Przemiany przestrzenne w dużych miastach Polski i Europy Środkowo-Wschodniej

Praca należy do tego rodzaju przedsięwzięć badawczych, które w wy-raźny sposób łączą refleksję teoretyczną z analizami empirycznymi. (…) Tak więc wypada pozytywnie ocenić zamierzenie Autorki. Studium empirycznie zorientowanego socjologa przynieść bowiem może argumenty, pozwalające na weryfikację niektórych tez i często nie ugruntowanych przekonań, dotyczących formuły i funkcji dobroczynności w zaawansowanej nowoczesności.
z recenzji prof. Zbigniewa Bokszańskiego
Katarzyna Górniak swą książkę poświęciła kategorii dobroczynności, która stanowi odpowiedź na mechanizm wykluczenia społecznego. Podjęto w niej rozważania nad działaniami praktykowanymi przez organizacje społeczne na rzecz osób doświadczających wykluczenia społecznego i nad tym, jak te organizacje przystosowują się do współczesnych wyzwań, jaką ofertę pomocy i wsparcia przygotowują. Stawiane jest pytanie o kształt współczesnej dobroczynności realizowanej w Polsce i wyrażanej poprzez działania organizacji pozarządowych. Inne pytania, to: jakie zmiany zachodzą we wzorach ich działalności, jaki rodzaj systemu tworzą, jak organizacje społeczne reagują na problematykę wykluczenia, jak ją traktują, jak definiują osoby, do których kierują swoje działania.
Całość dociekań Autorki koncentruje się zatem wokół problemu, który skrótowo można ująć: dobroczynność w kontekście wykluczenia.

Katarzyna Górniak – socjolożka, jest adiunktem na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej. Zajmuje się badaniem ubóstwa, wykluczenia społecznego i nierówności społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru kulturowego oraz analiz dyskursu wokół tych zjawisk. Autorka licznych opracowań i publikacji dotyczących tych obszarów tematycznych.

Książka jest interesującym i bogatym empirycznie i teoretycznie opracowaniem dotyczącym zmian społecznych zachodzących w społeczeństwach proradzieckich, a zwłaszcza w społeczeństwie rosyjskich i narodach syberyjskich.

Zawarte w niej artykuły podejmują ważne kwestie poszukiwania swojej tożsamości i miejsca w ogromnej "przestrzeni" powstałej po rozpadzie ZSRR. Autorzy próbują odpowiedzieć na pytania dotyczące m.in. postaw wobec zróżnicowań etnicznych i kulturowych tych społeczeństw, poszukiwań i budowy ich odrębności kulturowo-etnicznej za pomocą zarówno "tradycyjnych" metod (takich jak pamięć genealogiczna lub odwołań do tradycyjnych kultów religijnych), jak i nowoczesnych środków, związanych z polityką i tworzeniem miejsc pamięci.

Analizowane procesy, zwłaszcza próby tworzenia własnych narracji o przeszłości lub jej zawłaszczania - jak piszą autorzy - nie są łatwe i toczą się zazwyczaj w sytuacji napięć i sporów.

Ważną częścią tej książki są opracowania na temat Polaków w krajach byłego ZSRR, analizy prób odnowienia pełnego życia narodowego oraz trudnych (i czasami zaskakujących) wyzwań związanych z trudami przyjazdu do kraju przodków.

Prezentowany tom ma charakter prasoznawczy, rekonstruujący medialny wizerunek polskiego ziemianstwa. Redaktorzy tomu podjęli próbę przedstawienia obrazu tej warstwy na łamach najważniejszych tytułów prasowych, możliwie reprezentatywnych dla społecznie i politycznie zróżnicowanego odbioru interesującej nas warstwy. Zamiar ten udało się w zasadzie zrealizować, mamy bowiem do czynienia z analizą tytułów prasy narodowej, konserwatywnej, ludowej, socjalistycznej, a także żydowskiej i białoruskiej. Główną uwagę skoncentrowano na analizie najważniejszych tekstów programowych i teoretycznych, dotyczących szeroko rozumianego udziału ziemian w życiu społecznym, politycznym i ekonomicznym. Analizie poddane zostały różnorodne formy prasowe, od artykułów wstępnych, programowych, poprzez komentarze, sprawozdania, felietony, listy do redakcji, recenzje etc. Podstawę dokumentacyjną uzupełniją źródła archiwalne oraz literatura przedmiotu.

Autor w swojej pracy podejmuje problem ogromnej wagi, jakim jest w naukach społecznych młodzież i jej rola w modernizacji i rozwoju społecznym terenów peryferyjnych. Autor w toku rozprawy stara się odpowiedzieć na pytanie czy młodzież pogranicza będzie sprzyjała procesom zmiany społecznej[...].

Rozprawa ta więc będzie cenna i dla socjologa - wprawionego badacza, bowiem zawartość merytoryczna rozprawy powinna zadośćuczynić ciekawości naukowców, ale także – a może przede wszystkim – dla studenta - początkującego badacza, który na przykładzie konkretnego zagadnienia, zresztą bliskiego zainteresowaniom młodych, może dokładnie prześledzić, jak dochodzi się w socjologii do konkretnych wniosków. Dla studentów socjologii będzie to cenna pomoc, którą będą mogli wykorzystać przy pisaniu prac licencjackich.

( z recenzji dr hab. Ryszarda Tomczyka)

Badania fokusowe, inaczej zogniskowane wywiady grupowe, to jedna z najbardziej popularnych metod badawczych, stosowanych szeroko w badaniach socjologicznych, psychologicznych i marketingowych. Autorka w książce pokazuje, jak zaplanować i efektywnie przeprowadzić takie badania. Daje wskazówki, jak zapanować nad dyskusją w grupie, a także przedstawia możliwości i ograniczenia tej konkretnej metody badawczej.

„Profesor Józef Baniak od prawie czterdziestu lat wszechstronnie bada wszystkie aspekty celibatu. Przedstawione w książce wyniki badań socjologicznych realizowanych przez niego, ale też przez innych socjologów, dają najpełniejszy do tej pory w polskiej literaturze socjologicznej obraz opinii i postaw dotyczących zasadności i celowości utrzymania celibatu w Kościele rzymskokatolickim oraz jego przestrzegania przez osoby duchowne.
Czytelnik otrzymuje tym samym do rąk książkę będącą kompletnym – w obecnym stanie wiedzy socjologicznej – opracowaniem tego trudnego zagadnienia. Autor unika łatwych uogólnień, czyniąc liczne zastrzeżenia metodologiczne dotyczące możliwości generalizowania jego wniosków dotyczących coraz częstszego podważania zasady celibatu w Kościele i jego naruszania przez księży diecezjalnych i zakonnych. Pisze tylko
o tym, co sam lub inni socjologowie zbadali, nie siląc się, by wnioski te rozciągać na całe środowisko kościelne. Staranność Autora, by pomimo tych trudności pracować zgodnie z metodologią badań socjologicznych, budzi uznanie. W sytuacji, gdy na temat celibatu jako praktyki społeczno-religijnej nie wiedzieliśmy nic lub wiedzieliśmy bardzo niewiele, obracając się co najwyżej w sferze domysłów i stereotypów, prezentowana książka stanowi ogromny krok do przodu w poszerzeniu naszej wiedzy na temat tego zjawiska. Autor stosuje w swojej książce Denzinowską metodę triangulacji, tzn. bada różne punkty widzenia reprezentowane przez różne kategorie badanych. Reasumując, książka Profesora Józefa Baniaka jest w polskiej socjologii wydarzeniem niezwykłym. Imponuje wszechstronnością ujęcia tematu, pomysłowością i kulturą metodologiczną, aksjologiczną neutralnością, z jaką Autor interpretuje wyniki swoich badań i kompetencjami last but not
least również teologicznymi”.
Z recenzji prof. dra hab. Wojciecha Pawlika