Transformacje Przewodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce

Tom Szkoła/Pismo jest pierwszą w Polsce autorską propozycją podjęcia problematyki antropologii szkoły oraz szkolnej piśmienności. Są w nim prezentowane przekłady klasycznych bądź najnowszych tekstów oraz wyniki różnorodnych badań terenowych (prowadzonych m.in. wśród Indian Ameryki Południowej, wśród uchodźców tybetańskich w Nepalu, w polskich szkołach, w tym placówkach oświatowych dla niewidomych, a także w szkołach mniejszości łużyckiej, kaszubskiej i bretońskiej). Autorzy pokazują, że szkoła stanowi zestaw praktyk kulturowych, jest swoistą historycznie i kulturowo formą bycia w świecie, która przekracza to, co zawarte w programach nauczania oraz w instytucjonalnych formach ich realizacji.

Autor przedstawia dzieje współpracy badaczy społecznych z wojskiem i wywiadem od czasów wypraw Jamesa Cooka, przez rywalizację kolonialną mocarstw europejskich, I i II wojnę światową, okres zimnej wojny aż do współczesnych interwencji militarnych w Iraku i w Afganistanie. Ukazuje proces kształtowania się standardów etycznych związanych z uprawianiem zawodu antropologa oraz dowodzi, że wszelkie wojenne zaangażowanie antropologów musi być postrzegane jako "brudne" nadużycie badań społecznych.

Książka w sposób przystępny i porywający pokazuje jawne i niejawne przykłady kooperacji antropologów z wojskiem i wywiadem, funkcjonujące przykrywki tajnej działalności, a także towarzyszące temu dylematy etyczne i rozbieżne oceny środowiska naukowego.
Z ciekawej perspektywy prezentuje działania takich antropologów brytyjskich i amerykańskich, jak m.in. Thomas E. Lawrence, Margaret Mead czy Gregory Bateson. Opisuje także niesławną współpracę antropologów niemieckich z władzami nazistowskimi, a w części poświęconej programowi HTS, realizowanemu w Iraku i Afganistanie, pokazuje m.in. w jak zaawansowany technologicznie sposób wykorzystywane są współcześnie dane pozyskiwane przez "antropologów w mundurach".

Autobiografizm jest zjawiskiem pogranicznym, oscylującym między sztuką a życiem, wzniosłością a trywialnością. Choć od kilku dekad podlega systematycznym badaniom oraz cieszy się zainteresowaniem czytelników, twórców i mediów, nie traci „dzikiego” charakteru: przyrasta, zarasta, zmienia się i multiplikuje. Na takim założeniu oparte zostały temat i kompozycja tej monografii, szóstej publikacji w serii Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych. W trzech częściach książki znalazły się artykuły ułożone według klucza pojęciowego, wykrystalizowanego podczas dyskusji, która odbyła się tym razem w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego, na wieloznacznym pograniczu. Przebieg debaty podyktował tytuły części: Na pograniczach, Sceny autobiografii, Tożsamość w Polsce. Pierwsza zawiera artykuły opisujące doświadczenie półperyferii i peryferii, prowincji i dawnych kolonii, które układają się w mity reinwencyjne. Druga skupia się na społecznych umiejscowieniach, relacjach międzyludzkich oraz kontekstach autobiografii. Trzecia zaś to opowieść o tożsamości odbitej w opowieściach – celowo lub w pewnej mierze przypadkiem, na marginesie, na zakładce włożonej między spisywane w innym celu narracje.

Becoming Transnational Professional to książka o tym, w jaki sposób osoby zajmujące się nauką stają się członkami międzynarodowej społeczności badaczy, jak z lokalnego, wykształconego głównie w jednym systemie edukacyjnym naukowca rodzi się międzynarodowy specjalista funkcjonujący w przestrzeni ponadnarodowej czy ponadpaństwowej. Kariery polskich intelektualistów są podstawą analizy procesu awansu zawodowego przedstawionego w niniejszej książce. Autorka przez wiele lat obserwowała pracę młodych polskich naukowców na czołowych zagranicznych uniwersytetach i w laboratoriach. Przeprowadziła też ponad sto wywiadów z laureatami prestiżowych stypendiów.
Powstała książka nie tylko dla młodych adeptów przygotowujących się do pokonywania kolejnych szczebli kariery akademickiej i naukowej. Przystępny język i liczne cytaty z rozmów z badaczami, jak i opisy wielu różnorodnych sytuacji życiowych sprawiają, iż może ona zainteresować całe środowiska akademickie.
Izabela Wagner jest socjolożką, adiunktem w Zakładzie Socjologii Pracy i Organizacji IS Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistką procesów konstrukcji karier w środowiskach intelektualnych i artystycznych. Po zrealizowaniu wieloletniego badania poświęco­nego karierom artystycznym (socjalizacji wirtuozów skrzypiec w szczególności) uwieńczonego pracą doktorską zrealizowaną w EHESS (Wyższej Szkole Nauk Społecznych) w Paryżu, skupiła się na analizie karier konstruowanych w środowiskach naukowych. Autorka prowadzi badania etnograficzne w różnych krajach (Francja, Polska, USA i epizodycznie w Niemczech), studiując kariery naukowców pochodzących z całego świata. Dzięki wsparciu Fundacji Kościuszkowskiej w 2010/2011 kontynuowała swe prace w Stanach Zjednoczonych, będąc badaczem wizytującym na Uniwersytecie Harvardzkim w Departamencie Historii Nauki.

Problem główny niniejszej monografii stanowi określenie poziomu wyuczonej bezradności u młodzieży licealnej, a problemy szczegółowe dotyczą stylu wyjaśniania zdarzeń (optymistycznego vs pesymistycznego, czyli sprzyjającego bezradności, zagrożeniu nią bądź wprost przeciwnie – chroniącego przed bezradnością), bezradności intelektualnej, objawów depresji, korelacji stylu wyjaśniania i bezradności intelektualnej z podatnością na objawy depresyjne oraz korelacji stylu wyjaśniania, a także bezradności intelektualnej z osiągnięciami szkolnymi (ocenami z głównych przedmiotów i średnią ocen). Do ustalenia poziomu różnorodnych zmiennych, ważnych dla tej pracy, zastosowano badania ilościowe – skale psychologiczne oraz kwestionariusz ankiety, a także badanie jakościowe – wywiad w grupach fokusowych. (Fragment Wstępu)

Książka poświęcona jest zagadnieniu budowania narodów w Europie Południowo-Wschodniej. Autor na przykładzie nacjonalizmu boszniackiego w Bośni i Hercegowinie pokazuje, że naród powstaje w trakcie nieustannej walki politycznej o treści symboliczne, które stanowią o jego istocie. Na podstawie reinterpretacji historycznego procesu wyłaniania się boszniackiego nacjonalizmu oraz systematycznej analizy współczesnej polityki pamięci odnoszącej się do wojny lat 1992–1995 Tomasz Rawski przedstawia specyfikę procesu budowania narodu – jego złożoną, wielowątkową dynamikę, pełną wewnętrznych napięć, tarć i sprzeczności.

Praca jest bogatym w warstwie empirycznej, oryginalnym teoretycznie wkładem w dyskusję o procesach narodowotwórczych i polityce pamięci na terenie byłej Jugosławii. (...) To dzieło dojrzałe, spójne, wciągające i bardzo potrzebne na polskim rynku wydawniczym.
dr hab. Marcin Lubaś, prof. UJ

Książka Tomasza Rawskiego to nie tylko wąskie studium przypadku przeznaczone dla niewielkiego grona specjalistów; ze względu na teoretyczne zaplecze powinna zainteresować szersze grono czytelników – wszystkich, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę na temat współczesnej teorii narodu i nacjonalizmu.
dr hab. Krzysztof Jaskułowski, prof. SWPS

Tomasz Rawski – socjolog, bałkanista, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, stypendysta m.in. University College London, University of Uppsala i University of Sarajevo. Zajmuje się problematyką nacjonalizmu, polityki symbolicznej, polityki pamięci oraz budowania państw i narodów w Europie Wschodniej.