ebook
Twórczość Cypriana Norwida a teorie ewolucjonizmu drugiej połowy XIX wieku
Krzysztof Cieślik
Zestawienie pism Cypriana Norwida z koncepcjami antropologicznymi drugiej połowy XIX wieku i początku XX wieku pozwala spojrzeć na poetę z nowej perspektywy. Zainteresowanie poety antropologicznymi problemami z zakresu „czym jest człowiek?” świadczy dobitnie o jego intelektualnej przynależności do humanistyki II połowy XIX wieku.
Ten produkt nie ma jeszcze opinii
Twoja opinia
aby wystawić opinię.
- Wysyłka na email (tylko dla produktów cyfrowych) 0.00 zł brutto
Przedmiotem publikacji jest dzieło literackie Cypriana Norwida na tle antropologii kulturowej (jej przedmiot zainteresowania jest zaś w dużej mierze zbieżny z przedmiotem zainteresowania poety) i ewolucjonizmu drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Ewolucjonizm, z którym w książce mamy do czynienia, nie obejmuje jedynie myśli przyrodoznawczej Darwina i ewolucjonizmu antropologicznego – reprezentatywnych dla tamtych czasów – Edwarda Burnetta Tylora, Lewisa Henry’ego Morgana oraz Ludwika Krzywickiego. Istotne są również wcześniejsze dokonania myślicieli oświeceniowych i ewolucja ducha według Georga Wilhelma Hegla. Uwzględniono także pozytywistyczne ujęcie postępu wraz z jego konsekwencjami odległymi od teorii angielskiego przyrodoznawcy, wreszcie Ewolucję twórczą Henriego Bergsona, która stanowi niejako zamknięcie dziewiętnastowiecznej myśli ewolucjonistycznej.
Zestawienie pism Cypriana Norwida z koncepcjami antropologicznymi drugiej połowy XIX wieku i początku XX wieku pozwala spojrzeć na poetę z nowej perspektywy. Zainteresowanie poety antropologicznymi problemami z zakresu „czym jest człowiek?” świadczy dobitnie o jego intelektualnej przynależności do humanistyki II połowy XIX wieku.
- Tytuł
- Twórczość Cypriana Norwida a teorie ewolucjonizmu drugiej połowy XIX wieku
- Autor
- Krzysztof Cieślik
- Język
- polski
- Wydawnictwo
- Elipsa Dom Wydawniczy
- ISBN
- 978-83-8017-149-7
- Rok wydania
- 2017 Warszawa
- Wydanie
- 1
- Liczba stron
- 252
- Format
- Format pliku
- ebook
Produkty podobne
"Ja" Świetlickiego
Publikacja zapisuje związki pomiędzy utworami Marcina Świetlickiego skupione wokół trzech kręgów tematycznych: autentyczności, romantyczności, (nie)religijności. W pierwszym z nich zostały zamknięte poszczególne edycje Zimnych krajów. Kolejne natomiast to ogląd na całość twórczości. Konkretne tomy i wiersze wyodrębniają sensy, figury, kategorie, które można połączyć we współgrającą, ale też nieraz zgrabnie pogrywającą ze sobą całość. Niniejsza książka przez interpretację kataloguje i porządkuje wyłaniające się z wierszy autora Zimnych krajów różne oblicza i tożsamości bohatera lirycznego, często zwielokrotnionego, rozdartego, pogrążonego — jak pisze Joanna Orska — w byciu jedynie połowicznym. Bohatera, który stale jest w drodze, nie zatrzymującego się i tym samym nie pozwalającego albo też nie potrafiącego siebie określić, uchwycić w jedno, konkretne i stałe „ja”.
"Który tak śpiewa?" Ptaki w kulturze
„A co z ptakami / naszych miast, miasteczek, / wiosek i osiedli?” – zaczyna jeden z swoich najnowszych wierszy Piotr Sommer. Na to pytanie solidarnie próbują znaleźć odpowiedź ornitolodzy oraz kulturo- i literaturoznawcy, tropiąc ptasie ślady w tekstach i filmach, języku i historii, a także w codziennych praktykach – ludzkich i nie-ludzkich. W czasach, gdy antropocen musi radzić sobie z coraz większą dominacją Homo sapiens, odnotowujemy rosnącą potrzebę zmiany perspektywy. Nie dziwi popularność tych prądów w nauce, które proponują upodmiotowienie zwierząt: od animal studies, przez ekokrytykę, po humanistykę środowiskową. W tym kontekście emancypacja ptaków nie ulega wątpliwości. Nie są dla nas już wyłącznie obiektem zainteresowań kulinarnych lub atrakcyjnymi trofeami nad kominkiem, jak to drzewiej bywało. Przeciwnie, usamodzielniły się i wyfrunęły z gniazd, a nam przypadła rola skromnych ptasiarzy, birdwatcherów, ornitofilów, którzy za drobną chwilę kontaktu ze „skrzydlatymi przyjaciółmi” są w stanie zapłacić najwyższe sumy. Ptaki fascynują innością (jak kwiczoły u Mirona Białoszewskiego czy jaskółki u Krystyny Miłobędzkiej), objaśniają nam świat (jak drozdy i sroki u Miłosza czy kosy u nowofalowców) albo zwiastują nieszczęścia (jak sowy u Davida Lyncha, które, jak wiadomo, nie są tym, czym się wydają). Boimy się ich dzikiej natury, choć jednocześnie pragniemy wkupić się w ich łaski. Najważniejsze, że ptaki wciąż mają jeszcze na tyle swobody, by od czasu do czasu móc popatrzeć na nas z góry. Tylko te kaczki – wróćmy na koniec do Sommera – „toczą się pod miastem”.
Ta nowatorska publikacja przynosi całe spektrum sposobów widzenia i badania ptasiej obecności w tekstach kultury: od prób uchwycenia wizerunku ptactwa w wybranych epokach do drobiazgowych studiów poświęconych roli, w jakiej został obsadzony konkretny gatunek ptaka w poszczególnych, interesujących autorów, dziełach. Po lekturze tomu czytelnik musi przyznać, że „ornitofilologia”, której celem być może stanie się rekonstrukcja najpiękniejszego z istniejących atlasów ptaków – zawartego w niezliczonych utworach, w których ptaki na stałe uwiły sobie gniazda lub zjawiły się przelotem – ma przed sobą wdzięczną perspektywę.
Z recenzji dr. hab. Adriana Glenia, prof. UO
„Śląskie Studia Polonistyczne” 2014, nr 1/2 (5): Ekonomie literatury / Historie Literatury. Prezentacje: Justyna Bargielska
Red. naczelny Adam Dziadek, redaktorzy materiałów w części „Ekonomie literatury” Michał Kłosiński, Paweł Tomczok, redaktor materiałów w części „Historie literatury” Józef Olejniczak Numer poświęcony jest ekonomiom i historiom literatury. W części dotyczącej ekonomii przyglądamy się przedstawieniom Zagłady, szaleństwu, psychoanalizie, związkom marksizmu i egzystencjalizmu oraz celebryctwu pisarzy. W części odnoszącej się do historii literatury zastanawiamy się między innymi nad możliwościami wskrzeszenia dzieła literackiego, opisujemy szanse małych kanonów literackich oraz analizujemy tożsamość historyka literatury. W dziale Prezentacje przedstawiamy twórczość Justyny Bargielskiej. Oprócz wywiadu z autorką można tu znaleźć także jej wykład wygłoszony na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Całość dopełniają dwa szkice interpretacyjne. Ponadto niniejszy numer „Śląskich Studiów Polonistycznych” zawiera stałe działy, do których należą: Recenzje i omówienia, Varia oraz Kronika.
A Window onto the Other Contributions on the Study of the Mongolian, Turkic, and Manchu-Tungusic Peoples, Languages and Cult
“(...) Through an open window in one of the university buildings he chanced to observe and — having then stopped — to listen to one of Professor Stanisław Kałuzynski’s brilliant lectures. Jerzy Tulisow was then and there literally driven to enter the world of the fascinating Other: the Mongols, Turks, Manchus and other Tungusic peoples and their cultures. A window usually serves as a metaphor for opportunity, access to something and entry into another world. Let us explore then the world of those peoples and cultures so loved by Jerzy Tulisow, as presented in these contributions dedicated to the commemoration of his seventieth birthday.”
[from the Preface by Agata Bareja-Starzynska]
Annie Proulx
Annie Proulx należy do grona najważniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich związanych z nurtem literatury regionalnej. Urodziła się w 1935 roku w Norwich w stanie Connecticut. Przed swoim debiutem literackim, na początku lat 80. na łamach czasopisma Esquire, wydała kilka poradników, m.in. ogrodniczych. W 1988 roku ukazała się jej pierwsza książka - tom krótkiej prozy Pieśni serca i inne opowiadania, a cztery lata później pierwsza powieść Pocztówki. Literacki dorobek Proulx obejmuje pięć powieści, cztery zbiory opowiadań i jedną książkę wspomnieniową. Na kanwie jej utworów powstały dwa głośne filmy kinowe - Kroniki portowe (2001) i Tajemnica Brokeback Mountain (2005) - oraz serial telewizyjny Drwale (2020). Proulx jest laureatką nagrody Pulitzera, National Book Award i PEN/Faulkner Award.
W wymiarze filozoficznym i egzystencjalnym pisarstwo Proulx sytuuje się w tradycji naturalizmu. Człowiek w jej prozie to byt biologiczny, nierzadko albo w pewien sposób ograniczony przez czynniki fizyczne, albo napędzany przez bodźce, nad którymi nie ma kontroli. Pisarka z reguły portretuje przedstawicieli nizin społecznych, ludzi niemających już sił, by próbować przełamać impas, w jakim się znaleźli. Jak najdalszy od idyllicznych sentymentów sposób pisania o doświadczeniu miejsca osadza jej twórczość w nurcie tzw. nowego regionalizmu. Proulx wywraca na nice pastoralne konwencje opisu krajobrazu, pokazując, jak degradujące dla ludzkiej psychiki bywa ciężkie życie pośród pięknej przyrody. Obserwuje zarazem procesy utowarowienia kultury regionalnej, odbierając je jako symptomy niebezpiecznej tendencji ery globalizacji.
The philosophical underpinnings and existential implications of Annie Proulx’s fiction situate it in the tradition of literary naturalism. The writer portrays characters from the lower social classes, people who are unable to overcome the impasse in which they have found themselves. Far from idyllic sentiments, Proulx’s approach to the experience of place connects her to the writers associated with so-called new regionalism. She shows the degrading influence of the life amidst beautiful natural surroundings on individual human psyche. Proulx looks closely at the processes of the commodification of regional culture and interprets them as symptoms of a dangerous global tendency.
Antropologia literatury Interpretacje i studia
Dominantą, która spaja pola badawcze książki, jest hermeneutyczna komparatystyka. Autorka zaprasza do budowania mostów między przestrzenią wyobrażoną w świecie literackim a światem przeżywanym w przestrzeni rzeczywistej. Nie o literaturę chodzi, lecz o człowieka i o prawdę bycia. Dlatego spośród trzech głównych słów kluczy pierwszym i najważniejszym jest tu „przestrzeń antropologiczna”. W niej odbija się echem każdy przejaw naszych dokonań, a jako atrybuty towarzyszą jej: „ethos” i „katharsis”...
