Psychologia kryminalistyczna. Teoria i praktyka śledczo-sądowa. Tom 2

Książka stanowi kompendium wiedzy o administracji więziennej z perspektywy prawa karnego wykonawczego i administracyjnego, prawa europejskiego oraz kryminologii, penologii i socjologii. Autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy spełnia ona standard „dobrej administracji”, prowadząc badania poświęcone kwestiom pogłębiania zaufania skazanych, stosowania władzy dyskrecjonalnej oraz jej legitymizacji poprzez zapewnienie sprawiedliwości proceduralnej. Sięgając do wyników badań naukowych, opisuje ukryte życie więzienia i jego społeczności – funkcjonariuszy i skazanych. Podejmuje próbę analizy czynników decydujących o cywilizowaniu więzienia i jej administracji oraz ustalenia, czy i jak przyczyniają się one do realizacji celu wykonania kary pozbawienia wolności.

******

Prison Administration. Service or Power?

The author attempts to answer the question whether prison administration meets the standard of “good administration”, conducting the research on deepening the trust of the convicts, the use of discretion and its legitimacy by ensuring procedural justice. Referring to the results of research she describes the hidden life of the prison and its community: officers and convicts. She analyses the factors crucial for civilizing the prison and its administration. She also attempts to determine whether and how they contribute to the goal of imprisonment.

Opracowanie porusza zagadnienia dotyczące problematyki bezpieczeństwa zgromadzeń w Polsce. Ukazano w nim istotę bezpieczeństwa zgromadzeń, wskazując na rodzaje zgromadzeń oraz zagrożenia dla ich przebiegu, uwarunkowania formalne dotyczące organizacji, przebiegu oraz rozwiązywania zgromadzenia, jak również uprawnienia policji i straży gminnych (miejskich) podczas przebiegu zgromadzeń.

Uzupełnieniem opracowania – by Czytelnik miał ułatwiony dostęp do źródeł omawianego zagadnienia – są załączone: ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach oraz wybrane fragmenty z orzecznictwa krajowego i międzynarodowego dotyczące problematyki prawa do zgromadzeń.

Stan prawny na dzień 15 czerwca 2020 r.

Istotą szpiegostwa jest zdobywanie informacji – takich, które inni (czy to podmioty prywatne, przedsiębiorstwa, instytucje, organizacje, czy też państwa) chcieliby zachować w tajemnicy. Początków tego rodzaju działalności doszukiwać się można u zarania ludzkiej cywilizacji. Wzmianki na ten temat odnajdujemy chociażby w Starym Testamencie – pojawia się tam np. informacja o dwóch zwiadowcach wysłanych przez proroka Jozuego do miasta Jerycho, którzy na miejscu znajdują schronienie u prostytutki imieniem Rachab. Niektórzy określają szpiegostwo drugim najstarszym zawodem świata. Wiele starożytnych opowieści dostarcza nam informacji o funkcjonowaniu i przeplataniu się tych dwóch profesji. Oddawana do rąk czytelników książka z pewnością nie jest łatwa i przyjemna w odbiorze, ale też taka być´ nie może. Nie jest to bowiem kolejna powieść szpiegowska, tylko publikacja przybliżająca w sposób naukowy działalność jednej z największych, najbardziej znanych i efektywnych tajnych służb świata. Działania kontrwywiadowcze FBI niewątpliwie przyczyniają się nie tylko do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa mieszkańców USA, ale z pewnością wielokrotnie eliminują niebezpieczeństwa zagrażające również innym państwom, w tym Polsce. Chociażby z tego względu warto zapoznać się z działaniami tej instytucji.

W książce omówiono różne rodzaje ekspertyz sądowych, m.in. antropologiczną, daktyloskopijną, toksykologiczną, alkohologiczną, genetyczną, entomologiczną, fizykochemiczną, mechanoskopijną, traseologiczną, biomechaniczną, śladów krwawych, balistyczną, wypadku drogowego, pisma ręcznego, dokumentów, dzieł sztuki, informatyczną, fonoskopijną, wariograficzną, osmologiczną, psychologiczną, psychiatryczną i quasi-świadków. Uwzględniono najnowsze światowe osiągnięcia nauk sądowych.

Przedstawiono ocenę procesową ekspertyz oraz opisano problemy i potrzeby powstające podczas współpracy pomiędzy ekspertami a zleceniodawcami ekspertyz, w relacjach biegły – organ procesowy.

Ważnym uzupełnieniem opracowania są nowe rozdziały dotyczące metodyki ekspertyzy oraz interpretacji wyników ekspertyzy.

Publikacja jest skierowana zarówno do biegłych i ekspertów, jak i sędziów, prokuratorów, policjantów, adwokatów oraz aplikantów, a także do studentów prawa, chemii i biologii specjalizujących się w naukach sądowych. Będzie też niezbędnym źródłem wiedzy w codziennej pracy praktyków wymiaru sprawiedliwości.

Książka stanowi dzieło 37 autorów – wybitnych specjalistów w obszarze nauk sądowych, będących z reguły także wykonawcami ekspertyz w danej dziedzinie.

Jednostki penitencjarne spełniają szczególne zadania polegające na izolowaniu i resocjalizowaniu w tych warunkach osób, które naruszyły normy prawne. W związku z tym stanowią miejsca, w których pod przymusem przebywa wielu zdemoralizowanych i agresywnych osadzonych, tworzących specyficzną, niebezpieczną i wrogo nastawioną do otoczenia społeczność. Dla właściwej realizacji zadań związanych z izolacją więzienną personel penitencjarny musi posiadać wiedzę o zagrożeniach pochodzących ze strony więźniów, możliwą do uzyskania głównie w wyniku prowadzenia rozpoznania kryminalnego. Niniejsze opracowanie zawiera podstawy w zakresie teorii informacji rozpoznawczej, organizacji i zarządzania kryminalnym rozpoznaniem penitencjarnym oraz zasad prakseologicznych i etyki działań rozpoznawczych prowadzonych w środowisku więźniów.
Fragment wstępu

Czy o brutalne morderstwo został oskarżony niewinny człowiek?
Prawdziwa opowieść o bezprecedensowej zbrodni w historii światowej kryminalistyki – brutalnym zabójstwie i oskórowaniu Katarzyny Z., studentki z Krakowa. Zapis dziennikarskiego śledztwa szukającego odpowiedzi na pytanie, czy o to brutalne zabójstwo został oskarżony niewinny człowiek? Kto kryje prawdziwego sprawcę zbrodni? Katarzyna Z. zaginęła 12 listopada 1998 roku. Niemal osiem tygodni później w śrubę płynącego po Wiśle statku wkręciła się ludzka skóra. Ktoś precyzyjnie zdjął ją z całego korpusu, po czym wrzucił do rzeki. Badania DNA wykazały, że szczątki należały do zaginionej kobiety. Po czterech miesiącach śledczy odebrali telefon od mężczyzny, który twierdził, że zna potencjalnego sprawcę zbrodni. Informacje te spowodowały, że policja zainteresowała się dziwakiem z krakowskiego Kazimierza. Jednak gruntowne przeszukanie jego mieszkania i przesłuchanie nic nie dały.
W 2017 roku policja zatrzymała Roberta J., tego samego, którego kilkanaście lat wcześniej podejrzewała o dokonanie zbrodni. Szybko okazało się, że śledczy nie mają żadnych bezpośrednich dowodów obciążających mężczyznę, a jedynie poszlaki. Mimo to postawiono mu zarzuty i przez pięć lat przetrzymywano w areszcie, a w 2022 roku skazano na do żywocie. Wyrok jest nieprawomocny.
Fragment: Kapitan pchacza Łoś siedzi w sterówce zajęty cumowaniem barki ze żwirem do nabrzeża Wisły. Jest mroźny zimowy wieczór, 6 stycznia 1999 roku. Nagle obroty maszyny gwałtownie spadają. Rozlegają się dziwne trzaski. – Psiakrew! Znowu coś się nawinęło na śrubę. Pewnie jakaś gałąź lub opona, myśli. Ciemno już, jutro się tym zajmiemy. Następnego dnia o świcie razem z mechanikiem i marynarzem otwierają pokrywę w biało-czarne poprzeczne pasy i świecąc latarkami, schodzą pod pokład. Zaglądają do śruby. Widzą, że nakręciły się na nią jakieś sczerniałe śmieci. Okropnie śmierdzi. Wychodzą na górę, odkręcają dekiel i pogrzebaczem wyciągają kawałki na pokład. – Co to jest? – Kawałek ucha – mówi nagle jeden z nich. Szok. – To chyba ludzkie zwłoki – wydusza z siebie kapitan. Marynarz dzwoni do dyżurnego portu rzecznego, zawiadamia go o znalezisku. Ten informuje komisariat wodny przy ulicy Tynieckiej. Na barkę przyjeżdżają policja i lekarz sądowy, który przeprowadza wstępne oględziny. Stwierdza, że to ludzka skóra z przedniej części korpusu bez tkanek kostnych, z widocznym pępkiem i fragmentem owłosienia łonowego. Oprócz skóry zostają wyłowione: pukiel włosów, spruty fragment ciemnego swetra, kwadraty wycięte ze sztruksowych czarnych spodni, urwane ramiączko stanika, a także fragment flanelowego materiału
Monika Góra - reporterka i scenarzystka. Ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez kilkanaście lat była związana z telewizją TVN. Jest autorką reportaży prasowych publikowanych w „Dużym Formacie”, magazynie reporterów „Gazety Wyborczej”, i czterech książek non-fiction: Miasteczko zbrodni. Dlaczego zginęła Iwona Cygan? (2019), Upadek. Historia prałata Henryka Jankowskiego (ze współautorem Krzysztofem Brożkiem, 2020), Człowiek, który wiedział za dużo. Dlaczego zginęli Jaroszewiczowie? (2021) i Amber Gold. Układ, który oszukał tysiące ludzi (2022).