ebook
Trzy oblicza Sawy Nemanjicia Postać historyczna – autokreacja – postać literacka. Byzantina Lodziensia XXV
Błażej Szefliński
Ten produkt nie ma jeszcze opinii
Twoja opinia
aby wystawić opinię.
- Wysyłka na email (tylko dla produktów cyfrowych) 0.00 zł brutto
Autor opisuje i konfrontuje trzy oblicza żyjącego na przełomie XII i XIII stulecia Sawy Nemanjicia, znanego też jako św. Sawa Serbski, jednej z najważniejszych postaci w historii Serbii – pierwszego zwierzchnika serbskiej Cerkwi autokefalicznej, wybitnego męża stanu, wielkiego prawodawcy, zręcznego dyplomaty, utalentowanego literata. Jest to pierwsza polskojęzyczna monografia poświęcona tej nieprzeciętnej osobistości. Rozdział opisujący Sawę jako postać historyczną stanowi najobszerniejszą naukową biografię tego świętego, jaka powstała od 1900 r. Drugie oblicze Sawy – jego autokreacja – było do tej pory obszarem zupełnie niezbadanym. Natomiast wizerunek w literaturze autorstwa innych twórców przeanalizowany został dotąd jedynie fragmentarycznie. Książka w zupełności wypełnia tę lukę nie tylko w polskiej, ale również europejskiej nauce, co stanowi cel zawartych w niej rozważań. Ponadto została uzupełniona przekładem obszernego fragmentu „Żywota świętego Sawy”, pióra Teodozjusza Chilandarskiego.
- Tytuł
- Trzy oblicza Sawy Nemanjicia
- Podtytuł
- Postać historyczna – autokreacja – postać literacka. Byzantina Lodziensia XXV
- Autor
- Błażej Szefliński
- Język
- polski
- Wydawnictwo
- Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- ISBN
- 978-83-8088-207-2
- Rok wydania
- 2016 Łódź
- Wydanie
- 1
- Liczba stron
- 352
- Format
- Spis treści
- Wstęp 9
ROZDZIAŁ I. Stan badań nad życiem i średniowiecznym wizerunkiem literackim Sawy Nemanjicia 15
1. Wydania tekstów źródłowych 17
2. Badania nad życiem i działalnością Sawy Nemanjicia 23
3. Badania nad wizerunkiem literackim Sawy Nemanjicia 30
4. Ujęcie porównawcze 33
ROZDZIAŁ II. Sawa jako postać historyczna 35
1. Prolog – pochodzenie 35
2. Narodziny 38
2.1. Miejsce narodzin 38
2.2. Datacja narodzin 39
3. Dzieciństwo 48
4. Własna dzielnica 53
5. Ucieczka na górę Atos 57
6. Pobyt na Atosie 60
6.1. W monasterze św. Pantaleona i przenosiny do Watopedi 60
6.2. Korespondencja z ojcem i jego przybycie 62
6.3. Założenie monasteru Chilandar 64
6.4. Śmierć ojca i początki pracy pisarskiej – dokumenty klasztorne 69
6.5. Rocznica śmierci ojca i początki twórczości literackiej 75
6.6. Wizyta Stefana Nemanjicia i święcenia Sawy 78
6.7. Pozostałe działania w Chilandarze 82
7. Powrót do Serbii 84
8. Okres studenicki 86
8.1. Malowidła w Studenicy 86
8.2. Żywot ojca i Typikon studenicki 88
8.3. Hierofania Symeona 96
8.4. Służba świętemu Symeonowi 98
8.5. Działalność duszpasterska i budowa Żiczy 98
8.6. Misja u Streza 105
9. Powrót na Atos 107
10. Podróż do Nicei i uzyskanie autokefalii 114
11. Droga powrotna do Serbii 118
12. Okres żiczki 121
12.1. Organizacja nowych struktur cerkiewnych 121
12.2. Wykończenie i rozbudowa siedziby arcybiskupiej 124
12.3. Druga koronacja królewska Stefana i sabor duchowieństwa 127
12.4. Misja u króla węgierskiego 131
12.5. Stefan Radosław współwładcą koronowanym przez Sawę? 133
12.6. Zmiana na serbskim tronie 134
12.7. Ostateczna redakcja Służby świętemu Symeonowi 136
13. Pierwsza podróż do Ziemi Świętej 138
14. Okres między pielgrzymkami 143
15. Druga podróż do Ziemi Świętej i śmierć 148
16. Epilog – przeniesienie szczątków Sawy do Serbii 155
ROZDZIAŁ III. Kreacja własnego wizerunku przez Sawę 157
1. Ogólne uwagi o tendencjach w autoprezentacji w średniowieczu 157
2. Typikon karieski 159
3. Objaśnienie dla chcącego czytać ten psałterz 162
4. Typikon chilandarski 164
5. Żywot błogosławionego Symeona 167
6. List do igumena studenickiego Spirydona 175
7. Autokreacja w Służbie świętemu Symeonowi? 177
8. Podsumowanie 180
ROZDZIAŁ IV. Sawa jako postać literacka w serbskich utworach epickich epoki średniowiecza 181
1. Stefan Nemanjić 182
1.1. Chilandarska povelja 182
1.2. Żywot świętego Symeona 183
2. Żywot prologowy Sawy Arseniusza I 189
3. Żywot prologowy świętego Sawy (starszy) 193
4. Żywot świętego Sawy Domencjana 195
5. Żywot świętego Sawy Teodozjusza Chilandarskiego 208
6. Żywot arcybiskupa Arseniusza Daniela II 217
7. Krótki żywot świętego Sawy, tak zwany chilandarski 228
Zakończenie 229
Aneks 235
Wykaz skrótów 283
Bibliografia 287
Źródła 287
Opracowania 296
Summary 323
Indeks osób 329
Indeks nazw administracyjnych, miejscowych i etnicznych 337
Ilustracje 343
- Format pliku
- ebook
Pobierz fragment
Produkty podobne
„Jarmark małżeński serdecznej miłości”. Toruńskie wiersze weselne przełomu XVII i XVIII wieku
Opracowanie tekstów: Patrycja Potoniec i Krzysztof Obremski przy współpracy Krzysztofa Mikulskiego
Wprowadzenie i posłowie: Krzysztof Obremski
Toruńskie wiersze weselne przełomu XVII i XVIII w. zadziwiają. Nie są wszak konwencjonalnymi pochwałami cnót młodej pary oraz rodzin połączonych małżeństwem. Doprawdy wręcz unikatowe są, dopełniające niektóre epitalamia, zagadki polsko-katolickiej mniejszości w niemiecko-ewangelickim Toruniu – oficjalnie drukowane w mieście, zdawałoby się, purytańskim. Takie druki nie były znane ani w Gdańsku, ani w innych miastach Rzeczpospolitej Obojga Narodów…
Jeśli za Jerzym Bartmińskim przyjmiemy, że ,,Obrazem operuje sztuka, a dosłowność jest domeną pornografii”, wówczas należy powiedzieć, że toruńskie zagadki weselne to unikatowe wytwory okolicznościowej sztuki poetyckiej, gdyż zawierają obrazowe (jednak nie pornograficzne!) opisy aktu płciowego. Dowodzą, że tak męskie, jak i kobiece przyrodzenia małżonków mogą stawać się materią zaskakujących skojarzeń konceptystycznej wyobraźni.
„Przekłady Literatur Słowiańskich” 2016. T. 7. Cz. 1
Tom 7. część 1 czasopisma „Przekłady Literatur Słowiańskich” poświęcony jest refleksji badaczy i tłumaczy nad przekładem w zakresie literatury i kultury polskiej, słowackiej, słoweńskiej w relacji do literatur chorwackiej, polskiej, serbskiej, słowackiej i słoweńskiej oraz literatur niemieckojęzycznych pogranicza austriacko-słoweńskiego i niemiecko-rumuńskiego.
Treść zamieszczonych w nim artykułów tworzy panoramę teoretyczną i historyczną w zakresie dyscypliny, jak również konkretnych praktyk translatorskich. Spojrzenie z tych dwóch perspektyw na jednostkowe rozwiązania tłumaczy lepiej oświetla ich rolę jako pośredników (a czasem inicjatorów stylu i myślenia), decyzje, funkcje i pragmatyczność przekładu. W tym kontekście w tomie skupiono uwagę na takich problemach, jak: dominująca w praktyce i/lub w teorii norma tłumaczenia, określająca poetykę historyczną przekładu; aspekt intertekstualności przekładu, czyli jego istnienie wśród innych utworów tłumaczonych albo w kontekście serii; znajomość oryginału w kręgach artystycznych i intelektualnych kultury przyjmującej oraz wieloaspektowość przekładu artystycznego, związana z jego zapotrzebowaniem rodzimym, a także z preferencjami tłumacza, który może być „ambasadorem” obcości lub jej „legislatorem,” wzbogacając własny warsztat artystyczny i/ lub literaturę docelową.
Publikacja adresowana jest do badaczy literatur i kultur słowiańskich (w tym polskiej), studentów oraz do wszystkich zainteresowanych wiedzą o innych kulturach słowiańskich.
„Śląskie Studia Polonistyczne” 2015, nr 2 (7): Rozprawy i artykuły: Ojciec, nasz bliźni. Prezentacje: Edward Pasewicz
Red. naczelny Adam Dziadek, redaktorzy materiałów w części „Ojciec, nasz bliźni” Krzysztof Kłosiński, Dawid Matuszek
Drugi numer „Śląskich Studiów Polonistycznych” z 2015 roku w zasadniczej części poświęcony jest ojcowskiej figurze. Autorzy artykułów zamieszczonych w dziale głównym przyglądają się tej figurze w rozmaitych kontekstach: psychoanalitycznym, politycznym, religijnym, postsekularnym, filozoficznym. Interesują się między innymi genezą sumienia powstającego w relacji z ojcem oraz konsekwencjami osłabienia ojcowskiej pozycji. Na rozmaite sposoby omawiają kryzys tradycyjnych wzorów męskości oraz modyfikacje wyobrażeń dotyczących ojcostwa, braterstwa, synostwa. Figury ojcowskie wkomponowane zostają także w problemy rewolucji i tyranobójstwa. Przedmiotem egzemplifikacji stają się teksty literackie (między innymi Sienkiewicza, Schulza, Orzeszkowej, Macha, Kafki, Wata, Karpowicza) oraz filozoficzne (między innymi Hegla, Agambena, Schmitta).
Dział "Prezentacje" zawiera teksty komentujące poetycką twórczość Edwarda Pasewicza, wywiad z autorem oraz jego wiersze.
Numer uzupełniają stałe działy: "Varia", "Recenzje i omówienia" oraz "Kronika".
Aleksander Wat: forma życia. Studium o pisaniu, doświadczeniu, obecności
Seria: Oikos. Komparatystyka Literacka i Kulturowa (1), ISSN 2720-1104
Autor książki "Aleksander Wat: forma życia. Studia o pisaniu, doświadczeniu, obecności" koncentruje się na zagadnieniach szczególnego doświadczenia pisania twórczego, które polega na nietypowej wspólnocie i zestroju egzystencjalnych i tekstowych struktur. Literatura jest tu rozumiana przede wszystkim jako formacja i forma życia. Pierwsza część książki opisuje kategorię doświadczenia w nowoczesności ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia pisania jako praktyki kształtowania obecności i podmiotowości. Dwie następne części prezentują skrupulatną lekturę oraz interpretacje dwóch ważnych dzieł Aleksandra Wata ("JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka" oraz "Pieśni wędrowca"). Ostatnia część książki zawiera rekapitulację i konkluzje rozważań.
Andrzeja Murawjowa peregrynacje do kolebek chrześcijaństwa (Jerozolima, Rzym, Kijów)
Praca jest pierwszą w Polsce monografią poświęconą pątniczej spuściźnie Andrzeja Murawjowa, pisarza, poety, teologa, działacza kościelnego oraz państwowego. Podjęto w niej próbę przedstawienia trzech kolebek chrześcijaństwa: Jerozolimy, a więc miejsca narodzin tej religii, celu pierwszej peregrynacji poety, który określił jego dalsze życie osobiste i pisarskie; Rzymu, serca katolicyzmu, co stwarzało możliwość zaprezentowania stosunku Murawjowa do tej konfesji; oraz Kijowa, kolebki chrześcijaństwa Słowiańszczyzny Wschodniej.
Celem Autorki nie jest szczegółowe przedstawienie kolejnych szkiców wchodzących w skład poddawanych analizie utworów, ale ich całościowa interpretacja na tle bogatych tradycji pielgrzymkowych w Kościele wschodnim i zachodnim oraz wykazanie, że peregrynacje były dla Murawjowa doświadczeniami o charakterze psychosomatycznym.
Antologia liryki hellenistycznej
Antologia liryki hellenistycznej dopełnia serię książek Jerzego Danielewicza poświęconych liryce greckiej. Na gruncie polskim jest to praca pionierska, przynosząca szeroką panoramę zachowanych tekstów autorów zarówno tych znanych z nazwiska, jak i anonimowych.
Książka odzwierciedla aktualny stan wiedzy i przynosi nowe interpretacje utworów i fragmentów również mniej znanych i dotychczas w tej skali niekomentowanych. Bezprecedensowe jest zamieszczenie tekstów greckich, przeważnie trudno dostępnych, między innymi niedawno odkrytych na papirusach, w nowym opracowaniu autora obok przekładów na język polski. Czytelnik znajdzie tu ponadto wprowadzenia do poszczególnych utworów ze wskazaniem źródeł przekazu tekstu, aparat krytyczny, odnośniki do bogatej literatury przedmiotu, przywołania innych autorów starożytnych, komentarz językowy, literacki i rzeczowy, a także zarys dotychczasowych interpretacji.
Atrakcyjnie opracowana, znakomita i przełomowa praca prof. Jerzego Danielewicza mieści się w najnowszych światowych trendach badawczych.
Książka jest przeznaczona zarówno dla młodych adeptów filologii klasycznej, jak i doświadczonych praktyków tej nauki, wykładowców historii starożytnej i badaczy kultury śródziemnomorskiej oraz miłośników literatury starożytnej nieznających języka oryginału. Książka będzie pełniła również rolę podręcznika, zwłaszcza że zawarta w niej poezja zdecydowanie wymaga wprowadzenia i pomocy w lekturze. Studenci i pracownicy filologii klasycznej skorzystają ze wszystkich jej elementów, pozostali odbiorcy – z części adresowanych do osób nieznających języka oryginału (monograficzny wstęp, wprowadzenia do utworów, komentowane przekłady).
