Socio-Economic Development

Czy każdy i każda powinni mieć udział w bogactwie społeczeństwa? Czy możemy stworzyć bardziej sprawiedliwy świat, przyznając wszystkim gwarantowany dochód? Co to oznacza dla naszego zdrowia, dostatku i szczęścia? Na te i wiele innych pytań odpowiada w swojej najnowszej książce Guy Standing, który od ponad trzydziestu lat gra pierwsze skrzypce w dyskusji o dochodzie podstawowym. Bezwarunkowe, regularne, bezpośrednie świadczenie pieniężne dla każdej obywatelki i obywatela – to właśnie dochód podstawowy. W kolejnych krajach partie polityczne zaczynają wpisywać go do swoich programów. Dochód podstawowy przestaje być utopią, a zaczyna niezbędnym rozwiązaniem umożliwiającym prowadzanie progresywnej polityki. Namacalnym (w portfelach) dowodem, że w nowoczesnych społeczeństwach każda osoba odgrywa rolę w wytwarzaniu bogactwa, które dziś należy do garstki nielicznych. Jakie skutki dochód podstawowy niesie w zakresie gospodarki, biedy, pracy? Jakie argumenty można wysunąć przeciwko tej idei? I dlaczego nie można dłużej czekać z jej wprowadzeniem w życie? Na wszystkie te pytanie odnajdziesz pytanie w tej przystępnej książce.

Monografia poświęcona jest ważnemu problemowi z obszaru nauk społecznych, a w szczególności nauk ekonomicznych. Teoria ekonomii poszukuje odpowiedzi na pytania o współdzielenie dóbr, prawo własności i pochodne od nich koszty zewnętrzne. (…) Autorzy diagnozują obszary życia gospodarczego, w których dostrzegają elementy ekonomii współdzielenia, opisują realne problemy gospodarcze, wskazują na możliwe drogi rozwoju. (…) Dostarczają czytelnikom licznych argumentów intelektualnych za i przeciw nowej idei w teorii ekonomii.
dr hab. Wojciech Pizło, prof. SGGW

Autorzy przedstawiają wyniki wieloaspektowych badań nad ekonomią współdzielenia. (…) Wyniki te prowadzą do ogólnej konkluzji o dużym potencjale sharing economy, która znajduje się obecnie dopiero w początkowej fazie rozwoju. Jestem przekonany, że zebrany materiał, zastosowane metody i przeprowadzone analizy w pełni uprawniają do przedstawionych przez autorów wniosków.
dr hab. Wawrzyniec Czubak, prof. UPP

"Przywykliśmy do interpretacji rasizmu jako zestawu stereotypów i uprzedzeń. Przemysław Wielgosz proponuje znacznie głębszą analizę tego zjawiska, poszukując jego korzeni w długiej historii narodzin i ekspansji kapitalizmu. W fascynującej książce łączy dwie, rzadko rozpatrywane razem perspektywy: lokalną, odnosząca się do pańszczyzny i późniejszego „urasowienia” klasy ludowej w naszej części Europy, oraz globalną, związaną z rozwojem niewolnictwa i „wynalazkiem rasy” w basenie północnego Atlantyku. Poruszając się swobodnie między historią i współczesnością, odwołując się do badań z zakresu filozofii, socjologii i nauk ekonomicznych oraz – co przydaje książce nerwu – do znanych obrazów filmowych, autor pokazuje, jak kapitalizm „dzieli i rządzi”, wytwarzając hierarchie i tożsamościowe przeciwieństwa, oraz jak antagonizuje grupy, które potencjalnie mogłyby mu się wspólnie przeciwstawić. W skali światowej rolę tę odgrywa, zdaniem autora, europocentryzm – w jego rozmaitych odsłonach i przebraniach: kradzieży historii, oświeceniowej filozofii, orientalizmu, kolonializmu i kulturalizmu.

Przemysław Wielgosz – dziennikarz, wydawca i kurator. Redaktor naczelny polskiej edycji „Le Monde diplomatique” oraz serii książkowych: Biblioteki „Le Monde diplomatique” i Biblioteki alternatyw ekonomicznych. W wydawnictwie RM jest redaktorem merytorycznym serii Ludowa historia Polski. Publikował m.in. w „Wiadomościach Kulturalnych”, „Trybunie”, „Przekroju”, „Piśmie”, „Guardianie”, „Aspen Review” i „Freitagu”. Jest m.in. autorem książek Opium globalizacji (2004) i Witajcie w cięższych czasach (2020), redaktorem i współautorem książek Koniec Europy jaką znamy (2013), TTIP – pułapka transatlantycka (2015), Dyktatura długu (2016), Realny kapitalizm. Wokół teorii kapitału monopolistycznego (2018), Pandemia kapitalizmu (2021), Ekonomie przyszłości (2021). Kurator cykli „Ekonomie przyszłości” w Biennale Warszawa, „Ludowa Historia Polski” w Strefie WolnoSłowej oraz „Historie ludzi bez historii” w Teatrze Ósmego Dnia."

SREBRNA GOSPODARKA
W książce przedstawiono koncepcję srebrnej gospodarki (silver economy, gospodarka senioralna), której założeniem jest wykorzystanie potencjału nabywczego osób starszych. Szacuje się, że odpowiednie wdrożenie systemów srebrnej gospodarki może przynieść miliardy złotych/euro rocznie i tysiące nowych miejsc pracy oraz zwiększyć jakość życia osób starszych. Ten nowy trend wymaga rozpatrzenia m.in. następujących kwestii:
• związek między poziomem starości populacji świata a COVID-19
• procesy migracyjne w Europie osób w wieku niemobilnym
• stan rynku mieszkaniowego przeznaczonego dla seniorów wraz z ich preferencjami
• system finansowania opieki długoterminowej
• sytuacja osób w wieku okołoemerytalnym i poprodukcyjnym na rynku pracy
• zmiany struktury konsumpcji gospodarstw domowych w perspektywie 2050 r.
• aktywność osób starszych w Internecie i mediach społecznościowych
• rola ekonomii społecznej w zaspokajaniu potrzeb seniorów.

The author argues that the basic weakness of neoclassical economics is the eradication of value, which reduces economics to market valuation and results in defining the market as a self-regulatory mechanism.

The danger lies in the fact that contemporary economic activity is a linear process, which means that we focus on generating instrumental values, i.e. achieving a surplus in relation to the costs incurred in running our business. The only measure of success is profit, and we ignore the truth that, along the way, we also initiate many processes that destroy values. The consequences are frightening because in this manner we undermine the ability to sustain the process of economic activity itself.

The author believes that the aim should be to move away from a linear economy toward a circular economy in which the existing resources are preserved, renewed, and multiplied, while new ones are being created. And this cannot be achieved without restoring to economics the issue of values - values defined and interpreted in non-utilitarian terms. Neither can it be achieved without restoring a central place to culture, which provides the foundation for the functioning of the community by binding it together.

The transition from an opportunistic and transactional market play to the desired relationality means shaping a new social space-time. It also requires a fundamental change that must take place primarily in the basic microstructures of social life, the main organizations of collective activity. Hence the concepts of Firm-Idea, City-Idea, and University-Idea, where the idea is a link understood as an organization-specific method of forming the basic values. This is not a search for a universal idea, but an attempt to provide a conceptual framework within which various perspectives can be successfully used.

The author’s reflections on the new economic theory of value take into account the entire contemporary social and economic context, including the need for a new economic policy in the face of the global crisis, as well as the challenges associated with the domination of digital economy.

The book is unique in its interdisciplinary character and should raise the interest of researchers from many scientific domains, particularly economists, philosophers, sociologists, historians and political scientists. It will also offer a valuable a source of knowledge and inspiration for socio-economic policy makers, including parliamentarians and persons representing both central government institutions and all local government and social initiatives.

W książce zawarto unikatowe analizy wpływu pandemii COVID-19 na polskie społeczeństwo. Badania zostały przeprowadzone na początku przedstawionego okresu, kiedy stosunek ludzi do tego, co się wokół nich dzieje, był jeszcze nieukształtowany, zaś wiedza na temat długofalowych konsekwencji oraz czasu trwania samej pandemii – niewielka.

Książka jest próbą wskazania i opisania mechanizmów psychologicznych i społecznych uruchamianych przez pandemię. Jej atutem jest przystępny i przeglądowy charakter oraz trafne i skłaniające do refleksji wnioski, będące punktem wyjścia do pogłębionych i zaawansowanych analiz w różnych obszarach i wymiarach rzeczywistości społecznej związanych z pandemią i jej konsekwencjami.

Dr hab. Piotr Długosz, prof. UP, jest kierownikiem Zakładu Metodologii Badań Społecznych i wicedyrektorem Instytutu Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie im. KEN. Autor sześciu monografii, m.in. „Traumy wielkiej zmiany na Podkarpaciu", Kraków 2008. Badacz traumy transformacji na Ukrainie (grant z NCN). Obecnie zajmuje się psychospołecznymi skutkami pandemii COVID-19. Publikuje w renomowanych czasopismach polskich i zagranicznych (m.in. „Studia Polityczne", „Frontiers Psychiatry", „Personality and Individual Differences", „Brain Sciences").