„Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne” t. 26

Artykuły zamieszczone w tomie „Chowanny” zatytułowanym Edukacja a marginalizacja i wykluczenie społeczne oscylują wokół szeroko pojętej tematyki marginalizacji społecznej. Wśród poruszonych w kontekście marginalizacji zagadnień znalazły się między innymi takie oto: wykształcenie a indywidualny i globalny rozwój społeczny, problem marginalizacji w środowisku dzieci i młodzieży, wykluczenie edukacyjne, uczestnictwo osób niepełnosprawnych intelektualnie w otwartym rynku pracy. Zagadnienia poruszone w niniejszym tomie mogą zainteresować socjologów, pedagogów społecznych oraz polityków społecznych.

W trzecim tomie „Cieszyńskiego Almanachu Pedagogicznego”, noszącym tytuł "Konteksty językowe w edukacji, kulturze i sztuce", zostały poruszone niektóre zagadnienia rozumienia języka w kontekście wybranych podejść badawczych i rozważań teoretycznych. Prezentowane w tomie opracowania dotyczą aspektów poznawczych języka i jego recepcji kulturowej (K. Śleziński, A. Krzywka, Sz. Kutrowski). Język – gwarę jako istotny czynnik kształtowania tożsamości regionalnej analizuje D. Kocurek, a M. Jaworski dokonał analizy teoretycznej tekstu kultury popularnej, jakim jest komiks, i jego recepcji oraz oddziaływania na kształcenie gustów estetycznych odbiorców. Z kolei M. Bortliczek i I. Łuc prezentują wyniki badań nad językiem współczesnej reklamy. Żartem lingwistycznym jako komunikatem językowym zajmują się J. Krzyżewska i S. Krzyżewski . Aspekt rozwojowy i pragmatyczny sprawności językowej w sytuacji edukacyjnej dziecka omawia K. Kuszak, a M. Kołodziejski podkreśla ważność rozwoju językowego dziecka dla jego rozwoju muzycznego, z kolei M. Krzempek pisząc o nauczaniu języka obcokrajowców, zwraca uwagę na celowość znajomości przez nauczyciela struktury języka kraju, w którym naucza się języka obcego.

Książka podejmuje temat wykorzystania w poezji wielkiej metafory ŻYCIE TO SZKOŁA. W celu możliwie szerokiego ujęcia tytułowego problemu w publikacji przywołano kilkaset wierszy i tekstów piosenek autorstwa kilkudziesięciu twórców — od utworów z dwudziestolecia międzywojennego, stanowiących istotną tradycję dla późniejszych ujęć, po tomiki reprezentantów roczników dziewięćdziesiątych. Pierwsza część, Etapy, poświęcona została sposobom użycia metafory szkoły w poezji dwóch okresów: lat 1945-1989 i po roku 1989. Chronologiczne ujęcie pozwala ukazać międzypokoleniowe podobieństwa i różnice w wykorzystaniu szkolnych elementów w funkcji metaforyzującej. W części drugiej (Tematy) zaprezentowano elementy szkolnej rzeczywistości (przybory, typy szkół i etapy edukacji, nauczycieli i uczniów, rozkład zajęć, sposoby kontroli osiągnięć), które budują metafory, umożliwiając zwerbalizowanie w poezji wielu doświadczeń egzystencjalnych (miłości i śmierci, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, poznania samego siebie czy Innego). Zarówno ponadczasowość szkoły jako wielkiej metafory, jak i zmieniające się z czasem strategie metaforyzacji składają się na wielofunkcyjność tego rodzaju twórczych praktyk, które pozwalają uchwycić liczne aspekty życia.

Dwuczęściowa "Antropologia kulturowa" jest opracowaniem podręcznikowym przeznaczonym dla dydaktycznych potrzeb realizacji przedmiotu kształcenia pod tym samym tytułem a także samokształcenia osób zainteresowanych problematyką kultury.
W zamyśle Autora celem tego podręcznika - jak pisze na s. 7,-"jest dostarczenie studiującym podstawowych wiadomości objętych programem przedmiotu, motywowanie do studiów przez wskazanie istotnej roli kultury w życiu każdego człowieka i narodu, przyjęcie roli przewodnika po bogatej literaturze przedmiotu, kierowanie samokształceniem oraz umożliwienie samokontroli stopnia opanowania wiadomości".
Obydwie części pracy zawierają zestawy pytań dla studentów przyporządkowane treści kolejnych rozdziałów, listę proponowanych lektur (w ujęciu komplementarnym) oraz bibliografię, (łącznie 394 strony tekstu) […].
Struktura pierwszej części p.t. "Antropologia kulturowa, wprowadzenie do wiedzy o kulturze", zbudowana jest z sześciu merytorycznych rozdziałów oraz poprzedzających "Uwag wstępnych"
W "Uwagach" Autor wykłada własne stanowisko w kwestii rozumienia tego czym jest antropologia kulturowa, uzasadnia interdyscyplinarny charakter antropologii oraz wielości wątków tematycznych podejmowanych przez badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe […]
Pierwsza części pracy wprowadza czytelnika w podstawowe zagadnienia i pojęcia antropologii kultury. Autor analizuje genealogię pojęcia "kultura", wskazuje źródła wieloznaczności i różnorodności ujęć tego pojęcia w kontekście innych pojęć jak "natura" i "cywilizacja", bada podstawowe składnik kultury (rzeczy, znaki i zachowania ludzi), wskazuje konsekwencje wąskiego i szerokiego rozumienia terminu.
Rozdział drugi obszerniejszy, poświęcony został kategoriom i typom kultury, elementom składowym ( wartości, wzory, kanon, mity i symbole), systemom kultury (nauka, religia, sztuka, język, komunikacja interpersonalna ) oraz procesom kultury do których zaliczono powszechnienie i uczestnictwo w kulturze oraz animację kulturalną […] ...

W wyniku szerokiego zainteresowania, jakie wzbudziła moja metoda wychowania dzieci, wydano pewne książki, które mogą się wydawać Czytelnikom autorytatywnymi wykładami systemu Montessori. Pragnę zdecydowanie stwierdzić, że niniejsza praca jest jedynym autentycznym podręcznikiem metody Montessori, a jedynymi innymi autentycznymi lub autoryzowanymi moimi pracami są Metoda Montessori i Antropologia Pedagogiczna. dr Maria Montessori *** Dzieci muszą rosnąć nie tylko w ciele, ale także rozwijać się w duchu, a matka pragnie śledzić tajemniczą podróż duchową ukochanego dziecka, które jutro będzie inteligentnym, boskim stworzeniem, dorosłym człowiekiem. Aż do dnia dzisiejszego małe dziecko nie otrzymało racjonalnej pomocy w wypełnieniu tego żmudnego zadania. Jeśli chodzi o rozwój psychiczny dziecka, znajdujemy się w okresie równoległym do tego, w którym życie fizyczne pozostawione było na łasce przypadku i instynktu - w okresie, w którym śmiertelność niemowląt była plagą. To właśnie za pomocą naukowych i racjonalnych środków musimy ułatwić tę wewnętrzną pracę psychicznego przystosowania, która ma się dokonać w dziecku. Pracę, która w żadnym wypadku nie jest tym samym, co "jakakolwiek fizyczna praca lub produkcja". Jest to cel, który leży u podstaw mojej metody wychowania i z tego powodu niektóre zasady, które w niej wyrażam, wraz z tą częścią, która dotyczy techniki ich praktycznego zastosowania, nie mają charakteru ogólnego, lecz odnoszą się do szczególnego przypadku dziecka w wieku od trzech do siedmiu lat, tj. do potrzeb formacyjnego okresu życia. Moja metoda jest naukowa, zarówno w swej istocie, jak i w swym celu. Służy ona osiągnięciu bardziej zaawansowanego etapu postępu, nie tylko w kierunkach materialnych i fizjologicznych. Jest to próba dokończenia kursu, który higiena już obrała, ale dotąd został przyjęty jedynie przy leczeniu zaniedbań od strony fizycznej. dr Maria Montessori

Niniejsza publikacja jest efektem czteroletniej pracy z pacjentami z zaburzeniami głosu. Wykorzystanie elementów techniki śpiewu klasycznego z indywidualnym dostosowaniem do możliwości ćwiczącego może stanowić uzupełnienie i urozmaicenie terapii foniatrycznej oraz fizykoterapeutycznej chorych z dysfoniami czynnościowymi i organicznymi.

Rehabilitacja chorych z zaburzeniami głosu jest istotną częścią ich leczenia. Wobec zwiększającej się liczby zachorowań wśród wielu grup zawodowych ważna jest optymalizacja metod rehabilitacyjnych.

Przeprowadziłam badania nad zastosowaniem elementów śpiewu klasycznego w rehabilitacji 56 kobiet i mężczyzn wieku od 18 do 57 lat ze średnią wieku 35,8 roku, u których wystąpiły zaburzenia głosu na tle czynnościowym i organicznym. Większość z nich pracowała w zawodzie nauczycielskim. Każdy pacjent zrealizował minimum 3 jednogodzinne spotkania.

Wykonałam rutynowe badanie narządu głosu i czasu fonacji oraz komputerowe pomiary pola głosowego przed i po zakończeniu terapii. Stwierdziłam istotną statystycznie poprawę wielkości pola głosowego i średniego czasu fonacji. Rodzaj zaburzeń, muzykalność i wiek przy indywidualizacji programu ćwiczeń nie miały wpływu na wyniki rehabilitacji.

Wprowadzenie elementów techniki śpiewu klasycznego do rehabilitacji chorych z zaburzeniami głosu może stanowić uzupełnienie terapii foniatrycznej i fizykoterapeutycznej.