Przestrzeń do zabawy w żłobku

Nauczanie zdalne, które z powodu pandemii stało się rzeczywistością zarówno uczniów i studentów, jak też nauczycieli i wykładowców akademickich, ma swoją specyfikę. Jednym odpowiada, innym zupełnie nie. Jednak po doświadczeniach pandemicznych wydaje się niemal pewne, że kształcenie na odległość będzie coraz powszechniejsze, a nawet stanie się integralną częścią „nowej normalności". Pojawiają się również głosy, że z czasem może całkowicie zastąpić nauczanie stacjonarne. Mimo że nie znamy jeszcze długofalowych skutków edukacji zdalnej, warto przyjrzeć się jej podstawowym zaletom oraz ograniczeniom, wskazywanym przez psychologów. Autorzy książki pod redakcją Tomasza Grzyba i Anny Zielińskiej analizują zdalne nauczanie z perspektywy psychologicznej, technicznej i społecznej. „Książka jest pokłosiem rozważań, czy edukacja zdalna jest pandemicznym złem koniecznym, z którym wypada się pogodzić i go przeczekiwać (albo szukać sposobów jej optymalizacji), czy może raczej jest szansą na rozwój, a więc szansą na wyjście poza (nawet te najlepsze) schematy edukacji tradycyjnej. Autorzy upatrują w edukacji zdalnej szansę rozwoju, choć nie lekceważą też jej ciemnych stron. Książka zawiera szeroki wachlarz zagadnień i oferuje (choć w niejednakowym stopniu) sporo praktycznych rekomendacji przydatnych w edukacji zdalnej. Może być wykorzystana z pożytkiem nie tylko przez wykładowców akademickich, ale także przez wszystkich nauczycieli pracujących online. Byłoby dobrze, aby poznali ją również uczniowie i studenci, bo daje ona wyobrażenie o złożoności problemów, jakie stają przed każdym, kto z konieczności lub z wyboru angażuje się w edukację zdalną i kto rozumie, że edukacja różni się od tankowania na stacjach benzynowych”. – Wiesław Łukaszewski Partnerem merytorycznym wydania książki jest Uniwersytet SWPS

Albumy dydaktyczne Montessori stanowią kompletny przewodnik dla nauczycieli chcących stosować metodę Montessori w pracy z dziećmi. Książki omawiają wszystkie aspekty rozwoju dziecka, a ich wartość merytoryczną potwierdza rekomendacja Włoskiej Fundacji Montessori (Fondazione Montessori Italia). Ich forma nawiązuje do zeszytów tworzonych przez pierwsze adeptki tej metody i pozwala w przyjazny sposób zapoznać się z zadaniami krok po kroku, sprawdzić, jakie materiały są potrzebne lub przypomnieć sobie szczegóły konkretnego ćwiczenia. Pięknie ilustrowane albumy można uzupełnić własnymi notatkami. Niniejszy album jest poświęcony rozwojowi umiejętności motoryki małej i koncentruje się na koordynacji manualnej, doskonaleniu psychomotoryki oraz umiejętności manipulowania obiektami. Służą temu ćwiczenia uporządkowane tematycznie: 1. Otwieranie i zamykanie 2. Przykręcanie i odkręcanie 3. Ćwiczenie ekspresji 4. Zakładanie i zdejmowanie 5. Wkładanie i wyjmowanie. Album jest przeznaczony nie tylko dla pedagogów, którzy już stosują metodę Montessori, lecz także dla nauczycielek i nauczycieli, którzy chcieliby zacząć ją wykorzystywać w pracy z dziećmi, oraz dla zainteresowanych rodziców.

Ponad 100 lat temu Maria Montessori stworzyła system edukacji, który rzucił zupełnie nowe światło na pedagogikę, akcentując pracę „dla dziecka” i odkrywając jego naturalny, kierowany wewnętrznymi siłami rozwój. W myśl tej metody dla prawidłowych postępów dziecka należy stworzyć mu przestrzeń pozwalającą na spontaniczność i twórczość oraz umożliwić wszechstronny rozwój psychofizyczny, kulturalny i społeczny. Koncepcja Marii Montessori przyczyniła się do zmiany tego, w jaki sposób pojmujemy dzieciństwo, jaką rolę z społeczeństwie przypisujemy dzieciom i jaką odpowiedzialność za ich kształtowanie – rodzicom.

Edukacja i potencjał człowieka to pierwsza w języku polskim publikacja Marii Montessori, której założeniem jest „pomóc nauczycielom zrozumieć potrzeby dziecka po ukończeniu szóstego roku życia”. Skąd i do czego rodzi się sześciolatek? Jakimi narzędziami się posługuje? Jaki teraz jest jego umysł? Autorka uchyla nam rąbka tajemnicy o starszym dziecku, jego całkiem przyziemnych potrzebach i bezkresnych niczym wszechświat możliwościach.

Sekret dobrego nauczania polega na tym, żeby uznać inteligencję dziecka za żyzne pole, gdzie można zasiać ziarna, które wyrosną w żarze rozpalonej wyobraźni. Zatem nie dążymy jedynie do tego, żeby dziecko coś zrozumiało, ani tym bardziej nie chcemy go zmuszać, żeby nauczyło się czegoś na pamięć; nasz cel to poruszyć jego wyobraźnię i zarazić je do głębi entuzjazmem. Nie chcemy mieć uczniów pełnych samozadowolenia, tylko chętnych do nauki; próbujemy zasiać w dziecku życie zamiast teorii, żeby pomóc mu w rozwoju psychicznym, emocjonalnym, a także fizycznym, a zatem musimy przedstawiać ważne i wzniosłe idee ludzkiemu umysłowi, który wydaje nam się nieustannie gotowy na ich przyjęcie, gdyż domaga się ich coraz więcej.

Z tekstu

Publikacja jest zbiorem bardzo przydatnych i praktycznych informacji potrzebnych do zrozumienia zaburzeń przetwarzania sensorycznego. Przeznaczona jest przede wszystkim dla nauczycieli i rodziców oraz osób, które na co dzień prowadzą zajęcia z dziećmi. Oprócz ważnych zagadnień teoretycznych na temat integracji sensorycznej w książce można znaleźć liczne formularze, listy kontrolne i tabele służące do wstępnych badań i wykrywania problemów z przetwarzaniem sensorycznym u dzieci w różnym wieku. Wszystkie formularze są do wielokrotnego wykorzystania (format i układ wygodny do kopiowania).

W związku z kolejną reformą systemu szkolnictwa w Polsce problemy kształcenia literackiego, kulturowego i językowego ciągle stanowią przedmiot dyskusji nie tylko w środowisku akademickim, ale przede wszystkim w środowisku praktyków. Czy kształcenie polonistyczne będzie oparte na schematach? A może będzie to uczenie kreatywne? Z jednej strony spotkamy się bowiem z koniecznością zmierzenia się z dość sztywną podstawą programową, z drugiej – z potrzebą rozbudzania indywidualnych zainteresowań uczniów. Autorzy publikacji ukazują szkołę i nauczyciela w obliczu nowych zjawisk społecznych, wychowawczych, kulturowych i edukacyjnych oraz tradycyjnych modeli edukacji. W tomie poruszane są również zagadnienia związane z rolą przedmiotu język polski w reformowanej szkole, starymi i nowymi mediami w edukacji polonistycznej, możliwościami i sposobami kształcenia oraz samokształcenia nauczycieli.

Przesłaniem recenzowanej książki jest zainicjowanie debaty nad różnorodnymi aspektami kształcenia wyższego oraz wyzwaniami stającymi przed szkolnictwem wyższym w naszych czasach. Jest to cel ważny i godny wsparcia. Dobrze też wpisuje się w potrzeby polskiego środowiska akademickiego. Realizacja tego przesłania poprzez prezentację, w kolejnych rozdziałach, problemów dydaktyki akademickiej oraz sposobów ich rozwiązania przez uczelnie dobrze odpowiada jej celowi. Można przewidywać, że książka stanowić będzie cenny przyczynek do dyskusji nad kształceniem wyższym i zadaniami stojącymi przed uczelniami w Polsce.

Z recenzji dr hab. Ewy Chmieleckiej, prof. SGH