Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego Tom 4

Współczesnym więzieniem wierzącego człowieka, katolika nie jest Watykan, ale cały kościelny system, który niemal od zarania służy interesom spasionej hierarchii - dowodzą Stanisław Obirek i Artur Nowak w swojej nowej książce, kontynuacji bestsellerowej „Gomory”. Perfidia tego systemu polega na tym, że żywi się człowiekiem. Nie chodzi tylko o wyzysk i pazerność. Kościół żywi się poczuciem winy jednostki zazdrośnie strzegąc jedynej recepty na życie. Ma nią być ślepe posłuszeństwo - by odwołać się do języka wiecznie aktualnego Boya Żeleńskiego – wobec „naszych okupantów”. O ile Sodoma i Gomora to miasta zepsucia i moralnej degrengolady, Babilon to symbol zniewolenia. Na kartach tej książki, trzymając się przerażających faktów, autorzy kreślą kryminalną historię kościoła, który łupił i mordował ofiary kolonialnej opresji w Kanadzie. Który przyuczał kobiety w Irlandii do kultury gwałtu. Który cynicznie wmawiał ustami „świętej” Matki Teresy, że cierpienie uświęca więc nie należy go uśmierzać. Który prześladował gejów dehumanizującym ich głosem uciekających często przed własną tożsamością seksualną kościelnych liderów. „Babilon” pokazuje też kościół stojący po stronie latyfundystów, kościół, który przerażała prosta prawda głoszona przez teologię wyzwolenia, kościół skorumpowany przez władców, uwikłany w wojny polityczne, kościół zalękniony wizją synodu, w którym wierni na równi z kapłanami będą decydować o jego kształcie. Wreszcie Kościół, który nienawidzi kobiet. Jednak to nie jest książka antykościelna ani antyreligijna. Podobnie jak Frederic Martel w Sodomie, a wcześniej Obirek i Nowak w Gomorze, autorzy piętnują przede wszystkim zakłamanie kościelnych urzędników w przekonaniu, że pomoże to oczyścić sam kościół i pozwoli mu odzyskać wiarygodność.

Autor przytacza nieznane fakty z życia Prymasa Wyszyńskiego i przybliża czytelnikowi treść Jego nauczania. Z lektury książki dowiemy się między innymi, dlaczego prymas Stefan Wyszyński odrzucił możliwość kandydowania na papieża w październiku 1978 roku. W jakim jedynym przypadku użył ostrych, bezkompromisowych słów? Dlaczego uważał się za reprezentanta „Kościoła milczenia”? Czym wyróżniał się na tle ówczesnych biskupów świata? Dlaczego mówi się o nim, że był pierwszym feministą w polskim Kościele? Jaki miał stosunek do Żydów? Na jakich instrumentach grał dla relaksu i czy to prawda, że był „człowiekiem ze spiżu”?

Często spotykał się w życiu codziennym z zarzutami, że był zbyt konserwatywny, oderwany od realiów życia, oschły i niewzruszony. Ale ze wspomnień jego współpracowników i podwładnych wyłania się obraz człowieka zawsze otwartego na innych, chętnie służącego radą i pomocą wielkiego człowieka, który najbardziej lubił zwykłe nasturcje...

Poznać naturę człowieka, poznać ją głęboko, całkowicie, zrozumieć, kim jest właściwie człowiek – to wielki ratunek dla współczesnego świata
(bł. kard. Stefan Wyszyński)

Błogosławiony Kardynał Stefan Wyszyński – Prymas Tysiąclecia. Niekwestionowany autorytet i duchowy przywódca milionów wiernych Kościoła w Polsce w czasach PRL-u. Wzór niezłomnej miłości do Kościoła i ojczyzny, aresztowany przez władze komunistyczne i więziony w Rywałdzie, Stoczku Warmińskim, Prudniku i Komańczy. Inicjator wielkiego programu odnowy życia duchowego rodaków – Jasnogórskich Ślubów Narodu oraz Wielkiej Nowenny przygotowującej wiernych do obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski. Prymas, którego heroiczna i pełna miłości posługa zaowocowała darem Kościoła polskiego dla całego świata – osobą papieża św. Jana Pawła II.

W pierwszej części książki autorka przypomina kolejne etapy i wydarzenia z życia bł. kard. Stefana Wyszyńskiego. Biografia udokumentowana została wieloma tekstami źródłowymi. W drugiej części omówione zostało dziedzictwo Prymasa Tysiąclecia, szczególnie jego teologia narodu oraz relacja łącząca kardynała ze św. Janem Pawłem II. W trzeciej części czytelnik znajdzie najważniejsze teksty historyczne z epoki oraz rozważania różańcowe z bł. kard. Stefanem Wyszyńskim.

Zanim przeczytałem „Prymasa Tysiąclecia”, kard. Wyszyński był dla mnie postacią wielką, a przez to bardzo odległą. Ta biografia pozwoliła mi spotkać żywego człowieka. Anna Matusiak zrezygnowała z mówienia swoim głosem, ale pieczołowicie utkała opowieść z faktów i świadectw. Gdy skończyłem czytać, zapragnąłem się modlić z jej bohaterem i w tym również ta książka mi pomogła. Gorąco polecam!

o. dr Mateusz Pindelski SP Prowincjał Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów

Anna Matusiak jest autorką i redaktorką wielu książek o wierze i modlitwie, wśród których są m.in.: „Kunegunda Siwiec. Mistyczka miłosierdzia”, „Aniołowie w życiu świętych”, „Święty Jan Paweł II. Świadectwa, przepowiednie, znaki”, „Księga miłosierdzia. Świadkowie, duchowość, modlitwy” czy „Cuda fatimskie”.

Fragment:
„Idźmy wszyscy do Józefa” – wzywa Benedykt XV. Obejmijmy stopy Opiekuna Kościoła świętego w gorącej modlitwie, naśladujmy go szczerze w naszym życiu prywatnym, rodzinnym, urządźmy wedle ideałów, zasad, które on przedstawia, nasze prawodawstwo i całe narodów życie społeczne, a stosunki religijne, socjalne, międzynarodowe ozdrowieją i poszczególne stany, ludy, wyrzuciwszy z duszy i serc pogańskie samolubstwo, poczną się znowu miłować w Bogu i czynić sobie dobrze.

Poruszająca książka o ostatnich latach życia ks. prof. Józefa Tischnera Przez lata przekazywał nam mądrość ludzi gór, bo jak wiadomo greccy filozofowie to też górale. Niósł ciężkie brzemię nauczyciela solidarności. Pokazywał, jak myśleć według wartości i jak odkrywać w spotkaniu z Drugim dramat jego człowieczeństwa. W jego charakterystyczny ciepły, lekko, a z czasem coraz bardziej zachrypnięty głos wsłuchiwali się wszyscy. Aż do momentu, kiedy go stracił. Ale wtedy też mówił – za pomocą kartek, na których zapisywał potrzeby, swoje samopoczucie, refleksje i żarty. Za pomocą uśmiechu czy grymasu bólu. Wciąż uczył: miłości, która jest zawsze miłością do konkretnego, ludzkiego „ty”, wiary wobec tajemnicy cierpienia i nadziei, która musi być wypróbowana. Ta książka jest o nas, o naszym lęku przed śmiercią i o poszukiwaniu sensu cierpienia. … nadzieja wtedy staje się naprawdę nadzieją, kiedy jest wypróbowana. Bóg próbuje naszą nadzieję, bo nadzieja niewypróbowana jest zwykłym marzeniem. Człowiek lubi marzyć. Ale kiedy przyjdzie pierwsza lepsza próba, marzenia rozwiewają się jak poranne mgły. Natomiast nadzieja przez próbę umacnia się, staje się jeszcze mocniejsza, jeszcze głębsza. Ks. Józef Tischner

Duchowny, prałat, kanonik. Biznesmen, celebryta i bon vivant. W grudniu 2018 roku runął pomnik prałata Henryka Jankowskiego, jednego z bardziej rozpoznawalnych kapelanów „Solidarności”. Zmarły w 2010 roku ksiądz był postacią więcej niż kontrowersyjną. Ci, którzy ściągnęli go z piedestału, widzieli w nim ucieleśnienie głównych grzechów trawiących polski Kościół: pychy, chciwości, nieczystości, łakomstwa, zazdrości i gniewu. Ci, którzy niedługo potem modlili się „o zwycięstwo prawdy” w jego intencji, patrzyli na niego jak na bohatera i dobroczyńcę. By odkryć prawdę, Monika Góra i Krzysztof Brożek sięgają do źródeł, docierają do świadków, współpracowników i rywali. Cofają się do jego przedwojennego dzieciństwa, lat szkolnych i tych spędzonych w seminarium. Sprawdzają, jak chłopiec nieradzący sobie z nauką stopniowo wyprzedzał lepszych od siebie. Jak otaczał się ludźmi, którzy mogli popchnąć go wyżej. Jak związał się ze służbami polskimi i niemieckimi, a potem przyłączył do „Solidarności”. Jak w wolnej Polsce budował swoje imperium, powoli podupadając na zdrowiu. W dziennikarskim śledztwie autorzy mierzą się również z najpoważniejszymi oskarżeniami wobec Jankowskiego – tymi, które dotyczą wykorzystywania dzieci i ministrantów z parafii św. Brygidy. Ilu młodych ludzi okaleczył prałat? Czy wszystkie oskarżenia są prawdziwe? Upadek po raz kolejny dowodzi, że rzeczywistość nie jest czarno-biała, co nie czyni jej w żaden sposób mniej bolesną.