od poprzedniego wydania tej książki. Prawdopodobnie w żadnej innej dyscyplinie nauk przyrodniczych nie doszło w tym czasie do aż tak radykalnego rozkwitu badań jak w paleobiologii. Złożyły się na to niespodziewane odkrycia nowych stanowisk kopalnych z nadzwyczaj dobrze zachowanymi szczątkami pradawnych organizmów, jak i wprowadzenie do powszechnego użytku nowych metod badawczych, np. nieinwazyjnego wglądu we wnętrze skały przy użyciu rentgenowskiej tomografii wysokiej rozdzielczości. Rozszerzyło to wydatnie dostęp do bezpośredniego zapisu zdarzeń ewolucyjnych i ułatwiło interpretacje podobieństw molekularnych pomiędzy dzisiejszymi organizmami. Nowe dane odnoszące się do historii świata żywego wymusiły modyfikację większości zawartych w tej książce diagramów przedstawiających przebieg ewolucji poszczególnych grup organizmów i komentarza do nich.
Wciąż jednak pozostaje do rozwiązania wiele kluczowych zagadnień co do rzeczywistego, udokumentowanego skamieniałościami, przebiegu ewolucji. Trudności te są lojalnie przedstawione Czytelnikowi. Jest jednak coraz bliżej rozwiązania ewolucyjnych zagadek i autor starał się ułatwić rozumienie znaczenia przyszłych odkryć do tego niezbędnych i wskazać drogi do ich dokonania. Pomocne w tym mogą być i inne niedawno opublikowane jego książki, jak również dostępne w sieci efekty działalności dydaktycznej na Uniwersytecie Warszawskim i badawczej w Instytucie Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk.

Praca przedstawia wybrane współczesne metody wizualizacji i analizy kształtu komórek roślinnych na przykładzie komórek epidermy i kierowana jest do szerokiego grona studentów zainteresowanych biologią rozwoju roślin. Pierwsza część pracy przybliża różnorodność kształtów komórek właściwych epidermy liścia. W części tej opisano szereg metod umożliwiających obserwację i badanie struktury na poziomie komórkowym i subkomórkowym. W drugiej części pracy przedstawiono w jaki sposób można wykorzystać mikroskop fluorescencyjny, skanujący laserowy mikroskop konfokalny oraz skaningowy mikroskop elektronowy wraz z programami do obróbki danych cyfrowych, jako narzędzia do wizualizacji i ilościowej analizy kształtu oraz obliczenia szybkości wzrostu komórek epidermy.

„…Ziemi nie dziedziczymy po naszych rodzicach, pożyczamy ją od naszych dzieci…”
Antoine Marie Roger de Saint-Exupéry
Rośliny stanowią nawet 99,9% masy wszystkich organizmów żywych na Ziemi, więc powinny być dominującą częścią otaczającego nas środowiska, a wydaje się, że tak wcale nie jest. Pomimo szerokiej edukacji ekologicznej nie przypisujemy „wegetującej” roślinności zbyt doniosłej roli, przez większość jest ona uważana postrzegana jako nieożywiony element przyrody, bez statusu jaki mają zwierzęta. Tymczasem rola „rachitycznych paprotek” czy „mimoz” w środowisku jest bezcenna. Parafrazując starą dewizę: „… rośliny żywią i bronią…”
Fitoremediacja to słowo utworzone z greckiego przedrostka fito, oznaczającego roślinę i łacińskiego remedium – „oczyszczenie” lub „przywrócenie”. Termin ten odnosi się do różnorodnego zestawu technologii, które wykorzystują rośliny – występujące w naturze lub modyfikowane genetycznie – do degradacji, ekstrakcji, magazynowania lub unieruchamiania
zanieczyszczeń z gleby i wody, w tym metali, pestycydów, węglowodorów i chlorowanych rozpuszczalników.
W książce opisano możliwość wykorzystania roślin do usuwania różnych zanieczyszczeń nieorganicznych (jak jony metali i metaloidów) oraz organicznych (np. związki ropopochodne). Czytelnik znajdzie w niej m.in.: źródła, charakterystykę i sposoby migracji zanieczyszczeń obecnych w środowisku gruntowym; charakterystykę poszczególnych procesów pobierania, transportu i metabolizmu zanieczyszczeń na poziomie komórek i tkanek roślinnych, opis poszczególnych technik fitoremediacji; szczegółowy opis roślin zdolnych do akumulacji/rozkładu zanieczyszczeń; opis stosowanych technologii, możliwości wykorzystania roślin transgenicznych, możliwości wykorzystania mikroorganizmów (metagenomów) zdolnych do intensyfikacji procesów; problem wzbogacania gleb zdegradowanych i zanieczyszczonych na których procesy fitoremediacji są prowadzone, modelowanie procesu, projektowanie (wykorzystanie GIS); fitosekwestracja dwutlenku węgla, bilans ekonomiczny i aspekty społeczne, problem zagospodarowania biomasy roślinnej (rośliny energetyczne).
Książka przeznaczona jest m.in. dla studentów kierunków biologia, biotechnologia, ochrona środowiska, inżynieria środowiska, energetyka, rolnictwo i pokrewnych; pracowników dydaktycznych i naukowych zajmujących się problemem zanieczyszczeń i ochrony środowiska glebowego; pracowników samorządów, właścicieli terenów zanieczyszczonych; firm zajmujących się remediacją/rekultywacją/rewitalizacja terenów zniszczonych; ekologów, leśników.
Z recenzji:
„Zaletą publikacji jest szeroki zakres tematyczny, który nie tylko porządkuje dotychczasową wiedzę, ale również uogólnia ją i popularyzuje. Autorom udało się przedstawić fitoremediację w różnych aspektach jako interdyscyplinarną i złożoną metodę oczyszczania środowiska.”
Dr hab. inż. Zygmunt Mariusz Gusiatin, prof. UWM
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie