Początek Zagadki. O Labiryntowej Twórczości Ryszarda Krynickiego

Edycja krytyczna wszystkich bajek Franciszka Dionizego Kniaźnina – zarówno z pierwszego wydania z roku 1776, jak i z drugiej redakcji, opublikowanej w roku 1788, a potem z niewielkimi zmianami przepisanej w tzw. Rękopisie Puławskim z lat 1794-1796.
Autor starał się zaadaptować motywy znane z literatury antycznej, orientalnej i francuskiej, zwłaszcza z twórczości Jeana Lafontaine’a. Mimo podobieństwa fabuł i postaci są to wiersze zupełnie inne niż bajki Trembeckiego, Krasickiego lub Niemcewicza. W jakiejś mierze realizują wiecznie aktualną funkcję dydaktyczną, ale Kniaźninowi dały przede wszystkim możliwość przeprowadzenia różnorodnych eksperymentów estetyczno-literackich. Zamieszczona w aneksie bajka Orzeł biały i trzy czarne jest jednym z najciekawszych utworów politycznych epoki, napisanym przez mądrego, ale bezradnego obserwatora rzeczywistości politycznej ostatnich lat istnienia Rzeczypospolitej.

Lektura wraz opracowaniem to znakomita pomoc i inspiracja dla uczniów oraz nauczycieli. Tekst opatrzono wskazówkami interpretacyjnymi i hasłami ułatwiającymi nawigację po książce – dzięki nim łatwo znaleźć potrzebny w trakcie omawiania lektury fragment, zgromadzić materiały do wypracowań i ustnych wypowiedzi, zapamiętać najważniejsze informacje i utrwalić znajomość lektury. Zamieszczone na końcu książki opracowanie podporządkowano podstawie programowej. Zawiera ono ciekawy biogram autora, streszczenie, mapę mentalną, najważniejsze zagadnienia omawiane na lekcjach, a także wiele inspirujących informacji, podpowiedzi i zadań, dzięki którym czytanie lektury staje się twórczą przygodą. Opracowanie powstało pod kierunkiem Katarzyny Zioły-Zemczak, nauczycielki języka polskiego z bogatym doświadczeniem w pracy z dziećmi i młodzieżą, wieloletniej doradczyni metodycznej, a obecnie konsultantki ds. języka polskiego pracującej na co dzień z nauczycielami.

Romantycy lubili się smucić. Czasami trochę udawali, co trafnie opisał Chateaubriand w Pamiętnikach zza grobu, śledząc recepcję Renégo. Czasami zaś z ogromną intuicją potrafili dostrzec i opisać obawy, które budzą się w nas wszystkich, kiedy słońce traci swój blask. Nie bez powodu zatem jedną z ich ulubionych metafor była metafora czarnego słońca. Odnajdywali ją w odległej tradycji – w Apokalipsie św. Jana, na rycinie Melencolia I Albrechta Dürera czy też w Mowie wypowiedzianej przez umarłego Chrystusa… Jeana-Paula. Jednak stawką w tej grze z trudnym do wypowiedzenia lękiem nie były erudycyjne popisy, ale próba oswojenia i nazwania czegoś, co wymyka się racjonalnemu porządkowi. Czegoś, co rodzi się w nas wówczas, gdy zaczynamy myśleć o niemożliwym do uniknięcia końcu.


Piotr Śniedziewski – profesor nadzwyczajny w Zakładzie Literatury Romantyzmu Instytutu Filologii Polskiej UAM w Poznaniu; autor książek Mallarmé – Norwid. Milczenie i poetycki modernizm we Francji oraz w Polsce (wydanie polskie: 2008; wydanie francuskie: 2009), Melancholijne spojrzenie (wydanie polskie: 2011; wydanie angielskie: 2018) oraz Elegijna świadomość romantyków (2015), a także nowego przekładu Kuszenia świętego Antoniego Gustave’a Flauberta (2010); redaktor naczelny pisma „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”.

W latach 1939 – 1945 w Polsce do literatury „wchodziło się” poprzez pismo literackie. Tak działo się np. z noblistką Szymborską, która debiutowała na łamach krakowskiej „Walki”. Jerzy Putrament pisał : „Chociaż nie wyszły z tego żadne Żagary to przecież mam z tej Walki pewną satysfakcję. To w niej debiutowała tak dobra poetka Wisława Szymborska ”. Autor niniejszej publikacji wyodrębnił kategorię czasopisma literackie młodych, przeciwstawiając je kategorii czasopisma literackie dla młodych. Wyodrębnione m.in. przez prof. Wykę kategorie periodyzacji literatury: kryterium historyczne i pokoleniowe (grupy i pokolenia literackie) wskazują na jeden z ważnych instrumentów obecności nowych świadomości pokoleniowych w historycznoliterackich dziejach Polski. Kryteria wyodrębnienia: związek instytucjonalny o charakterze najczęściej nieformalnym z dowolną formą zorganizowania lub skupienia literatów, prasa jako ważny czynnik literackich interakcji w społeczeństwie, geneza związana z dążeniem młodych do posiadania własnego, przez siebie programowanego periodyku, opozycja wobec sytuacji zastanej, zarówno w sensie programowym, jak i instytucjonalnym. W kreowaniu tych świadomości pokoleniowych i w powstających programach literackich odegrały ważną rolę periodyki młodo literackie jak np. „Sztuka i Naród”, „Walka”, „Inaczej”, „Pokolenie”, „Nurt”, „Po Prostu”, „Wyboje”, „Zebra”, „Orientacja”, „Nowy Wyraz” i inne.

Gdańsk w literaturze. Bibliografia od roku 997 do dzisiaj jest edycją w zamyśle sześciotomową.
Bibliografia przeznaczona jest dla wszystkich zainteresowanych obrazem miasta utrwalonym na kartach literatury pięknej. W zamierzeniu ma być nie tylko pomocą naukową dla badaczy literatury poszukujących utworów dotyczących Gdańska, ale również swoistym przewodnikiem po lekturach i kopalnią informacji o mieście dla szerszego kręgu odbiorców.

Tom pierwszy bibliografii swoim zasięgiem obejmuje druki wydane od około 998 do 1600 roku oraz utwory powstałe w latach 997–1600, ale wydrukowane później, na przykład w XIX wieku. Za takim rozwiązaniem przemawiały względy praktyczne: dzięki niemu czytelnik poszukujący na przykład szesnastowiecznych relacji o Gdańsku nie będzie musiał przeglądać wszystkich tomów bibliografii.

Szczegółowe i obszerne streszczenie
Dokładna analiza
Charakterystyka bohaterów
Ważne pojęcia niezbędne przy omawianiu lektury
Przykładowe zagadnienia
Testy sprawdzające z kluczem
Krzyżówki
Pomoc w przygotowaniu do lekcji, testów sprawdzających i prac klasowych.