Pokochawszy O miłości w języku

Monografia dotyczy polskich relatywizatorów czyli wykładników aspektu tematycznego w strukturze informacyjnej wypowiedzi. Autorka omawia dwa typy wyrażeń pełniących we współczesnej polszczyźnie tego rodzaju funkcje: jednostki leksykalne (np. wyrażenia pod względem, w aspekcie, jako) i operacyjne (przysłówki tematyzujące, narzędnik względu, frazy tworzone z udziałem przyimków, wybrane operacje repetycyjne). Kwestie czysto lingwistyczne, związane z sygnalizowaniem, z jakiego punktu widzenia i pod jakim względem ma być charakteryzowany dany obiekt, wyprowadzają badacza w sferę zasadniczych problemów z jednej strony ontologicznych, z drugiej zaś epistemologicznych.

******

The Thematic Aspect in the Informational Structure of Utterances. How Knowledge is Made Broader and Integral

The monograph concerns Polish relativizing expressions, i.e. exponents of different aspects of objects that are spoken about. The author discusses two types of expressions which have such functions in contemporary Polish: lexical units (expressions such as pod względem, w aspekcie, jako) and operational (thematic adverbs, relativizing expressions, prepositional phrases and selected repetitive operations). Purely linguistic issues, related to signalling from which point of view and in what respect a given subject is to be characterized, introduce the researcher to the broad area of fundamental ontological and epistemological problems.

Przedmiotem opisu w tej książce są słowiańskie języki literackie. Praca ma charakter synchroniczno - porównawczy. Autorka prezentuje systemy fonologiczne, struktury gramatyczne i systemy pisowni współczesnych języków słowiańskich oraz historię kształtowania się ich odmian litarackich. Przedstawia szeroką panoramę zjawisk charakterystycznych dla słowiańskiego świata językowego, ukazując jeso ogromną różnorodność i wskazując interesujące powiązania pomiędzy poszczególnymi językami. Wszystkie zjawiska są bogato ilustrowane materiałem językowym z całej Słowiańszczyzny.

Teksty składające się na ten zbiór pisane były w ciągu wielu lat. Część z nich była już publikowana. Wszystkie zostały ponownie przejrzane, z pewną dozą krytycznego dystansu poprawione, a niektóre rozszerzone. Zawierają one doświadczenie nauczyciela, badacza literatury, pośrednika między tym, co się zwykło nazywać klasyką literacką, a często niechętnie nastawionymi do czytania w ogóle współczesnymi młodymi odbiorcami.

Barbara Kryda urodziła się we Lwowie w 1931 roku. Wojnę przeżyła z rodzicami w miejscowości Zimna Woda pod Lwowem. Po „repatriacji” w 1945 r. mieszkała kolejno w Krakowie, Gliwicach, w końcu w Warszawie. Po studiach na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego przez dwadzieścia lat była nauczycielką języka polskiego w Liceum im. Żmichowskiej w Warszawie. W 1976 r. obroniła pracę doktorską i przez wiele lat, aż do przejścia na emeryturę, pracowała na stanowisku adiunkta w Zakładzie Metodyki Literatury UW. Jako wieloletni członek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, w połowie lat siedemdziesiątych została wybrana na Sekretarza Generalnego Towarzystwa i pełniła tę funkcję przez dwadzieścia lat. Autorka książki „Światowe życie” (2015).

Nowatorska publikacja z zakresu polskiej i bułgarskiej chrematonimii przedstawia funkcjonowanie firmonimów na szyldach – wizualnych nośnikach informacji i reklamy – w polskich i bułgarskich miastach (m.in. Warszawie, Sofii, Poznaniu, Płowdiwie) w latach 2016-2019. Obiektem zainteresowań autora stały się zwłaszcza szyldy z nazwami lokali gastronomicznych, stanowiące bardzo liczny, jak i różnorodny oraz wyróżniający element pejzażu miast. Podstawą wyboru nazewnictwa były w równej mierze kompetencje zawodowe, jak i zainteresowania badawcze autora, który analizował nie tylko firmonimy jako takie, ale również ich design, zwracając uwagę na fakt, że nazwa i nośnik, na którym została ona ukazana, wzajemnie się warunkują i dopełniają. Autor wskazuje też na znaczenie, jakie w przypadku nazw polskich i bułgarskich odgrywa różnica alfabetów, co wpływa na odbiór zawartych w firmonimie treści. W książce przedstawione zostały również podobieństwa i różnice w kreowaniu i projektowaniu szyldów (pokazano określone tendencje występujące w Polsce i Bułgarii) oraz różnice w ich postrzeganiu przez odbiorców.

Książka poświęcona stworzonej przez polskiego badacza antropologicznej koncepcji języka oraz inspiracji, jaką może ona dziś wnosić do badania kultury. Koncentrując się na sprawczym wymiarze praktyk językowych, Malinowski zapoczątkował zorientowaną pragmatycznie i antropologicznie refleksję nad językiem.

Jedyny w Polsce podręcznik zawierający systematyczny i przystępnie napisany wykład wiedzy ogólnoslawistycznej!
Nowe wydanie, zaktualizowane o wyniki ostatnich badań!

Podręcznik:
podaje informacje dotyczące pochodzenia i rozwoju języka prasłowiańskiego do momentu wyodrębnienia się poszczególnych języków słowiańskich;
daje wszechstronny i wyczerpujący opis fonetyki i morfologii języka prasłowiańskiego oraz cerkiewnosłowiańskiego;
przedstawia rozwój pisma Słowian - głagolicy, cyrylicy oraz alfabetów słowiańskich opartych na cyrylicy i łacinie;
przytacza wiele cennych wiadomości na temat powstania najdawniejszych słowiańskich zabytków pisanych i ich charakterystyki językowej;
przedstawia poglądy dotyczące pochodzenia Słowian i początków kształtowania się państw słowiańskich;
prezentuje dzieje i znaczenie misji wielkomorawskiej Cyryla i Metodego oraz chrystianizacji Słowian.

Książka przeznaczona dla studentów kierunków slawistycznych, w tym filologii słowiańskiej oraz historyków, archeologów i wszystkich zainteresowanych badaniami nad językiem.