Skargi, wnioski, petycje i inne interwencje obywatelskie

„Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego”. T. 12

Dwunasty tom „Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego” otwiera omówienie nowej chińskiej ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym (artykuł opublikowany w języku angielskim). Poza tym w zbiorze znalazły się także opracowania dotyczące międzynarodowej sprzedaży towarów (zagadnienie potrącenia oraz istotnego naruszenia umowy sprzedaży) oraz sądownictwa polubownego (jurysdykcji trybunałów arbitrażowych w sporach inwestycyjnych w kontekście rozszerzenia zgody na arbitraż państwa przyjmującego w wyniku zastosowania klauzuli największego uprzywilejowania). W niniejszym tomie czytelnik znajdzie również przekrojowe omówienie zagadnienia europeizacji prawa prywatnego międzynarodowego. W zbiorze tym zamieszczono też: odpowiedź na ankietę skierowaną do państw członkowskich Unii Europejskiej, dotyczącą stosowania Rozporządzenia nr 864/2007 o prawie właściwym dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II), sprawozdanie z Konferencji naukowej nt. Współczesne wyzwania prawa prywatnego międzynarodowego, zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 19-20 kwietnia 2012 r. w Warszawie, oraz rezolucję w sprawie podniesienia rangi prawa prywatnego międzynarodowego w programach studiów na wydziałach prawa oraz aplikacji prawniczych, przyjętą przez uczestników tejże konferencji. Publikowane materiały stanowią cenną pomoc zarówno dla praktyków – sędziów, adwokatów i radców prawnych, jak i teoretyków prawa; mogą być także wykorzystywane przez studentów i aplikantów.

„Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego”. T. 16

W szesnastym tomie Problemów Prawa Prywatnego Międzynarodowego znalazło się opracowanie poświęcone aspektom kolizyjnoprawnym zapisu windykacyjnego. Ponadto zamieszczono artykuł dotyczący niektórych konsekwencji zmiany statutu w międzynarodowym prawie spółek w przypadku przymusowego przeniesienia siedziby spółki za granicę. Godne polecenia są także rozważania o następstwach niemożności stwierdzenia treści prawa obcego na tle art. 10 ust. 2 ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym. Szesnasty tom czasopisma zamykają uwagi o uregulowaniach rozporządzenia Rzym II i ich stosowaniu na tle doświadczeń polskiej judykatury oraz glosa orzeczenia dotyczącego kolizyjnoprawnych konsekwencji rozdzielności majątkowej ustanowionej na podstawie prawa polskiego.

„Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego”. T. 9

Niniejszy tom zawiera rozważania na temat nowej regulacji kolizyjnej wprowadzonej w naszym kraju. Otwiera go tekst dotyczący zakresu autonomii woli stron w prawie spadkowym na podstawie przepisów ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym z 2011 r. W kolejnym artykule poddano analizie aktualną i doniosłą gospodarczo tematykę zabezpieczenia wierzytelności w postaci poręczenia. Problemy związane z prawną konstrukcją poręczenia przedstawiane są z perspektywy prawnokolizyjnej. Obszerny artykuł poświęcono kwestii przelewu wierzytelności w prawie prywatnym międzynarodowym. Podjęto także tematykę poszukiwania prawa właściwego dla umów reasekuracji według kolizyjnych uregulowań europejskich. Nie zabrakło również rozważań dotyczących czynów niedozwolonych – tym razem w odniesieniu do naruszeń dóbr osobistych, na podstawie przepisów rozporządzenia Rzym II. W tomie znalazł się też tekst dotyczący graficznego przedstawienia znaku towarowego w prawie polskim i regulacjach europejskich. Na zakończenie zamieszczono tłumaczenie nowej chińskiej ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym – z zarysem najważniejszych instytucji wprowadzonych przez chińskiego ustawodawcę.

<i>Possessio ac iura in re</i> - z dziejów prawa rzeczowego

Oddajemy do rąk Czytelników kolejny, piąty już tom z serii Z dziejów prawa. Jak każdy poprzedni stanowi on wynik refleksji na temat jednej z jego dziedzin. Tym razem przedmiotem zainteresowania stało się prawo prywatne, a przede wszystkim szeroko pojęte prawo rzeczowe. Kierując się myślą wyrażoną w tytule pierwszej publikacji niniejszej serii, można nazwać to prawo „prawem blisko człowieka”, ponieważ gwarantuje ono używanie, korzystanie i pobieranie pożytków z posiadanego majątku.

Od redakcji

13 różnych esejów o historii myśli politycznej i nie tylko

Od Autora



Wybór przedstawionych tu esejów powstał dość przypadkowo, stąd też i jego tytuł. Na przestrzeni lat 2005-2013 otrzymałem zaproszenia do wygłoszenia kilkunastu referatów na różnych konferencjach tudzież zaszczyt uczestnictwa w kilkunastu księgach dedykowanych moim Przyjaciołom i Kolegom. W sumie powstało w ten sposób kilkadziesiąt różnych tematycznie publikacji. Od pewnego momentu starałem się jednak wybierać tematy, które byłyby przynajmniej w jakimś stopniu bliskie sobie, choć zarazem różne; właśnie one złożyły się na przedstawiony tu wybór, z pewnością nie do końca jednolity i konsekwentny.
Sądzę, że każdy autor, chociażby na swój własny użytek, pielęgnuje jakąś wizję swojej dyscypliny naukowej, w ramach której powracają pewne wątki myślowe i skojarzenia znajdujące odbicie w jego publikacjach. W przypadku historii doktryn politycznych i prawnych z racji samej materii jest to łatwo dostrzegalne. Sam też nie jestem od tego wolny, a potrzeba ta narodziła się dość dawno temu, gdy w roku 1985 opublikowałem Szkice o historii doktryn politycznych i prawnych. Wybór niniejszy stanowi więc jakąś inną, mocno zresztą zmienioną, kontynuację owych zainteresowań. Być może w wielu sprawach mylę się lub buduję obraz daleki od realiów przedmiotu wykładu akademickiego, jest to jednak cechą każdej indywidualnej pamięci; tej, o której tak ładnie i trafnie napisał L. Buňuel: "Życie bez pamięci nie byłoby życiem, podobnie jak inteligencja bez możności wysławiania się nie byłaby inteligencją. Nasza pamięć jest naszą spójnią, naszym rozumem, naszym działaniem, naszym uczuciem. Bez niej jesteśmy niczym... Składam się ze swoich błędów i ze swoich wątpliwości w równym stopniu, co ze swoich pewników" (przeł. M. Braustein).
Czasem łatwiej napisać nie to, czym ów wybór jest, lecz właśnie czym nie jest. Pierwsze siedem esejów nie stanowi z pewnością ani zwartej teorii historii doktryn, ani równie spójnej refleksji metodologicznej. Jest to po prostu zbiór swobodnych uwag i pytań nasuwających się czasem w trakcie słuchania i czytania referatów czy prac moich Koleżanek i Kolegów po profesji i piórze. Historia doktryn, będąc dyscypliną relatywnie młodą wśród nauk historyczno-prawnych, nie dorobiła się w Polsce szczególnej obfitości opracowań o wymiarze teoretyczno-metodologicznym. Potrzeba ich zaistnienia w przyszłości wydaje się i konieczna, i pożyteczna. Stąd też może płonna moja nadzieja, że materia tychże esejów choćby w nikłym stopniu może być przydatna dla innych.
Pozostałe sześć esejów to już ludzie, ich dzieła i skutki. Tu wybór mój był całkowicie subiektywny i dowolny, podobnie jak ferowane sądy i wyciągane wnioski. Co najmniej dwa z tych esejów, a mianowicie o Kiplingu i Jüngerze, z pewnością nie są poświęcone materii historyczno-doktrynalnej. Pierwszy owszem dotyczy przykładu, jak można ewentualnie operować tworzywem literackim w zakresie jego oddziaływania na życie polityczne, lecz w gruncie rzeczy powstał on z własnego zamiłowania do dobrej literatury sensacyjno-szpiegowskiej tudzież może niezdrowego zainteresowania dwoistością natury człowieka. Esej ten, jako jedyny, nie był nigdy publikowany, bowiem nie ma on charakteru stricte naukowego. Esej poświęcony Jüngerowi też powstał z podziwu dla jego prozy, choć z pewnością nie dla jego postawy politycznej czy próby analizy jego udziału w "konserwatywnej rewolucji". Sądzę jednak, że warto czasem popatrzeć nań z innej perspektywy niż moja dyscyplina i dostrzec w nim nie ideologa, lecz dziwnego okupanta miasta, które na swój sposób kochał. Zresztą w tym wypadku moja własna i wieloletnia fascynacja Paryżem ułatwiała mi zrozumienie wielu kwestii.
Świadomie starałem się zachować w miarę pierwotną formę wypowiedzi, nie ujednolicając tekstu, aparatu przypisów lub wręcz ich braku, nie starając się specjalnie modyfikować tekstu ani uzupełniać go w sposób zmieniający wcześniejszą treść wypowiedzi. Stąd czytelnik dostrzec może pewne powtórzenia, powracające przykłady, odwołania do wypowiedzi wcześniejszych lub późniejszych czy powracające ulubione przeze mnie wątki, a nawet cytaty. Mam nadzieję, że zostanie mi to wybaczone, a co do reszty zdaję się na osąd czytelnika; bo - jak napisał ceniony przeze mnie za dystans do rzeczywistości J. Głowacki w swych felietonach "historycznych" publikowanych niegdyś w "Kulturze" (Warszawskiej): "Człowiek odpowiada za to, co powiedział, i za to, czego nie powiedział. Za to, co zrobił i czego nie zrobił. Człowiek w ogólności odpowiada. W szczególności odpowiadać nie lubi. Więc trzeba mu stworzyć warunki, żeby zaczął odpowiadać. Bo jak już zacznie, to nie może skończyć. Od tego momentu człowiek syntetyzuje się w człowieka odpowiedzialnego, wyzwalając w sobie człowieka niewyalienowanego, czyli prościej, człowieka w człowieku".

Administracja publiczna a alternatywne metody rozwiązywania sporów

W monografii wskazano przyczyny wprowadzania metod rozwiązywania sporów do prawa administracyjnego oraz funkcje, które te metody mogą pełnić w administracji publicznej. Autor zakłada, że wdrażanie metod alternatywnego rozwiązywania sporów do administracji publicznej na podstawie prawa administracyjnego jest w pełni racjonalne i celowe, jeżeli istnieje taki typ sporu, którego opanowanie w drodze rozstrzygnięcia lub rozwiązania należałoby do obszaru działania administracji publicznej lub sądu administracyjnego. Jednocześnie w pracy ukazano wpływ koncepcji alternatywnego rozwiązywania sporów (ang. alternative dispute resolution) na funkcjonowanie administracji publicznej, a wskazanie na potencjalną relację podniesionych zagadnień podkreśla specyfikę podjętego tematu.