Polityczne Czytanie Kapitału

Alexis de Tocqueville (1805-1859) - francuski myśliciel polityczny, historyk, socjolog, członek Akademii Francuskiej, także polityk, minister spraw zagranicznych II Republiki francuskiej (1849-51), potem ostry krytyk rządów Napoleona III. Jego dwie najważzniejsze książki O demokracji w Ameryce oraz właśnie Dawne rządy a rewolucja uznawane są za kamienie milowe w politologii i socjologii polityki. W Dawnych rządach... stawia autor tezę, iż dawny porządek został podważony już na długo przed samą rewolucją, a ta jest w gruncie rzeczy ostatnim (często krwawym) aktem agonii dawnego systemu. Dodatkowo uwypukla fakt, iż w gruncie rzeczy zmiany, które w wyniku rewolucji zachodzą zaszły już faktycznie znacznie wcześniej, struktura społeczna zmieniała się od wielu lat. Rewolucja zaś wybucha nie w momencie najgorszego kryzysu ancien regime ale w momencie gdy sytuacja zaczyna się poprawiać, tyle że poprawia się wolniej niż oczekuje tego społeczeństwo. Analizuje także dlaczego władza, która zostaje obalona przekształca się we władzę jeszcze bardziej absolutną niż dotychczasowa, obalona wszak w imię większej wolności.

[...] Celem niniejszej publikacji jest zaprezentowanie Czytelnikowi całej palety przejawów wykorzystywania informacji na potrzeby realizacji zakładanych działań jednostki lub zbiorowości ze wskazaniem jej odcieni - kontekstów (nierzadko nacechowanych politycznie. [...] Poniższe opracowanie stanowi solidne źródło wiedzy z zakresu szeroko pojętej informacji oraz wskazanych kontekstów społeczno - kulturowych. Dla niejednego badacza może stać się impulsem do wielu dyskusji oraz przyczynkiem do po pogłębionej eksploracji z zakresu zaprezentowanych tematów.
Dominika Narożna

Co sprawa ukraińska ma wspólnego z książką Johna J. Mearsheimera i Stephena M. Walta o izraelskim lobby w Stanach Zjednoczonych?

Półtorej dekady po publikacji stała się ona klasyką, lekturą obowiązkową dla wielu naukowców i osób teoretycznie i praktycznie zainteresowanych polityką zagraniczną. Tylko pozornie dotyczy wyłącznie polityki wewnętrznej USA i ich poczynań na Bliskim Wschodzie. Można ją odczytać jako studium procesu definiowania amerykańskich interesów narodowych i wpływu ich percepcji na politykę naszego największego sojusznika, który do niedawna był niekwestionowanym globalnym hegemonem. A to już ma dla polityki amerykańskiej wobec Polski i Europy Środkowo-Wschodniej znaczenie kluczowe. Polski czytelnik w książce Johna J. Mearsheimera i Stephena M. Walta znajdzie także ważny przykład na to, jak z wyczuciem pisać na tematy wrażliwe. Ogół obyczajów, norm, poglądów, zachowań itp. właściwych jakiejś grupie społecznej, przekazywanych z pokolenia na pokolenie, a także dwudziestowieczne doświadczenie Holocaustu, podejmowanie tematów związanych z Izraelem, musi łączyć się z dużym wyczuciem i wrażliwością połączoną z intelektualną odwagą i szczerością. Żadnej z tych cech nie brakuje autorom, którzy dyskutują otwarcie ze stanowiskami ich zdaniem błędnymi, odcinając się jednocześnie jednoznacznie od poglądów opartych na resentymencie czy uprzedzeniach.

Książka Izraelskie lobby a polityka zagraniczna USA była sukcesem wydawniczym. Znalazła się na prestiżowej liście bestsellerów “New York Timesa” i wywołała gorącą dyskusję nie tylko w mediach, ale także na uniwersyteckich kampusach i studiach telewizyjnych, które gościły autorów i ich adwersarzy.

Przełomowe dzieło Skousena, które pozwala na nowo zrozumieć jedną z najważniejszych ideologii XX wieku – ideologii stanowiącej bodaj największe zagrożenie, przed jakim stała Ameryka Książka Komunista obnażony ukazała się w 1958 roku, czyli w okresie największego nasilenia obaw przed komunizmem, i szybko zyskała ogromną popularność. Sprzedała się w prawie dwóch milionach egzemplarzy, trafiając do bibliotek CIA, FBI, Białego Domu i na półki zwykłych obywateli. Od przejęcia przez komunistów Chin, Korei, Rosji i ONZ po fascynujące historie Algera Hissa, Whittakera Chambersa, Elizabeth Bentley i generała Douglasa MacArthura, Komunista obnażony odsłania całą historię komunizmu, jego przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Po bezskutecznych poszukiwaniach przystępnych książek na temat zagrożenia komunistycznego W. Cleon Skousen dostrzegł pilną potrzebę stworzenia kompleksowej pozycji, która pomogłaby w ukierunkowaniu amerykańskiej debaty publicznej na ten temat. Wykorzystując swoje doświadczenie z FBI, dziesięć lat badań oraz lekturę ponad stu komunistycznych książek i traktatów, stworzył dzieło o przejrzystym układzie, które stało się wyznacznikiem amerykańskich wartości i zdobyło uznanie takich osobistości jak Ronald Reagan, Glenn Beck i Ben Carson. Tekst ten, okrzyknięty przez jednego z recenzentów „najważniejszą książką o komunizmie od czasu Masters of Deceit J. Edgara Hoovera”, kreśli szczegółowy obraz komunisty bez propagandowych i retorycznych upiększeń. Czytelnicy mają okazję zajrzeć za kulisy komunizmu i poznać źródła jego atrakcyjności, historię, najważniejsze pojęcia, a nawet tajny harmonogram podboju świata. „Nikt nie ma lepszych kwalifikacji do tego, aby omówić zagrożenie, jakie dla naszego narodu stanowi komunizm. Będziecie zaniepokojeni, będziecie dobrze poinformowani i będziecie zadowoleni, że go wysłuchaliście”. Prezydent Ronald Reagan „Jestem pewien, że pańskie wysiłki w tej ważnej kwestii spotkają się z powszechnym zainteresowaniem i refleksją”. Edgar Hoover, pierwszy dyrektor Federalnego Biura Śledczego

Książka dotyczy zasadniczych wizji tego, czym polityka jest i czym winna się stać w przyszłości. Znakomicie tę intencję oddaje struktura książki, która najpierw koncentruje się na szerokich nurtach, panoramicznych wizjach obszaru politycznego, potem zaś zwraca się (...) w stronę wybitnych twórców – wizjonerów tego co polityczne.
z recenzji doc. dr. hab. Szymona Wróbla

Polityką jest wszystko to, w czym przejawia się chęć i wola – indywidualna lub zbiorowa, luźna lub zorganizowana – oddziaływania na państwowe organa władzy oraz tychże organów funkcjonowanie i podtrzymywanie. Takie ujęcie kładzie nacisk na fakt, że polityka zaczyna się, kończy i trwa w państwie.
Włodzimierz Wesołowski

Zdaniem myślicieli klasycznych wolność sytuowała się wyłącznie w przestrzeni publicznej, w sferze polis. Była działaniem wykraczającym poza sferę konieczności, która „jest przede wszystkim zjawiskiem przedpolitycznym, cechą charakterystyczną prywatnej organizacji gospodarstwa domowego”. Polityka w ujęciu republikańskim to (...) przestrzeń swobodnej kreacji, przestrzeń, w której ludzkie działania – nieuwarunkowane czysto biologicznymi potrzebami – odciskają trwały ślad.
Marcin Gajek

Apolityczny cel, jakim jest wolność jednostkowa, wymaga zawsze procesu politycznego i nie może się bez niego obyć. W tym kontekście lektura Monteskiusza jest nieoceniona. Uzmysławia nam bowiem paradoks projektu liberalnego, jakim jest uznanie polityki za mechanizm konieczny do tego, by móc wieść życie antypolityczne.
Nina Gładziuk

Na polskiej scenie publicznej nadchodzi przełom. Miejsce ogłaszanych niegdyś podziałów postkomunistycznego i postsolidarnościowego zajmuje dziś podział międzypokoleniowy. Pokolenie Okrągłego Stołu wypaliło się. Jednocześnie po raz pierwszy od XVIII wieku dorosło pokolenie, które urodziło się i ukształtowało we własnym, suwerennym państwie.

Ta książka jest dla wszystkich, którzy chcieliby zrozumieć

– Dlaczego upadek polskiego państwa jest zmorą współczesnej polityki?
– Dlaczego spór międzypokoleniowy jest głębszy, niż podziały partyjne?
– Co czeka nas po wypaleniu się postkomunistycznego mitu Zachodu?
– Jakie znaczenie ma degeneracja etosu opozycji antykomunistycznej?
– Dlaczego ani Powstanie Warszawskie, ani Solidarność nie są adekwatnymi wzorami postępowania w czasach pokoju?

O książce napisali:

„To wyraźny liberalny głos, podkreślający znaczenie pierwszego pokolenia wolnych Polaków, którzy nie lękają się widma klęski”.

prof. Norman Davies

„Sposób, w jaki autor przeprowadza rozrachunek z dziedzictwem wieloletniej niewoli narodowej w myśleniu współczesnych Polaków, zasługuje na baczną uwagę każdego ambitnego czytelnika”.

prof. Karol Modzelewski