Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne

Miasta to obszary o dużej koncentracji ludności i działalności gospodarczej, spraw społecznych, technicznych, administracyjnych i politycznych, dlatego są interesującym, ale trudnym obszarem do zarządzania. Jednym z aspektów, które rozpatruje się w analizie miast, są wyniki zarządzania miastem i jego rozwojem przedstawiane za pomocą wskaźników poziomu rozwoju gospodarczego, poziomu atrakcyjności inwestycyjnej, a także wskaźniki jakości życia mieszkańców czy poziomu zaspokojenia.

Autorzy na podstawie analizy przeprowadzonej dla 18 miast w Polsce w latach 2014-2019 podejmują się odpowiedzi na następujące pytania:
· Jakie zmienne determinują poziom zrównoważenia, inteligencji i odporności miast?
· Czy miasta są na ścieżce rozwoju zrównoważonego, inteligentnego czy odpornego miasta?
· Jakie wyniki osiągają miasta w porównaniu do innych miast w ramach danego modelu rozwoju?
· Jak kształtują się wartości indeksu fundamentalnej siły miasta w ocenie względnej?
· Czy z punktu widzenia poziomu zrównoważenia, inteligencji, odporności i fundamentalnej siły miasta są do siebie podobne?

Podstawowym celem książki jest kompleksowe zbadanie zagadnienia współdziałania organów administracji w postaci zajęcia stanowiska, a także odpowiedzialności za tego rodzaju akty administracyjne.

O ile w doktrynie prawniczej problematyka współdziałania jednostek samorządu terytorialnego o charakterze ustrojowym była przedmiotem licznych opracowań, o tyle współdziałanie materialne w stosowaniu prawa administracyjnego i stanowieniu prawa administracyjnego nie jest zbyt często przedmiotem rozważań. Ostatnie opracowanie monograficzne pochodzi z lat 80. XX w. Zagadnienie to jest jednak bardzo doniosłe z perspektywą dalszego rozwoju współpracy organów administracji publicznej, ponieważ współcześnie administracja prowadzi coraz bardziej skomplikowane i wymagające specjalistycznej wiedzy postępowania. Zauważyć można także tendencje do wypracowywania w praktyce przez organy administracji niesformalizowanych form współdziałania. Jeśli wywołują one skutki wobec podmiotów trzecich, stron postępowań, można się w takim przypadku zastanawiać nad gwarancjami sprawiedliwej procedury administracyjnej.

Konieczność współdziałania organów jest nieunikniona ze względu na podział zadań, właściwości i kompetencji pomiędzy organami, a także ze względu na globalizację i transgraniczność postępowań administracyjnych. Współdziałanie staje się instytucją nie tylko wewnątrzpaństwową, ale także o znaczeniu międzypaństwowym – w ramach organów państw członkowskich UE i państw oraz organów unijnych. Wciąż jednak wiele organów rozstrzygających obawia się współdziałania, bowiem kojarzą to z oddawaniem własnych kompetencji innym organom, za których działanie ponoszą w całości odpowiedzialność.

W polskim porządku prawnym wciąż brakuje klarownej koncepcji dla instytucji zajścia stanowiska, a niekonsekwencja prawodawcy nadającego różne znaczenia i charakter tożsamym formom współdziałania materialnego sprawia poważne w stosowaniu tej instytucji. Wpływa to na niekorzystnie na jej efektywność, a także na niechęć organów do instytucji zajęcia stanowiska, podobnie i stron postępowań, kojarzących współdziałanie z wydłużeniem czasu trwania postępowania i niewielką jego efektywnością. Nie bez znaczenia pozostają także problemy związane z podjęciem aktu współdziałania.

Celem publikacji jest rzucenie światła na praktyczną skuteczność aktualnie obowiązujących instytucji prawnych oraz procedur służących uzyskaniu odszkodowania za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej.
Zaprezentowane zostały efekty badań prowadzonych przez autorów przy istotnym zaangażowaniu grupy współpracowników Fundacji „Laboratorium Prawa i Gospodarki” w ramach projektu grantowego pt. „Odpowiedzialność majątkowa władzy publicznej względem obywateli”, realizowanego w latach: 2014-2015 ze środków mechanizmu finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (tzw. fundusze EOG – Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego), w ramach programu Obywatele dla Demokracji.
Prowadzone badania wyróżniało nowatorskie podejście – zastosowano metodę empiryczną (badań ankietowych oraz wywiadu pogłębionego na sędziach oraz urzędnikach administracji publicznej), a także przeprowadzone zostały wnikliwe studia nad orzecznictwem sądów niższej instancji, które uzyskane zostało przy wykorzystaniu przepisów o dostępie do informacji publicznej. Poza sformułowaniem generalnych wniosków co do postaw sędziów orzekających o przyznaniu rekompensat oraz ukazaniu trendów w najnowszym orzecznictwie sądowym, zaprezentowane zostały wybrane przypadki procesów sądowych z ostatnich lat, ze szczególnym uwzględnieniem tych okoliczności faktycznych, które zdecydowały o powodzeniu lub porażce osoby domagającej się zasądzenia odszkodowania.
Publikacja kierowana jest nie tylko do przedstawicieli akademickiej doktryny prawa (zwłaszcza cywilnego, konstytucyjnego oraz administracyjnego, a także – z racji wykorzystanej metodologii oraz generalnych rozważań o skuteczności instytucji prawnych – reprezentantów teorii i socjologii prawa), ale również praktyków prawa (zwłaszcza pełnomocników procesowych, reprezentujących poszkodowanych w postępowaniach sądowych, sędziów i pracowników administracji publicznej) i, przede wszystkim, samych poszkodowanych. Ponadto, ze względu na fakt, iż instytucja odpowiedzialności odszkodowawczej pozostaje w bliskim związku z ochroną konstytucyjnych praw i wolności – może okazać się interesująca dla organizacji pozarządowych, publicystów oraz innych obserwatorów polskiego życia publicznego.

W książce przedstawiono w ujęciu przekrojowym problematykę funkcjonowania OSP i KSRG (Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy), w szczególności zaś zagadnień dotyczących gotowości operacyjnej tych jednostek, stanowiącej kluczową determinantę w osiągnięciu oczekiwanej sprawności całego systemu. Skoncentrowano się na analizie uwarunkowań prawnych, organizacyjnych oraz wpływie warunków geograficznych na funkcjonowanie OSP i KSRG. Poruszono problematykę jakości i sprawności funkcjonowania tych podmiotów oraz przedstawiono propozycje wieloaspektowych rozwiązań doskonalących. Podkreślić należy, że przedstawione w monografii rozważania odnoszą się do mało rozpoznanego i niedocenianego problemu zapewniania gotowości do działań ratowniczych jednostek OSP, wskazują także słabe ogniwa w organizacji ratownictwa w ramach KSRG.

Książka zawiera gotowe do wykorzystania wzory pism, postanowień, zażaleń, skarg i wniosków, które zgodnie z obowiązującymi przepisami powinien sporządzać wierzyciel oraz organ egzekucyjny. Wzory odpowiadają nowemu sposobowi zarządzania kosztami postępowania egzekucyjnego, będącemu konsekwencją wejścia w życie od 20 lutego 2021 r. ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1553). Uwzględniono także proponowane zmiany do ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji planowane do uchwalenia już w 2021 r.

Niniejsza publikacja podpowie m.in.:
-jak postępować w zakresie orzekania o kosztach postępowania egzekucyjnego w sytuacji postępowań wszczętych i niezakończonych do dnia 19 lutego 2021 r.;
-jak poprowadzić postępowanie w zakresie stosowania preferencji w spłacie kosztów postępowania egzekucyjnego;
-jak sformułować postanowienie o ustalenie kosztów postępowania egzekucyjnego;
na jakich zasadach wierzyciel może wnioskować o wydanie postanowienia o kosztach postępowania egzekucyjnego;
-jak upoważnić pracowników wierzyciela oraz organu egzekucyjnego do zarządzania kosztami postępowania egzekucyjnego.

Integralną częścią publikacji jest suplement elektroniczny, który zawiera wszystkie wzory dokumentów zawartych w książce w formacie MS Word, co umożliwia ich edycję i łatwe dostosowanie do indywidualnych wymogów i rozwiązań stosowanych w jednostce (plik suplementu jest do pobrania przez Internet, instrukcję postępowania zamieszczono w książce; zainstalowanie suplementu wymaga systemu operacyjnego Windows).

Celem rozważań autora jest analiza obecnie obowiązujących regulacji dotyczących zasady kadencyjności w zakresie, w jakim determinują one stopień samodzielności jednostek samorządu terytorialnego. W prezentowanym ujęciu kadencyjność organów stanowi miernik stanu samorządności terytorialnej, chronionej konstytucyjnie i przejawiającej się w niezależności względem centralnych władz państwowych. Tak zakreślona problematyka badawcza nie doczekała się dotychczas kompleksowego omówienia w polskiej literaturze przedmiotu. Wprawdzie kwestia samodzielności wspólnot lokalnych cieszy się dużym zainteresowaniem doktryny prawniczej, jednakże rzadko bywa przedstawiana przez pryzmat konkretnych mechanizmów ustrojowych wpływających na jej kształt. Publikacja jest adresowana do badaczy prawa konstytucyjnego i administracyjnego, studentów prawa, administracji i kierunków pokrewnych, osób zatrudnionych w organach stosujących prawo, w tym sędziów i pracowników organów administracji publicznej, oraz wszystkich zainteresowanych samorządem terytorialnym w Polsce.

The Term of Office as a Factor in the Independence of Local Government Units

The study concerns local government law and the term of office of bodies of local government units. The author analyses existing regulations regarding the term of office in view of its importance for local structures in de-centralised public authorities.