Prawo administracyjne Zagadnienia ustrojowe

Publikacja w przejrzysty sposób przedstawia zaktualizowany stan prawny dotyczący najważniejszych zagadnień administracyjnego prawa materialnego, takich jak: ochrona danych osobowych, dostęp do informacji publicznej, obywatelstwo i status cudzoziemców, związki wyznaniowe, ochrona zdrowia, prawo oświatowe, pomoc społeczna, ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, gospodarka gruntami, prawo budowlane czy swoboda działalności gospodarczej.

Podręcznik został skonstruowany według schematu, na który składa się omówienie:
- podstawy prawnej,
- przedmiotowego zakresu regulacji,
- organów właściwych i prawnych form działania w zakresie przedmiotowych zagadnień.
Ułatwia to przyswojenie i zrozumienie analizowanej problematyki oraz porównanie jej z innymi obszarami regulacji prawnej, które zostały zaprezentowane w podręczniku.

Drugie wydanie publikacji zostało rozszerzone m.in. o następujące zagadnienia:
- nowe ustawy z zakresu administracyjnego prawa osobowego, regulujące sprawy dowodów osobistych, zinformatyzowania ewidencji ludności i aktów stanu cywilnego;
- zaktualizowane zasady organizacji zgromadzeń, szczególnie uprzywilejowanych zgromadzeń cyklicznych, i ich nowe typy w administracyjnym prawie zbiorowym;
- ochrona osób i mienia, a w tym zadania realizowane przez wewnętrzne służby ochrony lub przedsiębiorców posiadających koncesję;
- regulacja prawna przeciwdziałania przemocy w rodzinie, powiązana z prawem pomocy społecznej;
- zmiany dotyczące ochrony konsumenta oraz poszerzone prawa pacjenta w prawie medycznym;
- regulacje prawne dostępu do broni, prawa o drogach publicznych i prawa o ruchu drogowym.

Stan prawny: 1 maja 2022 r.

Podręcznik zawiera wszystkie kluczowe zagadnienia prawa administracyjnego. Autor w przystępny sposób przybliża najważniejsze pojęcia i aspekty tej dziedziny prawa, uwzględniając przy tym najnowszy dorobek doktryny i orzecznictwa.

Czytelnik odnajdzie tu m.in.:
– kluczowe definicje, cechy, źródła i zasady prawa administracyjnego;
– zagadnienia związane z administracją publiczną, rządową oraz z samorządem terytorialnym;
– formy kontroli administracji publicznej;
– rozważania na temat relacji między administracją publiczną a sferą zewnętrzną;
– zagadnienia związane z aksjologią oraz etyką administrowania.

Ciekawym uzupełnieniem książki są zabawne rysunki nawiązujące do poruszanych w publikacji treści.

Podręcznik jest systematycznym i kompletnym wykładem podstawowego kursu prawa administracyjnego w zakresie tak zwanej części ogólnej, przeznaczonym dla studentów prawa i administracji. Publikacja jest bardzo ceniona przez czytelników i doczekała się już 10. wydania.

Prawo administracyjne to obowiązkowy przedmiot na studiach prawniczych. Jego specyfika jako gałęzi prawa, a jednocześnie dyscypliny naukowej to skomplikowana materia do samodzielnego studiowania.

W publikacji przekrojowo, przystępnie zaprezentowano podstawowe kwestie prawa administracyjnego. W każdym rozdziale zawarto kanon zagadnień w formie esejów oraz powiązanych z nimi tematycznie pytań testowych wraz z proponowanymi odpowiedziami.

Książka będzie pomocna przede wszystkim studentom do nauki prawa administracyjnego przed egzaminem, a także do lepszego przyswojenia i utrwalenia nabywanej wiedzy. Zainteresuje ponadto tych, którzy zamierzają pogłębić swoją wiedzę na temat prawa administracyjnego, a być może nawet poszukać nowych inspiracji i kierunków rozwoju naukowego.

Autorami opracowania są pracownicy Katedry Prawa Administracyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy przygotowali eseje, oraz studenci – członkowie Koła Naukowego Administratywistów Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, odpowiedzialni za części testowe.

W podręczniku omówiono polskie regulacje prawne odnoszące się do statusu zawodowego osób zatrudnionych w administracji państwowej na stanowiskach urzędniczych. W doktrynie normy prawne z tego zakresu określa się mianem prawa urzędniczego. Prawo to nie jest odrębną gałęzią prawa, lecz zgodnie z przeważającym stanowiskiem doktryny wchodzi w skład prawa pracy. Składają się na nie obecnie trzy osobne segmenty zatrudnienia w admnistracji publicznej: samorządowej, rządowej oraz państwoej pozarządowej. Wobec powyższego zakresem podmiotowym prawa urządniczego objętych jest kilkaset tysięcy osób stanowiących aparat wykonawczy organów państwa, co samo świadczy o wysokiej randze i znaczeniu tego podsystemu normatywnego.

Komentarz prawniczy do rozporządzenia wykonawczego do ustawy jest nader rzadkim zdarzeniem na rynku wydawniczym. Tymczasem właśnie w rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryfy oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków określono zasady konstruowania taryf dla wody i ścieków przy skąpych wytycznych ustawowych. Wejście w życie tego rozporządzenia zbiegło się ze zmianą organów zatwierdzających taryfy z samorządowych na rządowe – jedenastu regulatorów regionalnych. Komentarz uwzględnia nową praktykę orzeczniczą. Obejmuje także kwestie rozliczeń przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych z umów na dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, zatem dotyczy już nie tylko pośrednio, ale bezpośrednio milionów odbiorców indywidualnych i zinstytucjonalizowanych.
Komentarz adresowany jest do przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zarządów i działów w tych przedsiębiorstwach zajmujących się opracowywaniem taryf, rozliczeniami i obsługą klienta, do gmin będących stroną postępowania o zatwierdzenie taryfy i podejmujących uchwały o dopłacie, do pracowników organów regulacyjnych oraz prawników biorących udział w rozstrzyganiu sporów związanych z konstruowaniem, stosowaniem taryfy i prowadzeniem rozliczeń.

Opracowanie jest obszernym komentarzem do ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, uwzględniającym wszystkie nowelizacje wprowadzone do tego aktu prawnego w latach 2017–2023, napisanym przez ekspertów. Autorzy szczegółowo omówili organizację oraz zadania KAS oraz wchodzącej w jej skład Służby Celno-Skarbowej, a także dokonali charakterystyki oraz oceny prawnej form działania stosowanych przez organy KAS w realizacji jej zadań.

W szczególności omówiono poszczególne procedury kontrolne – w tym m.in.:
• kontrolę celno-skarbową,
• audyt,
• czynności audytowe,
• urzędowe sprawdzenie,
• nabycie sprawdzające,
koncentrując się na ich przebiegu, przedstawieniu praw i obowiązków organów kontrolnych oraz podmiotów kontrolowanych, a także formach zakończenia tych kontroli.

Przedstawiono także regulacje obejmujące procedury policyjne i wywiadowcze, pracy oraz służby w KAS i odpowiedzialności dyscyplinarnej funkcjonariuszy.

Autorzy podjęli się interpretacji oraz oceny zawiłych przepisów ustawy o KAS, identyfikując problemy praktyczne oraz wskazując na możliwość ich stosowania w praktyce urzędniczej i sądowej. W tym zakresie ich poglądy zostały przedstawione na tle często kontrowersyjnych stanowisk zajmowanych w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz Sądu Najwyższego. Te ostatnie dotyczą nie tylko procedur kontrolnych i jurysdykcyjnych, lecz także stosunków służbowych, w tym związanych z tzw. ucywilnieniem oraz roszczeniami o przywrócenie do służby.

Książka pomoże w pracy sędziom, adwokatom, radcom prawnym, prokuratorom i doradcom podatkowym, pracownikom i funkcjonariuszom zatrudnionym (pełniącym służbę) w jednostkach organizacyjnych KAS oraz Ministerstwa Finansów, ekonomistom i księgowym w zakresie obsługi podatników i płatników podatków, a także menedżerom firm audytorskich, spółek doradztwa podatkowego.