Pseudostabilizacja. Problemy współczesnej polityki USA na Bliskim Wschodzie

Na przełomie dwóch ostatnich dekad XX wieku w Europie zachodziły wydarzenia, które miały istotny wpływ na kształtowanie bezpieczeństwa. Społeczność międzynarodowa wiązała z nimi nadzieje na szczęśliwsze i bezpieczniejsze życie. Okazało się jednak, że zarówno owe nadzieje, jak i początkowy zachwyt, wynikający z tempa zachodzących zmian, niekoniecznie znajdowały uzasadnienie.

W państwach Europy Środkowej i Wschodniej nowe władze rządzące odziedziczyły dyspozycyjną wobec poprzednich reżimów administrację oraz cały aparat ucisku. Ten aparat i ta administracja ze swoimi nawykami i mentalnością nie dawały żadnych gwarancji zmian systemowych, wręcz przeciwnie – robiono wiele dla zachowania status quo jak najdłużej. Bezpieczeństwo nie było wyjątkiem.

W nowym otoczeniu bezpieczeństwa, tendencjach ograniczania znaczenia i rozmiaru sektora militarnego, a zwłaszcza sił zbrojnych, wiele funkcji również obronnych musiał przejąć sektor cywilny, stając się równoprawnym partnerem podsystemu militarnego w ramach systemu obronnego. To wymagało gruntownej modyfikacji podejścia do organizacji procesów bezpieczeństwa.

Książka przedstawia nie tylko wnikliwą analizę zmian w sposobie traktowania tej organizacji i trudności związane z mentalnymi uwarunkowaniami elit odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, ale ukazuje także syntezę potencjału bezpieczeństwa oraz ranking priorytetów bezpieczeństwa.

Co oznacza bezpieczeństwo państwa we współczesnym świecie? Czy ogranicza się ono jedynie do przetrwania kraju i narodu?
Czy współczesne państwa mogą skutecznie zapewnić sobie bezpieczeństwo?
Jak koniec zimnej wojny i ataki terrorystyczne z 11 września zmieniły postrzeganie bezpieczeństwa państwa?

Według tradycyjnej definicji bezpieczeństwo to wolność od zagrożeń stwarzających niebezpieczeństwo dla przetrwania państwa. (...) Odkąd prawdopodobieństwo wybuchu globalnego konfliktu zbrojnego w Europie jest znikome, coraz powszechniej uznaje się, że definiowanie bezpieczeństwa jedynie w kategoriach militarnych jest niewłaściwe. Po zakończeniu zimnej wojny ujawniły się zagrożenia natury niemilitarnej. Wiele z nich ma charakter transnarodowy, przeciwstawienie się im wymaga zatem podejścia wielostronnego, przez instytucje utworzone w czasie zimnej wojny. Użycie środków militarnych do ich rozwiązania jest nieskuteczne i niejednokrotnie rodzi dalsze problemy.
(fragment Wprowadzenia)

8. tom serii Historia i Polityka pod redakcją Jana Sadkiewicza



Człowiek, państwo, wojna to jedna z najważniejszych książek o stosunkach międzynarodowych. Lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć, dlaczego państwa toczą ze sobą wojny.

prof. John J. Mearsheimer, Uniwersytet w Chicago



Trudno wyobrazić sobie współczesną naukę o stosunkach międzynarodowych bez dorobku Kena Waltza. Nawet jego krytycy nie mają wątpliwości, że był on najbardziej znaczącą postacią w naszej dziedzinie w epoce powojennej.

prof. Ken Booth, Uniwersytet w Aberystwyth (emeritus)



Wybitny teoretyk politycznych zmagań o potęgę, bezlitośnie rozwiewał nadzieje na to, że siła moralna, liberalne zasady lub demokratyczne krucjaty mogą położyć kres wojnom. Jednocześnie zaprzeczał powszechnemu przekonaniu, jakoby realiści byli bezwzględnymi jastrzębiami, czerpiącymi przyjemność z używania siły.

prof. Richard K. Betts, Uniwersytet Columbia



Książka nie tylko dla tych, którzy zajmują się polityką profesjonalnie, ale dla wszystkich, którzy się nią pasjonują i pragną ją zrozumieć.

prof. dr hab. Piotr Kimla, Uniwersytet Jagielloński



Prawdopodobnie najważniejsza książka, jaką kiedykolwiek napisano na temat teorii stosunków międzynarodowych.

prof. Robert Gallucci, Uniwersytet Georgetown



Kenneth N. Waltz (1924–2013) – jeden z najwybitniejszych teoretyków i właściwie współtwórca dyscypliny naukowej o nazwie stosunki międzynarodowe. Profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley oraz Uniwersytetu Columbia, członek zespołów naukowych najbardziej prestiżowych ośrodków badawczych jak: Centrum Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Harvarda, Międzynarodowego Ośrodka Naukowego Woodrowa Wilsona w Waszyngtonie, Wydziału Studiów nad Wojną King’s College w Londynie, Uniwersytetów w Pekinie i Fudan w Chinach. Stypendysta Fundacji Guggenheima i Narodowej Agencji Nauki w USA oraz profesor gościnny na wielu uniwersytetach na czterech kontynentach. Jego prace są najczęściej zadawanymi lekturami dla studentów stosunków międzynarodowych na amerykańskich uniwersytetach. Autor dwóch klasycznych dzieł: Struktura teorii stosunków międzynarodowych oraz Człowiek, państwo, wojna.

Książka jest analizą roli dyplomacji w międzynarodowej współpracy gospodarczej na podstawie polskiej i ukraińskiej aktywności międzynarodowej w latach 1989-2020. Wśród omówionych zagadnień m.in.:
• rola państwa oraz zadania stojące przed dyplomacją w stosunkach międzynarodowych w związku z procesami globalizacyjnymi
• ekonomizacja polityki zagranicznej
• profesjonalizacja zasad zagranicznej polityki gospodarczej
• optymalizacja struktur wsparcia dla zagranicznej działalności gospodarczej
• koordynacja współpracy organów egzekutywy i zagranicznych przedstawicielstw krajów w aspekcie osiągania korzyści z zagranicznych relacji gospodarczych.

Opracowanie skierowane jest do zainteresowanych międzynarodowymi stosunkami gospodarczymi – studentów, pracowników naukowych, polityków oraz przedsiębiorców.

Między Azją i Europą
wydanie w języku rosyjskim

Bohaterem tej książki jest porządek międzynarodowy. Nie jakiś wybrany, westfalski, wersalski, zimnowojenny czy liberalny, jak się nazywa kolejne porządki w historii lub politologii, lecz także w języku polityczno-publicystycznym.

To jest rzecz o pierwszym w dziejach porządku międzynarodowym, który niezauważenie pojawił się bezpośrednio po I wojnie światowej i nadal trwa. Tytułowa perspektywa ontologiczna oznacza, że w książce podjęto próbę wyjaśnienia jego istoty, łącznie z genezą, strukturą oraz procesem i logiką rozwoju. Jest to propozycja rewizjonistyczna w stosunku do zadomowionych w literaturze przedmiotu ujęć „bohatera” książki. Ale też, co jest nieśmiałą nadzieją Autora, może skłaniać do ukierunkowanej analizy empirycznej oraz szerszej refleksji teoretycznej służącej poznaniu stosunków międzynarodowych jako jednej ze sfer rzeczywistości oraz przedmiotu badań.

***

Dokonana w recenzowanym tekście synteza jest na najwyższym poziomie oraz w znakomity sposób łączy ogromną erudycję i wszechstronne doświadczenia jej Autora. A dla czytelników będzie stanowić i kompendium wiedzy, i skuteczną inspirację do samodzielnych badań i analiz.
z recenzji Profesora Wojciecha Kosteckiego

Roman Kuźniar – profesor dr hab., kierownik Katedry Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Były dyrektor departamentu analityczno-planistycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Autor wielu publikacji z zakresu historii najnowszej stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego, ochrony praw człowieka, polityki zagranicznej RP, m.in.: Prawa człowieka. Prawo – instytucje – stosunki międzynarodowe (wyd. III, dodruk 2006), Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki (2005; wyd. II 2006), Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989–2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku (2011), Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej (2012), My, Europa (2013), Europa w porządku międzynarodowym (2016); współredaktor i współautor: Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian (wraz z Z. Lachowskim, wyd. pol. 2003, ang. 2004), Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu (2011), Bezpieczeństwo międzynarodowe (wraz z B. Balcerowiczem i in., 2012), współautor Wojny Zachodu. Interwencje zbrojne państw zachodnich po zimnej wojnie (M. Madej red., 2017), Jestem obywatelem Unii Europejskiej (2019). Od 1995 r. redaktor naczelny Rocznika Strategicznego. W latach 2010–2015 doradca Prezydenta RP ds. międzynarodowych.