Punkt linia płaszczyzna

Robert Janowski - piosenkarz, poeta, aktor, prezenter telewizyjny. Szerokiej publiczności znany jest przede wszystkim z teleturnieju "Jaka to melodia?", który prowadzi od 1997 roku. Ogromną popularność zdobył już w latach 90-tych główną rolą graną w musicalu Metro, z którą wystąpił także na Broadwayu. Na koncie Artysty są cztery wydane wcześniej tomiki wierszy, a także dyskografia, na którą składa się pięć tytułów płytowych, gdzie jest wykonawcą, także wielokrotnie autorem tekstów i kompozytorem. Silna osobowość artystyczna i wrażliwość Roberta Janowskiego są bardzo ciepło przyjmowane przez widzów i odbiorców tomików wierszy i płyt. Był wielokrotnie nagradzany - otrzymał między innymi Telekamery w roku 2000, 2003 i 2008, Złotą Telekamerę w roku 2009, oraz nagrodę Wiktora w roku 2000, 2007 i 2008.

Dokonuje się dekonstrukcja świata. Świata, w którym nieustanna potrzeba posiadania łączy się z rozbuchaną ofertą sprzedaży, a składane obietnice stają się lapidarnymi, a zarazem nerwowymi komunikatami. W tej zawłaszczonej przez technologię współczesności media społecznościowe przenikają się z tradycyjnymi, tworząc kakofoniczny komunikat, przytłaczają konsumentów nadmiarem informacji. To błędne koło – odbiorca uodparnia się na bodźce, więc trzeba nieustannie zwiększać ich intensywność. Powtarzalność komunikatów, ich ogólność, wewnętrzna sprzeczność i – zdaje się – losowość słów, utwierdzają nas w przekonaniu, że za wszystkim stoi bezosobowa maszyna, niedoskonały algorytm imitujący człowieka.
Jakub Kornhauser tworzy teksty zakorzenione w konkretnej przestrzeni, na poły realne i hipnotyczne. Tym razem ukazuje hybrydyczny świat, w którym pęknięty język powołuje do życia oryginalną przestrzeń komunikacyjną. Reklamowe socjolekty, gdzie odnajdziemy wadliwie funkcjonujące kolokacje połączone z błędami gramatycznymi, podają w wątpliwość pierwotnie zakładaną celowość komunikatu. Poeta dzięki swojej niezawodnej językowej intuicji w awangardowy sposób mierzy się z zawłaszczoną przez kapitalizm mową, z drugiej strony w słowotwórczym nieporządku przekazuje namiastkę satysfakcji.
O autorze:
Poeta, tłumacz (w roku 2020 przełożył Kleptoobiekt śpi i inne prozy Gherasima Luki), krytyk literacki, literaturoznawca i filolog romański. Pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk humanistycznych. Autor m.in. książek: Drożdżownia (2015) czy Dziewięć dni w ścianie (2019). Za pierwszą otrzymał Nagrodę im. W. Szymborskiej 2016. W 2020 ukazała się jego książka prozą Premie górskie najwyższej kategorii (nagrodzona podczas pierwszej edycji Festiwalu Literackiego Znaczenia). W 2021 wydał tom poetycki Krwotoki i wiewiórki, planuje też publikację książki prozatorskiej Kryteria uliczne. Książka Brzydko tną twoje noże? będzie pierwszą pozycja autora ukazująca się w Wydawnictwie Warstwy. 

Zawarte w tomie utwory mało znanego poety są różnorodne zarówno pod względem genologii, jak i tematyki. Interesujące jest ich głębokie osadzenie w XVI-wiecznym środowisku naukowo-literackim Krakowa, Przemyśla czy Lwowa. Łacińskim tekstom towarzyszy współczesny polski przekład.

Ja feat Eminem

Zazdroszczę tym, którzy pisać potrafią,

przejrzałem miejsca urodzenia tych, co

wpływali na świat. Artykuł w Nature 2022,

June 09. Nie ma mnie w nim. Gówno wart

[They try to shut me down on MTV, but it

feels so empty without me]

Najsmutniejszy jest widok pustej butelki.

Tego, co na dnie. Świat schodzi na psy. Może

dlatego Vasarely malował bryły, a Monet

jakby rozmyty? Dzwonię, zapytać jak dzieci?

[Children, quiet down please. Brian, dont

throw that (shut up!)].

Moje miasto i ty w nim, vis maior. Vis a vis w

aucie ze mną. Nieczysty, dla kogoś, kto

kończył szkołę muzyczną, masz głos. Trochę

jak szept no, dalej, rozbierz mnie.

[I got the hotel room ready. What time are

you gettin off work?]

Ksiądz, jeszcze wczoraj udzielał nam ślubu,

przybity, dziś nowe siły zyskał. Szkoda, że

kazanie przepadnie, bo samograj. Nawet

babka, która jest tu co dnia, Jezu drogi,

[I walk on water. But I aint no Jesus I walk on

water. But only when it freezes (fuck)]

nie wierzy w to, co słyszy. I straszy ją maceba,

jak ciebie viola da gamba. Myślałem o tobie z

czułością wczoraj. Nagie masz palce, oczy

zielone, tańczysz, a ja

[Look out for my next single, its called My

Salsa :). ]

obok słabo kroczę. Gówno warty doktorat,

czy profesura (czcionka nieczytelna deszcz

zalał dyplom w piwnicy). Wiedziałaś, że będą

stąd latać samoloty? Ile waży twój bagaż dziś?

Beze mnie.

[Good, cause youre so fuckin beautiful when

Proponuję czytelnikom poezji książkę szczególną. Nie jest to tylko układanka wierszy czy próz poetyckich, urodzonych w rozmaitych „obcych” językach, z innych doświadczeń egzystencjalnych i cywilizacyjnych.

Prezentuję zbiór światów, uzbieranych w ciągu wielu lat, wielu poetyckich podróży te światy żyją tu i teraz, ożywione dzięki mojemu przylgnięciu do nich, a następnie zaproszeniu ich do polszczyzny.

Dzielę się więc rezultatem przedziwnej fascynacji czy zaintrygowania, zwieńczonego ostatecznie wyborem ? tekstów, doborem – słów, w niekończącym się pościgu za sensem i brzmieniem tamtych, oryginalnych, który sprawił, że ewidentnie cudze wiersze przeobraziły się w moje, zachowując jednak to coś do końca kulturowo nieoswojonego, co stanowi o ich atrakcyjności.

W ciągu przeszło półwiecza utwory te pojawiały się na różnych łamach gościnnych, najczęściej „Literatury na świecie”, ale także „Odry”, „Twórczości”, i od lat już – otwartego na wartościową poezję, także „obcą” – „Kwartalnika Artystycznego”.

Dla prezentowanej antologii wybrałam formę ronda: zaczyna się ona od przypomnienia prekortezjańskich „Hymnów” króla-poety Netzahualcoyotla i kończy prezentacją wierszy poetów, tworzących w rdzennych językach latynoskich narodów, których rozpoznawalna, zanurzona w mitologicznym odczuwaniu świata, w ścisłej więzi z przyrodą poezja upomina się o prawo do obecności i oddziaływania na wrażliwość współczesnego czytelnika.

Gdybym została naukowcem, zapewne najchętniej prowadziłabym badania metodą obserwacji uczestniczącej. Nie zajmuję się pracą badawczą, próbuję poznawać i opisywać świat przez poezję. Tomik "Część planu" to opisy moich spotkań z ludźmi, głownie poetami, pisarzami, ale nie tylko. Niektóre spotkania miały miejsce w świecie rzeczywistym, inne tylko w literaturze. Ale czy były one mniej realne? Ta książka to również moje mierzenie się z cieniami, które zaludniają naszą pamięć - "przeszłość jest miejscem, w którym ciągle jesteśmy"