„Theory and Practice of Second Language Acquisition” 2017. Vol. 3 (1)

Punktem wyjścia do szczegółowych rozważań Autora o treściach komparatystycznych, dotyczących wzajemnych wpływów europejskiej dawnej i najnowszej kultury literackiej, jest przekonanie, że w znakomitej większości arcydzieł polskich i światowych rozmaite wątki dają się identyfikować – mniej lub bardziej precyzyjnie – z tradycją rzymską jako jej kolebką. Autora zachwyca nieprzemijający urok pierwszych zdań arcydzieł (choć nie zawsze to, co utrwaliło się w pamięci pokoleń w istocie jest pierwszym zdaniem dzieła), niepokoi tendencja do okrawania rozległych wcześniejszych myśli pisarzy do wyrwanych z kontekstu coraz krótszych kilkuwyrazowych frazesów. W tonacji eseistyczne, zatem przystępnej dla Czytelnika, Autor pisze także o arcydziełach kultury polskiej i światowej, o Rękopisie znalezionym w Saragossie Jana Potockiego i Dżumie Alberta Camusa, o inwokacji Pana Tadeusza Adama Mickiewicza i Zemście Fredry, o Mistrzu i Małgorzacie Michaiła Bułhakowa i Wojnie żydowskiej Liona Feuchtwangera, o pewnym motywie wziętym z Homera w noweli filmowej, scenariuszu i filmie Góry o zmierzchu Krzysztofa Zanussiego oraz o zapomnianym Bogactwie Wandy Miłaszewskiej, o tęsknocie za trzynastozgłoskowcem Wisławy Szymborskiej i romantycznym źródle frazy tytułowej Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego, pisze z przekonanie, że „Sonet nie umiera nigdy” i ukazuje na tle tradycji wśród współczesnych odnowicieli gatunku Stanisława Barańczaka i Tadeusza Kijonkę. Książka powinna zainteresować nie tylko studentów kierunków humanistycznych, ale wszystkich miłośników dobrej literatury, szukających w arcydziełach wiedzy o świecie i sobie, przeżyć innych niż te, których dostarczają Muzy nienastawione na pismo.

Monografia charakteryzuje funkcje polskich konstrukcji formalnie narzędnikowych typu szybkim krokiem, donośnym głosem, które były możliwe do uchwycenia po ich zestawieniu z odpowiednikami w niemieckich tekstach równoległych w obu kierunkach tłumaczenia. Przyjrzenie się ekwiwalentom quasi-narzędnikowego adwerbiale w niemieckich tekstach pozwoliło na postawienie na nowo pytania o jego rolę w systemie polszczyzny. „Obiektywność informacyjna” quasi-narzędnika sprawia, że możliwe jest przeniesienie charakterystyki wskazanego w wypowiedzeniu „narzędzia” (ktoku, głosu itd.) zarówno na właściwości akcji, jak i agensa. Formalne narzędniki zatem lepiej niż przysłówki i przymiotniki nadają się do pełnienia funkcji predykatów sekundarnych. Ich wielosylabowość sprawia też, że to one, a nie leksykalne przysłówki, są preferowane w pozycjach rematycznych. Rozprawa ma charakter interdyscyplinarny: przekładoznawczy, językoznawczy i metaleksykograficzny.

e-ISBN: 978-83-233-8730-5

Przekładaniec – Półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ jest recenzowanym czasopismem naukowym poświęconym zagadnieniom przekładu literackiego.

Pomimo upływu czasu, problematyka autonomii w dydaktyce językowej nie tylko nie traci na atrakcyjności, ale staje się coraz bardziej aktualna, nie tylko dlatego, że konieczność rozwijania postaw i zachowań
autonomicznych stanowi jeden z filarów europejskie
j polityki językowej i że jest ona podkreślana w wielu oficjalnych dokumentach, ale również dlatego, że taki jest w dużej mierze wymóg otaczającej nas rzeczywistości. Trudno się bowiem nie zgodzić, że w obliczu coraz większej mobilności uczniów i studentów
czy możliwości oferowanych przez technologie komputerowo
-
informacyjne, samodzielność w nauce języka obcego, jakkolwiek nie byłaby ona definiowana, stanowi wartość samą w
sobie, umożliwiając uczącym się o wiele bardziej skuteczne funkcjonowanie w różnych kontekstach. Pomimo to, promowanie autonomii wcale
nie jest priorytetem dla wielu nauczycieli, a sami uczniowie często nie są
chętni do przejęcia odpowiedzialności za własną naukę, ograniczając się
do wykonywania tylko tych zadań, które są od nich wymagane.
Choć
przyczyn takiego stanu rzeczy jest z całą pewnością bardzo wiele, to na-
leży przypuszczać, że jedną z ważniejszych jest niedostateczna świadomość rozwiązań, pozwalających
na umiejętne powiązanie rozwijania autonomii z osiąganiem celów dydaktycznych, które byłyby zgodne z zapisami podstawy programowej i wymaganiami egzaminacyjnymi.

Monografia zbiorowa zatytułowana Current Developments in English Historical Linguistics: Studies in Honour of Rafał Molencki to festschrift dla prof. Rafała Molenckiego złożony z 16 artykułów autorstwa przyjaciół i współpracowników jubilata z Polski i z zagranicy. Znajdziemy tu artykuły z zakresu językoznawstwa historycznego, które wpisują się w szeroki nurt badań nad historią języka angielskiego i szkockiego. Publikację otwiera artykuł Jerzego Wełny o żartobliwym charakterze, prezentujący zarazem sylwetkę prof. Molenckiego, jak i garść rozważań natury etymologiczno-kulturowej na temat jego imienia i nazwiska. Pozostałe teksty zostały rozdzielone pomiędzy tematyczne części zatytułowane odpowiednio Medieval English Syntax, Semantics/Lexis/Translation oraz Phonology. Tom stanowi świetną publikację przeglądową, dokumentującą różnorodność tematyki badawczej, metodologii i danych językowych, jakimi zajmują się obecnie językoznawcy historyczni badający historię języka angielskiego. Można w nim znaleźć studia nad gramatykalizacją, badania w skali mikro i makro, teksty o nachyleniu teoretycznym i materiałowym, poświęcone semantyce, fonologii, składni, a nawet przekładowi.

Jan Januszowski znany jest przede wszystkim jako wydawca Jana Kochanowskiego, najznakomitszy drukarz polskiego Odrodzenia. Był on prawdziwym człowiekiem Renesansu, l'uomo universale, który odebrał wykształcenie prawnicze, ale zajmował sie historiografią i filologią, teologią i nauka o gwiazdach, pisał i tłumaczył.

Oddawana do rąk Czytelników książka jest pierwszą monografią twórczości pisarskiej Jana Januszowskiego. Autorka zajęła się zidentyfikowaniem, zebraniem i omówieniem różnorodnych prac właściciela Oficyny Łazarzowej, których był autorem lub tłumaczem, oraz tych, o których wiadomo, że pełnił w stosunku do nich rolę twórczego i zaangażowanego w proces powstawania książki redaktora. Pozwoliło to ukazać rozległość zainteresowań Januszowskiego, rozpoznać jego intelektualne upodobania oraz stosunek, zwykle bardzo osobisty, do rozmaitych kwestii kształtujących życie społeczne i kulturalne końca XVI i początku XVII wieku.

Czcionką i piórem kreśli intelektualną sylwetkę architypografa i opowiada życiowe przypadki sekretarza królewskiego, padewczyka rozległej wiedzy i horyzontów, wybitnego wydawcy, pisarza, a wreszcie księdza, z oddaniem służącego sprawie katolickiej reformy.