Polska Wschodnia i Orientalizm

Kolejny numer czasopisma Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych (2/2017, tom XXV) zawiera zbiór tekstów ukazujących tematykę rzadkich zespołów genetycznych uwarunkowanych dziedzicznie, jak i zaburzeń neurorozwojowych, w tym ze spektrum autyzmu (ASD). Adresowany jest do nauczycieli, pedagogów, rehabilitantów, terapeutów, pracowników służb medycznych i socjalnych, a także studentów i rodziców. Część artykułów w nim zawartych jest pokłosiem dyskusji prowadzonych podczas konferencji poświęconej zagadnieniom związanym z tematyką rzadkiego zespołu genetycznego kruchego chromosomu X i zaburzeń neurorozwojowych. Konferencja została ta zorganizowana przez Fundację „Rodzina FRA X” w Międzyborzu i Fundację Placówek Terapeutycznych „JAŚ I MAŁGOSIA” w Szczecinku.

Publikację rozpoczyna artykuł autorstwa lekarzy genetyków z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, którzy w swojej pracy zawodowej na co dzień zajmują się diagnozą i problematyką chorób rzadkich. Autorzy opisują w nim istotne zagadnienia związane z zespołem kruchego chromosomu X, począwszy od patogenezy zespołu, poprzez objawy, strategie leczenia, zwracając uwagę na nowe horyzonty terapii i na poradnictwo genetyczne, które ze względu na specyfikę dziedziczenia tego zespołu powinno obejmować również badania genetyczne nawet u dalszych krewnych .

Kolejnych pięć opracowań poświęconych jest problematyce spektrum autyzmu (ASD), a dokładnie kwestiom takim jak: symptomatologia, diagnoza, terapia dziecka ze spektrum autyzmu. Trzy następne teksty dotyczą kognitywistyki i zagadnień takich jak: neuropoznawcza teoria umysłu u osób ze spektrum autyzmu, jej funkcjonowanie w praktyce, diagnoza neuropoznawcza oraz terapia i prezentacja indywidualnego przypadku. W dalszych artykułach zawarta jest problematyka roli integracji sensorycznej, zagadnień medycznych dotyczących zaburzeń metabolicznych, stresu oksydacyjnego, stanów zapalnych, bólu neuropatycznego, traumy pourazowej, zaburzeń neurorozwojowych w Alkoholowym Zespole Płodowym „FAS”

Tom kończy bardzo istotny głos osoby z niepełnosprawnością, który skłania do refleksji i przemyśleń w podejmowaniu pracy terapeutyczno-rehabilitacyjno-edukacyjnej, a co najważniejsze – akcentuje, że należy podejmować działania w nawiązywaniu współpracy we wszystkich obszarach z osobami na co dzień mierzącymi się ze swoimi niedyspozycjami.

ABC Projektariatu jest raportem z życia projektariatu, czyli tych ludzi, którzy nie posiadają nic oprócz gotowości do włączenia się w projekt. Książka jest próbą uchwycenia pomruku projektowej maszynerii, która urządza nasze życie, a jednocześnie pozostaje na marginesach naszego pola widzenia. Realia pracy i życia w projekcie są pomijane w oficjalnych katalogach, recenzjach czy materiałach prasowych. ABC projektariatu idzie na przekór tej tendencji. Jest książką o ludziach żyjących i pracujących w projekcie.

Termin „adopcja międzyrasowa” odnosi się do sytuacji, w której przynależność rasowa przynajmniej jednego z rodziców różni się od przynależności adoptowanego dziecka do danego typu rasowego. Adoptowane dzieci trafiają przede wszystkim do domów rodzin osób białych z klasy średniej. Różnica w cechach genotypowych między dzieckiem a rodzicami adopcyjnymi zdradza pochodzenie dziecka przed otoczeniem i rówieśnikami już od samego początku jego pojawienia się w rodzinie adopcyjnej. Celem niniejszej książki jest omówienie fenomenu adopcji międzyrasowej i ukazanie, w jaki sposób burzy ona pewien porządek społeczny, oparty na powszechnym rozumieniu kategorii pokrewieństwa i pochodzenia jako kategorii uniwersalnych, naturalnych i przez to trudnych do zakwestionowania. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny, ponieważ adopcja międzyrasowa sama w sobie jest zjawiskiem złożonym, które wymaga rekonstrukcji znaczeń pokrewieństwa i pochodzenia wynikających zarówno z teorii naukowych, jak i z wiedzy potocznej oraz jej zdroworozsądkowych uzasadnień.

Celem publikacji jest przedstawienie wybranych metod i perspektyw badawczych, stosowanych we współczesnej analizie dyskursu, która od początku była i pozostaje obszarem spotkania wielu dyscyplin: językoznawstwa, socjologii, historii, kulturoznawstwa, politologii, a także pedagogiki i filozofii. To spotkanie powoduje, że analiza dyskursu jawi się jako dziedzina w oczywisty sposób inter- i multidyscyplinarna. Niekiedy korzystanie z wielorodnych inspiracji prowadzi do wypracowania własnych, zintegrowanych, a zatem interdyscyplinarnych języków analitycznych. W innych przypadkach obserwujemy raczej sytuację multidyscyplinarną w postaci wzajemnego uzupełniania się odmiennych strategii badawczych.
Analizując polskie tekstów publiczne autorzy używają instrumentarium badawczego wywodzącego się z nauk humanistycznych i społecznych, uwzględniając obecne w polskiej tradycji nurty badawcze oraz specyfikę kontekstu społeczno-kulturowego. Prezentowane w tomie analizy były przedmiotem wspólnych dyskusji, które pozwalały na konfrontację różnych metodyk (dominującym ujęciem okazały się jakościowe metody semiotyczno-lingwistyczne) i metodologii oraz perspektyw teoretycznych (deskryptywna, krytyczna).
Teksty metodologiczne zostały podzielone na trzy kategorie: metody (przedstawiono wybrane metody analizy dyskursu: analizę pola semantycznego, analizę narracyjną, analizę multimodalną, analizę semiotyczną oraz analizy ramowania), perspektywy badawcze (perspektywa krytycznej analizy dyskursu, perspektywa postkolonialna, perspektywa feministyczna oraz perspektywa postfoucaultowskiej analizy dyskursu) a także dwie analizy tego samego materiału.
Prezentowany tom stanowi dobrą ilustrację zastosowania w praktyce badawczej reguł interdyscyplinarności i efektów multidyscyplinarności oraz zestawiania ze sobą różnych punktów widzenia w badaniach nad komunikowaniem publicznym, które jest wdzięcznym polem dla takich ujęć badawczych.
Książka powinna cieszyć się zainteresowanie wszystkich interesujących się debatą publiczną w Polsce, jej historycznymi odsłonami oraz poszukiwaniem narzędzi dla jej poznawania i analizy.

Książka przybliża polskim czytelnikom wybrane podejście w badaniach szkolnictwa wyższego, bazujące na teoretyczno-metodologicznych założeniach analizy dyskursu.Przeznaczona jest dla szerokiego grona badaczy.

Fundamentalna publikacja dla nowoczesnego myślenia o tańcu. W badaniach nad tańcem, prowadzonych z perspektywy antropologicznej, Royce łączy własne doświadczenia związane z tańcem z wiedzą etnograficzną i wiedzą o kulturze, co pozwala jej sytuować taniec w obrębie innych sztuk performatywnych.

Książka jest klasycznym podręcznikiem dla studentów teatrologii, etnologów zgłębiających problematykę rytuałów i obrzędów środkowoamerykańskich, studentów kierunków kulturoznawczych i szeroko pojętej humanistyki, a także praktyków badających taniec w działaniu (instruktorów, choreografów) czy specjalistów od terapii tańcem.

Publikacja dopełnia wydaną przez WUW w 2010 roku książkę tej samej autorki: "Antropologia sztuk widowiskowych. Artyzm, wirtuozeria i interpretacja w perspektywie międzykulturowej".

W swoich badaniach nad tańcem – prowadzonych z perspektywy antropologicznej – Royce łączy własne doświadczenia związane z tańcem z wiedzą etnograficzną i wiedzą o kulturze. Jak sama to ujmuje, w jej pracy ważne stało się pytanie o miejsce tańca i sztuk performatywnych w różnych kulturach, zarówno w przeszłości, jak obecnie, oraz o to, w jaki sposób taniec buduje/nabiera/przenosi znaczenia. [...] [Analizuje] problemy „wspólnego” wytwarzania znaczenia w tańcu oraz kwestie […] związane ze szczególną pozycją społeczną tancerza: kto może tańczyć (przed innymi) i kto tworzy taniec (choreograf? ten, który tańczy? tradycja? kultura?). (Z recenzji Ewy Guderian-Czaplińskiej)

Książka Anyi Peterson Royce jest dla wykształcenia […] kadry krytyków w dziedzinie tańca rzeczą niezbędną. [...] zawiera usystematyzowaną wiedzę z perspektywy historycznej [...] i stanowi znakomitą próbę zdefiniowania zjawiska tańca w całej panoramie ekspresji człowieka. Wyznacza tropy dla przyszłych badaczy i porządkuje teoretycznie działanie „dojrzałych” twórców teatru tańca, może też stanowić bazę do uporządkowania poszukiwań artystycznych wielu młodych ludzi, którzy żywiołowe i instynktowne zafascynowanie tańcem mają szansę podbudować świadomą refleksję. (Z recenzji Piotra Cieślaka)

*********

The Anthropology of Dance

In her dance studies, conducted from an anthropological perspective, Royce combines her own experiences of dance with ethnographical knowledge and knowledge of culture, which enables her to situate dance within other performative arts. The publication is a textbook for theatre studies students, ethnologists exploring the topic of rituals and central-American rites, students of cultural studies and the humanities, as well as practitioners analysing dance in action (instructors, choreographers) or specialists in dance therapy.