Świat Zofii

W trzecim i ostatnim tomie Filozofii form symbolicznych przedstawione zostały najważniejsze elementy,niejako szkielet misternego systemu stworzonego przez Ernsta Cassirera.Pierwszorzędnym zagadnieniem tego tomu jest ogólnie pojęta świadomość rozumiana jako specyficzna funkcja poznawczo-syntetyzująca,kształtująca różnorodność świata kultury.

Książka napisana jest w duchu filozofii polskiej szkoły lwowsko-warszawskiej, której twórcą był Kazimierz Twardowski (1866–1938), i składa się z 13 części, ale każda mogłaby być oddzielną całością. Przeznaczona jest przede wszystkim dla młodych czytelników, którzy o szkole wiedzą niewiele albo prawie nic. W książce poruszona jest m.in. tematyka z zakresu psychologii, pedagogiki, socjologii, kosmologii, mistyki, etyki i religii. W każdym rozdziale autor skupia się na najważniejszych pojęciach z danego zakresu, prekursorach przedstawionych myśli filozoficznych, ale również dzieli się własnymi przemyśleniami i przykładami, które w przystępny sposób tłumaczą poruszany problem. Filozofia realna będzie idealnym wyborem dla wszystkich tych, którzy chcą zrozumieć ducha szkoły lwowsko-warszawskiej, ale także zagłębić się w skłaniające do refleksji dyskusje filozoficzne.

...Wszystko, co nastąpi, jest zapisem aktualnej pamięci. Nie prowadziłem nigdy żadnego dziennika, nie korzystałem też pisząc te wspomnienia z jakichkolwiek robionych na bieżąco zapisków, bom ich też nigdy nie robił; ledwie parę tekstów niegdyś użytkowych mi się zachowało i teraz mogłem je tutaj wykorzystać; i dwa spisane ex post przemówienia. Nie próbowałem nawet korzystać z zachowanych listów. To z takiego niedostatku pisanych źródeł wynikały niepewności i wahania, którym czasem daję wyraz, a na pewno też jakaś liczba mimowiednych pomyłek. Mogłem je skompensować tylko największą, na jaką mnie było stać, tej aktualnej pamięci szczerością.

We współpracy z Instytutem Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.

Ksiądz Profesor Jan Sochoń jest nie tylko cenionym naukowcem, nauczycielem akademickim, popularyzatorem myśli filozoficznej, ale też cenionym poetą i pisarzem. Wyrazem wdzięczności i podsumowaniem bogatego dorobku Księdza Profesora Jana Sochonia, a zarazem zapisem cennego dialogu między filozofią, religią i sztuką, jest księga pamiątkowa, zawierająca teksty wybitnych polskich filozofów, pisarzy, poetów, tłumaczy, literaturoznawców i artystów: ks. Andrzeja Wiercińskiego, Holgera Zaborowskiego, Johna T. Hamiltona, Marka Szulakiewicza, Janusza Drzewuckiego, Ernesta Brylla, Stefana Morawskiego, Moniki Jurkowskiej, Jarosława Jakubowskiego, Wojciecha Kaliszewskiego, Stefana Radziszewskiego, Beaty Łukarskiej, Izabeli Rutkowskiej, Janusza Kotańskiego, Danuty Ulickiej, Bartosza Jastrzębskiego, ks. Jerzego Szymika, ks. Marka Wittbrota, Witolda Sadowskiego, Piotra Nowaka, Anny Mikołejko, Zbigniewa Mikołejko, ks. Piotra Moskala, Stefana Chwina, Marka Zagańczyka, Jacka Solińskiego, ks. Macieja Bały, bpa Jacka Grzybowskiego, Ewy Rogalewskiej, Agnieszki Gralewicz, Marii M. Boużyk, Piotra Jaroszyńskiego, Henryka Kieresia, ks. Piotra Roszaka i ks. Piotra Mazurkiewicza.

Erich Fromm (1900-80) – amerykański psycholog i filozof pochodzenia niemieckiego, uznawany za jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, twórca psychoanalizy humanistycznej. Autor kilkudziesięciu książek, w tym tak ważnych jak "Ucieczka od wolności", "Zapomniany język", "Patologia normalności", "Zdrowe społeczeństwo", "Rewolucja nadziei", "Psychoanaliza a religia" W O sztuce istnienia rozszerza Fromm swoje tezy zawarte w książce "Mieć czy być": skłania się w stronę własnego rozwoju czlowieka. Skłania się ku Być, a nie ku mieć. I choć można sądzić, że rozważania Fromma mają nieco utopijny charakter, ale na pewno mogą być wskazówką, jak żyć pełnią, nie zatraciwszy się w li tylko materialnych wartościach. Przy czym Fromm pisze nie tylko o wymiarze jednostkowym, ale także o wymiarze społecznym. Jak pisze Mirosław Chałubiński Profetyczne wizje powszechnego pokoju, pojednania człowieka z naturą i jego życia w prawdzie miłości i rozumu odrzucającego wszelkie formy bałwochwalstwa urzekły Fromma i na zawsze uksztaltowały jego świat wartości. Czyż we współczesnym świecie nie przyda nam się ta nuta optymizmu, humanizmu, zachwytu nad mozliwym pięknem istnienia?

William James (1842-1910) amerykański pisarz, psycholog i filozof, twórca (a własciwie współtwórca wraz z Ch. Piercem) nurtu filozoficznego zwanego pragmatyzmem, który to temin wszedł do powszechnego użycia jako synonim praktyczności, realistyczności, rzeczowości. Najogólniej mówiąc pragmatyści twierdzą iż prawdziwe są tylko te mysli, które sprawdzają się przez swe praktyczne skutki. Do mistrzów Jamesa należą zarówno George Berkeley jak i David Hume i John Locke, natomiast uznawany jest on za filozofa zdecydowanie antykantowskiego. W swym manifeście, najważniejszym obok "Doświadczenia religijnego.." dziele czyli własnie w "Pragmatyzmie" przedstawia James zręby swojej filozofii. Jak pisze Tadeusz Gadacz w centrum jego pragmatystycznej doktryny znajduje się taka koncepcja natury ludzkiej, zgodnie z którą człowiek kieruje się w życiu głównie nastawieniem praktycznym. Świadomość jest (...) czymś więcej niż tylko poznaniem. ma ona celowościowy charakter, który polega na wyborze przedmiotów ze względu na działanie i wewnętrzne potrzeby człowieka.W "Pragmatyzmie" autor w sposób szczególnie wyraźny uwydatnia swoją koncepcję wedle której istotne jest nie odniesienie się do abstrakcyjnych teorii prawdy lecz do praktycznych konsekwencji. Warto czytać Jamesa - choćby z czystego pragmatyzmu! Ale pamiętajmy także o ogromnym wpływie jaki wywarł "Pragmatyzm" jamesa na takich myslicieli jak E. Husserl, M. Scheler czy H. Bergson.