Skarb w słowach zaklęty

Książka jest antologią tekstów krytycznych Andrzeja Kijowskiego dotyczących literatury polskiej pierwszych dwóch dekad po II wojnie światowej oraz wybranych najznakomitszych zjawisk literatury wcześniejszej – zarówno polskiej, jak i światowej.

Wśród omawianych w porządku chronologicznym pisarzy są między innymi Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Borowski, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek, Zbigniew Herbert, Kazimierz Brandys, ale także Stefan Żeromski, Stanisław Wyspiański, Henryk Sienkiewicz czy Charles Baudelaire.

Dzieje literatury pozbawionej sankcji to głównie historia polskiego pisarstwa pierwszego powojennego dwudziestolecia (lat 1945–1965), jednak z antecedencjami sięgającymi korzeni polskiego piśmiennictwa.
Zakreślona periodyzacja historycznoliteracka lat 1918–1968 to, naznaczone po II wojnie światowej piętnem okupacji, pół wieku przede wszystkim beletrystycznej twórczości, która powstawała od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918, aż po rok 1968: czas polskich Wydarzeń Marcowych, Praskiej Wiosny, ale i majowej rewolty paryskich studentów.

Ekshumacje stanowią przedmiot publicznych debat we wszystkich rejonach świata i opisywane są przez naukowców reprezentujących różne dyscypliny. Perspektywa społeczna i wydźwięk polityczny ekshumacji stał się jednym z głównych tematów dyskusji prowadzonych we współczesnej humanistyce i naukach społecznych, zwłaszcza na fali zainteresowań pamięcią, polityką historyczną i kryminalistyką, ale nadal odczuwa się niedostatek istniejących definicji i brak usystematyzowania wiedzy na ten temat, zwłaszcza w perspektywie globalnej. Na tę potrzebę odpowiada niniejsza antologia, która zawiera artykuły zarówno znanych i uznanych polskich i zagranicznych naukowców, jak i badaczy młodszego pokolenia. Podejmują oni próby zdefiniowania politycznych zależności wywoływanych przez ukryte pod ziemią ciała i szczątki, podejmowane wobec nich działania oraz związane z nimi reakcje.

W antologii Imago psychoanalizy znalazły się teksty czołowych przedstawicieli i przedstawicielek ruchu psychoanalitycznego. Wilhelm Stekel, Karl Abraham, Sándor Ferenczi, Siegfried Bernfeld, Helena Deutsch, Lou Andreas-Salomé, Otto Rank, Otto Gross, Georg Groddeck czy Hermine Hug-Hellmuth to kluczowi współpracownicy Sigmunda Freuda, którzy przyczynili się do rozwoju i popularyzacji psychoanalizy w pierwszych dekadach XX wieku. Tom prezentuje ich refleksje nad związkiem nieświadomości i sztuki, społecznym znaczeniem teorii Freuda, miłością i śmiercią, szaleństwem i swobodnym fantazjowaniem, nienormatywną seksualnością, psychologią dziecka i psychoanalizą kobiet.

Dziewięć wspaniałych polskich autorek napisało opowiadania w klimacie górskim. Góry mają swoją tajemną moc, urok, niebezpieczeństwo i mogą zarówno zachwycać, jak i przerażać. Trzeba się do nich odnosić z szacunkiem i nie lekceważyć. A odwdzięczą się cudownymi widokami, naturą, aurą, powietrzem, a i czasami… miłością. To właśnie ona pojawia się w opowiadaniach, chociaż ukazana różnie, zmienia się tak szybko, niczym pogoda na górskich szlakach. Jest często nieprzewidywalna, właśnie tak jak one. Bohaterowie opowiadań zmierzają się z problemami dnia codziennego i uczuciami, jakimi darzą inne osoby. Wyprawa w góry odmieni ich życie. Spotkasz ich w Tatrach, Bieszczadach lub Sudetach; w pensjonacie, domu rodzinnym lub na górskim szlaku. Czy uda się im odnaleźć prawdziwą miłość? Czy znajdą tu ukojenie? Autorzy: Agnieszka Lingas-Łoniewska, Anna Bellon, Agata Czykierda-Grabowska, K.A. Figaro, Natalia Nowak-Lewandowska, Elżbieta Rodzeń, Natasza Socha, Anna Szafrańska, Sylwia Trojanowska.

Wstęp / 7

Rozdział 1
Zarys historii prasy toruńskiej przed 1920 r. / 15

Rozdział 2
Warunki rozwoju i system organizacji prasy w międzywojennym Toruniu / 25
Determinanty wydawania i rozpowszechniania prasy / 25
System ograniczeń wolności prasy / 42

Rozdział 3
Czasopisma ogólnoinformacyjne i ugrupowań politycznych / 53

Rozdział 4
Czasopisma społeczno-kulturalne i literackie / 93

Rozdział 5
Czasopisma gospodarcze / 145

Rozdział 6
Czasopisma fachowe i o charakterze poradnikowym / 187

Rozdział 7
Czasopisma urzędowe / 263

Rozdział 8
Czasopisma naukowe i popularnonaukowe / 279

Rozdział 9
Czasopisma sportowe / 317

Rozdział 10
Czasopisma ogłoszeniowe / 351

Rozdział 11
Czasopisma wyznaniowe / 361

Zakończenie / 381
Bibliografia / 387
Źródła / 387
Archiwalia / 391
Słowniki, encyklopedie, źródła drukowane / 391
Opracowania / 392
Źródła elektroniczne / 397
Indeks osobowy / 403
Indeks tytułów prasowych / 409
Summary / 417

Książka jest antologią utworów literackich Jerzego Jankowskiego vel Yeżego Yankowskiego, polskiego poety z początku XX w. tworzącego w nurcie futuryzmu. Wiersze i prozę poprzedza biogram będący najpełniejszą dotychczas próbą rekonstrukcji życia artysty. Twórczość Jankowskiego została opatrzona komentarzem i notą edytorską zwracającą uwagę na specyfikę materiału, a także trudności warsztatowe, m.in. dotyczące atrybucji tekstów. W publikacji zawarto także rejestr odmian poszczególnych utworów.

A Tram Across the Street and Other Works
(A Tram Acros the Street and Other Works)

The book is an anthology of literary works of Jerzy Jankowski vel Yeży Yankowski, a Polish Futurist poet from the beginning of the 20th century. His poems and prose are preceded by the poet’s biography, the most complete reconstruction of the artist’s life to date. Jankowski’s works are accompanied by a commentary and an editorial note, which draw attention to the specific nature of the material and difficulties concerning, among others, the attribution of texts. The publication also contains a register of the varieties of individual works.