System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni uczestnicy postępowania karnego

Name: System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni uczestnicy postępowania karnego
Brand: Wolters Kluwer Polska SA
Price: 272.00 PLN
Availability: InStock

Cezary Kulesza, Katarzyna Boratyńska, Andrzej Sakowicz, Piotr Hofmański, Sławomir Steinborn, Andrzej Światłowski, Paweł Wiliński, Piotr Starzyński, Lidia Mazowiecka, Krzysztof Woźniewski, Katarzyna Dudka, Ewa Bieńkowska, Łukasz Chojniak, Ryszard A. Stefań

Przekazywany do rąk Czytelników VI tom Systemu Prawa Karnego Procesowego poświęcony jest problematyce stron i innych uczestników postępowania karnego.

Główną ideą Systemu, zgodnie z charakterem tego wielotomowego cyklu publikacji, jest zebranie dotychczasowego dorobku literatury i po części orzecznictwa dotyczącego polskiego procesu karnego. Z drugiej jednak strony, Autorzy musieli zaprezentować własne poglądy w opisywanej materii. Pewien wkład we wzbogacenie opisanej tu problematyki wniósł także ustawodawca, dokonując w ostatnich latach licznych nowelizacji polskiej procedury karnej, w tym "wielkiej reformy", która weszła w życie z dniem 1 lipca 2015 r., i "kontrreformy" wprowadzonej zasadniczo z dniem 15 kwietnia 2016 r. Obie nowelizacje wpłynęły także, w większym lub mniejszym stopniu, na status prawny stron i innych uczestników postępowania karnego. W związku z powyższym należało także w niniejszej publikacji odnieść się do często sprzecznych zmian, wprowadzonych na przestrzeni zaledwie dwóch lat, co nadało poświęconym im rozważaniom charakter dynamiczny.

Pojęcie uczestnika postępowania budzi wątpliwości nie tylko w literaturze, ale i aktualnym orzecznictwie Sądu Najwyższego, równie wiele kontrowersji budzi także tradycyjne pojęcie strony procesowej, rodzaje stron, pojęcia zdolności procesowej i zdolności do czynności procesowych. Problematyka ta, stanowiąca swoisty wstęp do zagadnień opisywanych w niniejszym tomie, została obszernie opisana w rozdziale I.

W rozdziale II opisano instytucję oskarżyciela publicznego w odniesieniu do prokuratora, jak i nieprokuratorskich organów oskarżycielskich. W przypadku prokuratora sięgnięto nie tylko do regulacji kodeksu postępowania karnego, ale i ustawy z 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 7 kwietnia 2016 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury.

Rozdział III zawiera szerokie rozważania dotyczące pokrzywdzonego. Przeprowadzona w nim analiza standardów ochrony praw pokrzywdzonego w świetle dokumentów europejskich oraz Konstytucji RP i obowiązującego kodeksu postępowania karnego przekonuje, że nie jest on już w polskim procesie karnym postacią zapomnianą. Jednocześnie wykazuje, jak istotną rolę w ukształtowaniu tych wzorców odegrało szeroko rozumiane ustawodawstwo europejskie.

Rozdział IV opisuje ewolucję uprawnień i obecny status prawny oskarżyciela posiłkowego występującego w procesie karnym zarówno jako oskarżyciel posiłkowy uboczny, jak i oskarżyciel posiłkowy subsydiarny.

Problematyka oskarżyciela prywatnego jest przedmiotem rozważań rozdziału V niniejszego tomu. Godne uwagi są rozważania dotyczące pojęcia i statusu prawnego oskarżyciela prywatnego w obowiązującym ustawodawstwie. Obejmują one w szczególności analizę jego praw do dysponowania skargą i pojednania (w tym w trybie mediacji) oraz uprawnień jako strony procesu. Opisano również instytucję ingerencji prokuratora w postępowanie prywatnoskargowe.

Rozdział VI omawia instytucję powoda cywilnego, która z dniem 1 lipca 2015 r. stała się w polskim procesie karnym instytucją historyczną. W podsumowaniu rozdziału zawarto krótką refleksję co do zniesienia z dniem 1 lipca 2015 r. w polskim procesie karnym instytucji powództwa cywilnego, czemu towarzyszyło jednak wprowadzenie w art. 59a k.k. instytucji tzw. umorzenia restytucyjnego oraz likwidacji tegoż w dacie 15 kwietnia 2016 r.

Najobszerniejszy, VII rozdział poświęcono biernej stronie procesowej, czyli oskarżonemu sensu largo. Było to założenie świadome, uzasadnione faktem, że to właśnie oskarżony (podejrzany) był na przestrzeni wieków i jest obecnie centralną postacią procesu karnego.

Rozdział VIII obejmuje problematykę szczególnych stron procesowych i analizę innych niż kodeks postępowania karnego ustaw. Zawarte w nim rozważania dotyczą podmiotu zbiorowego (opisanego na podstawie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary), instytucji interwenienta i podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej (przewidzianych przez kodeks karny skarbowy) oraz rodziców nieletniego (w świetle ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich).

W rozdziale IX tomu zawarto rozważania dotyczące przedstawiciela ustawowego pokrzywdzonego małoletniego, ubezwłasnowolnionego lub nieporadnego, a także przedstawiciela ustawowego oskarżonego nieletniego lub ubezwłasnowolnionego.

Stosunkowo obszerne rozważania rozdziału X dotyczą obrońcy. Równie istotną rolę w procesie karnym pełni pełnomocnik, którego rola jest przedmiotem rozważań rozdziału XI niniejszego tomu. Instytucja ta została poddana analizie na tle kodeksu postępowania karnego oraz przepisów pozakodeksowych.

XII rozdział dotyczy występujących w procesie karnym rzeczników interesu społecznego, a mianowicie: Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Prokuratora Generalnego, prokuratora, przedstawiciela społecznego, amicus curiae i instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej. Podmioty te, być może niezbyt eksponowane w orzecznictwie sądowym i literaturze przedmiotu, zasługują niewątpliwie na uwagę. Należy wyrazić zasadną nadzieję, że zainteresowanie nimi wzrośnie chociażby ze względu na interesujące rozważania autorytetów nauki polskiej doktryny postępowania karnego zamieszczone w niniejszym tomie.

Szósty tom Systemu wieńczą rozważania rozdziału XIII poświęcone innym niż wskazane powyżej uczestnikom procesu karnego: świadkom, biegłym, tłumaczom, stenografom, ekspertom, osobom przybranym do czynności i protokolantom. Ich służebna rola w procesie karnym jest rzadko dostrzegana, a tym bardziej doceniana, ale niewątpliwie niezbędna.

Opinie: Wystaw opinię

Ten produkt nie ma jeszcze opinii

aby wystawić opinię.

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska SA

Wyślemy w:

plik do pobrania

Koszty dostawy:

Wysyłka na email (tylko dla produktów cyfrowych) 0.00 zł brutto

Kod producenta:

978-83-8107-198-7

Zapytaj o produkt

Tytuł: System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni uczestnicy postępowania karnego
Autorzy: Cezary Kulesza, Katarzyna Boratyńska, Andrzej Sakowicz, Piotr Hofmański, Sławomir Steinborn, Andrzej Światłowski, Paweł Wiliński, Piotr Starzyński, Lidia Mazowiecka, Krzysztof Woźniewski, Katarzyna Dudka, Ewa Bieńkowska, Łukasz Chojniak, Ryszard A. Stefański, Ewa Kowalewska-Borys, Izabela Urbaniak-Mastalerz, Małgorzata Wąsek-Wiaderek, Ireneusz Nowikowski, Dariusz Kużelewski, Rossana Broniecka, Marcin Warchoł
Język: polski
Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska SA
ISBN: 978-83-8107-198-7
Seria: System prawa
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 1396
Format: epub
Spis treści: Wykaz skrótów | str. 19

Wykaz podstawowej literatury podawanej wyłącznie w zapisie skróconym | str. 25

Wprowadzenie | str. 35

ROZDZIAŁ 1. Zagadnienia ogólne | str. 41
1.1. Pojęcie strony | str. 49
1.1.1. Uwagi o pojęciu uczestnika postępowania | str. 49
1.1.2. Kwestia pojęcia strony | str. 53
1.2. Rodzaje stron | str. 67
1.2.1. Pojęcie quasi-strony | str. 67
1.2.2. Strony zasadnicze i szczególne | str. 74
1.2.3. Kwestia strony zbiorowej | str. 78
1.2.4. Strony czynne i bierne | str. 83
1.2.5. Strony zastępcze i strony nowe | str. 85
1.3. Zdolność procesowa | str. 119
1.3.1. Pojęcie zdolności procesowej | str. 119
1.3.2. Zdolność procesowa a legitymacja do procesu | str. 126
1.4. Zdolność do czynności procesowych | str. 128

ROZDZIAŁ 2. Oskarżyciel publiczny | str. 146
2.1. Prokurator | str. 146
2.1.1. Uwagi wstępne | str. 150
2.1.2. Pojęcie oskarżyciela publicznego | str. 151
2.1.3. Prokurator jako organ procesowy | str. 154
2.1.4. Zadania prokuratury a zadania oskarżyciela publicznego | str. 165
2.1.5. Pozycja prokuratora wśród innych oskarżycieli publicznych | str. 167
2.1.6. Prokurator występujący w charakterze oskarżyciela publicznego jako strona | str. 174
2.1.7. Uprawnienia prokuratora jako oskarżyciela publicznego w postępowaniu sądowym | str. 178
2.1.7.1. Udział w rozprawie | str. 178
2.1.7.2. Udział w posiedzeniu | str. 184
2.1.8. Cofnięcie aktu oskarżenia | str. 187
2.1.9. Wyłączenie prokuratora | str. 197
2.1.9.1. Wyłączenie prokuratora z mocy prawa | str. 198
2.1.9.2. Wyłączenie prokuratora na mocy orzeczenia | str. 199
2.1.9.3. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia prokuratora | str. 203
2.1.9.3.1. Organy uprawnione do orzekania o wyłączeniu prokuratora | str. 203
2.1.9.3.2. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia prokuratora z mocy prawa | str. 205
2.1.9.3.3. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia na mocy orzeczenia prokuratora | str. 207
2.1.9.4. Skutki w zakresie czynności dokonanej przez prokuratora podlegającego wyłączeniu | str. 210
2.2. Nieprokuratorskie organy oskarżycielskie | str. 211
2.2.1. Uwagi wstępne | str. 213
2.2.2. Uprawnione organy | str. 218
2.2.2.1. Nieprokuratorscy oskarżyciele publiczni w sprawach o przestępstwa | str. 218
2.2.2.1.1. Strażnicy Straży Leśnej i inni pracownicy Służby Leśnej | str. 218
2.2.2.1.2. Strażnicy Państwowej Straży Łowieckiej | str. 221
2.2.2.1.3. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych | str. 223
2.2.2.1.4. Organy Inspekcji Handlowej | str. 226
2.2.2.1.5. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej | str. 227
2.2.2.1.6. Urzędy skarbowe i inspektorzy kontroli skarbowej | str. 230
2.2.2.1.7. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej | str. 230
2.2.2.1.8. Organy Straży Granicznej | str. 231
2.2.2.2. Nieprokuratorscy oskarżyciele publiczni w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe | str. 233
2.2.3. Reprezentacja | str. 237
2.2.4. Zakres praw i obowiązków procesowych | str. 243
2.2.5. Relacja między nieprokuratorskim organem oskarżycielskim a prokuratorem | str. 248

ROZDZIAŁ 3. Pokrzywdzony | str. 254
3.1. Standardy ochrony praw pokrzywdzonego w świetle dokumentów europejskich i ustaw zasadniczych | str. 254
3.1.1. Wprowadzenie: o genezie praw ofiar przestępstw | str. 261
3.1.2. Przełom - deklaracja Narodów Zjednoczonych o podstawowych zasadach sprawiedliwości dla ofiar | str. 264
3.1.3. Ofiary w postępowaniu przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym | str. 269
3.1.4. Ofiary ciężkich pogwałceń międzynarodowego prawa praw człowieka i poważnych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego | str. 272
3.1.5. W kierunku konwencji Narodów Zjednoczonych o sprawiedliwości oraz wsparciu dla ofiar | str. 274
3.1.6. Prawa ofiar przestępstw w dokumentach Rady Europy | str. 277
3.1.6.1. Konwencja o kompensacji dla ofiar przestępstw popełnionych z użyciem przemocy | str. 277
3.1.6.2. Rekomendacje Komitetu Ministrów | str. 280
3.1.7. Pierwszy dokument unijny - decyzja ramowa Rady w sprawie pozycji ofiar w postępowaniu karnym 2001/220/WSiSW | str. 285
3.1.8. Dyrektywa 2012/29/UE ustanawiająca normy minimalne w zakresie praw ofiar przestępstw | str. 289
3.1.9. Szczególne środki ochrony i wsparcia niektórych grup ofiar w innych unijnych aktach prawnych i w dokumentach Rady Europy | str. 306
3.1.9.1. Uwagi wstępne | str. 306
3.1.9.2. Ofiary handlu ludźmi | str. 307
3.1.9.3. Dzieci-ofiary wykorzystywania seksualnego | str. 309
3.1.9.4. Ofiary przemocy | str. 310
3.1.9.5. Ofiary terroryzmu | str. 317
3.1.9.6. Ofiary przestępstw z nienawiści | str. 318
3.1.10. Dyrektywa odnosząca się do kompensaty dla ofiar przestępstw | str. 320
3.1.11. W kierunku zrównania sytuacji ofiar i sprawców przestępstw w postępowaniu karnym | str. 322
3.1.11.1. O potrzebie uwzględnienia praw ofiar przestępstw w konwencji Rady Europy o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności | str. 322
3.1.11.2. Prawa ofiar przestępstw w ustawach zasadniczych - dziś i jutro | str. 325
3.1.12. Podsumowanie i konkluzja | str. 328
3.2. Pokrzywdzony w polskim procesie karnym | str. 331
3.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 333
3.2.2. Definicja pokrzywdzonego i jej elementy | str. 334
3.2.2.1. Zakres podmiotowy | str. 338
3.2.2.1.1. Osoba fizyczna | str. 338
3.2.2.1.2. Osoba prawna | str. 339
3.2.2.1.3. Instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna | str. 342
3.2.2.2. Dobro prawne naruszone lub zagrożone | str. 344
3.2.2.3. Bezpośredniość naruszenia lub zagrożenia dobra prawnego | str. 349
3.2.3. Podmioty uważane przez ustawę za pokrzywdzonego | str. 352
3.2.4. Podmioty wykonujące prawa pokrzywdzonego | str. 353
3.2.4.1. Osoby najbliższe (strona zastępcza i nowa) oraz pozostające na utrzymaniu pokrzywdzonego | str. 354
3.2.4.2. Przedstawiciel ustawowy oraz osoba sprawująca pieczę | str. 354
3.2.4.3. Prokurator | str. 358
3.2.4.4. Organy kontroli państwowej | str. 359
3.2.4.5. Organy Państwowej Inspekcji Pracy | str. 361
3.2.4.6. Inne podmioty wskazane w przepisach szczególnych | str. 363
3.2.5. Uprawnienia pokrzywdzonego | str. 365
3.2.5.1. Uprawnienia przysługujące przed wszczęciem postępowania karnego | str. 365
3.2.5.2. Uprawnienia w postępowaniu przygotowawczym | str. 367
3.2.5.3. Uprawnienia w postępowaniu jurysdykcyjnym | str. 376
3.2.5.4. Uprawnienia niezależne od etapu postępowania karnego | str. 381
3.2.6. Obowiązki pokrzywdzonego | str. 386
3.2.7. Kumulacja roli procesowej pokrzywdzonego z rolą świadka | str. 387

ROZDZIAŁ 4. Oskarżyciel posiłkowy | str. 390
4.1. Zagadnienia ogólne | str. 391
4.2. Oskarżyciel posiłkowy uboczny | str. 397
4.3. Oskarżyciel posiłkowy subsydiarny | str. 412
4.4. Odstąpienie oskarżyciela posiłkowego od oskarżenia | str. 429

ROZDZIAŁ 5. Oskarżyciel prywatny | str. 432
5.1. Rys historyczny | str. 434
5.2. Oskarżyciel prywatny w prawie niemieckim (Privatkläger) | str. 439
5.3. Definicja oskarżyciela prywatnego | str. 443
5.4. Uzyskanie statusu oskarżyciela prywatnego | str. 446
5.5. Zakres przedmiotowy oskarżenia prywatnego | str. 447
5.6. Ograniczenia uprawnień oskarżyciela prywatnego | str. 447
5.7. Uprawnienia oskarżyciela w postępowaniu sądowym | str. 449
5.7.1. Prawo dysponowania skargą prywatną | str. 449
5.7.2. Prawo do zawarcia pojednania lub ugody (art. 489 § 1 k.p.k.) | str. 450
5.7.3. Prawo do mediacji (art. 489 § 2 k.p.k.) | str. 452
5.7.4. Prawo do pełnomocnika (art. 59 § 1, art. 87 § 1 k.p.k.) | str. 453
5.7.5. Prawo ubogich do zastępstwa procesowego (art. 88 k.p.k. w zw. z art. 78 § 1 k.p.k.) | str. 454
5.7.6. Prawo inicjatywy dowodowej | str. 454
5.7.7. Prawo zadawania pytań oskarżonemu, świadkom, biegłym (art. 171 § 2 k.p.k. w zw. z art. 485 k.p.k.) | str. 455
5.7.8. Prawo wypowiadania się co do każdej kwestii poruszanej podczas postępowania | str. 455
5.7.9. Prawo do wygłoszenia przemówienia końcowego | str. 456
5.7.10. Prawo wnoszenia środków odwoławczych oraz środków zaskarżenia | str. 456
5.8. Kumulacje ról procesowych w trybie prywatnoskargowym | str. 457
5.9. Udział prokuratora w postępowaniu z oskarżenia prywatnego | str. 458
5.10. Pojęcie interesu społecznego | str. 458
5.11. Zmiana kwalifikacji prawnej czynu w trakcie postępowania karnego prowadzonego w trybie publicznoskargowym | str. 463
5.12. Konsensualizm procesowy w trybie prywatnoskargowym | str. 464

ROZDZIAŁ 6. Powód cywilny | str. 466
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 468
6.2. Zarys historii instytucji powództwa cywilnego | str. 470
6.3. Powództwo cywilne a inne formy kompensacji | str. 476
6.4. Wzajemne relacje powództwa cywilnego i procesu karnego | str. 489
6.5. Uczestnicy procesu | str. 492
6.5.1. Powód cywilny | str. 492
6.5.2. Oskarżony | str. 495
6.5.3. Pełnomocnik i obrońca | str. 497
6.5.4. Prokurator | str. 499
6.6. Przebieg procesu adhezyjnego | str. 501
6.6.1. Wytoczenie powództwa | str. 502
6.6.2. Kontrola formalna powództwa | str. 505
6.6.3. Zabezpieczenie roszczenia | str. 511
6.6.4. Przekazanie powództwa sądowi cywilnemu | str. 513
6.6.5. Przebieg postępowania przed sądem I instancji | str. 514
6.6.6. Rozstrzygnięcie sądu I instancji | str. 517
6.6.7. Apelacja i kasacja | str. 518
6.6.8. Egzekucja prawomocnego wyroku | str. 521
6.7. Podsumowanie | str. 522

ROZDZIAŁ 7. Bierna strona procesowa | str. 524
7.1. Standardy ochrony biernej strony procesowej w świetle dokumentów europejskich oraz Konstytucji RP | str. 524
7.1.1. Standard ochrony praw oskarżonego w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka | str. 524
7.1.1.1. Uwagi wprowadzające - katalog praw oskarżonego zagwarantowanych w EKPC | str. 528
7.1.1.2. Autonomiczne rozumienie pojęcia "oskarżenie" jako wyznacznik zakresu konwencyjnej ochrony biernej strony procesowej | str. 532
7.1.1.3. Koncepcja zrzeczenia się praw przysługujących biernej stronie procesowej | str. 537
7.1.1.4. Prawo oskarżonego do dostępu do sądu w świetle EKPC | str. 539
7.1.1.4.1. Dostęp do sądu niezawisłego, bezstronnego, ustanowionego ustawą | str. 540
7.1.1.4.2. Prawo oskarżonego do dostępu do sądu a zawieranie porozumień karnoprocesowych i orzekanie o odpowiedzialności karnej w sposób uproszczony | str. 550
7.1.1.4.3. Dostęp oskarżonego do sądu (etapu postępowania sądowego) a wymogi formalne dokonania czynności procesowej | str. 553
7.1.1.5. Czy oskarżony samodzielnie dysponuje prawem do publicznego rozpoznania jego sprawy przez sąd? | str. 557
7.1.1.6. Prawo oskarżonego do obrony | str. 563
7.1.1.6.1. Prawo do bronienia się osobiście | str. 563
7.1.1.6.2. Prawo do realizowania obrony za pomocą obrońcy z wyboru lub z urzędu | str. 578
7.1.1.7. Ochrona oskarżonego wynikająca z domniemania niewinności | str. 593
7.1.1.7.1. Uwagi wprowadzające | str. 593
7.1.1.7.2. Ochrona oskarżonego w toku postępowania karnego | str. 593
7.1.1.7.3. Ochrona wynikająca z wydania prawomocnego wyroku uniewinniającego | str. 597
7.1.1.8. Prawo strony biernej postępowania do uruchomienia kontroli instancyjnej orzeczenia | str. 603
7.1.1.9. Prawo do odszkodowania za niesłuszne skazanie | str. 608
7.1.1.10. Podsumowanie | str. 611
7.1.2. Ochrona praw oskarżonego na podstawie przepisów prawa unijnego | str. 613
7.1.2.1. Wstęp | str. 614
7.1.2.2. Od ścigania oskarżonego do jego ochrony | str. 615
7.1.2.3. Autonomiczny charakter standardu ochrony praw oskarżonego w UE? | str. 623
7.1.2.4. Akty prawa wtórnego i zalecenia Komisji | str. 637
7.1.2.5. Podsumowanie | str. 661
7.1.3. Standard ochrony praw oskarżonego w świetle przepisów Konstytucji | str. 662
7.1.3.1. Potrzeba ochrony konstytucyjnej oskarżonego | str. 665
7.1.3.2. Pojęcie konstytucyjnego standardu ochrony oskarżonego | str. 666
7.1.3.3. Zakres podmiotowy standardu ochrony praw oskarżonego | str. 667
7.1.3.4. Trzy stopnie gwarancji konstytucyjnych oskarżonego | str. 669
7.1.3.5. Pierwszy stopień - gwarancje konstytucyjne ogólne | str. 671
7.1.3.5.1. Podstawowe zasady prawa | str. 671
7.1.3.5.2. Zasada proporcjonalności stosowania środków i dolegliwości wobec oskarżonego | str. 673
7.1.3.5.3. Prawo do prywatności, ochrona własności, nietykalności osobistej i inne ogólne gwarancje | str. 675
7.1.3.6. Drugi stopień - gwarancje konstytucyjne wspólne uczestników postępowania karnego | str. 679
7.1.3.6.1. Istota gwarancji drugiego stopnia | str. 679
7.1.3.6.2. Sprawiedliwość proceduralna | str. 680
7.1.3.6.3. Prawo do sądu - prawo do rozpoznania sprawy | str. 681
7.1.3.6.4. Prawo do sądu - niezależnego, właściwego | str. 682
7.1.3.6.5. Prawo do sędziego - bezstronnego i niezawisłego | str. 684
7.1.3.6.6. Prawo do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki | str. 685
7.1.3.6.7. Prawo do jawnego rozpoznania sprawy | str. 686
7.1.3.6.8. Prawo do kontroli sądowej | str. 688
7.1.3.6.9. Prawo do dwuinstancyjnego postępowania | str. 689
7.1.3.7. Trzeci stopień - gwarancje konstytucyjne ze względu na status oskarżonego | str. 692
7.1.3.7.1. Uwagi ogólne | str. 692
7.1.3.7.2. Prawo do obrony | str. 693
7.1.3.7.3. Domniemanie niewinności | str. 695
7.1.3.7.4. Szczególny, podwyższony standard ochrony oskarżonego | str. 697
7.1.3.7.5. Prawo do wolności osobistej. Tymczasowe aresztowanie i obserwacja psychiatryczna | str. 699
7.1.3.8. Tendencje rozwojowe w zakresie standardu ochrony oskarżonego | str. 704
7.2. Bierna strona procesowa w polskim procesie karnym | str. 705
7.2.1. Osoba podejrzana | str. 711
7.2.2. Podejrzany | str. 722
7.2.2.1. Zagadnienia wprowadzające | str. 722
7.2.2.1.1. Definicja podejrzanego | str. 722
7.2.2.1.2. Instytucja przedstawienia zarzutów | str. 727
7.2.2.2. Uprawnienia podejrzanego | str. 730
7.2.2.2.1. Prawo do informacji o przysługujących mu uprawnieniach i ciążących na nim obowiązkach | str. 730
7.2.2.2.2. Prawo podejrzanego do milczenia oraz wolność od zmuszania do samooskarżenia | str. 732
7.2.2.2.3. Prawo podejrzanego do niekaralności za fałszywe wyjaśnienia | str. 734
7.2.2.2.4. Prawo podejrzanego do wyjaśnień na piśmie | str. 737
7.2.2.2.5. Prawo podejrzanego składania wniosków o dokonanie czynności dochodzenia lub śledztwa | str. 738
7.2.2.2.6. Prawo podejrzanego do korzystania z pomocy obrońcy i do przesłuchania z jego udziałem | str. 741
7.2.2.2.7. Prawo podejrzanego do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim | str. 744
7.2.2.2.8. Prawo podejrzanego do końcowego zapoznania się z materiałami postępowania przygotowawczego | str. 745
7.2.2.2.9. Końcowe zaznajomienie podejrzanego z aktami postępowania przygotowawczego przed 1 lipca 2015 r. | str. 748
7.2.2.2.10. Końcowe zaznajamianie podejrzanego z materiałami postępowania przygotowawczego od 1 lipca 2015 r. | str. 749
7.2.2.2.11. Prawo podejrzanego do końcowego zapoznawania się z aktami postępowania przygotowawczego po 15 kwietnia 2016 r. | str. 750
7.2.2.2.12. Udostępnianie podejrzanemu akt postępowania przygotowawczego w związku z zastosowaniem tymczasowego aresztowania | str. 752
7.2.2.2.13. Prawo podejrzanego do składania zażalenia. Stosowanie zakazu reformationis in peius | str. 755
7.2.3. Oskarżony | str. 757
7.2.3.1. Uwagi ogólne | str. 757
7.2.3.2. Pojęcie oskarżonego | str. 758
7.2.3.3. Gwarancje i prawa oskarżonego w świetle kodeksu postępowania karnego | str. 761
7.2.3.3.1. Prawo do obrony jako podstawowe uprawnienie oskarżonego | str. 761
7.2.3.3.2. Prawo oskarżonego do informacji procesowej | str. 779
7.2.3.3.3. Prawo do tłumacza | str. 783
7.2.3.4. Obowiązki oskarżonego | str. 786
7.2.3.4.1. Uwagi wstępne | str. 786
7.2.3.4.2. Obowiązek stawiennictwa na każde wezwanie organów procesowych w przypadku, gdy oskarżony pozostaje na wolności | str. 787
7.2.3.4.3. Obowiązek zawiadomienia organu, który prowadzi postępowanie o każdej zmianie miejsca swojego zamieszkania lub pobytu | str. 789
7.2.3.4.4. Obowiązek wskazania adresu dla doręczeń w kraju w przypadku, gdy oskarżony przebywa za granicą | str. 792
7.2.3.4.5. Obowiązek poddania się czynnościom dowodowym określonym w art. 74 § 2 k.p.k. | str. 796
7.2.3.4.6. Podsumowanie | str. 801
7.2.3.5. Dopuszczalność kumulacji roli procesowej oskarżonego z innymi rolami procesowymi | str. 802

ROZDZIAŁ 8. Strony szczególne | str. 806
8.1. Podmiot zbiorowy | str. 808
8.2. Interwenient | str. 815
8.2.1. Istota interwencji | str. 815
8.2.2. Początki instytucji interwenienta | str. 823
8.2.3. Pozycja interwenienta w postępowaniu | str. 825
8.2.4. Zgłoszenie interwencji | str. 826
8.2.5. Wpływ interwencji na możliwości skróconego zakończenia postępowania | str. 828
8.2.6. Kumulacja ról procesowych | str. 829
8.2.7. Poszczególne uprawnienia interwenienta | str. 831
8.3. Podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej | str. 832
8.3.1. Istota odpowiedzialności posiłkowej | str. 832
8.3.2. Pozycja podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej w kolejnych regulacjach prawa karnego skarbowego | str. 836
8.3.3. Pociągnięcie do odpowiedzialności posiłkowej | str. 837
8.3.4. Kumulacja i zmiana roli procesowej | str. 839
8.3.5. Pozycja podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej w postępowaniu karnym skarbowym - zagadnienia ogólne | str. 841
8.3.6. Udział podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej w czynnościach procesowych | str. 844
8.4. Rodzice i opiekun nieletniego | str. 847

ROZDZIAŁ 9. Przedstawiciel ustawowy | str. 852
9.1. Przedstawiciel ustawowy pokrzywdzonego małoletniego, ubezwłasnowolnionego lub nieporadnego | str. 853
9.2. Przedstawiciel ustawowy oskarżonego nieletniego lub ubezwłasnowolnionego | str. 859

ROZDZIAŁ 10. Obrońca | str. 862
10.1. Rys historyczny | str. 867
10.2. Rozważania prawnoporównawcze | str. 882
10.2.1. Belgia | str. 883
10.2.2. Francja | str. 885
10.2.3. Włochy | str. 888
10.2.4. Niemcy | str. 890
10.2.5. Austria | str. 897
10.2.6. Anglia i Walia | str. 899
10.3. Tryby powołania obrońcy w polskim w procesie karnym | str. 902
10.3.1. Obrona obligatoryjna | str. 902
10.3.2. Obrońca z wyboru i obrońca z urzędu | str. 909
10.4. Stanowisko prawne obrońcy | str. 917
10.5. Efektywność obrońcy w procesie karnym i jej kodeksowe uwarunkowania | str. 927
10.5.1. Próba zdefiniowania efektywności udziału obrońcy w procesie karnym | str. 927
10.5.2. Wybrane przepisy k.p.k. z 1997 r. warunkujące efektywny udział obrońcy w procesie | str. 929
10.5.2.1. Nakaz działania na korzyść oskarżonego (art. 86 § 1 k.p.k.) | str. 929
10.5.2.2. Sprzeczność interesów oskarżonych reprezentowanych przez jednego obrońcę (art. 85 § 1 k.p.k.) | str. 933
10.5.2.3. Tajemnica obrończa | str. 935
10.6. Znaczenie udziału i uprawnienia obrońcy w postępowaniu sądowym | str. 939
10.6.1. Rola obrońcy w porozumieniach procesowych | str. 939
10.6.2. Rola obrońcy na rozprawie sądowej | str. 952
10.6.2.1. Przygotowanie do rozprawy | str. 952
10.6.2.2. Rola obrońcy w przeprowadzaniu postępowania dowodowego na rozprawie głównej po 1 lipca 2015 r. | str. 957
10.7. Kilka refleksji o wpływie nowelizacji z 11 marca 2016 r. na rolę obrońcy w postępowaniu sądowym | str. 969

ROZDZIAŁ 11. Pełnomocnik | str. 976
11.1. Pełnomocnik w kodeksie postępowania karnego | str. 976
11.1.1. Uwagi wstępne | str. 980
11.1.2. Prawo do pełnomocnika w świetle dokumentów europejskich oraz Konstytucji RP | str. 985
11.1.3. Charakter prawny udzielenia pełnomocnictwa | str. 997
11.1.4. Udzielenie pełnomocnictwa | str. 999
11.1.5. Ustanie pełnomocnictwa | str. 1011
11.1.6. Zakres pełnomocnictwa | str. 1019
11.1.7. Pełnomocnictwo z urzędu | str. 1030
11.1.8. Pełnomocnictwo obligatoryjne, przymus adwokacki | str. 1039
11.1.9. Rola pełnomocnika strony w postępowaniu karnym | str. 1049
11.1.10. Pełnomocnik osoby niebędącej stroną | str. 1058
11.2. Pełnomocnik w postępowaniach pozakodeksowych | str. 1064
11.2.1. Uwagi wstępne | str. 1064
11.2.2. Pełnomocnik w postępowaniu karnym skarbowym | str. 1065
11.2.3. Pełnomocnik w postępowaniu w sprawach o wykroczenia | str. 1074
11.2.4. Pełnomocnik w postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 1076
11.2.5. Pełnomocnik w postępowaniu przeciwko podmiotowi zbiorowemu | str. 1079

ROZDZIAŁ 12. Rzecznicy interesu społecznego | str. 1080
12.1. Rzecznik Praw Obywatelskich | str. 1080
12.1.1. Charakterystyka instytucji ombudsmana | str. 1081
12.1.2. Rola Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu karnym | str. 1084
12.1.2.1. Środki procesowe | str. 1084
12.1.2.1.1. Żądanie wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego (art. 14 pkt 5 ustawy o RPO) | str. 1084
12.1.2.1.2. Kasacja (art. 14 pkt 8 ustawy o RPO) | str. 1092
12.1.2.1.3. Pytanie prawne (art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy o RPO) | str. 1092
12.1.2.1.4. Żądanie wszczęcia postępowania w sprawie cywilnej i udział w każdym toczącym się już w tej kwestii postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi (art. 14 pkt 4 ustawy o RPO) | str. 1101
12.1.2.2. Środki w sprawach indywidualnych o charakterze postulatywnym | str. 1103
12.1.2.2.1. Skierowanie wystąpienia do organu, organizacji lub instytucji, w których działalności Rzecznik stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela (art. 14 pkt 2 ustawy o RPO) | str. 1103
12.1.2.2.2. Zwrócenie się do organu nadrzędnego nad jednostką (organem, organizacją lub instytucją), w której działalności Rzecznik stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela z wnioskiem o zastosowanie środków przewidzianych w przepisach prawa (art. 14 pkt 3 ustawy o RPO) | str. 1109
12.1.2.3. Wnioski do Trybunału Konstytucyjnego i do właściwych organów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej | str. 1117
12.2. Rzecznik Praw Dziecka | str. 1119
12.2.1. Wstęp | str. 1120
12.2.2. Kompetencje Rzecznika Praw Dziecka | str. 1124
12.2.3. Rola Rzecznika Praw Dziecka w procesie karnym | str. 1126
12.2.4. Konkluzje | str. 1134
12.3. Prokurator Generalny jako rzecznik interesu społecznego | str. 1141
12.3.1. Wprowadzenie | str. 1143
12.3.2. Prokurator Generalny w II Rzeczypospolitej (1918-1989) | str. 1144
12.3.2.1. Do 1950 r. | str. 1144
12.3.2.2. Lata 1950-1985 | str. 1150
12.3.2.3. Lata 1985-1989 | str. 1154
12.3.3. Prokurator Generalny w III Rzeczypospolitej | str. 1157
12.3.3.1. Do 2009 r | str. 1157
12.3.3.2. Do wejścia w życie ustawy Prawo o prokuraturze | str. 1159
12.3.3.3. Aktualny stan prawny | str. 1161
12.3.4. Pojęcie działania w interesie społecznym | str. 1163
12.3.4.1. Dobro wspólne | str. 1163
12.3.4.2. Pojęcie "interes" i jego rodzaje | str. 1171
12.3.5. Kiedy Prokurator Generalny jest rzecznikiem interesu społecznego | str. 1176
12.3.6. Podsumowanie | str. 1186
12.4. Prokurator jako rzecznik interesu społecznego | str. 1189
12.4.1. Wprowadzenie | str. 1194
12.4.2. Pojęcie "interes społeczny" | str. 1197
12.4.3. Przejawy działalności prokuratora jako rzecznika interesu społecznego | str. 1200
12.4.3.1. Uwagi wstępne | str. 1200
12.4.3.2. Prokurator jako rzecznik interesu społecznego w poglądach doktryny | str. 1201
12.4.3.3. Prokurator niebędący rzecznikiem interesu społecznego | str. 1204
12.4.3.3.1. Prokurator cofający akt oskarżenia | str. 1204
12.4.3.3.2. Prokurator składający wnioski dowodowe | str. 1206
12.4.3.3.3. Prokurator zaskarżający orzeczenie na korzyść oskarżonego | str. 1207
12.4.3.3.4. Prokurator uczestniczący w rozprawie wytoczonej przez oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego | str. 1208
12.4.3.3.5. Prokurator uczestniczący w postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie lub niesłuszne stosowanie środków przymusu | str. 1214
12.4.3.3.6. Prokurator Generalny wnoszący kasację nadzwyczajną | str. 1216
12.4.3.4. Prokurator jako rzecznik interesu społecznego | str. 1217
12.4.3.4.1. Prokurator w postępowaniu sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego | str. 1217
12.4.3.4.2. Prokurator składający wniosek o orzeczenie środka kompensacyjnego obowiązku naprawienia szkody | str. 1239
12.4.3.4.3. Prokurator wykonujący prawa zmarłego pokrzywdzonego | str. 1242
12.4.3.4.4. Prokurator w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego | str. 1247
12.4.4. Prokurator w postępowaniu adhezyjnym | str. 1247
12.5. Przedstawiciel społeczny | str. 1254
12.5.1. Rys historyczny | str. 1255
12.5.2. Charakter prawny przedstawiciela społecznego | str. 1260
12.5.3. Status przedstawiciela społecznego w postępowaniu sądowym | str. 1263
12.5.3.1. Przesłanki materialne dopuszczenia do udziału w postępowaniu sądowym przedstawiciela społecznego | str. 1264
12.5.3.2. Przesłanki formalne dopuszczenia do udziału w postępowaniu sądowym przedstawiciela społecznego | str. 1265
12.5.3.2.1. Zdolność procesowa organizacji społecznych | str. 1265
12.5.3.2.2. Prawidłowa delegacja | str. 1267
12.5.3.2.3. Treść uchwały | str. 1268
12.5.3.2.4. Osoba przedstawiciela społecznego | str. 1269
12.5.3.2.5. Termin. Orzeczenie o dopuszczeniu | str. 1272
12.5.3.2.6. Cofnięcie zgłoszenia przedstawiciela społecznego oraz odwołanie decyzji o dopuszczeniu organizacji społecznej | str. 1274
12.5.3.2.7. Problem wielości przedstawicieli społecznych | str. 1277
12.5.4. Uprawnienia przedstawiciela społecznego w postępowaniu sądowym | str. 1280
12.5.4.1. Uwagi wstępne | str. 1280
12.5.4.2. Prawo do uczestniczenia w rozprawie | str. 1280
12.5.4.3. Prawo do znajomości materiałów postępowania | str. 1282
12.5.4.4. Uczestnictwo w posiedzeniu | str. 1283
12.5.4.5. Prawo do wypowiadania się i składania oświadczeń na piśmie | str. 1284
12.5.4.6. Zagadnienie prawa do składania wniosków dowodowych | str. 1286
12.6. Amicus curiae | str. 1291
12.7. Instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna jako rzecznik interesu społecznego | str. 1293
12.7.1. Minister Sprawiedliwości | str. 1294
12.7.2. Organy kontroli państwowej | str. 1296
12.7.2.1. Państwowa Inspekcja Pracy | str. 1297
12.7.2.2. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego | str. 1298
12.7.2.3. Podmioty państwowe zobowiązane do zawiadomienia o przestępstwie | str. 1298
12.7.3. Wnioski końcowe | str. 1299

ROZDZIAŁ 13. Inni uczestnicy postępowania karnego | str. 1302
13.1. Świadek, biegły | str. 1302
13.1.1. Wstęp | str. 1307
13.1.2. Świadek | str. 1308
13.1.3. Biegły | str. 1326
13.1.4. Podsumowanie | str. 1349
13.2. Tłumacz, stenograf, ekspert, osoba przybrana do czynności, protokolant | str. 1352
13.2.1. Wstęp | str. 1354
13.2.2. Tłumacz | str. 1355
13.2.3. Stenograf | str. 1360
13.2.4. Ekspert | str. 1365
13.2.5. Osoba przybrana do czynności | str. 1369
13.2.6. Protokolant | str. 1371
13.2.7. Podsumowanie | str. 1378

Autorzy | str. 1381

Skorowidz przedmiotowy | str. 1385