Tadeusz Ervinne (Stefan Essmanowski, Emil Zegadłowicz), Gra w zielone czyli Świadome ojcostwo. Heca w trzech aktach z prologiem i epilogiem

Publikacja jest efektem projektu realizowanego w Muzeum Sztuki w Łodzi w kooperacji z Zakładem Literatury XX iXXI wieku UŁ. Badania, prowadzone w duchu case studies, koncentrowały się na zjawiskach świadczących o przywiązaniu artystów do rozmaitych wariantów awangardowo pojętej zasady integracji sztuk. Akcentowały one także zbieżność dążeń twórców w Polsce po 1945 roku w różnych kontekstach społeczno-politycznych, instytucjonalnych czy nawet towarzyskich.
Książka dotyczy sojuszy i analogii w obrębie sztuk wizualnych i literatury – zarówno ponad ich zwyczajowo respektowanymi formułami, jak i w umownie przestrzeganych i honorowanych granicach. Autorzy zgromadzonych tekstów starają się uchwycić wzajemne artystyczne stymulowanie w rozprzestrzenianiu konkretnych idei, a zarazem interesuje ich zmiana usytuowań i optyk w postrzeganiu pozornie dobrze znanych zagadnień; innymi słowy – wszystko to, co kryje się w semantycznym potencjale tytułowych „(dy)fuzji”.
„Tom ma wyraźny rys nowatorski – i to zarówno w płaszczyźnie rewelatorskiej (tam, gdzie mowa jest o zjawiskach słabo zbadanych), jak i w obszarze repetycji (tam, gdzie poruszane są zagadnienia nie najgorzej opracowane). [...] Wyłania się też w nim pewien dział by tak rzec, poznawczy. Po jednej jego stronie sytuują się przyczynki do twórczości bardzo znanych i znanych artystów (Białoszewski, Brzozowski, Buczkowski, Czycz, Haupt, Kantor, Peiper, Strzemiński, Themerson), z drugiej natomiast strony otrzymujemy kompetentne teksty, poświęcone artystom i zjawiskom znanym mniej lub niemal wcale (Bruszewski, Dłużniewski, Kryszkowski, Partum czy też sztuka artzinów). Siłą rzeczy, te pierwsze przyczynki wymagają podjęcia swoistego agonu z badaczami-poprzednikami, te drugie zaś stanowią nowość intelektualną niejako same przez się. Takie zestawienie wydaje się bardzo ożywcze dla wymowy całej publikacji”.
Z recenzji dr. hab. Piotra Łuszczykiewicza, prof. UAM

Praca ma charakter poznawczy i analityczny, odnosi się do kształtowania standardów środowiska mieszkaniowego. Przedstawione w niej zagadnienia dotyczą zarówno założeń urbanistycznych, architektury, układów funkcjonalnych zagospodarowania otoczenia, jak i społeczno-organizacyjnych aspektów związanych ze społecznościami zamieszkującymi w zespołach zabudowy powstającej z udziałem środków publicznych. Celem opracowania jest przedstawienie stanu środowiska mieszkaniowego, identyfikacja cech tego środowiska oraz złożoności zagadnień związanych z mieszkaniem, jego otoczeniem oraz społecznymi aspektami architektury mieszkaniowej powstającej ze środków publicznych. Problematykę kształtowania architektury środowiska mieszkaniowego subwencjonowanego ze środków publicznych badano na tle doświadczeń europejskich, w tym polskich, ubiegłego stulecia i początku XX w. Analiza doświadczeń krajów europejskich wskazuje na istotną rolę środków publicznych, na ich wpływ nie tylko na standardy mieszkaniowe, ale także na formy architektoniczne i rozwiązania urbanistyczne zabudowy mieszkaniowej. W pracy skoncentrowano się na efektach realizacyjnych inwestycji towarzystw budownictw aspołecznego. Analizowano możliwości przyszłego kształtowania osiedli i zespołów mieszkaniowych w kontekście zrównoważonego rozwoju w strukturze miasta. Jednak dla dopełnienia obrazu społecznych uwarunkowań w kształtowaniu środowiska mieszkaniowego przedstawiono też wybrane przykłady z krajów europejskich. Przedstawiona w tej rozprawie problematyka architektury środowiska mieszkaniowego tworzonego z udziałem środków publicznych obejmuje:

– kształtowanie środowiska mieszkaniowego subsydiowanego ze środków publicznych
z omówieniem tendencji europejskich okresu międzywojennego i powojennego,
– tendencje w polskiej architekturze mieszkaniowej subsydiowanej ze środków publicznych z uwzględnieniem koncepcji mieszkania społecznie najpotrzebniejszego
z okresu międzywojennego oraz powojennych koncepcji społecznej zabudowy mieszkaniowej,
– środowisko mieszkaniowe społecznego budownictwa czynszowego w Polsce po 1989 r., jego transformację i poszukiwanie definicji budownictwa społecznego,
– obraz zabudowy mieszkaniowej towarzystw budownictwa społecznego z omówieniem podstaw prawnych i stosowanych rozwiązań architektonicznourbanistycznych,
– kształtowanie zrównoważonego środowiska mieszkaniowego w warunkach polskich, w tym rewitalizację zdegradowanych struktur mieszkaniowych, preferencje i standardy społecznego budownictwa mieszkaniowego oraz kryteria oceny środowiska mieszkaniowego subsydiowanego ze środków publicznych.

Na podstawie wyników analiz i badań własnych oraz literatury przedmiotu wskazano na potrzebę poszerzenia kryteriów wyróżniających społeczną architekturę mieszkaniową, w szczególności w zakresie czynników: społecznych, organizacyjnych, politycznych, ekonomicznych, architektonicznych, urbanistycznych.

Art of the Armenian Diaspora. This volume includes 10 studies on the history and art of the Armenian Diaspora from the Byzantine to the modern period. The authors of the articles represent the most important research centres where research in the history of Armenian art is conducted. In several articles we have a presentation of unknown monuments like a recently discovered manuscript (from 1352), belonging to the collection of a French collector Guillaume Aral or the Armenian Bible from the Gulbenkian Museum in Lisbon (17th Century). The book also includes historical articles about the Armenian Diaspora in Central Europe. The volume ends with articles on the present day.

yfrowa dekada poświęcona jest związkom między sztuką i technologią w XX wieku, jednak przede wszystkim obejmuje lata 1965–1975, kiedy artyści po raz pierwszy zainteresowali się wykorzystaniem komputerów na gruncie sztuki. Opisane zostały tutaj przykłady artystycznego użytkowania komputerów przez inżynierów pracujących w Bell Labs oraz prace wywodzących się ze Stuttgartu artystów skupionych wokół Maxa Bensego.

Tytułowa cyfrowa dekada to czas, w którym z jednej strony następuje swoista instytucjonalizacja sztuki komputerowej, ponieważ jej istnienie zaczynają dostrzegać przedstawiciele świata sztuki, z drugiej zaś stanowi moment utraty niewinności, gdyż pojawiają się artyści, którzy zaczynają otwarcie krytykować zbliżenie się sztuki i technologii. W tym kontekście przeanalizowana została działalność twórców skupionych wokół ruchu Nowe Tendencje z Zagrzebia, Art Workers Coalition, Experiments in Art and Technology oraz artystów takich jak Frieder Nake i Gustav Metzger, którzy indywidualnie wyrażali swój sprzeciw względem komputerów oraz technologii produkowanych przez firmy współpracujące z wojskiem. W książce opisane zostały również prace polskich artystów zainteresowanych rozwojem komputerów, cybernetyką oraz technologią, szczególnie środowiska związanego z Jerzym Ludwińskim.

Choć Cyfrowa dekada skupia się przede wszystkim na analizie praktyk artystycznych, to sztuka komputerowa i technologiczna zostały potraktowane jako zjawiska zaangażowane politycznie, stąd też umiejscowiono je na tle społeczno-politycznym i w kontekście rozwoju technologii komputerowych.

Display to próba szerszego spojrzenia na problematykę wystawy i wystawiania, od strony zagadnienia ekspozycji. Wraz z rosnącym – również w Polsce – zainteresowaniem uprawianiem nie tylko krytyki artystycznej i historii sztuki koncentrującej się na przedmiocie wystawienia, ale także teoretycznej refleksji wokół metod i strategii kuratorskich i ich specyfiki, a także uzależnieniami od warunków chociażby danej przestrzeni czy kontekstów teoretycznych danej instytucji, to, w jaki sposób wystawia staje się powoli kluczowym problemem. Inspirowana korporalnym myśleniem o wystawie zaproponowanym przez Mieke Bal antologia pomyślana została jako swoisty przewodnik i chce pokazać interesujące nas zjawisko w bardzo różnych perspektywach.

Zebrane teksty mają bardzo zróżnicowany charakter. Część to klasyczne już dla współczesnej anglosaskiej humanistyki – i dotychczas nie tłumaczone na język polski – ujęcia, dopełnione pracami polskich badaczy przedmiotu.
Zgromadzony materiał został podzielony na trzy, płynnie przechodzące w siebie segmenty zorganizowane wokół poruszanej problematyki, ale także ze względu na użyte przez badaczy narzędzia i teorie często powracające w tomie w różnych konfiguracjach: O ramie, O wystawie, O ciele.

Opracowanie poświęcone jest analizie wpływu czynników subiektywnych na ocenę wartości artystycznych zabytków Krakowa w procesie ich ochrony na wybranych przykładach w pierwszym dwudziestopięcioleciu po zakończeniu II wojny światowej.
Monografia przedstawia najbardziej burzliwy okres odbudowy polskiej państwowości po 1945 roku i losy procesu konserwacji zabytków architektury w tych realiach. Wtedy konserwacja była czymś więcej niż dziedziną nauki i sztuki. Stała się również tubą propagandy ideologii PRL i pewną formą narzędzia do rozliczenia się z traumatyczną przeszłością.
Praca zawiera około 120 mało znanych, a czasem nawet niepublikowanych materiałów graficznych.