Prawo w czasie pandemii COVID-19

Książka stanowi wprowadzenie do teorii prawa umów. Zawiera omówienie filozoficznych podstaw tej dziedziny prawa w celu ich zrozumienia i uzasadnienia. Istota tych zagadnień została sprowadzona do ontologicznego pytania o naturę umów, normatywnego pytania o racje dla ich mocy wiążącej oraz instytucjonalnego pytania o kształt, jaki powinny przyjąć regulacje prawne dotyczące umów. Adekwatna teoria prawa umów powinna udzielać satysfakcjonujących odpowiedzi na te wszystkie trzy pytania.
Znaczna część publikacji jest poświęcona analizie współczesnych teorii prawa umów. Na podstawie wartości, do jakich się odwołują, wyróżniono teorie oparte na autonomii woli, teorie ekonomiczne oraz teorie sprawiedliwościowe. Posiadają one swoje mocne i słabe strony, przy czym podstawową wadą łączącą wszystkie grupy teorii jest ich niekompletność, wynikająca z nacisku położonego tylko na jedno z trzech pytań teorii prawa umów. W monografii podjęto więc próbę sformułowania zintegrowanej teorii prawa umów, która łączy zalety teorii opartych na autonomii, teorii ekonomicznych i teorii sprawiedliwościowych, bez powielania ich niedoskonałości.
*
Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych.
Redaktorzy serii
Marek Zirk-Sadowski, Tomasz Bekrycht

Prezentowany tom zawiera komentarz do art. 218 Konstytucji RP, zgodnie z którym ustawa określa organizację Skarbu Państwa oraz sposób zarządzania jego majątkiem. Określenie „Skarb Państwa” występuje ponadto w czterech innych przepisach ustawy zasadniczej (w kontekście majątkowym w art. 61 ust. 1, art. 107 ust. 1 i art. 216 ust. 1 w art. 146 ust. 4 pkt 4, wymieniającym wśród zadań Rady Ministrów ochronę interesów Skarbu Państwa). Pozwala to na twierdzenie o konstytucjonalizacji Skarbu Państwa, aczkolwiek Skarb Państwa już wcześniej wystąpił w niektórych konstytucjach. Ustrojodawca nie jest konsekwentny co do rozumienia Skarbu Państwa i rozumienia jego majątku. Ramowy przepis art. 218 ustawy zasadniczej jest refleksem podejmowanych od 1989 r. prób ustawowego unormowania problematyki gospodarczego mienia Skarbu Państwa w jednej ustawie o Skarbie Państwa. Jeżeli art. 218 Konstytucji RP, który powstał na gruncie ówczesnego poszukiwania treści takiej ustawy, będzie odczytywany literalnie, wypełnienie jego dyspozycji poprzez wydanie ustawy o organizacji Skarbu Państwa oraz o sposobie zarządzania jego majątkiem okaże się praktycznie niemożliwe dowodzą tego próby wypracowania takiej ustawy, podjęte w Sejmie RP III kadencji.

Trudno przecenić wkład krakowskich historyków prawa w badania nad dziejami ustroju i prawa sądowego, a także myśli politycznej i prawnej. Równie wielką ich zasługą są edycje źródeł. Na ogromny dorobek w tym zakresie złożył się trud wielu pokoleń uczonych. Co więcej, w ostatnich kilkudziesięciu latach zauważamy wyjątkowy rozkwit owej działalności edytorskiej. Cieszą zwłaszcza wydania licznych miejskich ksiąg sądowych (ostatnio w ramach serii Fontes Iuris Polonici), choć trzeba zaznaczyć, że dominują wśród nich tak zwane księgi czarne, czyli księgi spraw kryminalnych. […] Dlatego z dużym zadowoleniem i uznaniem należy przyjąć opracowanie i przygotowanie do druku myślenickiej księgi podwójtowsko-ławniczej z początków XVIII wieku, zawierającej wpisy dotyczące przede wszystkim sprzedaży nieruchomości, ich obciążeń oraz rozliczeń spadkowych. Dzięki jej wydaniu powszechnie dostępne stanie się źródło niezwykle ważne zwłaszcza dla badaczy dawnego miejskiego prawa cywilnego.
Z recenzji prof. dr. hab. Mariana Mikołajczyka

Dr Michał Araszkiewicz – adiunkt w Katedrze Teorii Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Doktor nauk prawnych, radca prawny, członek Prezydium Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie. Zajmuje się między innymi teorią argumentacji prawniczej, zastosowaniami metod sztucznej inteligencji w odniesieniu do prawa oraz metodologią nauk prawnych, w tym ekonomicznej analizy prawa. Członek między innymi Executive Committee of International Association for Artificial Intelligence and Law, Steering Committee JURIX, zarządu stowarzyszenia ArgDiaP. Ekspert Instytutu Prawa i Społeczeństwa.
Dr hab. Waldemar Florczak, prof. UJ – zatrudniony w Instytucie Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Zakładu Analiz Społeczno-Ekonomicznych. Prowadzone przez niego badania obejmują modelowanie, prognozowanie i symulację procesów ekonomicznych, problematykę rozwoju zrównoważonego i endogenicznego oraz powiązania zjawisk społecznych – w tym demograficznych i prawnych – z ekonomicznymi, jak również zagadnienia ekonomicznej analizy prawa.
Dr hab. Wojciech Grabowski, prof. UŁ – pracuje w Katedrze Modeli i Prognoz Ekonometrycznych Uniwersytetu Łódzkiego. Jest autorem i współautorem licznych artykułów opublikowanych między innymi w takich czasopismach, jak „Research Policy”, „Industry and Innovation” i „Social Indicators Research, Economic Modelling”, a także kilku monografii. Uczestniczył w licznych krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych oraz realizował kilkanaście krajowych i międzynarodowych grantów badawczych. Zainteresowania badawcze dotyczą przede wszystkim zastosowania ekonometrycznych metod analizy danych indywidualnych. Prace badawcze są związane głównie z zastosowaniem metod mikroekonometrycznych w badaniach przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Dr hab. Jan Winczorek – adiunkt w Instytucie Nauk o Państwie i Prawie Uniwersytetu Warszawskiego, absolwent Instytutu Socjologii oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowo zajmuje się dostępem do prawa, teoretyczną socjologią prawa i teorią prawa

W trzecim tomie esejów poświęconych prawu i literaturze prezentujemy polskie tłumaczenia sześciu esejów zagranicznych autorów. Pokazują one zróżnicowane sposoby rozumienia ba-dań w obszarze związków prawa z literaturą oraz towarzyszące im poszukiwania nowych obszarów badawczych (jak np. prawo i film). Tom ma zatem charakter małej antologii, uzupełnionej artykułem Jarosława Kuisza o początkach badań nad historią audiowizualnej kultury prawnej.

W esejach zwraca uwagę różnica między podejściem autorów amerykańskich i autorów europejskich. Ci pierwsi koncentrują się przede wszystkim na zawodowych, praktycznych korzyściach, jakie może uzyskać prawnik, studiując dzieła literackie. Ci drudzy natomiast postrzegają literaturę jako szczególny sposób poznania prawa; widzą w niej głównie zapis kultury i świadomości prawnej.
Lektura proponowanych tu tekstów jest dobrą okazją do skonfrontowania dwóch wielkich tradycji prawnych: anglosaskiej i kontynentalnej. W istocie jest to więc głos w dyskusji nad sposobami rozumienia i definiowania prawa.

W tomie publikują:

Jane B. Baron, Ronald Dworkin, Jarosław Kuisz, Roxanne Lapidus, François Ost, Helle Porsdam, Richard A. Posner, Marek Wąsowicz, James Boyd White; przekład: Ryszard Guz-Rudzki.

Stan prawny: 1 lipca 2023 r.

W podręczniku omówiono zarówno podstawowe kategorie teoretyczne, jak i praktyczne aspekty związane z regulacjami prawnymi dotyczącymi działalności gospodarczej oraz miejsca państwa w gospodarce. Autorzy w przystępny sposób przedstawili międzynarodowe i krajowe uwarunkowania funkcjonowania prawa gospodarczego w Polsce.

Treść książki koresponduje z innym podręcznikiem przygotowanym przez pracowników Katedry Publicznego Prawa Gospodarczego i Polityki Gospodarczej pt. Instytucje gospodarki rynkowej pod red. Tadeusza Włudyki i Marcina Smagi.

Opracowanie stanowi owoc pracy i zaangażowania pracowników Katedry Publicznego Prawa Gospodarczego i Polityki Gospodarczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz osób zaprzyjaźnionych z Katedrą. Publikacja została przygotowana z myślą o studentach i odzwierciedla treść zajęć dydaktycznych prowadzonych w Katedrze, ale z pewnością będzie przydatna wszystkim zainteresowanym tematyką publicznego prawa gospodarczego.