Sumariusz Metryki Koronnej Seria nowa Księga wpisów MK 184

"Jak wiadomo, wszystko w życiu ma swoją cenę. Konsekwentna i stanowcza apolityczność w działaniach Krajowej Szkoły Administracji Publicznej pozwoliła przeprowadzić i rozwijać tę instytucję pod rządami trzynastu premierów bez zmiany pierwotnych założeń i celów. W dniu jubileuszu, w kwietniu 2006 roku, po raz pierwszy publicznie przyznałam, że „trudno jest być niczyją, ale jest to możliwe”. Po latach mam nadzieję, że uważny Czytelnik uwierzy, iż istotnie jest to możliwe i – co więcej – że właśnie ta prawda jest jedną z ważniejszych przyczyn spisania tej historii".

Profesor Maria Gintowt-Jankowicz - wybitna polska prawniczka, założycielka i dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej w latach 1990-2006, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku - napisała fascynującą książkę o niezwykłych latach budowania suwerennej i demokratycznej Polski, o trudnej misji stworzenia warunków kształcenia kadry profesjonalnych urzędników, a nade wszystko o kluczowym znaczeniu zachowania apolityczności w sprawowaniu jakiegokolwiek urzędu administracji państwowej, gdyż "w istocie jest to warunek sine qua non funkcjonowania służby cywilnej, sprzyjający sprawności demokratycznego państwa".

Publikacja przeznaczona do nowego przedmiotu w szkołach średnich ma charakter atlasu. Dzięki temu w sposób urozmaicony prezentuje dzieje świata i Polski w latach 1945–2015.
Składa się z pięciu części.
• MAPY ukazują zarówno przyczyny, jak i przebieg praz późniejsze skutki ważnych wydarzeń, a niekiedy procesów historycznych. Tematykę polityczną uzupełniają mapy: narodowościowe, wyznań oraz gospodarcze. Ten sposób graficznego ukazywania zagadnień jest bardzo efektywnym przekazem!;
• KOMENTARZE zostały opracowane do większości map. W skrótowy sposób objaśniają zagadnienie przedstawione na mapie, a czasem zawierają także dodatkowe informacje;
• INDEKS POSTACI prezentuje ważne osoby, które będą omawiane w trakcie nauki przedmiotu „Historia i teraźniejszość”;
• INDEKS TERMINÓW I WYDARZEŃ to – w zasadzie – „elementarz” ważnych pojęć, instytucji oraz faktów, których znajomość będzie absolutnie konieczna;
• KALENDARIUM to chronologiczne zestawienie na osi czasu, istotnych faktów z dziejów Polski oraz dziejów powszechnych.
Autorami specjalistycznych map oraz części opisowych są dr Konrad Banach oraz dr Witold Sienkiewicz, którzy w celu ich wykonania wykonali kwerendy w niejednym archiwum oraz w zbiorach bibliotecznych.
Mamy nadzieję, że atlas przeznaczony do nowego przedmiotu – „Historia i teraźniejszość” – okaże się pomocny zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli, a nawet sprawi, że nauka o dziejach najnowszych okaże się fascynująca!

XIX-wieczna edycja dzieła Świętosława Orzelskiego, starosty radziejowskiego, w opracowaniu Włodzimierza Spasowicza została zatytułowana: Bezkrólewia ksiąg ośmioro, czyli dzieje Polski od zgonu Zygmunta Augusta roku 1572 aż do roku 1576, skreślone przez Świętosława z Borzejowic Orzelskiego, starostę radziejowskiego, przełożył z rękopisu Cesarskiej Publicznej Biblioteki, przypisami i życiorysem uzupełnił Włodzimierz Spasowicz, t. 1-3, Petersburg-Mohilew 1856-1858; Tom wstępny, zawierający życiorys Orzelskiego, mowy jego i pisma w sprawach publicznych, Petersburg 1858. Włodzimierz Spasowicz pomieścił dzieło Świętosława Orzelskiego w trzech tomach: tomy pierwszy i drugi obejmują po trzy księgi, na tom trzeci składają się dwie księgi.

Od 2019 r. trwały prace nad współczesną edycją Bezkrólewia ksiąg ośmioro… prowadzone przez Włodzimierza Kaczorowskiego. W pierwszej kolejności wydano tom wstępny zatytułowany: Mowy i pisma w sprawach publicznych Świętosława Orzelskiego, oprac. Włodzimierz Spasowicz, uzupełnił, posłowiem opatrzył i wydał Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2019. Następnie wydano trzy kolejne tomy. Tom pierwszy zawiera przebieg wydarzeń w Rzeczypospolitej Obojga Narodów od śmierci Zygmunta Augusta w 1572 r. do koronacji i sejmu koronacyjnego Henryka Walezego w 1574 r. Tom drugi opisuje okres interregnum od opuszczenia Rzeczypospolitej przez Henryka Walezego w 1574 r. do zakończenia sejmu elekcyjnego w 1575 r. – rozdwojonej elekcji Maksymiliana II Habsburga i Stefana Batorego. Tom trzeci rozpoczyna się od opisu wyprawy posłów koronnych do Siedmiogrodu do Stefana Batorego, a kończy się przedstawieniem przez Świętosława Orzelskiego przebiegu sejmu koronacyjnego w Krakowie w 1576 r., wojny Batorego z Gdańskiem oraz sejmu zwyczajnego w Toruniu (15 X 1576 – 14 I 1577).

W związku z tym, że tom wstępny ukazał się pod skróconym tytułem, podjęto decyzję o ponownym wydaniu Mów i pism…, opatrzonych pełnym tytułem: Bezkrólewia ksiąg ośmioro, czyli dzieje Polski od zgonu Zygmunta Augusta roku 1572 aż do roku 1576, skreślone przez Świętosława z Borzejowic Orzelskiego, starostę radziejowskiego, przełożył z rękopisu Cesarskiej Publicznej Biblioteki, życiorysem i przypisami uzupełnił Włodzimierz Spasowicz, tom wstępny zawierający życiorys Orzelskiego, mowy jego i pisma w sprawach publicznych, uzupełnił, posłowiem opatrzył i wydał Włodzimierz Kaczorowski, Opole 2022. W ten sposób nawiązano do formuły edycji dzieła Orzelskiego z XIX w., udostępniając czytelnikom w ujednoliconym formacie trzy tomy Bezkrólewia ksiąg ośmioro… wraz z tomem wstępnym, obejmującym Wiadomość o Świętosławie Orzelskim opracowaną przez Włodzimierza Spasowicza oraz 29 mów i pism Świętosława Orzelskiego, świadczących o jego znaczącej aktywności publicznej i parlamentarnej.

Oto dzieło wybitnego i wszechstronnego historyka, które czyta się jak pasjonującą powieść. Sięgając po Blask Rzeczypospolitej, każdy, kto w jednej książce chciałby zapoznać się z historią Polski na przestrzeni całych jej dziejów, ma tę możliwość. A dzieje te są długie, żywe i imponujące. Historia nasza, jak każdego wielowiekowego kraju, obfituje we wzloty i upadki. Może napawać dumą i podziwem, ale też przestrzegać przed niebezpieczeństwami. Może być nauczycielką życia, zwłaszcza społeczno-politycznego. 
Aby ująć w jednym tomie to, co na przestrzeni jedenastu wieków działo się w Rzeczypospolitej, autor musiał postawić własne akcenty i zaprezentować osobiste preferencje. Musiał dokonać wyboru spośród olbrzymiej ilości ciekawych i ważnych wydarzeń oraz postaci. Profesor przywołuje często wypowiedzi świadków kluczowych wydarzeń, co czyni przekaz jeszcze bardziej autentycznym. Książka prof. Wojciecha Polaka zachęca do głębszego wglądu w nasze dzieje, dlatego Autor pisze we wstępie: „Historia Polski jest wspaniała, barwna, pouczająca warto ją poznawać, warto przekazywać wiedzę o niej naszym dzieciom. Niewątpliwie epokowym dziełem na tym polu są wielotomowe Dzieje Polski prof. Andrzeja Nowaka, od kilku lat sukcesywnie wydawane także przez Białego Kruka – niech ta książka będzie rodzajem zachęty do pogłębiania wiedzy o naszej Ojczyźnie”. 
Autor, sam dumny z historii polskiego narodu, tłumaczy, jak postawa taka ważna jest dla całej wspólnoty. W chwili, gdy znów mamy w życiu politycznym i społecznym nawrót do haniebnej polityki wstydu, kiedy lekcje historii w szkołach mają być dramatycznie okrojone, Blask Rzeczypospolitej staje się obywatelskim podręcznikiem historii Polski od narodzin państwowości w X wieku po czasy najnowsze. Wielce pomocne w poznawaniu prawdy o ponad tysiącu lat Polski są też starannie dobrane ilustracje, dodające książce również walorów estetycznych.

Spis treści :

Wstęp: Wspaniała, barwna, pouczająca Prapolska    
Początki państwa polskiego i monarchia wczesnopiastowska  
Rządy Bolesława Krzywoustego i rozbicie dzielnicowe    
Zjednoczone królestwo    
Potęga monarchii jagiellońskiej  
Unia. Rzeczpospolita Obojga Narodów  
Wiek Srebrny 
Czasy saskie, Oświecenie i utrata niepodległości 
Walka o wolność  
Coraz bliżej niepodległości  
II Rzeczpospolita 
Wybuch II wojny światowej  
Barbarzyństwo 
Polskie Państwo Podziemne 
Pod komunistyczną okupacją 
Droga do niepodległości 
Co dalej? 
Duma i poczucie solidarności narodowej 
Bibliografia (wybrane pozycje) 

Patrząc na Królewską Hutę, która dopiero w 1934 roku została przemianowana na Chorzów, trudno było ocenić, czy spowija ją gęsta mgła czy kłęby dymu. Dla niewprawnego oka była tylko jednym z przemysłowych miast – pełnym kominów i fabrycznych budynków. Jednak prawdziwy Poszukiwacz nietuzinkowych miejsc umiał odkryć jej drugie oblicze – ludzi, ich styl życia, ulubione miejsca. Poszukiwacz zatrzymał się w Hotelu Polskim ze względu na bardzo dobrą opinię jego restauracji. Do 2.00 w nocy zawsze tętniła życiem! Usłyszał tam wiele historii o potędze miejscowego przemysłu, m.in. hutach „Królewskiej” i „Bismarck”, Królewskohuckiej Gazowni, Zakładach Azotowych czy Polskich Kopalniach Skarbowych na Górnym Śląsku. Przed przyjazdem nie wiedział, że trafi do miasta tak wielu kontrastów. Dzień zaczął od spaceru po wiadukcie kolejowym – jednej z najbardziej rozpoznawalnych przestrzeni publicznych w kraju. Przechadzając się ulicą Wolności, z zachwytem patrzył na pierwszy w mieście drapacz chmur będący m.in. siedzibą Komunalnej Kasy Oszczędności. Gdy odchodził, jego wzrok przykuł plakat reklamujący erotyczny film polski Szałas miłości, którego seans miał się odbyć w kinie Colosseum. Od dawna był zauroczony urodą aktorki Krystyny Ankwicz, więc wiedział już co będzie robił wieczorem. Tylko jak pogodzi to z męskim spotkaniem w restauracji „Pod Orłem” przy kieliszku wódeczki od „Zagłoby”? Miał jeszcze trochę czasu, dlatego postanowił udać się do parku Róż. Lubił w zimowe popołudnia spacerować alejkami i przypatrywać się zakochanym, wybierającym to miejsce na romantyczne spotkania. Cieszył się, że postanowił bliżej poznać to miasto – MIASTO w dwudziestoleciu. Nie zdawał sobie sprawy z tego, że niedługo zmieni się ono na zawsze. Czy chcesz być tym poszukiwaczem? Zapraszamy do przeczytania książki Chorzów między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1922–1939. Składa się ona z kilkudziesięciu rozdziałów dotyczących spraw ważnych dla miasta i jego mieszkańców. Publikację wzbogacają liczne zdjęcia, reklamy oraz dane adresowe ułatwiające poznanie dawnej lokalizacji wielu instytucji. Do książki dołączone są bezpłatne dodatki: - reprint planu miasta z lat 30. XX wieku - płyta DVD z filmem fabularnym z 1939 roku pt. "Czarne diamenty".

W pogoni za majątkiem, pozycją, koroną i… szczęściem!

Pogoń – nazwa herbu Czartoryskich, w trafny sposób oddaje historię tego prężnie działającego i wpływowego rodu. Autor książki – Witold Banach - podkreśla, że rodzina ta bardzo przemyślanie i konsekwentnie dążyła do zdobycia magnackiego prestiżu, przeprowadzenia reform państwa, a nawet zdobycia tronu.

„Czartoryscy, czyli wieczna pogoń” to pozycja, która w zaskakującym stylu ukazuje etapy ich drogi na polityczny szczyt, z uwzględnieniem wielu ważnych i przełomowych momentów, zarówno dla poszczególnych członków książęcej familii, jak i całej Rzeczpospolitej. Losy rodziny i kraju splatają się, tworząc wartką opowieść, pełną sukcesów i zwycięstw, ale także intryg i starć. Na zakończenie nie zabraknie historii o skomplikowanych losach kolekcji Czartoryskich oraz o muzealnej transakcji stulecia i związanych z nią kontrowersjach.

Witold Banach – pisarz i publicysta, dyrektor Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, autor wielu książek dotyczących historii tego miasta oraz „Radziwiłłów”.