Praca Przymusowa. Zagadnienia Prawne I Kryminologiczne

Polish-German relations have been undergoing constant transformation for the last twenty years. The initial distrust, resulting from the historical developments of World War II, a semi-concluded border dispute and ideologically motivated conflicts, was replaced in the 1990s with politically conditioned normalization and reconciliation. This top-down process, aimed at the recognition of a peaceful and united Germany on the one hand and Poland’s membership of the European Union on the other, soon also affected Polish and German citizens. But the changes in mutual perception and attitudes towards each other were considered much more demanding than the political normalization inspired by the elite. Opis stanowi fragment Wstępu Publikacja w języku angielskim.

Debata publiczna  to dzisiaj temat palący, budzący żywe emocje. Kontrowersje wywołuje zwłaszcza jakość debaty publicznej oraz kwestie jej dopuszczalnych reguł. Widoczny jest rozdźwięk pomiędzy społecznymi oczekiwaniami wobec debaty a jej codzienną praktyką. Z perspektywy socjologii, retoryki oraz nauk o komunikacji Agnieszka Kampka określa, czym jest debata publiczna, w jakich przestrzeniach się toczy i kim są jej uczestnicy. Autorka analizuje różne typy debat (przedwyborcze, parlamentarne, konkursowe, filozoficzne), ich funkcje i cele oraz odpowiednio odmienne reguły i zasady, podejmuje więc problematykę ważną zarówno dla funkcjonowania współczesnej demokracji, jak i społeczeństwa obywatelskiego. Analiza przemian w mediach oraz wizualności współczesnej kultury prowadzi do diagnozy obecnego stanu debaty publicznej. Powszechnie krytykowany dziś język debaty może być jedynie powierzchownym przejawem głębokich konfliktów dotyczących postaw uczestników debaty oraz cenionych przez nich wartości. Czy obserwujemy zatem upadek debaty publicznej, czy może raczej dostosowanie jej do reguł medialnej komunikacji? Czy sednem debaty może być słuchanie a argumentem obraz? Książka napisana jest klarownym językiem. Zainteresuje licznych humanistów – głównie socjologów, kulturoznawców, filozofów. Stanie się też zapewne inspirująca lekturą dla dziennikarzy i parlamentarzystów oraz szerokiego grona osób zainteresowanych publicznym dyskursem.

Duża dynamika wydarzeń politycznych, gospodarczych i społecznych sprawia, że niektóre procesy badawcze muszą być nieustannie aktualizowane, gdyż częste zmiany w środowisku międzynarodowym i wewnętrznym, jak i zupełnie nowe czynniki istotnie ograniczają aktualność prowadzonych wcześniej analiz. Prezentowane w publikacji, pozornie oderwane od siebie zagadnienia składają się jednak na spójny obraz łączący aspekty filozofii, prawa i politologii. Autorzy poszczególnych tekstów poruszają istotne i aktualne problemy. Wiele rozważań i wniosków zawartych przez autorów odnosi się do spraw bieżących, co stanowi niezwykle cenne informacje dla wszystkich badaczy zainteresowanych przedmiotową kwestią.
Wyniki poniższych badań mogą okazać się użyteczne dla szeregu osób, zarówno teoretyków, jak i praktyków. Pozwolą one spojrzeć z innej perspektywy na zagadnienia filozofii, prawa, politologii, czy innych nauk społecznych, wzbogacając dyskurs w tej materii oraz włączając w obieg naukowy w Polsce szereg refleksji obecnych w literaturze światowej.
Wnioski z przeprowadzonej analizy będą mogły zostać wykorzystane przez wielu odbiorców, w tym m.in. naukowców czy dziennikarzy, którzy w codziennej pracy spotykają się z konkretnymi problemami, podejmowanymi w niniejszej publikacji.

Książka jest oryginalnym i świetnie ugruntowanym empirycznie wkładem do akademickich, a także publicystycznych debat na temat stanu i przyszłości demokracji – debat niezwykle aktualnych w dobie triumfu populizmów i medialnych manipulacji. Sumuje i rozwija argumenty krytyczne wobec propozycji „demokracji bezpośredniej” – jej normatywnej zgodności z wartościami demokratycznymi, efektywności i praktycznej stosowalności. W tej perspektywie szczegółowo analizowane są polskie reformy polityczno-prawne po 1989 roku, które miały na celu wprowadzenie elementów demokracji bezpośredniej do polskiego systemu politycznego i porządku konstytucyjnego. Przedstawienie szczegółów transformacyjnych debat i reform jest ważne i unikalne w literaturze politycznej.
prof. Jan Pakulski, Tasmania University, Australia, Collegium Civitas, Warszawa

W książce można wyodrębnić trzy warstwy rozważań. Autorki przedstawiają: 1) genezę obowiązujących form demokracji bezpośredniej (ujmując sprawę z szerszej perspektywy, genezę obecnego modelu demokracji); 2) syntezę aktualnie obowiązujących podstaw prawnych demokracji bezpośredniej; 3) zwięzły opis praktyki politycznej w zakresie instytucji demokracji bezpośredniej. Wszystkie warstwy rozważań dotyczą okresu 30 lat, tj. obejmują lata 1989–2019. Dotychczas nie opublikowano monografii, która obejmowałaby genezę, podstawy prawne i praktykę wszystkich form demokracji bezpośredniej w Polsce na poziomie ogólnokrajowym.
dr hab. Marcin Rachwał, prof. UAM

Ewa Nalewajko, profesor doktor habilitowana nauk społecznych. Pracuje w Zakładzie Badań Elit i Instytucji Władzy Instytutu Studiów Politycznych PAN. Zajmuje się badaniami elit politycznych – parlamentarnych, rządowych i samorządowych, a także władz partyjnych. Zainteresowana również zagadnieniami partycypacji społecznej, relacji między władzą a społeczeństwem oraz współczesnymi przemianami systemów demokratycznych. Opublikowała wiele prac naukowych, wśród nich: Między populistycznym a liberalnym. Style polityczne w Polsce po roku 1989 (2013); Droga do samorządności terytorialnej. Polska 1989–1990 (2016, współautorzy: Jerzy Bartkowski, Barbara Post, Inka Słodkowska); Społeczne światy elity administracyjnej państwa (2016, współautorzy: Barbara Post, Anna Radiukiewicz, Paweł Maranowski); Obywatelska inicjatywa ustawodawcza w systemie przedstawicielskim jako przykład niedopasowania instytucjonalnego (2017); Uwłaszczone politycznie społeczeństwa i wiarygodne rządy (2019).

Barbara Post, doktor nauk humanistycznych, socjolog. Pracuje w Instytucie Nauk Socjologicznych i Pedagogiki SGGW w Warszawie. Zainteresowania badawcze: socjologia władzy i polityki, socjologia organizacji, socjologia problemów społecznych. Najważniejsze publikacje: Społeczne światy elity administracyjnej państwa (2016, współautorzy: Ewa Nalewajko, Anna Radiukiewicz, Paweł Maranowski); O zespole doradców socjologicznych Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego (2018); Kopiec z kredy. Co proces decyzyjny w sprawie reformy szkolnictwa mówi o polskiej demokracji? (2018, współautorka: Ewa Nalewajko); Płeć i polityka. Między pozornymi różnicami i różnorodnością (2019).

Charyzmatyczna, skuteczna i pełna pasji. Pierwsza kobieta w historii na stanowisku wiceprezydentki Stanów Zjednoczonych Ameryki. W czasie ostatniej kampanii prezydenckiej media mówiły tylko o niej: gorącej orędowniczce praw osób LGBT, kobiet i mniejszości etnicznych. W oka mgnieniu stała się uosobieniem walki o prawa człowieka dla milionów ludzi, również poza USA. Kamala Harris w swojej karierze niejednokrotnie dała się poznać jako twarda, zdecydowana negocjatorka. Jako prokuratorka zawsze stawała po stronie ofiar. Stanowczo potępiła działania policji po śmierci George’a Floyda, kiedy Ameryką zawładnęły protesty pod hasłem #blacklivesmatter. Dziś staje się symbolem nadziei na koniec rządów populistów na całym świecie. Dan Morain – dziennikarz, od ponad czterech dekad zajmuje się polityką Stanów Zjednoczonych. Przez ponad dwadzieścia lat pracował dla „Los Angeles Times”.

Najważniejszym znakiem trwania i ciągłości jest majestat Rzeczypospolitej – pojęcie trudne do nazwania z racji jego nieuchwytności, jak w przypadku każdej władzy, ale także jego ewolucji w czasie. Pochodzi od łacińskiego terminu maiestas, znaczącego dosłownie wyższość. Powstawało w miarę krzepnięcia ustroju państwa w połowie XVI wieku. „Polski majestat państwowy przejawiał się na równi w: królu, narodzie i Rzeczypospolitej. Te trzy komponenty łączyły w sobie wiele form świadomości społeczno-politycznych: mity, rytuały, symbole, percepcję czasu, sacrum i profanum oraz wiele wartości i emocji […]. Polski majestat państwowy w trzech postaciach uosabiał kolejno: ideę nadzwyczajności narodu w jego pojęciu wolności, ideę władzy królewskiej w postaci mitu idealnego władcy oraz ideę ustroju republikańskiego”. Upływ czasu, zmierzch monarchii i długotrwała utrata niepodległości wysublimowały majestat Rzeczypospolitej w wartość niematerialną, o której powiedziano „wielmożność a dostojność”. Takim pozostaje jako warunek umacniania tożsamości narodu i budowania nowoczesnego państwa. Nadając uroczystą formę wydarzeniom, nie musimy szukać żadnych obcych zapożyczeń, jakimi zasypują nas kultura i informacja masowa. Ten album zaprezentuje całe bogactwo polskich ceremonii państwowych, w których uwidaczniają się duma, wielkość i trwanie. Tomasz Orłowski – dyplomata i historyk, ambasador tytularny w stanie spoczynku. Przez ponad 30 lat pracował w MSZ, zajmując między innymi stanowiska dyrektora Protokołu Dyplomatycznego, wiceministra spraw zagranicznych, ambasadora RP we Francji i we Włoszech. Profesor stosunków międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Sciences Po – Paris School of International Affairs. Autor podręczników z zakresu protokołu dyplomatycznego i praktyki dyplomatycznej wydawanych przez PISM.