Odmieniec

Piotr Piotrowski (1952–2015) stał się jedną z głównych postaci w dyskursie o historii sztuki w Europie Środkowo-Wschodniej, a także globalnej historii sztuki, będąc wśród tych, którzy rozumieli, że nowa sytuacja geopolityczna na świecie wymaga rewizji sposobów, w jakie art sformułowany jest dyskurs historyczny. Jego koncepcja „horyzontalnej historii sztuki”, opracowana w trakcie pisania historii sztuki powojennej tworzonej w Europie Środkowo-Wschodniej, okazała się mieć znaczenie na całym świecie.1 Jednak znaczenie pism i działań Piotrowskiego wykracza poza to, a w tej książce koncentrujemy się na innym aspekcie, mniej znanym międzynarodowej publiczności - mianowicie na jego zainteresowaniu politycznym zaangażowaniem sztuki, artystów i historyków sztuki.

Kluczowym punktem, wokół którego ogniskuje się myśl Didi-Hubermana, jest „Atlas Mnemosyne” Aby Warburga. Autor używa kategorii „atlasu” do zarysowania najważniejszych problemów, z jakimi mierzyła się sztuka i kultura europejska w ogóle. Od mitologii i Pliniusza Starszego, przez Goyę, Waltera Benjamina, aż po Jorge Luisa Borgesa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzącego z Funduszu Promocji Kultury.

W „Filozofii sztuki” (1865) Hippolyte Taine bada w sposób całościowy historię sztuki europejskiej na przestrzeni wieków. Filozofia sztuki nie jest jednak pracą wpisującą się w obszar krytyki sztuki, ale szeroko pojętej estetyki, a więc służyć ma rozpoznaniu, zrozumieniu i odkryciu zasad wartościowania Piękna. Zastosowana w tym celu metoda krytyczna i historyczna zakłada, że doskonałe, czyli mimetyczne dzieło sztuki nie jest wynikiem zbiegu przypadkowych okoliczności, czy nagłym przebłyskiem geniuszu, ale efektem ściśle określonych warunków. Analiza tych warunków, która prowadzić ma do zrozumienia dzieł sztuki i dostarczyć narzędzi ich hierarchizacji, jest głównym tematem tej pracy.

Klan Malczewskich to opowieść o ojcu i synu - Jacku i Rafale – dwóch wielkich osobowościach przejawiających podobne słabości, trudne do opanowania skłonności do druzgoczących romansów i ucieczek w samotność. Jacek Malczewski szukał inspiracji w polskim folklorze, świecie baśni, legend, mitów. Jego twórczość świadczy o bogatej i bardzo intrygującej wyobraźni. Malował obrazy nasycone symbolami, oscylujące wokół miłości, cierpienia, śmierci, spraw narodowych i ogólnoludzkich. Rafał Malczewski, syn Jacka, był obdarzony niezwykłym talentem, wdziękiem i inteligencją. Malował drobne figurki ludzkie zagubione w krajobrazie, małe stacyjki kolejowe, na których nic się nie dzieje, nastrojowe górskie pejzaże i surowe widoki industrialne. Jednym z motywów jego twórczości jest znikomość człowieka wobec ogromu przyrody i potęgi świata techniki. Dzieliły ich nie tylko różnica wieku i style, ale też pasje. Ojciec „po godzinach” pisywał wiersze i grał w karty na pieniądze; syn kochał rajdy samochodowe i wspinaczkę, której o włos nie przypłacił życiem. W książce, którą oddajemy do rąk Czytelników, autorki skupiają się na podobieństwach i różnicach między bohaterami oraz tych momentach ich biografii, które wydają się najistotniejsze dla pełniejszego wglądu w twórczość Jacka i Rafała Malczewskich.

Małgorzata Czapczyńska, autorka fanpage’a Moje wyspy, zabiera nas w urokliwą podróż w czasie. Książka "Moje wyspy" to piękno fotografii w stylu vintage oraz historie w nich zaklęte, opatrzone pełnym humoru i ironii komentarzem. Jak romansowali celebryci minionych dekad? Które miłości były prawdziwe, a które to jedynie zręczny PR? Jak niegdyś rozumiana była kobiecość? Które plotki rozgrzewały wyobraźnię fanów? W jaki sposób kobiety wywalczyły prawa obywatelskie? Jakie historie były na pierwszych stronach gazet? Które konflikty kończyły się tragicznie, a które przyniosły Oscara? Prywatne życie gwiazd! Historie, których nie znacie! Sensacje, romanse, skandale i miłości do grobowej deski! Pola Negri, Marlene Dietrich, Charlie Chaplin, Irena Kwiatkowska, Ingrid Bergman, Joan Crawford, Frank Sinatra, Kalina Jędrusik, Fred Astaire, Josephine Baker, Hanka Ordonówna, Rudolph Valentino, Eugeniusz Bodo, Greta Garbo, Hanka Bielicka, Lana Turner, Édith Piaf, Marlon Brando i wielu innych!

Bach - muzyk jest zdumiewającym geniuszem. Bach - człowiek jest rozczarowująco zwyczajny, pełen trywialnych wad, a w wielu aspektach wciąż dla nas niewidoczny. W istocie o jego prywatnym życiu wiemy mniej niż w przypadku jakiegokolwiek innego znaczącego kompozytora z minionych 400 lat. Nie pozostawił po sobie żadnej intymnej korespondencji z rodziną i niewiele faktów poza kilkoma anegdotami ocalało do naszych czasów, by pomóc nam w namalowaniu bardziej ludzkiego, wielowymiarowego portretu kompozytora: w dostrzeżeniu w nim choć przez chwilę syna, kochanka, męża, ojca. Być może istniał w nim samym jakiś organiczny opór przed odsłonięciem kurtyny i ujawnieniem się; w przeciwieństwie do większości swoich współczesnych, nie korzystał z okazji, gdy takowa się nadarzyła, by pozostawić po sobie spisane świadectwo swojego życia i drogi twórczej. A mimo to Gardiner w niezmiernie wciągający sposób ukazuje Bacha jako kompozytora i człowieka. Cztery najważniejsze rozdziały książki: o kantatach, Pasji wg św. Jana, Pasji wg św. Mateusza oraz Mszy h-moll, stanowią prawdziwą kopalnię osobistych spostrzeżeń i detali faktograficznych z życia tego kompozytora.