Procesy i problemy w realizacji zrównoważonego i trwałego rozwoju w Polsce

Podręcznik z dziedziny mikro- i makroekonomii napisany dla uczniów szkoł średnich. Przy pisaniu podręcznika autor uwzględnił sugestie nauczycieli wykładających od lat przedmioty ekonomiczne w szkołach średnich. W efekcie powstał przystępnie napisany podręcznik z ekonomii nawiązujący do doświadczeń budowy gospodarki rynkowej w Polsce. Autor nie ograniczył się w nim do wyjaśnienia podstawowych pojęć, terminów i definicji z mikro- i makroekonomii, lecz przedstawił je w kontekście analizy funkcjonowania poszczególnych mechanizmów ekonomicznych. Główny nacisk położony został na komunikatywne wyjaśnienie funkcjonowania zjawisk ekonomicznych w ich wzajemnym związku. W podręczniku analizuje się także pozytywne i negatywne skutki działania różnych składników mechanizmu rynkowego oraz możliwości ich usprawnienia w celu zminimalizowania ubocznych skutków społecznych.

Piąte wydanie podręcznika akademickiego do ekonomii cieszącego się zainteresowaniem od 1995 roku!

Autorzy, prezentując podstawowe zagadnienia ekonomiczne, w dużym stopniu nawiązują do aktualnych problemów gospodarczych w kraju i na świecie, co ułatwi czytelnikowi zrozumienie i śledzenie współczesnych przemian mechanizmów funkcjonowania mikro- i makrogospodarki.
W publikacji, oprócz przedstawienia podstawowych zagadnień obowiązujących na podstawowym kursie ekonomii, autorzy poszerzyli zakres wykładu o takie kwestie, jak: konsekwencje rewolucji informacyjnej dla funkcjonowania rynków i przedsiębiorstw, innowacje i ekologię oraz o nowe, ciągle u nas mało znane mechanizmy interwencjonizmu państwowego w formie regulacji.
W nowym wydaniu zaktualizowano dotychczasowe zagadnienia oraz uzupełniono je o takie tematy, jak: zdobywanie trwałych przewag konkurencyjnych, kwestie regionalizacji gospodarki oraz transformacja systemowa w Polsce.

Podręcznik jest przeznaczony do przedmiotu ekonomia przede wszystkim dla studentów uczelni technicznych i rolniczych.

Książka powstała pod kierunkiem prof. dr. hab. Stefana Marciniaka, wieloletniego dyrektora Instytutu Nauk Ekonomiczno-Społecznych Politechniki Warszawskiej, który do współpracy zaprosił doświadczonych naukowców i dydaktyków Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN.

Codziennie na całym świecie ludzie podejmują nie w pełni racjonalne lub wręcz całkowicie nieracjonalne decyzje dotyczące ekonomicznej sfery ich życia. Emocjonalne decyzje w inwestowaniu, niewystarczający poziom oszczędzania na emeryturę, wpadanie w pułapki zastawiane przez specjalistów od marketingu i sprzedawców są czymś powszechnym i odległym od działania idealnego „racjonalnego decydenta". Kłopoty z oceną ryzyka, uleganie sugestywnym opowieściom, zachowania altruistyczne czy chęć odwzajemnienia przysług - niejednokrotnie prowadzą do błędów decyzyjnych.

W pewnych warunkach indywidualne błędy nabierają charakteru zbiorowego i wpływają na opisywane przez makroekonomię takie zjawiska jak: bezrobocie, inflacja, kierunek polityki pieniężnej, poziom oszczędzania i konsumpcji, nadmierna zmienność cen akcji, nieruchomości i innych aktywów. Rosnące bańki cenowe mogą prowadzić do zaburzenia cyklu ekonomicznego, a w najbardziej drastycznej formie - do kryzysu ekonomicznego i recesji w skali ogólnokrajowej lub globalnej.

Klasyczna ekonomia w wyjaśnianiu tych zjawisk opiera się na założeniu istnienia racjonalnego decydenta, podczas gdy ekonomia behawioralna dopuszcza błędy poznawcze, ograniczenia ludzkiego umysłu w przetwarzaniu ogromnej ilości danych, presję czasu czy po prostu pewne lenistwo ludzkiego umysłu. Makroekonomia behawioralna służy właśnie wyjaśnianiu zjawisk o wielkiej skali, biorąc pod uwagę błędy i odstępstwa od racjonalności w ekonomicznym funkcjonowaniu ludzi. W książce opisano rezultaty ponad trzech dekad badań w tej dziedzinie.

Jest to kolejne wydanie niezwykle popularnego podręcznika na pierwszych latach studiów ekonomicznych w większości polskich uczelni. Dzięki rozszerzeniu grona autorów dokonano kompleksowej aktualizacji całej książki, przedstawiając w przystępny sposób wiedzę z dziedziny ekonomii. Opisano szczegółowo między innymi narzędzia analizy ekonomicznej; popyt, podaż i rynek; decyzje konsumenta; konkurencję doskonałą i czysty monopol; konkurencję niedoskonałą. Zaprezentowano zmiany zachodzące we współczesnej gospodarce, w tym analizę kryzysu finansowego. Wprowadzono nowe narzędzia dydaktyczne, na przykład ponadobowiązkowe rozszerzenia matematyczne.


Autorami podręcznika są wybitni uczeni i wykładowcy ekonomii, mający duże doświadczenie w doradztwie gospodarczym. Przekład na język polski jest zasługą pracowników naukowych Szkoły Głównej Handlowej.

Profesor Marian Noga był – jak pamiętam – zawsze uważany przez studentów za najlepszego nauczyciela akademickiego w ówczesnej Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, a dobry nauczyciel to taki, który nie stosuje wyrażanej w Niemczech swego czasu zasady: Warum einfach, wenn kompliziert auch geht. Można przeto śmiało przyjąć, że przez 40 lat swojej pracy dydaktycznej Profesor umiał mówić studentom rzeczy trudne w sposób prosty.

Zdaniem autora, dynamiczna gospodarka nie dąży do stanu długookresowej równowagi. W następujących po sobie krótkich okresach równowadze na rynku towarów może towarzyszyć przymusowe bezrobocie i niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw. Ceny równowagi w krótkich okresach nie są równe kosztom krańcowym ale przeciętnym pełnym kosztom najdroższego producenta zaspokajającego popyt na gałęziowy produkt. Tak więc wzrost płac nominalnych w krótkich okresach nie musi powodować proporcjonalnego wzrostu cen lecz umożliwia zwiększenie się płac realnych.
W konsekwencji, niemal wszystkie podstawowe problemy rozpatrywane w ramach współczesnej makroekonomii można rozwiązać w zupełnie inny sposób niż proponują to reprezentanci głównego nurtu ekonomii.