Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym Zarys wykładu

Trzeci tom rocznika nawiązuje tematyką do „Górnośląskich Studiów Socjologicznych”, wydawanych niegdyś przez nieistniejący już Śląski Instytut Naukowy, w tym bowiem numerze podjęto problem różnych konfliktów społecznych (etnicznych, związanych z ekologią i gospodarką).

Artykuły zostały zgrupowane w trzech częściach tematycznych. W części Konflikt etniczny: kontekst teoretyczny przedstawiono panoramę teoretyczną przestrzeni konfliktów społecznych oraz złożoną problematykę procesów kształtowania się reprezentacji politycznej w głównych regionach europejskich. W części zatytułowanej Śląski kontrapunkt empiryczny umieszczono artykuły przedstawiające wyniki socjologicznych badań empirycznych prowadzonych na Górnym Śląsku i województwie śląskim, w różny sposób dotykające przejawów konfliktów społecznych, traktowanych jako konflikty etniczne.

Przesłanki linii programowej pisma realizują też artykuły zamieszczone w części Varia. Znalazły się w niej tym razem cztery teksty, których tematami są: społeczno-ekonomiczne problemy podziałów społecznych w starych europejskich regionach przemysłowych, społeczne spory wokół energetyki wiatrowej, rewolucyjne przemiany w krajach Maghrebu oraz konflikty etniczne na Słowacji.

Wczesna interwencja to interdyscyplinarne działania ukierunkowane na wsparcie rozwoju małego dziecka oraz jego rodziny. O skuteczności tego procesu decyduje czas – im szybciej zostaną zauważone nieprawidłowości rozwojowe u dziecka, tym skuteczniejsze może okazać się wsparcie. Istotnym i często niedocenianym czynnikiem jest organizowanie wsparcia w kontekście całej rodziny. Powinniśmy postrzegać dziecko nie tylko przez pryzmat jego deficytów przeznaczonych do kompensacji i rehabilitacji, ale jako człowieka żyjącego w konkretnej rodzinie, która posiada określony potencjał oraz zasoby stanowiące podstawę działań wczesnej interwencji. Ich poznanie i wykorzystanie pozwala na zorganizowanie części wsparcia w naturalnym środowisku dziecka, czyli w jego domu rodzinnym. Takie podejście wymusza na specjalistach całościowe spojrzenie na proces wczesnej interwencji, obejmujący nie tylko czynniki psychospołecznego rozwoju, ale również te społeczne.

Publikacja jest przykładem interdyscyplinarnego podejścia do zagadnienia wczesnej interwencji. Porusza problematykę związaną z budowaniem zespołów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, angażowaniem rodziców w proces terapeutyczny, dietetyką jako czynnikiem często marginalizowanym, oraz bardzo wczesną diagnozą autyzmu.

Książka jest pierwszą częścią z zamierzonego, chociaż niezrealizowanego do dzisiaj, cyklu „Opisać życie”. Autor w swoich wspomnieniach prowadzi czytelnika do czasów, gdy miał piętnaście lat. Opowiada o współżyciu wielokulturowej społeczności, o perypetiach w szkole, o wiejskiej codzienności. Często retrospektywnie odnosi się do historii własnego narodu, tej zaczerpniętej ze źródeł pisanych, ale też – kiedy chodzi o gniazdo przodków – z bogatych opowieści rodziców.

*********

And the Vistula flows on

Petro Murianka, a Lemko born in Lower Silesia, where his family was relocated during the Operation Vistula, in his autobiography goes back to the time when he was fifteen years old. He recounts the co-existence of a multicultural community, the trials and tribulations of his school life, his everyday life in the country. He often looks at the history of his own nation in retrospect, drawing from written sources and his parents’ rich narratives.

*********

Petro Murianka (Piotr Trochanowski) – urodził się w 1947 roku na Dolnym Śląsku, gdzie osiedlono jego rodzinę w ramach Akcji „Wisła”. Ukończył Prawosławne Seminarium Duchowne w Warszawie, pracował jako dyrygent chórów cerkiewnych. Jednocześnie był nauczycielem religii, zaś po przemianach 1989 roku również języka łemkowskiego. Napisał i zrealizował kilka sztuk scenicznych. Wydał 5 zbiorów poezji, a także 2 zbiory pieśni (płyty CD) z muzyką do własnych i innych tekstów. Autor elementarza łemkowskiego. Przekładał na łemkowski z innych języków słowiańskich (m.in. obszerny zbiór "Poezja polska"). Od 1989 roku prowadzi łemkowskie czasopismo "Besida", zredagował również ponad 20 almanachów – Lemkivskij Ričnyk, a także kilka zbiorów poetów łemkowskich. Za dzieło życia uważa wielką (580 stron w formacie A4) monografię miejscowości przodków – "Knyha Bilcarevy". Laureat kilkunastu nagród krajowych i zagranicznych.

Autor analizuje kierunki i zakres oddziaływania nowych mediów na poszczególne wymiary aktywności obywatelskiej. Udowadnia, że istnieją w tym obszarze zmiany zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Wskazuje, że proces rozwoju i upowszechniania nowych mediów skutkuje aktywną, innowacyjną adaptacją nowych technologii jako narzędzi aktywności obywatelskiej.

Cultural participation was seen as a source of prestige, and the requirement of personal development, of becoming a cultured person, gained popularity and became almost an inherent element of the model of social advancement. The intelligentsia was expected to elevate the cultural level of the country, primarily by introducing the less educated parts of society to the national culture. […]

In our study of socialist Poland we wanted to focus primarily on the memories of everyday life of those who lived in that period. Our perspective refers therefore not to the experience of a witness of history, understood as a sequence of significant events, but rather simply to the everyday life of people who lived in this historical epoch. The aim of the study is to show not the functioning of the People’s Republic of Poland but how individual sought to “find themselves within it,” especially ways of dealing with problems, of living and experiencing. That is why we are not concentrating on studying the cultural memory of socialist Poland; rather, we are attempting to refer to the communicative memory of that period. A memory collected in the form of personal and biographical accounts, one analogous to narrative memory.

Jest to pierwsza na polskim rynku wydawniczym książka poświęcona wyłącznie metodom oraz technikom badawczym służącym analizie danych zastanych. Z roku na rok analizy tego rodzaju zyskują na znaczeniu w związku z tym, że oferują możliwość przeprowadzania szybkich, niezbyt drogich, a przy tym rzetelnych badań.
Niniejsza publikacja złożona jest z dwóch części. Pierwsza omawia czym są dane zastane, gdzie można ich szukać oraz jak najlepiej prezentować otrzymane rezultaty. Druga część książki skomponowana jest następująco: rozdział poświęcony metodzie badawczej, a następnie przykład raportu z badania wykorzystującego tę metodę. Omówione w ten sposób są: desk research, analiza treści oraz analiza statystyczna danych zastanych.
Książkę tę kierujemy przede wszystkim do studentów, ale może być również przydatna osobom, które wykonują różnego rodzaju analizy i zestawienia na potrzeby świata biznesu i polityki z wykorzystaniem danych zastanych. Napisana jest prostym i zrozumiałym językiem, posługuje się dużą liczbą praktycznych przykładów. Wskazuje na najnowsze trendy badawcze w sferze analizy danych zastanych oraz akcentuje wpływ rozwoju nowych mediów na podejmowane obecnie badania.
W tomie publikują:
Rafał Boguszewski, Kamil Jagnicki, Agnieszka Maj, Marta Makowska, Magdalena Mikołajczyk, Małgorzata Mikucka, Tomasz Nowakowski, Dorota Nyckowska, Ewa Sadurska-Duffy, Iwona Pilchowska, Wojciech Połeć, Konrad Świderek, Magdalena Wiśniewska, Agata Zabłocka-Bursa.