Spinalonga Wyspa trędowatych

Jedna z najważniejszych książek XX wieku. Anatomia ludzkiej destrukcyjności jest obszernym studium zjawiska, które określa się krótkim terminem „zło“. Zamierzona została jako wypowiedź polemiczna wobec behawioryzmu i instynktywizmu, a jednocześnie jako rewizjonistyczne rozwinięcie poglądów Freuda z okresu, gdy wprowadził pojęcie popędu śmierci. Fromm zmierza do kulturowego ujęcia tematu od strony typologii charakterologicznej oraz wytłumaczenia sensu złośliwej i niezłośliwej agresji. Niejako „po drodze“ dostarcza psychoanalitycznych portretów wielkich zbrodniarzy XX wieku: Stalina, Himmlera i Hitlera. Anatomia ludzkiej destrukcyjności jest nie tylko jedną z najważniejszych prac Ericha Fromma, ale i jedną z najważniejszych książek XX wieku i o XX wieku. Spostrzeżenia, podsumowania, siła oddziaływania argumentów, a także głęboki humanizm autora nadają jej nieprzemijającą wartość, która przemawia do czytelnika z równą mocą w wieku XXI.

Dwa poprzednie tomy monografii "Ciagłość i zmiana. Sto lat rozwoju polskiej wsi" były bardziej jednorodne, gdyż prezentowały opracowania wynikłe z realizacji projektu, który starał się narzucić poszczególnym wątkom wspólne ramy metodologiczne. Niniejszy tom jest inny, gdyż zyskuje na różnorodności treści i ujęć metodologicznych, brak tu bowiem narzuconej przez projekt wspólności metodologicznej. Publikacja ta podejmuje również nowe problemy, przede wszystkim dotyczące świadomości, zwraca uwagę na znaczenie okresu Polski Ludowej, opisując dokonujące się przemiany instytucjonalne oraz obrazujące ważne fragmenty procesu przemian postkomunistycznych. Pokazuje także nowe sposoby analizy (opracowania dotyczące poszczególnych okresów stulecia, wzmocnienie wątku t rwania i oporu). Tym samym uświadamia wykluwanie się nowych paradygmatów analizy zmian, które powstają pod wpływem obserwacji skutków globalizacji oraz zmian klimatycznych, istotnie zmieniających warunki rozwoju nie tylko wsi i rolnictwa, ale także całej ludzkości.
Ze wstępu redaktorów naukowych

Autorzy: Aleksandra Bilewicz, Katarzyna Chmielewska Andrzej Czyżewski, Łukasz Fiedeń, Janusz Kaliński, Jolanta Kossakowska, Adam Koziolek, Łukasz Kryszak, Bożena Łazowska, Edward Majewski, Wojciech Mielewczyk, Hanna Podedworna, Dominik Rozkrut, Roch Sulima, Ewelina Szpak, Małgorzata Sztoldman, Przemysław Śleszyński, Monika Wesołowska, Ewa Wieteska, Marcin Wójcik, Paulina Zasada

Erving Goffman (1922–1982) zalicza się do niekonwencjonalnych klasyków amerykańskiej socjologii. Mniej zainteresowany teoriami systemów i badaniami ilościowymi, preferował obserwację uczestniczącą. Najbardziej znane jego dzieło "Człowiek w teatrze życia codziennego" (1956/1959) należy do światowego kanonu badań socjologicznych. Na podstawie przeróżnych źródeł – od anonsów reklamowych po podręczniki dobrego wychowania – autor rozważa „teatralny” charakter ludzkich zachowań społecznych. Uświadamia nam ich mechanizmy, z których na ogół nie zdajemy sobie sprawy: pokazujemy się innym za pośrednictwem „fasady”, w pewnych „dekoracjach”, wycofujemy się za „kulisy”. „Fasad” mamy wiele, gramy różne role w zależności od sytuacji. Wszyscy jesteśmy aktorami, wszyscy też widzami, ale „gra”, interakcja symboliczna są wprost niezbędne do właściwego funkcjonowania społeczeństwa. Trzeba pamiętać, że tej gry nie prowadzi się dla niej samej, lecz służy ona prezentacji siebie przez człowieka w sytuacji społecznej. Inni są tu katalizatorem i warunkiem jego „występów”. Tropienie form, taktyk i chwytów tej autoprezentacji nadaje w ten sposób socjologii wymiar po trosze egzystencjalny – chodzi przecież o ludzką „jaźń”, „self”, o „siebie” – a z drugiej przesuwa badanie socjologa w stronę etnologii. Bo też znajdziemy w tej książce tyleż metodycznych analiz co frapujących szczegółów obyczajowych, niemal anegdot, zaskakujących i niezwykłych.

Książka jest pierwszą w Polsce próbą nakreślenia sytuacji wykwalifikowanych Polek zatrudnionych na włoskim rynku pracy po akcesji naszego kraju do Unii Europejskiej w 2004 r. Na tle współczesnych oraz historycznych migracji z Polski do Włoch przedstawiono wyniki unikatowych jakościowych i ilościowych badań powtórzonych, w których Polki opisują charakterystykę swojego zatrudnienia, omawiając jego warunki, podejmowane strategie rozwoju, swoje oczekiwania oraz istniejące ograniczenia w budowaniu kariery.

******

Does Work in Italy Pay Off? The Employment of Qualified Polish Women in Italy Against Polish-Italian Migrations

The book is the first attempt to outline the situation of qualified Polish women employed in the Italian job market after Poland joined the European Union in 2004. Against the background of contemporary and historic migrations from Poland to Italy, the author presents the results of unique qualitative and quantitative repeated research in which the Poles characterize their employment and its conditions, adopted strategies for development and the existing barriers in building a career.

Michel Wieviorka jest w Polsce dobrze znany jako jeden z bardziej rozpoznawalnych współczesnych francuskich intelektualistów. Od ponad 40 lat jego postać i jego refleksje są w Polsce stale obecne. Dał się poznać jako członek francusko-polskiej ekipy socjologów, która w 1981 roku przeprowadziła badania nad ruchem Solidarność. W ich wyniku powstała książka, przetłumaczona i wydana w wielu krajach, która przyczyniła się do upowszechnienia się międzynarodowej legendy Solidarności jako pokojowego, wolnościowego i demokratycznego ruchu społecznego.

Michel Wieviorka jest jednak przede wszystkim uznanym na świecie socjologiem. Był prezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego, zasiadał w Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych, kierował Centrum Badań i Interwencji Socjologicznej w ramach paryskiej uczelni Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, której był profesorem. Przez ostatnie lata kierował paryską Fundacją Dom Nauk Humanistycznych. Mówi o sobie „Jestem socjologiem zła lub nieszczęścia, rasizmu, antysemityzmu, przemocy, terroryzmu. Gdybym miał więc zdefiniować najsilniejsze aspekty mojej pracy, to byłaby to refleksja nad złem jako przeciwieństwem dobra, gdyż jestem oczywiście po stronie dobra”.

Książka Demokracja jako sztuka walki opisuje i analizuje „gorące zjawiska społeczne”, które wywołują silne emocje. Przyświeca jej prosta myśl: w czasach kryzysu późnej nowoczesności, kiedy coraz większą rolę odgrywają przemoc i wszelkiego rodzaju populizmy i nacjonalizmy, głównym powołaniem nauk humanistycznych i społecznych powinna być obrona demokracji. Książka przedstawia historyczną i metodologiczną syntezę dotychczasowych zmagań nauk humanistycznych i społecznych z wyzwaniami, jakie stawiają rozwój demokracji oraz rosnące wpływy jej wrogów i przeciwników. Pragnąc obronić świat demokracji, potrzeba nam odważnej socjologii porównawczej, zdolnej uchwycić wielką złożoność współczesnego świata.

Książka obejmuje problematykę na styku subdyscyplin socjologii moralności, konsumpcji i rodziny. Jest to ciekawe poznawczo podejście do analizy procesów społecznych we współczesnym społeczeństwie. [...] Monografia przybrała postać zarówno dyskusji konceptualnej, jak i prezentacji empirycznej oraz wniosków o charakterze aplikacyjnym. Jest to ciekawa praca, która stawia interesujące i aktualne pytania badawcze. Autor wnikliwie analizuje podjęta problematykę, w szczególności kładzie nacisk na uwarunkowania orientacji moralnej i orientacji konsumpcyjnej i ich wpływ na etos małżeńsko-rodzinny.
Z recenzji prof. dr hab. Felicjana Byloka (Politechnika Częstochowska)