Oszek Zmagania z legendą

Monografia w serii Zarys Historii Wojennej Pułków Polskich w Kampanii Wrześniowej, ukazująca genezę powstania i szlak bojowy 18 pułku piechoty. Zeszyt nr 92

W latach 60. XX wieku, kiedy rozpoczynano eksplorację stanowisk w Grucznie, ówczesne uwarunkowania pozwoliły na przeprowadzenie zakrojonych na szeroką skalę badań, w wyniku których wydobyto bardzo liczny zbiór ludzkich szczątków kostnych. Projekt zatytułowany „Opracowanie wyników analiz ludzkich szczątków kostnych z badań prowadzonych w latach 1964–69 w Grucznie, gm. Świecie”, który był realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, umożliwił nie tylko uporządkowanie i zabezpieczenie dotychczasowych archiwalnych opracowań materiału kostnego, lecz przede wszystkim zainwentaryzowanie i skatalogowanie zachowanych szczątków ludzkich, przechowywanych obecnie w zbiorach Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych UMK w Toruniu.

Efektem tych prac stała się także niniejsza publikacja, w której zasygnalizowano, zadokumentowano graficznie i pokrótce scharakteryzowano wybrane zmiany chorobowe i rozwojowe, jakie udało się zidentyfikować badaczom w obrębie grucznieńskiej kolekcji kostnej. Album stał się równocześnie niezwykłym i unikalnym połączeniem antropologii, fotografii i archeologii. Jego Autorzy postanowili bowiem nie tylko opisać ślady, jakie odkryli na kościach w sposób stricte naukowy, lecz także pokazać inne, artystyczne spojrzenie na doczesne szczątki ludzkie. Publikacja to próba stworzenia dialogu między nauką a sztuką, między przeszłością a teraźniejszością, między życiem a śmiercią. Każda kość ma swoją historię, niemal każda choroba odcisnąć na niej może swoje piętno. Fascynujący obraz zdrowia i choroby, jaki odsłania się przed Czytelnikiem w miarę lektury ma zachęcić do refleksji nad ulotnością ludzkiego życia i nad pięknem, które może być znalezione nawet w najbardziej nieoczekiwanych miejscach.

Publikacja, w zamyśle jej Autorów, ma także stanowić rozbudowany materiał ilustracyjny, który towarzyszyć będzie kolejnym, aktualnie przygotowywanym interdyscyplinarnym opracowaniom stanowisk w Grucznie.

O kulisach badań w latach 60. XX wieku i o przygotowaniach do realizacji projektu opowiadają: prof. dr hab. Guido Kriesel, wieloletni Kierownik Zakładu Antropologii UMK, a w 1965 r., w pierwszym sezonie badań z udziałem antropologów - świeżo upieczony doktor oraz Autorzy Albumu: dr Alicja Drozd-Lipińska i mgr Andrzej Romański

Atlas historyczny dla uczniów szkół ponadpodstawowych obejmuje dzieje ludzkości od starożytności do współczesności, jest obszernym źródłem wiedzy dla ucznia wybierającego rozszerzony zakres matury z historii oraz doskonałą pomocą dydaktyczną dla nauczyciela. Zawiera mapy istotnych wydarzeń i procesów politycznych, także z historii najnowszej, uwzględniające najnowsze badania specjalistów i wymogi nowej podstawy programowej. Najważniejsze wydarzenia z danego okresu lub w konkretnym procesie historycznym ukazano w ujęciu przyczynowo-skutkowym.
Mapom przedstawiającym dzieje świata i Polski towarzyszą tabele, wykresy, diagramy, które dokumentują istotne dane dotyczące: liczby ludności, lokacji miast i ich ludności, wyznawców i struktury wyznaniowej, podziału społeczeństwa na warstwy społeczne, dochodów państw, liczebności i wyposażenia armii, produkcji, kosztów konfliktów zbrojnych itd. Przy czym istotne jest, że dane te dotyczą już czasów średniowiecza, a im bliżej współczesności, tym są bardziej szczegółowe. Najszerzej potraktowana została II wojna światowa i powojenna gospodarka światowa.

Wydawnictwo Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego J. Paderewskiego oraz Wydawnictwo Neriton przekazują czytelnikom pierwszy tom kolejnej publikacji słownikowej pt. „Encyklopedia ruchu narodowego. Organizacje, wydarzenia, pojęcia”. Stanowi ona niezbędne dopełnienie wychodzącego równolegle „Słownika biograficznego polskiego ruchu narodowego” (t. 1–4, Warszawa 2020–2022). Założeniem redaktora odpowiedzialnego za „Encyklopedię…”, dr. Krzysztofa Kawęckiego, jest przybliżenie czytelnikom historii ruchu narodowego w XIX i XX wieku przy pomocy narzędzia, jakim są obszerne hasła rzeczowe, napisane zostały przez wybitnych specjalistów. W sumie planowane jest wydanie co najmniej pięciu tomów „Encyklopedii…”, czyli około 180 haseł.

Z pogodą nie wygrasz Pewnej sztormowej nocy roku 1362 olbrzymia fala na zawsze zatopiła duńskie miasto Rungholt. Te same wielkie masy wody odsłoniły teren, na którym powstała osada rybacka Amsterdam. Trzy tysiące pięćset lat wcześniej w Egipcie głód i epidemie spowodowane wieloletnią suszą doprowadziły do upadku Starego Państwa. Marcus Rosenlund w fascynujący sposób kreśli historię ludzkości, na którą istotny wpływ miały zjawiska pogodowe. Ekstremalne mrozy, tsunami czy susze wiele razy powodowały upadek potężnych imperiów, prowadziły do klęsk i chaosu. Równie często dawały początek nowym potęgom gospodarczym i wynalazkom, były inspiracją dla malarzy i pisarzy. Książka Gdy pogoda zmienia bieg historii prowadzi czytelników przez tysiąclecia, ukazując, w jaki sposób klimat ukształtował nasz świat, jego przeszłość i teraźniejszość. Dzięki ciekawostkom i barwnym opisom pozwala nam zrozumieć, jak bardzo jesteśmy uzależnieni od kaprysów pogody. Ta książka pokazuje, że pogoda wielokrotnie bywała czynnikiem zwrotnym w dziejach świata i często decydowała o wyniku wojen i bitew. Polecam tę książkę, czytałam ją z zapartym tchem. dr hab. Dorota Matuszko, prof. UJ, Zakład Klimatologii UJ, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Puls narracji historycznej bywa różny. Książka Marcusa Rosenlunda to opowieść z zakresu bardzo długiego trwania. Dla myślącego czytelnika jest ona zarazem wezwaniem do zachowania pokory wobec przyrody. Prof. dr hab. Marcin Wojciech Solarz, Zakład Geografii Politycznej i Historycznej UW Dziennikarz naukowy Marcus Rosenlund napisał mądrą i wciągającą książkę o zachodzących przez tysiąclecia na naszej planecie dramatycznych zmianach klimatu i skutkach, jakie miały one dla naszej cywilizacji. Eva Nyberg, Alands Radio Gdy pogoda zmienia bieg historii to publikacja przede wszystkim dla głodnych wiedzy miłośników historii, którzy szukają rozrywki. Książka Rosenlunda stanowi wspaniałe źródło anegdot do opowiedzenia podczas rozmów o brzydkiej pogodzie czy upalnych latach i sporów dotyczących zmian klimatycznych. Michaela von Hellens, „Västra Nyland” Marcus Rosenlund (ur. 1969 r.) jest fińskim dziennikarzem naukowym. Pracuje dla publicznego nadawcy radiowo-telewizyjnego Yle. Za swoją wieloletnią pracę popularyzatorską otrzymał Nagrodę Topeliusa. Jego książka Gdy pogoda zmienia bieg historii spotkała się ze znakomitym przyjęciem wśród recenzentów oraz czytelników i została przełożona na siedem języków.

Kody i szyfry odegrały wiele kluczowych ról w ciągu ostatnich 3 000 lat, chroniąc
tajemnice władców, kupców i zakonników. Książka przedstawia fascynującą podróż przez historię kryptologii, poczynając od starożytnych hieroglifów, aż po nowoczesne techniki kwantowe.
To także opowieść o ludziach, którzy tworząc lub łamiąc szyfry decydowali o losach setek tysięcy lub nawet milionów ludzi - o kryptologach, którzy przez długie lata pozostawali zwykle w cieniu, a ich osiągnięcia stanowiły pilnie strzeżone tajemnice rządowe. Wpływali na bieg wojen, gry wywiadów czy sukcesy politycznych negocjacji. A wszystko to dzięki opanowaniu sztuki „magicznych liter”, pozwalającej na ochronę własnych tajemnic i odkrywanie cudzych.

• Egipskie hieroglify matką wszystkich szyfrów.
• Abtash – szyfr Biblii i rewelacje Michaela Drosnina.
• Szyfr Cezara: prostota i skuteczność.
• Tajemne kody Joannitów i Templariuszy.
• Królowa na szafocie - szyfr Marii Stuart.
• Grande Chiffre – tajna broń Ludwika XIV.
• Niemożliwy do złamania – kod z kluczem jednorazowym Vernama.
• „Oko Bóstwa”. ADFGX/ADFGVX – szyfr, który przypominał czary.
• Projekt Venona: rozpracowanie sowieckich szyfrów.

Kiedy w sierpniu 1920 roku bolszewickie hordy dotarły pod Warszawę, polski radio wywiad i kryptografowie z por. Janem Kowalewskim na bieżąco odszyfrowywali sowieckie depesze, które natychmiast trafiały do polskiego sztabu. Dzięki temu udało się zatrzymać bolszewicką nawałę, która „po trupie Polski” miała przenieść rewolucyjny pożar na zachód Europy.

Jak twierdzą niektórzy, II Wojna światowa zakończyła się kilka lat wcześniej, dzięki polskim kryptologom, którzy rozbroili kod Enigmy, dając aliantom wgląd w niemieckie – a potem japońskie - plany strategiczne.