Opowiedzieć PRL

Związek Ukraińców w Polsce czynnie włączył się w proces dialogu i pojednania polsko-ukraińskiego. Społeczność ukraińska, tragicznie doświadczona w wyniku konfliktu polsko-ukraińskiego lat wojny i okresu powojennego, zrozumiała w swej większości, że innej drogi jak pojednanie nie ma, jeżeli chce się żyć w zgodzie z polskimi sąsiadami. Dlatego z wielkim zadowoleniem przyjęła takie gesty pojednania uczynione przez Kościół rzymskokatolicki, grekokatolicki, a także prawosławny, jak również kroki poczynione w tym zakresie przez prezydentów Polski i Ukrainy. We wszystkich temu towarzyszących uroczystościach, zwłaszcza religijnych, uczestniczyli przedstawiciele ZUwP. [...] Nie oznacza to oczywiście, że wszystkie działania podejmowane przez ukraińskich działaczy związkowych w Polsce sprzyjały dialogowi. Utrudniała go odmienna od części społeczności polskiej, zwłaszcza środowisk nacjonalistycznych, kombatanckich i kresowych, ocena konfliktu polsko-ukraińskiego. Przeszkodą była także nieobecność krytycznej dyskusji nad działalnością OUN i UPA w łonie społeczności ukraińskiej. Proces ten utrudniły również kroki części Ukraińców na rzecz upamiętnienia ukraińskich ofiar konfliktu polsko-ukraińskiego, zwłaszcza członków UPA, co z kolei godziło w odczucia Polaków. [...] Większość publikowanych w tej książce dokumentów pochodzi z Archiwum Związku Ukraińców w Polsce. (Ze Wstępu).

Geopolityka stała się jednym z najgorętszych tematów. Czy świat na krawędzi konfliktu odrobi lekcje z przeszłości? Jak udało zakończyć się zimną wojnę?
Reagan i Gorbaczow należą do jednych z najbardziej intrygujących i najważniejszych postaci dwudziestego wieku. Ich spotkanie w Reykjavíku 11 i 12 października 1986 roku było inne od wszystkiego, co wydarzyło się dotąd. Przez około dziesięć i pół godziny politycy rozmawiali ze sobą bezpośrednio – bez współpracowników, szczegółowych planów negocjacji czy pomocnych notatek. Dzięki odtajnionym amerykańskim i radzieckim dokumentom z tej rozmowy możemy jak przez dziurkę od klucza zajrzeć do małego pokoju, w którym prowadzili rozmowę, zobaczyć ich, usłyszeć wzajemne riposty i zrozumieć, w co wierzyli i jak myśleli.
Spotkanie – zaraz po jego zakończeniu – uznano powszechnie za porażkę, a obaj przywódcy wyjechali rozgniewani na siebie, nie wypracowawszy wspólnego oświadczenia. Mimo wszystko, to właśnie ono stało się krokiem milowym w procesie zakończenia zimnej wojny. Dzień po powrocie Gorbaczow w wystąpieniu telewizyjnym powiedział, że po Reykjavíku „już nic nigdy nie będzie takie samo”.
Autor, bezpośredni świadek wydarzeń, pełniący wtedy funkcję dyrektora Agencji Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia oraz doradcy prezydenta Reagana, z niezwykłą pasją – niemal godzina po godzinie – opisuje te gorące dwa dni, które zdecydowały o historii świata.

„Ta książka jest bardzo ważna w epoce, w której sztuka Reagana dotycząca zasadniczych negocjacji wymaga odrodzenia”.
Walter Isaacson

„Weekendowe spotkanie w Reykjaviku pomiędzy Reaganem i Gorbaczowem w 1986 roku było znaczącym punktem zwrotnym w zimnej wojnie. Adelman, aktywny uczestnik rozmów i utalentowany pisarz, wnikliwie opisał ten epizod”.
Henry A. Kissinger

Bardzo rzadko zdarza się, żeby potyczki takie jak ta pod Strugą z 1762 r. doczekały się własnych monografii. Jeszcze rzadziej są one tak szczegółowe i dokładne, jak ta napisana przez Dawida Golika i Jarosława Kryskę. Czytelnik bez trudu dostrzeże skalę podjętego przez autorów trudu w ilości przedstawianych mu detali w zakresie opisywanych miejsc, osób, rodzajów broni, czy specyfikacji jednostek biorących udział w bitwie. Z niecierpliwością należałoby teraz oczekiwać kolejnej pracy autorów poświęconej być może ważniejszemu i większemu wydarzeniu z czasów wojen śląskich. Zwłaszcza że biorąc pod uwagę zaprezentowany przez nich warsztat, byłaby to zapewne wyczerpująca temat monografia. (dr Tomasz Karpiński)
Książka Adelsbach 1762. Zapomniana porażka Fryderyka Wielkiego stanowi cenne uzupełnienie polskiej historiografii, która w odniesieniu do okresu wojny siedmioletniej nie ma wielu dokonań. Będzie też ważną pozycją dla regionalistów i wszystkich mieszkańców okolic pola bitwy, chcących uzupełnić swoją wiedzę o historii lokalnej. W końcu, może być uznana za wzór dla innych autorów monografii bitew, w odniesieniu do wykorzystania źródeł do konstruowania narracji dotyczącej rekonstrukcji przebiegu starcia. (dr hab. Grzegorz Podruczny, prof. UAM)

Mit dem Vertrag über gute Nachbarschaft und freundschaftliche Zusammenarbeit, der am 17. Juni 1991 unterzeichnet wurde, wurden die Grundlagen für die bilateralen Beziehungen zwischen Polen und Deutschland gelegt. Es ist kein Zufall, dass seine politische Bedeutung mit der des deutsch-französischen Elysée-Vertrags (unterzeichnet am 22. Januar 1963) verglichen wird. Als „großer“ Vertrag ist er das Symbol der guten deutsch-polnischen Nachbarschaft.

Dank der in diesem Vertrag bekräftigten und festgelegten Möglichkeiten konnte die deutsch-polnische Nachbarschaft durch intensive Wirtschaftsbeziehungen und ein ständig wachsendes Netz persönlicher und institutioneller Kontakte und Beziehungen mit Inhalt gefüllt werden. Die deutsch-polnische Nachbarschaft ist fest in der Europäischen Union verwurzelt, die den Status der wirtschaftlichen Akteure und die Rechte der EU-Bürger schützt und garantiert.

Die gute deutsch-polnische Nachbarschaft ist „immun“ geworden gegen politische Turbulenzen und Versuche, alte Ressentiments für kurzfristige politische Zwecke zu instrumentalisieren. Dies ist der Beweis der tatsächlichen Errungenschaften der letzten dreißig Jahre deutschpolnischer Nachbarschaft und der Bedeutung dieses „großen“ Vertrags.

Publikacja zainspirowana obchodami setnej rocznicy urodzin Profesora Aleksandra Gieysztora (2016). Zawiera zarówno teksty wspomnieniowe, jak i szkice, które są efektem pogłębionej refleksji naukowej na temat działalności tego wybitnego uczonego.

Niezwykła aktywność Aleksandra Gieysztora widoczna była w wielu dziedzinach: w badaniach naukowych, w kierowaniu instytucjami nauki i kultury, we współpracy z jednostkami administracji państwowej i organizacjami społecznymi. Przeważająca część tekstów poświęcona została Aleksandrowi Gieysztorowi jako dyrektorowi Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Uczony sprawował tę funkcję przez 20 lat, co stanowiło ważną epokę zarówno w jego historii osobistej, jak i w dziejach Instytutu.

W tomie zawarte zostały m.in. rozważania dotyczące roli Profesora w kształtowaniu ceremoniału Uniwersytetu Warszawskiego. Nie zabrakło także refleksji o jego wkładzie w rozwój badań nad historią Zamku Królewskiego – jednego z najważniejszych obiektów symbolizujących ciągłość i trwanie państwa polskiego.

The publication was inspired by the celebrations of the hundredth anniversary of the birth of Professor Aleksander Gieysztor (2016). It contains memoir texts and essays written as a result of the deep scientific reflection on the work of this outstanding scholar. Most papers are devoted to Aleksander Gieysztor as the director of the Institute of History at the University of Warsaw. The book also discusses Professor’s role in shaping the ceremonial of the University of Warsaw.

Tom wzbogaca w sposób znaczący polskie studia nad dyskursem antysemickim, a zebrane w nim szkice przynoszą próbę wielostronnego opisu zjawiska. Odznaczając się nowoczesnym warsztatem badawczym i szerokimi kontekstami interpretacyjnymi, ma on szansę trafić do kilku kręgów czytelników:
literaturoznawców i kulturoznawców, historyków oraz odbiorców zainteresowanych szeroko rozumianą tematyką żydowską.
Eugenia Prokop-Janiec