Rycerze Chrystusa Zakony rycerskie w średniowieczu

„Średniowiecze Polskie i Powszechne” jest jednym z niewielu w Polsce czasopism prezentujących teksty poświęcone tylko tej epoce, za to w bardzo szerokiej formie, obejmującej zarówno historię średniowieczną Polski, jak i powszechną. Na jego łamach publikują mediewiści z prawie wszystkich ośrodków naukowych w kraju, a także z zagranicy (Czechy, Ukraina, Niemcy), dzięki czemu potencjalny czytelnik ma możliwość zapoznania się z przeglądem badań i różnorodną tematyką, ograniczoną jednak do interesującej go epoki. Ten tom zawiera artykuły autorów z macierzystego ośrodka katowickiego, ale także z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, a także teksty autorów z Ukrainy i Islandii. Poruszane w niniejszej publikacji zagadnienia mają rozmaitą tematykę – od sag skandynawskich poczynając, na czasach Kazimierza Jagiellończyka kończąc. Każdy mediewista znajdzie tu zatem coś dla siebie. Warto również nadmienić, że powrócono do działu recenzji, który od teraz planowany jest w każdym tomie.

Książka 11 września. Przyczyny i konsekwencje w opiniach intelektualistów pod redakcją Phila Scratona to praca pełna zaangażowania, w pewnym sensie filozoficzna, prezentuje bowiem filozofię i światopogląd określonego, opiniotwórczego środowiska skupiającego naukowców, dziennikarzy i działaczy społecznych, słowem intelektualistów.

Wybuch powstania styczniowego w Królestwie Polskim oraz na Litwie, Białorusi i Ukrainie poprzedziły manifestacje religijno-patriotyczne 1861 r. Wydarzenia te stały się inspiracją do wykonania fotografii, znajdujących się w prezentowanym albumie. Wykonywanie zdjęć w stroju żałobnym i z emblematami świadczącymi o polskości było swoistego rodzaju protestem przeciwko caratowi.
Manifestacje religijno-patriotyczne 1861 r. objęły całą Białoruś, jednak najintensywniej wystąpiły w zachodniej części, czyli na Grodzieńszczyźnie, a głównie w samym Grodnie.
Dzięki Józefowi Markiewiczowi, zesłańcy syberyjskiemu, pieczołowicie chroniącemu i opisującemu fotografie grodzian, i dzięki jego synowi Piotrowi, który album przekazał do grodzieńskiego muzeum, możemy poznać grupę osób żyjących w tych czasach i być może niejednokrotnie uczestniczących w opisywanych zdarzeniach.
Publikacja może okazać się interesująca dla historyków podejmujących tematykę powstania styczniowego na ziemiach białoruskich oraz dla miłośników fotografii, którzy szukają jej początku na ziemiach byłej Rzeczypospolitej.

„Dadzą mi manierkę z gorzałczyną…” śpiewali ongiś żołnierze, opowiadając o swoim niełatwym losie.

Prezentowany tom czasopisma składa z kilkunastu artykułów o tematyce historycznej. Obok artykułów w dalszej części książki znalazły się Źródła i materiały oraz Recenzje, Sprawozdania i Kronika naukowa.

Hugues-Félicité-Robert de Lamennais (1782-1854) – ksiądz, ideolog oraz pisarz. Najpierw zwolennik ultramontanizmu, później rzecznik odnowy Kościoła katolickiego. W 1841 zerwał z Kościołem i poświęcił się polityce. Założył w 1830 i był jednym z redaktorów dziennika („Przyszłość”) „L'Avenir”. Przez tę działalność starał się jako ultramontanista stworzyć silną przeciwwagę intelektualną przeciw gallikanizmowi francuskiemu. Jego poglądy zawarte w czasopiśmie „L'Avenir” zostały pośrednio potępione w encyklice „Mirari vos” papieża Grzegorza XVI, z 15 sierpnia 1832. Sam Lamennais przyjął postawę uległą i zaakceptował nauczanie papieża. Później jednak zmienia zdanie i stwierdza, że papież nie może zakazać mu jego własnych twierdzeń i przekonań. Kontynuując wydawanie „L'Avenir” jeszcze bardziej radykalizuje poglądy. Nazywa papieża „niemym świadkiem krzywd i popełnianych zbrodni przez wielkich”. W końcu papież Grzegorz XVI odnosi się bezpośrednio do poglądów ks. Lamennais w encyklice „Singulari nos”, z 25 czerwca 1834. Ks. Lamennais w końcu zrywa z Kościołem i kontynuuje nauczanie, skłaniając się coraz bardziej ku socjalizmowi i oddalając się tym samym od nauczania Kościoła. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Hugues-Félicité-Robert_de_Lamennais)