Twierdza

O czym jest niniejsza książka skoro udział Polski w krucjatach był co najwyżej symboliczny. Faktycznie: rycerstwo Korony niewiele wniosło w obronę Półwyspu Iberyjskiego czy Królestwa Jerozolimskiego. Czy na tej podstawie można jednak stwierdzić, że Polacy byli niechętni wobec idei wypraw krzyżowych lub nawet przejawiali wobec niej swego rodzaju wrogość? Czy słowa księcia Leszka Białego, który w niezwykle cwany sposób miał „wykręcić się” od udziału w wyprawach krzyżowych, argumentując to tym, że w Ziemi Świętej nie ma przecież piwa „i żyć przeto tam nie można” były rzeczywistym powodem? A może były jeszcze inne, bardziej praktyczne powody?

Zaprezentowany w niniejszej książce punkt widzenia może różnić się od punktu widzenia przyjmowanego przez większość polskich publikacji właśnie ze względu na zastosowanie takich, a nie innych priorytetów. Myślę, w każdym razie, że takie postawienie sprawy może być dla polskiego czytelnika naprawdę ciekawym eksperymentem.

W połowie XVI wieku mocniejsi sąsiedzi (Polska i Litwa, Moskwa, Szwecja, Dania) pożądliwie patrzyli na nadbałtyckie Inflanty, na których podupadało państwo zakonu kawalerów mieczowych. W 1557 roku król polski i wielki książę litewski Zygmunt II August zorganizował wyprawę do Inflant i zmusił mistrza krajowego do zawarcia przymierza przeciwko Moskwie Iwana IV Groźnego. Ten ostatni odpowiedział zajęciem Dorpatu i Narwy. W konflikt włączyli się też Duńczycy i Szwedzi. W 1561 roku mistrz krajowy zakonu inflanckiego Gotthard Kettler jako świecki lennik Zygmunta Augusta objął rządy w Kurlandii i Semigalii. Oddziały polsko-litewskie w przystąpiły do wypierania wojsk moskiewskich. W 1562 roku 4000 żołnierzy pod wodzą kasztelana ciechanowskiego Stanisława Leśniowolskiego udało się pod Newel i założyło tam obóz. 19 sierpnia zaatakowała ich armia rosyjsko-tatarska Andrieja Kurbskiego, licząca aż 45 tys. zbrojnych. Polacy i Litwini dzięki skutecznym szarżom jazdy i dobrej postawie artylerzystów odparli przeważającego wroga. Był to sukces taktyczny, ale w wojnie wkrótce przewagę uzyskali Moskwicini, zajmując w 1563 roku Połock. Tę kampanię opisuje prof. Marek Plewczyński, specjalista w zakresie wojskowości polskiej XVI stulecia.

Książka jest antropologiczną analizą buntów chłopskich w czasach pańszczyźnianych (XVI-XIX wiek). Autor omawia przejawy chłopskiego oporu, wykorzystując do tego badania tzw. historii oddolnej (history from below), tradycje badań subaltern studies oraz koncepcję „broni podporządkowanych”. Wychodzi z założenia, że żaden bunt nie wybucha w próżni, zawsze jest poprzedzony tworzeniem się swoistej subkultury oporu, ma także własną logikę i cele oparte na tej subkulturze. Autor analizuje również sposoby i taktyki oporu ukrytego, anonimowego oraz strategie maskowania oporu.

The Power of Subjugated
The books is an anthropological analysis of peasant rebellions in the times of serfdom between the 16th and 19th centuries. The author discusses the manifestations of serf rebellions, using the so called history from below research, subaltern studies and the idea of “subjugated arms”.

Album dedykowany jest pamięci niestrudzonych obrońców wartości chrześcijańskich i patriotycznych, tragicznie zmarłych w pobliżu Lasu Katyńskiego Lecha Kaczyńskiego i Ryszarda Kaczorowskiego.

Monumentalny album (296 stron, ponad 300 fotografii) wydany w roku 600-lecia bitwy pod Grunwaldem. Zwycięstwo grunwaldzkie zajmuje niezwykłe miejsce w tradycji historycznej i świadomości Polaków, po czasy współczesne kształtuje naszą dumę narodową. Album ten przedstawia zarówno wiarygodny obraz średniowiecznej Polski, konfliktu polsko-krzyżackiego i samej bitwy, jak i trwanie do dziś wspaniałych tradycji i pamięci o chwale polskiego oręża. Dzięki przystępnemu esejowi historyka, prof. Krzysztofa Ożoga i obszernym opisom zdjęć autorstwa twórcy albumu Leszka Sosnowskiego poznajemy realia epoki i szczegóły przebiegu bitwy. Adam Bujak zaś jak zwykle znalazł się z aparatem tam, gdzie dzieją się rzeczy ważne i ciekawe. Tym razem odbył podróż śladem przygotowań do bitwy, podążył drogą, którą pod Grunwald dotarły polskie wojska, aby wreszcie w stroju giermka uczestniczyć w inscenizacji bitwy na polach Grunwaldu.
Ślady potęgi militarnej walczących stron zapisały się we wspaniałych pomnikach architektury. W albumie zaprezentowano ponad 40 zamków i warowni, m.in. Wawel, tzw. Orle Gniazda, Malbork, Gniew. Na pełnych dynamiki fotografiach Adama Bujaka wre bitwa, mienią się kolorami średniowieczne stroje, łopocą chorągwie, szarżują konie, kruszą się kopie, miecze błyszczą w promieniach lipcowego słońca. Jedno z największych europejskich przedsięwzięć rekonstrukcyjnych to także historyczne miasteczko rycerzy i rzemieślników. To wielkie widowisko plenerowe, żywa lekcja historii, która gromadzi ponad 100-tysięczne tłumy widzów i tysiące odtwórców, także z zagranicy. A wszystko to dobitnie świadczy dziś o nieprzemijającej chwale Grunwaldu.
Album dostęny w wersji polskiej, angielskiej i niemieckiej.

Wciągająca relacja naocznego świadka ostatniej europejskiej wojny XX wieku autorstwa najpopularniejszego brytyjskiego autora książek o geopolityce
Rozpad Jugosławii udowodnił, że po prawie pięćdziesięciu latach okropieństwa wojny mogą powrócić do Europy. Był to początek krwawego konfliktu, który skończył się wydarzeniami w Kosowie w 1999 roku. Tim Marshall, jako dziennikarz Sky News, był jego naocznym świadkiem, relacjonując wojnę w Kosowie. Teraz powraca do tamtych wydarzeń, wzbogacając własne wspomnienia o relacje uczestników konfliktu i pracowników wywiadów pięciu krajów.
Książka W teatrze cieni nie tylko pomaga zrozumieć naturę i przyczyny tamtej wojny, lecz również pokazuje, jak łatwo może dojść do nowego konfliktu w Europie.

Rozpoczęta 2 sierpnia 1990 roku iracką inwazją, a zakończona 3 marca 1991 roku podpisaniem zawieszenia broni w Safwan, wojna o wyzwolenie Kuwejtu była bezprecedensowa w dziejach konfliktów zbrojnych. Z militarnego punku widzenia była to jedna z najbardziej analizowanych kampanii wojskowych we współczesnej historii. Wojna ta stanowiła moment zwrotny w historii wojen i wojskowości porównywalny z wynalezieniem prochu strzelniczego lub wprowadzeniem broni wytworzonej z metalu. Był to konflikt zwiastujący nową erę, w której wysokiej jakości technologia wyparła tradycyjny przemysłowy model prowadzenia działań wojennych. Była to wojna, w której jedna strona miała wyraźny obraz wydarzeń, a druga była niemal całkowicie głucha, niema i ślepa. Ponad milion ludzi stanęło do walki po obu stronach, ale tylko jedna strona poniosła ciężkie straty. Sama walka była krótka, gwałtowna i jednostronna, a niespotykana dotąd precyzja, efektywność i siła rażenia wojsk koalicji, a zwłaszcza armii amerykańskiej bardzo zaskoczyła obserwatorów. Była to również pierwsza wojna w historii, gdzie to siły powietrzne a nie lądowe, odegrały rolę pierwszoplanową, choć niedecydującą. Warto podkreślić, że wojna kuwejcka była też ostatnim starciem zimnej wojny i jak do tej pory także ostatnią wojną konwencjonalną na dużą skalę, w której dominował jeszcze sposób prowadzenia działań wypracowany na polach bitew drugiej wojny światowej. Zwiastowała ona też początek końca okresu masowych armii z poboru, które zaczęły stopniowo tracić na znaczeniu na rzecz sił zbrojnych złożonych z profesjonalistów...

Łukasz Kowalewski (1980) we wrześniu 2014 roku uzyskał tytuł doktora nauk historycznych (Uniwersytet Gdański). Specjalizuje się w historii najnowszej powszechnej. W swoim dorobku ma ponad 20 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym jedną translatorską. Zainteresowanie badawcze dotyczą głównie historii militarnej Iraku w XX wieku. Oprócz tego w kręgu jego zainteresowań są również konflikty w Afryce Południowej, libijskie interwencje w Afryce, brytyjskie operacje wojskowe w krajach arabskich w latach 1914-2003 oraz działania polskiego wywiadu w XVII wieku. Ostatnio w centrum jego zainteresowań znalazł się rozwój sportu robotniczego w Stoczni Gdańskiej w latach 1945–1956.